Тарау. Жалпы орта мектептерде оқыту процесінде оқушылардың отансүйгіштік сезімдерін қалыптастырудың ғылыми-теориялық негіздері
Кесте 6. оқушылардың отансүйгіштік сезімдерінің қалыптасқандығы деңгейлерінің сипаттамасы (мінездік компонент бойынша)
жүктеу/скачать 0.69 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Кесте 7. Анықтау эксперименті бойынша отансүйгіштік сезімдерін мотивациялық компонентінің қалыптасқандық деңгейлеріне сай бақылау және эксперимент топтары оқушыларінің болынуы
Кесте 6. оқушылардың отансүйгіштік сезімдерінің қалыптасқандығы деңгейлерінің сипаттамасы (мінездік компонент бойынша)
Мектептің оқыту үрдісінде оқушылардың Отансүйгіштік сезімдерін қалыптастырудың зерттеу барысында жасалынған жүйесін тексеру мақсатымен ұйымдастырылған педагогикалық эксперимент екі кезеңнен құралады: Бірінші кезеңде анықтаушы эксперимент, онда мынандай міндеттерді шешу белгіленеді:
Оқушылардың отансүйгіштік сезімдерінің мотивациялық компонентік қалыптасқандығын деңгейлерін бастапқы күйін талдау. Когнитивтік компонент бойынша оқушылардың отансүйгіштік сезімдерінің қалыптасқандығын алғашқы деңгейлерін анықтау. Мінездік компонент бойынша оқушылардың отансүйгіштік сезімдерінің қалыптасқандық деңгейлерінің алғашқы күйін анықтау. Осы міндеттерді іске асыру үшін арнайы жасалынған диагностикалық құралдардан пайдаландық. Мотивациялық компонент бойынша оқушылардың отансүйгіштік сезімдерін қалыптастыру деңгейлерін анықтау үшін сапаның даму деңгейлері (Кесте 4) пайдаланылады. Арнайы анкета жасалынып, оған сәйкес оқушылардың қазақстандық патриотизм құндылықтарында болған қатынасы, кәсіптік-патриоттық бағыттағы білімдерге, өзіндік өмірге болған белсенді қарым-қатынасы қай деңгейде қалыптасқандығы белгіленеді. Анкета сұрақтарына ықтималды жауаптар ажыратылған деңгейлерге сәйкес тұжырымдалады. Мысалы, "Қазақстанды болашақта қалай көруді қалайсыз?", "Қазақстанды гүлденген, экономикалық сәтті мемлекет болуына өзіндік үлес қосуды өзіңіздің міндетіңіз деп білесіз ба?" сияқты сұрақтар қойылды.[Қосымша Б]. Бұл анкетаның жәрдемімен негізінен оқушылардщің отансүйгіштік сезімдерін қалыптасқандығының бастапқы күйін өзіндік бағалай алу мүмкіндігіне ие болдық. Эксперименттік жұмыс М.Әуезов атындағы ОҚМУ-нің Педагогикалық мәдениет және өнер институты, Оңтүстік Қазақстан медициналық академиясы және Оңтүстік Қазақстан педагогикалық университетінің тілдік емес мамандықтары оқушыларімен өткізілді. Кездейсоқ сұрыптау әдісінен пайдаланып әрбір аталған жоғары оқу орнында біреуден экспериментальдық және бақылау топтары таңдалды. Іріктемелер көлемі: а) бақылау тобында-N=68 адам б) эксперименттік топта-N=66 адам. Бұл топтарда бақылау жұмыстары өткізіліп экспериментті өткізу үшін бірдей жағдайлар жасалынды. Эксперименттің басында оқушылардың отансүйгіштік сезімдерінің мотивациялық компоненттік қалыптасқандық деңгейлерін анықтау мақсатымен анкеталау өткізілді. Анкеталаудың нәтижелері бақылау және эжксперименттік топтарда оқушылардың қазақстандық патриотизм құндылықтарына оң қатынастары деңгейінде айтарлықтай жоқтығын көрсетеді (Кесте 7). Кесте 7. Анықтау эксперименті бойынша отансүйгіштік сезімдерін мотивациялық компонентінің қалыптасқандық деңгейлеріне сай бақылау және эксперимент топтары оқушыларінің болынуы
Когнитивтік компонент бойынша оқушылардың отансүйгіштік сезімдерінің қалыптасқандығы деңгейін анықтау үшін эксперименттік және бақылау топтары студеттермен бақылау жұмыстары оқушылардың азаматтық-патриоттық білімдерінің болуын анықтауға мүмкіндік беретін мынандай сұрақтардан құрылған: 1.Қазақстандық патротизм дегенде нені түсінесіз? 2.Қазақстандық патриотизм қандай көрсеткіштермен анықталады? 3.Қазіргі ұғымда қазақстандық патриотизмнің міндеті, қызметі неде деп ойлайсыз? 4.Қазақ тілі қай дәрежеде меңгергенмін деп есептейсіз? Өзіндік деңгейінен қанағаттанасыз ба? 5.Қазақ халқының қандай салт-дәстүрлерін білесіз? 6.ҚР рәміздерінің мағынасын ашып көрсетіңіз? 7.Отандық әлеуметтік-саяси, экономиканың өркендеуі үшін өзіңізді қанша жауапкер сезінесіз? 8.Қазақстанда бәсекеге қабілетті, дамыған ел болуына қандай өзіндік үлес қоса аласыз? (Қосымша В). оқушылардың азаматтық-патроттық білімдерін анықтау үшін сонымен қатар оқушылармен әңгімелесу, олардың қазақ тілін, қазақ халқының салт-дәстүрлерін, тарихын, әдет-ғұрыптарын қай дәрежеде білуін анықтау үшін тестілеу әдісінен пайдаланылды. "Қазақ тілі", "Мәдениеттану", "Қазақстан тарихы" пәндерінен оқушылардың үлгерімі талданды. Когнитивтік компонент бойынша оқушылардың отансүйгіштік сезімдерінің эксперимент басындағыы қалыптасқандық деңгейлері 8- кестеде көрсетілген. жүктеу/скачать 0.69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|