көкөніс, жеміс, жидек, саңырауқұлақ өсіру болып табылады.
3.3 Шағын және орта бизнес кәсіпкерлік нысандарының жалпы характеристикасы
Кәсіпкерлік дамуы қала экономикасын дамытудың әлеуетті бағытының бірі болып табылады.
Қаланың шағын және орта кәсіпкерлік дамуының көрсеткіші үдемелі динамикаға ие, бұл осы экономика секторын дамытуда оң тенденциясы туралы айғақтайды.
Шағын кәсіпкерліктің дамуының жағымды жылы ақтару ретінде шағын кәсіпкерлік субъектілері санының артуымен қатар өндірілетін өнім және қызмет номенклатурасының кеңеюін атап өтуге болады.
2014 жылғы 1 қаңтар ахуалы бойынша Саран қаласының аумағында 1473 шағын және орта кәсіпкерлік тіркелген, бұл 2012 жыл көрсеткішінен 4,8% артық, соның ішінде:
заңды тұлға – 316 (2012 жылға 106%);
жеке тұлға – 1157 (2012 жылға 103,4%);
жалпы санынан 1391 немесе 94,4% әрекет етуші болып табылады.
9 Кесте – 2012-2014 жж. ішінде ШОБ тіркелген объектілерінің саны, бірлік
1
|
Тіркелген ШОБ саны
|
01.01. 2012 жылға
|
01.01. 2013 жылға
|
01.01. 2014 жылға
|
1352
|
1398
|
1473
|
|
Соның ішінде :
|
|
|
|
|
заңды тұлға
|
279
|
299
|
316
|
|
орта
|
33
|
35
|
28
|
|
шағын
|
246
|
264
|
288
|
|
жеке тұлға
|
1073
|
1099
|
1157
|
Кесте бойынша 2013 жыл ішінде тіркелген шағын және орта бизнес субъектілерінің саны, 2011 жылмен салыстыру бойынша 8,9 % өсімі және 1473 бірлік құрғаны көрсетілгін. Сонымен бірге ұсынылған бизнес құрылымдарында өзгерістер бар, ол 2013 жылы 2011 жылмен салыстыру бойынша орта кәсіпкерлік саны 5 бірлікке немесе 15,2 % қысқарды, сәйкесінше шағын кәсіпкерлік субъектілері және жеке тұлға саны өсті.
10 Кесте - Саран қаласының шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері өндіретін өнім көлемінің көрсеткіш динамикасына талдау
Көрсеткіш
|
2011 ж.
|
2012 ж.
|
2013 ж.
|
2011 жылдан 2013 жылға айырмашылығы
|
Абс.(+,-)
|
Қатыс.(%)
|
Шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері өндіретін өнім (жұмыс, қызмет) көлемі, млн. теңге
|
7562,7
|
8290,2
|
8959,1
|
1396,4
|
118,5
|
Жалпы ЖІӨ ШОБ өндірген өнім көлемінің салыстырмалы салмағы, %
|
26,3
|
26,8
|
31,2
|
4,9
|
|
Шағын және орта бизнесте жұмыспен қамтылғандар саны, адам
|
7140
|
7291
|
7532
|
392
|
105,5
|
ШОБ тіркелгелгендер саны, бірлік
|
1352
|
1398
|
1473
|
121
|
108,9
|
оның ішінде белсенді қызмет етушілер, бірлік
|
1193
|
1233
|
1281
|
88
|
107,4
|
Белсенді қызмет етушілердің салыстырмалы салмағы, %
|
88,2
|
88,2
|
87,0
|
-1,2
|
|
Кесте бойынша шағын және орта бизнесте тіркелгелгендер және белсенді қызмет етушілер саны өсіп жатқаны көрінеді. Бұл кәсіпкерлік саласында жұмыспен қамтылған жұмыскерлердің артуына әкелді. Жалпы ЖІӨ ШОБ өндірген өнім көлемі 2013 жылы 2011 жылмен салыстыру бойынша 18,5%, осы кезде ШОБ өндірген өнімнің салыстырмалы салмағы Саран қ. өндірілетін жалпылама жалпы өнім тұрақты түрде өсуде, сонымен 2013 жылы ол 4,9 процент пункттеріне өсті және 31,2% құрды.
Диаграмма. 2013 жыл ішінде сала бойынша шағын және орта бизнес кәсіпорындарының құрылымы
Сала бойынша шағын және орта бизнес кәсіпорындарының құрылымының ең үлкен салыстырмалы салмағын кәсіпорындар алады, сауда саласында 57,9 %, одан әрі кәсіпорын саласында порын қызмет көрсету саласында - 17,2%, үшінші орында кәсіпорын өнеркәсіп саласында – 9,8 % алады.
«Бизнестің жол картасы 2020» Бағдарламасын іске асыру бойынша шағын және орта бизнес саласында қалыптасқан нәтижесінде жалғастыру жұмыстарын қамтамысыз етілді.
Бағдарламаның бірінші және үшінші бағыты бойынша жүзеге асырудан бастап Саран қаласы бойынша жалпы құны 4012,1 млн.теңге болатын 11 жоба, соның ішінде 2013 жылы 2398,8 млн.теңге жалпы инвестиция сомасымен 3 инвестициялық жоба мақұлданды.
Бұл жаңа өндіріс ашуға жабдық сатып алуға, өндіріс көлемін, соның ішінде сараптамалық құраманы арттыруға, көрсетілетін қызмет сапасын арттыруға, 485 жаңа жұмыс орнын ашуға мүмкіндік береді. Сондай-ақ Солтүстік өнеркәсіптік аймақтағы автокөлік жолын қайта жаңарту бойынша жоба мақұлданды. Жоғарыда аталған жобаға «ККК Бетон», «Спецсталь» ЖШС, «Геополимер» ЖШС кірді
Қазіргі кезде, табысты бизнесті құрудың жаңа модельдерін енгізуге, кәсіпорынды тиімді басқару дағдыларды дамытуға бағытталған «Бизнестің жол картасы 2020» Бағдарламаның төртінші бағыты ерекше маңызды.
Шағын және орта бизнес дамуына Моноқалаларды дамытудың 2012-2020 жылдарға арналған бағдарламасы іске асыру бойынша қомақты деңгейде шараларға мүмкіндік жасайды.
Осы бағдарлама шегінде Саран қаласы бойынша сыйақы ставкасын субсидиялау құралы бойынша кредиттің жалпы сомасы 655,5 млн.теңгеге 3 өтінімге қолдау көрсетілді. «ККК Бетон» ЖШС үшін электржеткізу желісінің құрылысы үшін, өндірістік инфрақұрылымды дамытуға 24,1 млн.теңге, жолаушылар тасымалдауды дамытуға, абаттандыру бойынша жұмыстарды жүргізуге арнайы техника сатып алу, клинингтік қызмет көрсету және балалар демалысын ұйымдастыру бойынша 4 кәсіпкерге 10 млн.теңге сомасында гранттар берілді.
Іскерлік белсенділікті сақтау мақсатында 2014 жылы осы жұмыс жалғастырылды, осы мақсатта:
сыйақы ставкасын субсидиялау – 55 млн. теңге (2 жобадан кем емес),
жаңа өндіріс ашуға грант беру – 10 млн. теңге (4 жоба);
өндірістік инфрақұрылымды дамытуға – 52,2 млн. теңге (4 жоба);
микрокредиттау – 35 млн. теңге көлемінде трансферттер бөлінді.
Шағын және орта бизнес қызметін қамтамасыз ететін тиімді инфрақұрылым объектілерін дамыту бойынша жұмыстар жүргізіледі.
Қалада қалалық кәсіпкерлер қауымдастығы, кәсіпкерлікті дамыту бойынша қалалық комиссия, кәсіпкерлік мәселелері бойынша қала әкімдігі жанында Сараптамалық кеңес жұмыс істейді.
2012 жылғы 14 қарашадан бастап «Даму» КДҚ қатысуымен Саран қаласының ХҚКО «бір терезе» режимінде бизнесмендерге қызметтер кешені көрсетілетін Кәсіпкерлікті қолдау орталығы жұмыс істейді.
2013 жылғы 1 желтоқсанна бастап қала кәсіпкерлері үшін диалогтық және консультациялық алаң болып табылатын «Саран қаласының кәсіпкерлік және өнеркәсіп бөлімі» ММ жанында Кәсіпкерлікті қолдау орталығы жұмыс істейді.
Барлық осы шаралар халықтың кәсіпкерлік белсенділігін және өмірлік сапасын арттыруға мүмкіндік берді.
Достарыңызбен бөлісу: |
