- тарау. Жарылуға қауіпті аймақтар

1-ші қауіптілік аймағы – қалыпты технологиялық үрдіспен байланысты, көмірсутекті газдарының кезеңдік болуымен;

2-ші қауіптілік аймағы – апаттық ағу нәтижесінде тұтанатын газдардың пайда болуымен.

824. 1-ші қауіптілік аймағына келесілер жатады:

ұңғыма орталығынан бұрғылау еденінде 10 м көлемде сызылатын, бұрғылау еденінен 5 м жоғары және он метр төмен жалғасатын аймақ;

бұрғылау ерітіндісін айналдырудың ашық жүйесі айналасында 5 м көлем бойынша барлық бағыттардағы аймақ;

өңделетін платформаларда қысыммен жұмыс істейтін, үрдісті жабдықтан барлық жағына 15 м көлемдегі аймақ;

жарылысқа қауіпті газдың жиналуымен, кез келген жабық бөлме.

825. 2-ші қауіптілік аймағына келесілер жатады:

Жарылысқа қауіпті шоғырлануға жеткен, тұтанатын газдары бар, теңіз құрылысының қалған учаскелері.

826. 1-ші қауіпті аймақ ретінде сараланатын аймақтар аясында мұнай газ өнеркәсібінің қажеттіліктері үшін шығарылатын және жарылысқа қауіпті аймақта қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ететін электр жабдығы қолданылады:

жарылысқа қауіпсіз орындалған электр генераторлары, жарықтандыру құралдары, тұрақты және ауыспалы электр жабдығы;

тұрақты жабдықтың электр кескіштері 1-ші қауіпті аймақтан тыс орнатылады.

газ турбиналары қымталған ыдыспен жабдықталады және отқа төзімді материалдан жасалған, газ өткізбейтін бөлікте орналасады. Бөліктер 2-ші аймақ немесе қауіпсіз аймақтар ретінде сараланады. Ауаны жинау және шығару орындары қауіпті аймақтан тыс орналасады.

төмен вольтты бақылау-өлшеу құралдары және байланыс құралдары жарылысқа қауіпсіз орындалады.

827. 2-ші қауіпті аймақта орналасқан электр жабдығы пайдалану кезінде ұшқынның қалыптасуын немесе газ әуе қоспалары үшін жеткілікті, қыздыратын беткейлердің болуын жоққа шығаратын, мұнай газ өнеркәсібі үшін шығарылатын, электр аппараттары мен жабдықтары үшін талаптарға жауап береді.

828. ТМГҚ жарылысқа қауіпті аймақтарында орналасатын электр жабдығы сәйкес нормативтік құжаттама талаптарына және жарылысқа қауіпті аймақтарды біріктіру кестесіне сәйкес таңдалады, 6-кесте.

829. Мұнай немесе мұнай немесе газы бар бұрғылау ерітіндісі бар технологиялық жабдықтың (ыдыстардың, аппараттардың, сорғылардың,ғ құбыр жолдарының сол сияқты ішкі көлемдері) ішінде «ұшқынға қауіпсіз шынжыр» жарылыстан қорғау түрімен «кез келген мөлшердегі зақымдануларда жарылысқа қауіпсіз» жарылыстан қорғаныс деңгейімен, бақылау және автоматика жүйелерінің тетіктері мен шынжырларынан басқа, электр жабдығын орналастыруға жол берілмейді.

830. Жарылуға қауіпті шоғырланудың белгі бергіштерінің үлгі алу құрылғылары, тетіктері:

ТМГҚ бөлмелерін желдету үшін ауаны жинау орындарында;

бұрғылау ерітіндісін немесе тез тұтанатын сұйықты құятын, жеке сорғының жанында;

жерден 0,5 м көп емес биіктікте ұңғыма сағасының аймағында;

бұрғылау ерітіндісі үшін ашық ыдыстың үстінде – оның жоғарғы шегінен 0,2 м көп емес қашықтықта, және жерден 0,5 м биіктікте ыдыс жанында;

діріл сүзгіште – одан 1 м көп емес қашықтықта биіктікте 0,5 м көп емес оны астында;

технологиялық аппараттардың жанында – булар мен газдардың бөліну көздерінің мүмкін болатын орындарында 0,5 – 0,7 м көп емес биіктікте мұнай газдары үшін көздің астында және мұнай булары үшін жерден 0,5 м биіктікте;

газ таратушы батареялардың секциясында – көздің үстінен 0,5-0,7 м көп емес биіктікте бөлменің екі жерден кем емес;

тез тұтанатын сұйықтарды және жанатын газдарды сақтауға арналған қоймалық бөлмелерде – бөлмеде кем дегенде бір жерде;

бұрғылаудың жұмыс алаңында – бұрғылау ерітіндісін керу әкету аймағында одан 1 м көп емес қашықтықта кем дегенде төрт жерде орнатылады.

6-кесте

831. Күкіртсутегінің ШРК газ талдағыштардың тетіктері немесе үлгіні алу құрылғылары бұрғылаудың жұмыс алаңыдарының астына (ағынның ауытқу аймағында) және күкіртсутегінің бөлінуі мүмкін бөлмелерді орнатылады.

832. Теңіз стационарлы платформаның жарылуға қауіпті аймақтарында орнатылатын, электр жабдығын таңдауға электр қондырғыларының құрылысына қойылатын талаптар қолданылады.

833. қозғалмалы немесе қозғалмалының бөлігі болып табылатын немесе қолмен ауыстырылатын электр жабдығы келесіде қолданылады:

1) жарылысқа қауіпсізден төмен емес жарылыстан қорғаныс деңгейімен В-I және В-Iа санаттарының аймақтарында;

2) кез келген деңгейдегі жаралыстан қорғаныспен В-Iб және В-Iг санаттарының аймақтарында.

834. Мұнарада орнатылған шамдар (шамшырақтың барлық жерінде) жарылыстан қорғаныстың кез келген деңгейімен жарылыстан қорғалған.

835. Барлық санаттардың аймағындағы қол шамдары жарылысқа қауіптіден төмен емес деңгеймен жарылыстан қорғалған, 12 Вольттан көп емес жеке өзіндік қоректендіру көзімен.

Жеке көзден қоректендіру кезінде (трансорматорлар немесе аккумуляторлар) келесі талаптар орындалады:

1) қоректендіру көздері жарылысқа қауіпті аймақтан тыс орналасады;

2) қоректендіру сымы жарылысқа қауіпті аймақтарда жұмыс істеу талаптарына жауап беретін, иілімді

12 - тарау. Сымдар
836. Тұрақты орналастырылған электр қабылдағыштарды қоректендіру үшін В-Iа, В-Iб және В-Iг жарылысқа қауіпті аймақтарда механикалық зақымданулардан және химиялық әсер етуден қорғалған, сымдарды ашық төсеуге жол беріледі.

837. ТМГҚ қозғалмалы құрылымдарында (мұнара, кран және сол сияқты) орнатылған, электр қабылдағыштарды қоректендіруге арналған сымдар ТМГҚ өзінде де, және қозғалмалы құрылымдарда да тұрақты төселеді. Көрсетілген тұрақты төселген сымдар арасындағы құрама учаскелер минималды қажет ұзындықта, иілімді сымдармен орындалады. Иілімді учаскелерді қосу құрама қораптарында жүргізіледі.

Қораптар жарылуға қауіпті аймақтарда орналасқан жағдайда, олар жарылысқа қауіпті санатына сәйкес, жарылыстан қорғау деңгейімен жарылыстан қорғалған.

13 - тарау. Найзағайдан қорғау және нажағай отының

екінші көрінісінен қорғау
838. ТМГҚ найзағайдың тікелей соққысынан қорғау ҚР СН 2.04-29-2005. Ғимараттар мен құрылыстарды найзағайдан қорғау бойынша нұсқаулыққа сәйкес жүзеге асырылады.

839. Ішекті найзағай әкетудің найзағай қабылдағышы коррозиядан қорғалады және 100 мм² кем емес қима мен 200 мм кем емес ұзындыққа ие.

840. Мұнара, басқа да биік металл құрылымдар 50 мм² кем емес қимамен, екі болат сымдармен дәнекер арқылы ТМГҚ металл құрылымдарымен біріктіріледі.

841. ТМГҚ металл құрылымы 50 мм² кем емес қимамен, екі болат сымдармен дәнекер арқылы ұңғыманың әрбір бағытымен біріктіріледі.

842. Нажағай разрядтарының екінші көрінулерінен қорғау үшін ұзындығы 20 м асатын және бір бірінен 10 м және одан да аз қашықтықта орналасқан, металл құбыр жолдары, сымдарды қабыршақтары және сол сияқтылар өзара кем дегенде екі жерден дәнекерленген металл құрамалармен біріктіріледі.

14 - тарау. Жарылуға қауіпті бөлмелерді желдету
843. Жарылуға қауіпті бөлмелерде ағынды және соратын желдету ҚР ҚНжЕ 4.02-05-2001. «Жылыту, желдету және ауалау» талаптарына жауап береді.

844. Лақтыру және ауа жинау шахталарының өзара орналасуы тазалық нормаларының талаптарына сәйкес орындалады және өңделген ауаны соруды болдырмайды.

845. Ауаны жинау құрылғылары жарылысқа қауіпті аймақтан тыс орналасады және жарылуға қауіпті заттардың шекті рұқсат етілген шоғырлануының 20 % жеткен жағдайда желдету жүйесін автоматты қосылу құрылғысымен жабдықталады.

846. Жарылуға қауіпті газдар немесе булардың кенеттен қарқынды бөлінуі мүмкін өндірістік бөлмелерде апаттық желдету қарастырылады. Апаттық сорудың желдеткіштерін іске қосу газ талдағыштарының тетіктерінің әсерімен автоматты қарастырылады. Апаттық желдеткішті қашықтықтан іске қосу қарастырылады.

847. Жарылысқа қауіпті бөлмелерде орнатылатын желдеткіш агрегаттары жарылыстан қорғалып орындалған.

848. Бірнеше жарылысқа қауіпті бөлмелерді жалпы ауа өткізгіштермен біріктіруге жол берілмейді.

849. Бөлмелерге қызмет көрсететін, ағынды желдеткіш қондырғылары автоматты жұмыс істейтін, жарылысқа қауіпті аймақтардан тыс орналасу жағдайында кері қақпақтарды орната отырып, әдеттегі орындауда жасалады.

Желдету тесіктері өрт тежегіштермен жабдықталады.

Жарылыс, өрт немесе газдалу кезінде персоналды қорғау үшін уақытша баспана қарастырылады. Ол құрылыстың бөлігі болып табылады немесе одан бөлек орналасады.

851. Құрылыстағы уақытша баспананың бөлмесі эвакуациялау үшін қажетті уақытқа жарылыстың әсерінен, түтін мен газдың кіруінен, тұтану мен өрттің таралуынан қорғалады.

852. Тұрғылықты бөлмелер неғұрлым қауіпті жұмыс учаскелерінен, ұңғыма сағаларынан, бұрғылау ерітінділерін өңдеу жүйесінен, қозғалтқыштардан, сорғылардан, мұнай және жанатын-майлау материалдары бар ыдыстардан алыстатылады.

853. Тұрғылықты бөлмелер және уақытша баспаналар мұнай және газды дайындау және тасымалдаудың үрдісті блогынан, қысымен жұмыс істейтін мұнай кәсіпшілік жабдығынан (сепараторлар, жылу алмастырғыштар, компрессорлар, өнім жолдарынан) шекті мүмкін болатын қауіпсіз алыста орнатылады. Тұрғылықты бөлмелерден негізгі апаттық шығу үрдісті блоктан қарама қарсы жағында орналасады.

854. Объектідегі тұрғылықты бөлмелер уақытша персонал үшін қосымша орындарды ескере отырып, қызмет көрсетуші персоналдың санына сәйкес жататын орындармен жобаланады.

855. Тікұшақ алаңы бар тұрғылықты блок жеке блокта, платформадан 50 м кем емес қашықтықта орналасады. Жобамен негізделген жағдайда, тұрғылықты блокты ең жақын ұңғыманың сағасына дейін 50 м кем қашықтықта платформада орналастыруға жол беріледі; ол кезде мұнараның құлауы жағдайында тұрғылықты блокты қорғау және тұрғылықты блок пен бұрғыланатын және пайдаланылатын ұңғымалар орналасатын орын арасында су бүркеуі қарастырылады.

856. ТМГҚ жобалау кезінде ұңғыманың орналасу орнына қарағанда, тұрғылықты және қоғамдық бөлмелерді желдетілетін жағынан (желдің басым бағытын ескере отырып) орналастыру ескеріледі.

857. Тұрғылықты және қоғамдық бөлмелер дем алушы персоналға шудың әсер етуін төмендету үшін ТМГҚ сыртқы жағына жататын бөлмелерді қаратумен, жарылуға қауіпті аймақтан тыс орнатылады.

2 - тарау. Бөлмелердің құрылымы

1 - параграф. Бөлмелердің құрылымына қойылатын

жалпы талаптар
858. Барлық құрылымдар және бөлмелердің сыртқы қабырғалары болаттан жасалады.

859. Үй-жайлардың еден жабыны, оқшаулау, бөлмелердің қабырғалары мен талшықтарын тігу мен әрлеу 2005 жылғы 8 шілдеде № 334 бекітілген Өндiрiстiк нысандарды жобалауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар жобасымен және талабымен анықталады.

860. Шу деңгейі көтерілген жағдайда шуды сіңіру бойынша шаралар қолданылады.

2 - параграф. Жолдар мен алаңдар
861. ТМГҚ-да қабаттар арасындағы хабарлама үшін жолдар мен өтетін алаңдар орнатылады.

862. Жолдардың, өтпелі алаңдардың, жерлердің құрылымы өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарына сәйкес. Алаңдар арасындағы жерлер 15-тен көп емес басқышты қамтиды.

863. Өтетін алаңдардың төсемі сырғанау мүмкіндігін жоққа шығаратын материалдан жасалады.

3 - параграф. Шығыстар, есіктер, терезелер
864. Шығыстардың, есіктердің орналасуы мен құрылысы бөлмелерден құтқару қайықтарына, капсулаларға және солдарға отырғызу орындарына бөгетсіз келу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

865. Тұрғылықты блок (кешен) қабаты екі бөлек шығыстармен және эвакуациялау жолдарымен жабдықталады. Шығыстардың біреуі әлеуетті өрттен немесе жарылыстан ғимараттың неғұрлым қорғалған жағында орналасады.

866. Тұрғылықты және қоғамдық бөлмелердегі шығыстардың ені 0,9 м кем емес.

867. Есіктерді жабу үшін құрылғылар екі жағынан да басқарылады.

868. Тұрғылықты бөлмелердің есіктері бөлме ішіне, ал қоғамдық бөлмелердің есіктері – сыртына немесе екі жағына ашылады.

869. Шығыстар мен эвакуациялау жолдарында екі жаққа ысырылатын есіктерге жол берілмейді.

870. тұрғылықты бөлмелердің есіктерінде 0,4х0,5 м көлемде соғылған жұқа тақтайлар бар. Осы жұқа тақтайларда «апаттық шығу – қажет болған жағдайда сындыру» жазбалары бар.

871. Есіктер мен терезелердің құрылымы зауыт-дайындаушы талаптарына сай. Су өткізбейтін немесе газ өткізбейтін есіктер мен терезелерді орналастыру қажеттілігі жобамен анықталады.

873. Каюталардағы орын саны, палуба көлемі, биіктік пен ондағы пайдалы кубатура 2500 л/с қуаттылықпен және 1 санатты кемелердің экипажы үшін бөлме ретінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 29 шілдедегі № 561 бұйрығымен бекітілген Мұнай өндіру өнеркәсібіндегі құрылғыларға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар бойынша анықталады.

Бақылау тұлғалары және радио оператор үшін тұрғылықты бір орындық бөлмелер, ал жұмысшылар мен қосымша персонал үшін – тұрғылықты екі орындық бөлмелер, және жобамен негізделген жағдайда – төрт орындық бөлмелер қарастырылады.

874. ТМГҚ-да жұмысшылардың ауысуының 50 %-на және бақылау тұлғаларының 100 %-на отырғызу орындарымен, асхана қарастырылады.

Палуба алаңы жеткіліксіз болған жағдайда, асхананы дем алу бөлмесі ретінде пайдалануға жол беріледі. Ол кезде асхананың пайдалы алаңы қосымша жабдықтың көлемі ескеріле отырып, үлкейтіледі.

875. Тұрғылықты блокта тыныш және шулы дем алу үшін жеке бөлмелерді қарастыру ұсынылады.

Екі бөлмедегі отыратын орындардың саны ТМГҚ-да болатын персоналдың санының 25 %-нан кем емес.

876. Қоғамдық бөлмелер шылым шегу бөлмесімен жабдықталады.

878. Ас үй, наубайхана, буфет, ыдыс жуатын бөлменің, қоймалардың орналасуы мен жабдықталуы ретінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 29 шілдедегі № 561 бұйрығымен бекітілген Мұнай өндіру өнеркәсібіндегі құрылғыларға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес болады.

879. Азық-түлікті сақтау үшін тағам блогында тоңазытқыш агрегаттарымен жеке қоймалар қарастырылады. Өндірістік қоймалардың сыйымдылығы нақты ТМГҚ үшін белгіленген, автономдылықтың барлық кезеңінде персоналдың қалыпты тамақтану режимі үшін қажетті, азық-түлік қорын сақтауды қамтамасыз етеді.

880. Қоймада сақтауға жататын азық-түліктің жалпы мөлшері платформа персоналына және оның жобаланатын автономдылығына байланысты Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2009 жылғы 24 сәуірдегі № 86 бұйрығымен бекітілген Теңіздің стационарлық қабаттарында жұмыс жүргізу кезіндегі қауіпсіздік талаптарына сәйкес белгіленеді.

881. Тағамдық қалдықтарды және тұрмыстық қалдықты жинау үшін ТМГҚ-да нығыз жабылған контейнерлермен жабдықталған, қалдық жинау бөлмелері қарастырылады.

882. Үлкен көлемді тоңазытқыш бөлмелері және өнім блогының персоналының тоңазытқыш камераларының ішіне кіруіне рұқсатпен қатыру қондырғыларында ішінен кедергісіз ашылуға мүмкіндік беретін есіктер, ішінен берілетін дабыл белгісі және жарықты қолмен қосу бар.

884. Жалпымен пайдаланылатын қол жуғыштар әйелдер мен ер адамдар үшін жеке орнатылады.

Қалдықтардың барлық түрлері (қатты, сұйық, паста тәрізді) жағалаудағы тазалау құрылыстарына шығарылады.

3 - параграф. Медициналық қызмет көрсету
885. Персоналдың үнемі болуын талап ететін, теңіз объектілерінде алғашқы көмек көрсету бойынша медициналық бөлмелер және персоналдың санына сәйкес оқшаулау бөлмелері қарастырылады.

886. Медицина пункттері Қазақстан Республикасының «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» 2009 жылғы 18 қыркүйектегі N 193-IV Кодексіне сәйкес тиісті жабдықтармен, құралдармен және медикаменттермен жарақталады.

887. Өндірістік бақылау туралы ережеде персоналды медициналық эвакуациялау тәртібі қарастырылады.

888. Медициналық пункт тікұшақ алаңына және/немесе су көлігімен эвакуациялау орнына жақын орналасады және жәбірленушіні немесе ауырған адамды қауіпсіз тасымалдау үшін зембілдер мен құралдармен жабдықталады.

889. Тау жұмыстары жоспары және технологиялық регламент жәбірленушіге алғашқы минут көлемінде (реанимация) және эвакуация кезеңінде (тұрақтандыру) дәрігерге дейінгі көмек көрсету бойынша ұсыныстарды қамтиды.

890. Теңіз объектісі алғашқы медициналық көмектің қажетті қорапшаларымен қамтамасыз етіледі.

Теңіз объектісінде білікті дәрігердің жетекшілік етуімен, жұмысшыларды алғашқы медициналық көмек көрсету және эвакуациялау бойынша оқытулар жүргізіледі.

891. 50 адамнан көп мөлшерде, персоналдың тұрақты болуымен, алыстатылған теңіз объектілері үшін теңіз кемесі штаттық медициналық қызметкермен, реанимация және тұрақтандыру бойынша жабдықпен (оттегі қорымен, дефибриллятормен мәжбүрлеп дем алдыру аппараты) қамтамасыз етіледі.

892. Көздің бөлек бөлшектермен зақымданудың жоғарғы әлеуетті тәуекелі бар орындарда көзді жууға арналған станциялар жабдықталады.

4 - тарау. Тұрғын үй және қоғамдық бөлмелерге

қызмет көрсету жүйесі

1 - параграф. Жалпы талаптар
893. Төменде көрсетілген жүйелердің құрылымдары (құбыр жолдарының материалы, оларды біріктіру тәсілі және сол сияқты) дайындаушының нормативтік құжаттамасы бойынша қабылданады.

2 - параграф. Бөлмелерді желдету, жылыту

және жарықтандыру
894. ТМГҚ-та тұрғын және қоғамдық үй-жайларды жылыту, желдету және ауасын баптау ҚР 4.02-42-2006 «Жылыту, желдету және ауа баптау» СНмЕ сәйкес болады.

895. Шуды азайту және бөлме құрылымында дірілдің таралуының алдын алу үшін, желдету жабдығы шу және дірілді сіңіру негіздерінде орнатылады.

896. Кондиционерлер және электр желдеткіштері тұрғылықты блоктың дыбыстан оқшауланған қоршауларына құрастырылады.

897. Үй-жайларды табиғи жарықтандыру нормалары ретінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 29 шілдедегі № 561 бұйрығымен бекітілген Мұнай өндіру өнеркәсібіндегі құрылғыларға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарына, ҚР 2.04-05-2002 «Табиғи және жасанды жарықтандыру» СНжЕ сәйкес болады.

898. Үй-жайларда, баспалдақ және өту алаңдарында жасанды жарықтандыру нормалары ретінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 29 шілдедегі № 561 бұйрығымен бекітілген Мұнай өндіру өнеркәсібіндегі құрылғыларға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарына, ҚР 2.04-05-2002 «Табиғи және жасанды жарықтандыру» СНжЕ сәйкес болады.

3 - параграф. Сумен қамтамасыз ету
899. ТМГҚ-та ауыз су және техникалық сумен жабдықтау жүйесі Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 29 шілдедегі № 561 бұйрығымен бекітілген Мұнай өндіру өнеркәсібіндегі құрылғыларға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес қарастырылады.

900. Ауыз судың ластануының алдын алу үшін цистерналардың өңештері қымталған жабылатын қақпақтармен жабдықталады.

901. Жуынатын қондырғылар және қол жуғыштар өздігінен жабылатын қақпақтармен жабдықталады.

902. Техникалық су ретінде беткей сыртындағы суды қолдануға жол беріледі.

903. Суды сақтауға және сумен жабдықтау жабдықтарына қойылатын талаптар ҚР 1431-2005 «Сумен жабдықтау. Суды сақтауға арналған жүйе мен компоненттерге қойылатын талаптар» СТ сәйкес болады.