Семья indd
Мндай ойындарды баламен ойнау ата-анаа да пайдалы!
жүктеу/скачать 1.23 Mb. Pdf көрінісі
|
| Мндай ойындарды баламен ойнау ата-анаа да пайдалы!
Баламен бірге Сіз де, йрене отырып дамисыз. Жер шарында кей аймақтарда денсаулыққа аса қажетті минералдар мен дәрумендер тапшы болады, мысалы, йод және күннің көзі, дәл осылай біздің аймақта да балаға деген позитивті қарым-қатынас жетіспейді. Баламен үнемі позитивті жақын қарым-қатынаста болу, ананың психологиялық – эмоционалды көңіл күйімен тікелей байланысты. Анасы өзін жайсыз сезінсе, конфликтілі ситуацияны өткерсе, мазасызданса да балаға қарап, оны күтіп, жағдайын жасай алады, бірақ оң эмоционалды қарым- қатынас орната алмайды. Сондықтан бала үшін жақындарының жасаған жақсылығы – анасының жағдайын жасап,тынығуын ұйымдастыру болмақ. Бала біртіндеп ересекке еліктеу арқылы жүруді, сөйлеуді, әрекеттерді игереді және айтқан сөзді орындауды үйренеді. Ата- анасының нұсқауын орындамауға, қырсықтық танытуға немесе өз дегенін істетуге мүмкіндігі мол. Баланың тіл алғыштығын жазалау, мадақтау немесе дұрыс-бұрысты үнемі түсіндіру арқылы емес, мейірім төгу арқылы тәрбиелеуге болады. Ашуланды ма, құшақтаңыз. Сіз рұқсат етпеген затты аламын дейді ме, тағы құшақтаңыз. Сіздің ыстық құшағыңыз жетпегендіктен–бала қырсық мінез танытады. Егер баланы әр қырсықтығы үшін жазалай берсе немесе оны ренжітіп алудан қорқып ырқына көне берсе, өсе келе бала мінез стратегияларын меңгере алмай, не жасық, не қыңыр мінезді болып өседі. Оның болашақта нашар ортаға түсіп кетпеуін алдын алғыңыз келсе – сізге бүгіннен бауыр басуын сапалы етіңіз. Қандай жағдай болмасын (қырсық мінезді, тіл алмайтын, бүлдіргіш болса да) сізге арқа сүйей алатынына сендіріңіз. Мысалы қарапайым жағдаятты алайық. Екі оқиғаны салыстырып көрейік. Бала арсылдап жүгіріп келген иттен қорқып қалып, стрессті жағдайды басынан өткізді делік. Бірінші ата-ана бірден баланы құшақтап, қолынан ұстап жұбатып, жылауына рұқсат етіп, ендігәрі ит оны қорқыт- пайтынына уәде берді. Ал екінші жағдайда, «Ер бала еркек болып өсу керек» принципін ұстанған, «Күшік иттен қорқа ма екен?»,-деп мұқатып немесе 57 56 иттің қаппайтынын айтып, оны ұстап көруіне итермелеген ата- ана. Келесі жағдайда баламен бірге қорқып қалып айқайлап жіберіп, баланы тастап иттің иесімен ұрсысқан ата-ана. Бірінші оқиғада баладағы қорқыныш жылағанда сыртқа шықты, анасының құшағында өзін қауіпсіз сезіну арқылы стрессті босатты. Қалған екі жағдайда қоқыныш іште қалып қойды. Ол күндердің күнінде ашуланшақтық, қырсықтық, нашар мінез-құлықпен шыға бастайды. Ал бұл ортасын тануда, тұлға болып қалыптасуда көп кедергі тудыратын жайт. Кейде біз ойлаймыз бала күнінен қиыншылықты көріп, оны қасқая жеңіп өскен бала, ересек кезінде негативті, стрессті жағдайларды қабылдамайтын болады деп. Алайда, бұл қате пікір. Балалық шағы бақытты болған, мейірімді сіңіріп өскен бала қиындықта мойымайды, жол таба білу қабілеті жоғары болады. Болашақта балаңыздың негативтен сағы сынбауын қаласаңыз, қазірден жиі құшақтаңыз, жұбатыңыз, «Жылама, жігіт емеспісің!» – дегенді айтпаңыз, бірден ойын басқаға аударып, алдануын қамтамасыз етпеңіз. Сіздің жылы құшағыңызда жылау арқылы, сізден мейірімге толы жұбату сөздерін есту арқылы бала бойындағы бар қорқынышты мәңгіге ұмытады. БАЛА ДАМУЫ ҮШІН КӨМЕККЕ ДАЙЫН БОЛАЙЫҚ!!! Конфликтідегі мінез стратегияларын үйрету тек–сіз сияқты тәжірибелі бапкердің міндеті. Сондықтан өзіізді оны арсыласымын жүктеу/скачать 1.23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|