Тақырыбы: Басқару ғылымының эволюциясы

Ғылыми түрде басқарудың негізі Фредрик Уинслоу Тейлор (1851-1915) тарапынан қаланған. Ғылыми басқару философиясының ең негізгі элементі - өнімділік. Ғылыми басқарудың әдісі, тәсілі мен құралдары өнімділікпен қамтамасыз етуге тән. Ғылыми басқару, сонымен қатар жұмысшы мен басқарма мүдделері арасындағы өзара тығыз байланыстың болуы, сол себептен ынтымақтасып бірге жұмыс істеулерінің қажетті және міндетті екендігі туралы ой-пікірге сүйенеді. Ф.Тейлор "ғылыми басқару" деген ой-пікірлерін "Ательені басқару" және "ғылыми басқарудың принциптері" атты екі шығармасында атап көрсеткен. Тейлор, ғылыми кәсіпкерлік саласында, қазіргі кезде де сөз етілетін "ғылыми басқарудың принциптерінің" мақсаттарын төмендегідей көрсетуде:

• 
  қымбатқа соққан тиімсіз жұмыстарды және шығындарды қарапайым мысалдармен келтіру;
  
• 
  осы тиімсіз жұмыстардың себебін, бірнеше төтенше күш пен адамдардың болмауынан емес, жүйелі басқару түсінігінің болмағандығын халыққа түсіндіру;
  
• 
  ең тиімді басқарудың белгіленген заңдарға, принциптерге және ережелерге негізделіп, шын мәнінде ғылыми тұрғыда болғандығын дәлелдеу.
  

Тейлор осы мақсаттарды жүзеге асыру үшін төмендегі принциптерге сүйену қажеттілігін айтады:

• 
  шын мәніндегі білімнің жетілдірілуі;
  
• 
  жұмыс істеудің ғылыми тұрғыдан таңдалуы;
  
• 
  таңдалған жұмыстың ғылыми түрде білім берілуі және жетілдірілуі;
  
• 
  басқарма мен жұмысшылар арасында жақсы қарым қатынастар орнатылуы.
  

• 
  саусақ есебінің орнына білімділік;
  
• 
  тәртіпсіздіктің орнына үйлесімділік;
  
• 
  жеке жұмыс істеудің орнына бірігіп жұмыс істеу;
  
• 
  минимум шығыстың орнына максимум шығыс;
  
• 
  әрбір жұмысшының ең жоғары деңгейдегі өнімділікке жетуі сияқты ұғымдарды жүзеге асыруы керек.