Стандарттау, метрология және сертификатау өнімнің, жұмыстың және қызметтің сапасын қамтамасыз етудің басты құралдары болып табылады
жүктеу/скачать 2.8 Mb.
|
| 2.4 Стандарттаудың ғылыми-техникалық
принциптері мен функциялары Стандарттау әрқашан маңызды практикалық мәселелерді шешуге бағытталып ғылыми –техникалық прогресті дамытуға мүмкіндік жасап отыруы керек. Еліміздегі және шетелдік тәжірибелер көрсетіп отырғандай, бұл мақсатқа жету үшін стандарттауды белгілі принциптерге сүйене отырып жүргізу қажет. Стандарттаудың басты принциптері ретінде мыналарды аиауға болады: Стандарттарды ерікті түрде қолдану және олардың біркелкі қолдануына жағдай жасау. Ұлттық стандарттар еліне және өнімді шығаратын жеріне, өмірлік циклінің процестеріне, көрсетілетін қызметтерге, келісім ерекшеліктеріне және тұлғаларға (дайындаушы, орындаушы, беруші) қарамастан бәрі бірдей ерікті түрде қолданылады. Ұлттық стандарттарды жасағанда халықаралық стандартарды негіз ретінде қолдану. Егер климаттық және географиялық немесе отандық өнім өндірудің техникалық (технологиялық) ерекшеліктеріне байланысты оны қамтамассыз ету мүмкін болмаса, бұл принциптің орындалмауы мүмкін. Кедергі жасауға тыйым салу. Өндірілетін өнімге және оның айналасында стандарттау мақсатын орындауға сәйкес ең төменгі деңгейден асып, кедергі болатын талаптарға тыйым салынуы керек. Әр жақтың мүддесін теңестіру. Өнімді жобалаушының, дайындаушының және берушінің заңды мүделері толық ескерілуі керек. Стандарттау жұмыстарына қатысушылардың , бір жағынан өнімді дайындаушылардың талаптары арасында консенсус болуы керек. Пәтуа жалпы келісім ретінде қабылданады, яғни мүдделі жақтардың маңызды мәселелер бойынша қарсылықтары жоқ екенін білдіреді. Пәтуаны әр жақтардың толық ынтымақтастығы деп түсінуге болмайды. Жүйелілік принцип. Техникалық прогресс және өнім сапасын жақсарту өнім шығару процесін, оның ішінде стандарттауды жүйелі түрде жүргізуді талап етеді. Стандартау өндірістің бүкіл кезендерін және шикізаттарды, материалдарды іріктеп жинақталған бұйымдар мен дайын өнімдерді қамтуы керек. Сонымен қатар, стандарттау барлық өнім түрлеріне үйлестірілген талаптар қойып отыру керек. Динамикалық принципі. Тиімділік деңгейін көтеру үшін стандарттау объектісіне қойылатын талаптарды ғылыми –техникалық прогресс талаптарына сәйкестендіру. Мақсатында ұдайы қайтадан қарастырып отыру қажет. Стандарттаудың тиімділігі. Стандарттар тағайындайтын көрсеткіштер, нормалар, сипаттамалар және талаптар ,ғылымның, техникалық және өндірістің дүниежүзілік деңгейлеріне сәйкестендірілуі керек. Олар стандарттау объектісінің даму тенденциясын да ескеруі қажет. Тағайындалған көрсеткіштер өнімнің жаңа (жоғары) сапа көрсеткіштерінің тек қана тиімділігін емес, оларды жасауға, материалдарға пойдалану жұмыстарына жұмсалатын шығындарын ескеріп экономикалық оңтайлы болулары керек, яғни ең жоғары деңгейдегі экономикалық тиімділік шығын деңгейін ең төмен жағдайда алынуы тиіс. Үйлестіру принципі. Бұл принцип үйлестірілген стандартты әзірлеуді және олардың техникалық регламенттерге қайшы келмеуін көздейді. Бір объектіге еліміздегі мекемелер қабылданған құжаттар халықаралық (өңірлік) мекемелермен қабылданған құжаттар мен үйлестірілсе халықаралық саудадағы кедергілер жойылады. Стандарттаудың негізгі жағдайларын тұжырымды келтіру. Стандарттарды келтірілген нормаларды әр түрлі мәнде түсінуге жол берілмеуі керек. Жинақтылық және оңтайлы шектеу принципі. Стандартауды жасау кезінде қарастырылып отырған объектіге әсер ететін барлық басты элементтерді есеру қажет. Жұмыс көлемін азайту мақсатында объектіге әсер деңгейі төмен элементтер ескерілмейді. Стандарттау кезінде сипаттамалар жүйелері және көптеген өзара байланыстағы материалды және материалды емес элементтер қарастырылады. Сапалы өнім алу үшін қажетті жағдайды туғызу және өндіріс тиімділігін арттыру мақсатында оның барлық өмірлік циклін қамтитын ұтымды стандарттар жүйесі керек. Талаптардың тексерудің әділеттілігі. Стандарттарда оюъектінің негізгі қасиеттеріне тағайындалатын талаптар, солардың ішінде адам өмірі мен денсаулығын, мүліктердің, қоршаған ортаның қауіпсіздігін , бірлестікті және өзара алмасуды қамтамассыз ететін талаптар әділ тексерілетін болуы керек. Өнімдерге қойылатын талаптарды әділ тексеру техникалық өлшеу құралдарының көмегімен, ал қызмет көрсету әлеуметтік және сараптамалық әдістерімен жүргізіледі. жүктеу/скачать 2.8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|