i = - Олай болса, берілген көрсеткіштер бойынша деңгей аралығының тұрақты шамасы 4 жылға тең болды (i =4 жыл). Енді деңгей аралығының тұрақты шамасын қолдана отырып, берілген көрсеткіштерді топтарға бөлеміз. Ол үшін жұмыс кестесін жасаймыз және ол төменде берілген:
-
- Жұмысшыларды жұмыс стажы бойынша топқа бөлу
| | | | | - Орташа айлық өндірген өнімі мың теңге
| | | | - 3
- 6
- 7
- 9
- 11
- 16
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
| - 2,5
- 1,0
- 3,0
- 4,4
- 2,7
- 4,5
- 5,0
- 2,6
- 1,5
- 4,9
- 3,6
| - 240
- 200
- 205
- 250
- 223
- 222
- 244
- 230
- 210
- 260
- 240
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | - Топтау мәндерінің мағынасына байланысты мынандай жағдайды ескерген жөн болады: соңғы сандар топтаудың қатар жатқан тобының жоғарғы және төменгі сатысында екі рет кездеседі. Онда оны қай топқа жатқызуымыз қажет, 1-топқа ма, жоқ әлде 2-топқа ма? Оны анықтау үшін мына ережені естен шығармау керек:
- а) топтау негізінің барлығында әр топтың екі шегі бірдей көрсетілген болса, онда оның оң жағындағы мәні осы топқа жатады, яғни осы топтық қатардың үлкен мәні ретінде көрсетіледі. Мысалы, 4,5 бірінші топқа, ал 7,5 екінші топқа кіргізіледі;
- ә) топтау негізінің алғашқы және соңғы тобы ашық, ал қалған топтары жабық түрде берілетін болса, онда оны анықтау үшін топтаудың ең соңғы тобының жазылуына назар аударуымыз қажет. Егер соңғы топ белгілі бір саннан жоғары (13,5-тен жоғары) деп берілсе, онда әрбір топтың үлкен мәні сол топқа жатқызылады. Ал соңғы топ белгілі бір саннан және одан жоғары (13,5-тен және одан жоғары) деп көрсетілсе, онда ол келесі топтың кіші мәні ретінде сол топқа жатқызылады.
- Осы есептелінген көрсеткіштер бойынша құрама кесте жасаймыз және оның мәліметтерін сонда көшіреміз. Ол төменде берілген:
- Жұмысшыларды жұмыс стажы бойынша топтастыру
| | - Жұмысшы-лардың жұмыс стажына қарай топқа бөлінуі, жыл
| - Жұмыс-шылар-дың саны, адам
| | | - Орташа айлық өндірген өнім, мың теңге
| | | | | | | | | | | | - 1 – 5
- 5 – 9
- 9 – 13
- 13 – 17
| | | | | | | | | | | | | | - Қорытынды:
- Кесте көрсеткіштеріне талдау жасай отырып, жұмысшылардың жұмыс стажы жоғарылаған сайын, олардың айлық өндірген өнім көлемдері де артуда, яғни 2 белгі арасында тура байланыстың бар екендігін көруге болады.
- Жұмысшылардың жұмыс стажы мен бір жұмысшыға шаққандағы орташа айлық өндірген өнімдерінің көлемі бойынша топтастыру үшін, әрбір жұмыс стажы бойынша топтық көрсеткіштерді екінші белгісі бойынша (жұмысшылардың орташа айлық өндірген өнім көлемі) топтастырамыз және олардың арасындағы байланыстылықты қарастырамыз..
Достарыңызбен бөлісу: |
