Зат есімнің негізгі суффикстері
Суффикстер мағынасы мысалдар -in-a
1) ғылымдар атауы; 2) омыртқасыздар отрядының атаулары
Doctrina-ғылымтану; medicina - дəрігерлік ету; рolymastigina – көпқылшықтылар
-in-i Braconini – шабандоздар
-in-um Дəрі атауларында penicillinum - пенициллин
-ari-um Қойма, сақтайтын жер
vivarium – жануарларды ұстайтын жер
-ment-um Іс нəтижесі, зат
linimentum – сұйық сүртпе май;
instrumentum – құрал-сайман
-ul-; -cul-; -ol-
Көлемін азайтып, кішірейтіп
көрсету, дəрі атаулары
tuberculum –төмпешік;
pilula - пилюля;
ValidoIum - Валидол
-it-is қабыну (грек сөздерінде) hepatitis - гепатит, бауыр қабынуы
-oma ісік (грек сөздерінде) osteoma – сүйек ісігі
-id-
Оттегісіз қышқылдар тұздарының анионы
chloridum - хлорид
-as- (-atis) -is (-itis)
Құрамында оттегі бар қышқылдар тұздарының анионы nitras, atis - нитрат nitris. itis - нитрит
-ur- Іс-əрекет немесе нəтиже fractura- сынық;
scriptura - жазу
-or Физикалық күй
odor - вкус; sapor - запах; color - цвет; stupor – есеңгіреу, қалшылдау
-tor əрекет етуші адам, зат doctor - оқытушы; scriptor - жазушы
ti-o, -io- Іс-əрекет немесе нəтиже incisio - кесу: lectio - оқу
-tudo –tas күй libertas - бостандық
Сын есімнің негізгі суффикстері
Суффикстер мағынасы Мысалдар
-асе- (us, a, um) -е-
(us, a, um)
-асе- (-ае) -е- (-ае)
1) құрамы, тегі бойынша заттың сыны
2) заттың түсін айғақтайды
3) ботаникада тұқымдас атауын білдіреді chartaceus, a,���� um -қағаздан; amylaceus, a, um
- крахмалды; osseus, a, um
- сүйекті; membranaceus, а, um - жарғақты; argillaceus, a, um – саз-сары; argenteus, a, um – ақ күмістей; Violaceae – көкгүлділер; -os- (us, a, um)
1) өсімдік атауларының сыртқы түрін не орнын білдіреді
2) мөлшерінің көп болуы
Betula verrucosa – Сүйелді аққайың; vitaminosus – дəруменге бай
-(on) –eae ботаникада класстар атаулары Monocotyledoneae –бірбөліктілер
Dicotyledoneae – екібөліктілер
-ide-, -oide- (от
греч. eidos - видный) (-ae)
1) зоологияда тұқымдастар атауларында
3) ұқсағыштығын білдіреді
Alaudidae – бозторғай тұқымдастар; rhomboideus – ромб тəрізділер -i-(us, a, um) -ic-(us,
a, um) -in-(us, a, um)
Заттың сапасын, тəуелділігін көрсетеді patrius - əкелік; cephalicus – басқа тəуелді;
caninus - иттік
-at- (us, a, um) -it-
(us, a, um) -ut-(us, a, um)
Көрінісін айқындайды barbatus - сақалды; auritus - құлақты;
nasutus - мұрынды
-iv-(us, a, um) Қасиетін анықтайды corrosivum – үгітіп, күйдіріп, жеп жіберуші
-alis (-ales) -aris (- ares)
1) орын жəне уақытты
2) ботаникада өсімдіктер ретін анықтайды
vernalis – көктемгі;
polaris - полярлы;
orientalis - шығыстық; frontalis - маңдайлы; Polygonales – қарақұмық гүлділер -bilis (-His) Қабілетін айқындайды vegetabilis, е - өсімдік тектес; fragilis, е - сынғыш
-ensis (-iensis) Географиялық орнына тəуелділігін білдіреді canadensis, е – канадалық
-esc (-ens) –ntis Ұқсастығын_______, сапасын білдіреді Sorbus lutescens – сарғыш шетен;
Достарыңызбен бөлісу: |