Теңізде мұнай газ өндіру кезіндегі өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптары

Аталған жүйелердің құрылымдары фанды, сағынды сулар мен қалдықтардың қоршаған ортаға түсуінің алдын алады.

905. Бір адамға шаққандағы шығын мен лақтырулардың есептік мөлшері Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 29 шілдедегі № 561 бұйрығымен бекітілген Мұнай өндіру өнеркәсібіндегі құрылғыларға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптарына сәйкес қолданылады.

22 - бөлім. Өртті қорғаныс

1 - тарау. Жалпы талаптар
906. ТМГҚ өрт сөндіру жүйесін сынау Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 10 шілдедегі № 676 «Сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы «Ресей теңіз кеме қатынасы тіркелімі» сынау қоғамын тану туралы» қаулысына сәйкес қауіпсіздік шараларымен анықталады.


2 - тарау. Құрылымдық өрт қорғанысы
907. ТМГҚ жоғарғы құрылысы келесі көлемді қамтитын, негізгі тік өртке қарсы аймақтарға бөлінеді:

1) ұңғымаларды бұрғылауға арналған, ашық және жабық технологиялық жабдықты қамтитын, жабық және жартылай жабық бөлмелер;

2) ұңғыма өнімін өндіру, дайындау және тасымалдауға арналған, ашық және жабық технологиялық жабдықты қамтитын, жабық және жартылай жабық бөлмелер;

3) отынға арналған ыдыстарды қоса алғанда, ТМГҚ энергетикалық қондырғыларының бөлмелері.

908. Егер де ТМГҚ жоғарғы құрылысының құрылымы осы Талаптардың 880 тармағында көрсетілген жабдықты екі және одан да қабатта орналастыруды қарастыратын болса, онда тік өртке қарсы аймақтардан басқа жоғарыда аталған көлемдерді көлденең жазықтықта бөлетін, негізгі көлденең өртке қарсы аймақтары қарастырылады.

909. Отқа төзімді отты тежейтін құрылымның іріктеулермен қоршалатын, негізгі тік және көлденең өртке қарсы аймақтарға Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 10 шілдедегі № 676 «Сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы «Ресей теңіз кеме қатынасы тіркелімі» сынау қоғамын тану туралы» қаулысына сәйкес қауіпсіздік шаралары пайдаланылады.

910. Осы Талаптардың 882 тармағымен қарастырылған құрылымдарда тесіктердің мүмкін болатын аз мөлшері қарастырылады.

Тесіктерді жабуға Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 10 шілдедегі № 676 «Сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы «Ресей теңіз кеме қатынасы тіркелімі» сынау қоғамын тану туралы» қаулысына сәйкес қауіпсіздік шаралары пайдаланылады.

911. Бір қорғалатын бөлмеден басқасына түтін мен жалынның өтуін және тартысты шектейтін, құрылымдық шаралар қарастырылады.

912. Тез тұтанатын сұйықтарды, жанатын материалдарды сақтауға арналған қойма бөлмелерінің құрылымына, электр пісіру жұмыстарына арналған бөлмелердің, камбуздар мен нан пісіру орындарына, тікұшақтардың құюға дейінгі станцияларына, электрмен жылытуға Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 10 шілдедегі № 676 «Сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы «Ресей теңіз кеме қатынасы тіркелімі» сынау қоғамын тану туралы» қаулысына сәйкес қауіпсіздік шаралары пайдаланылады.

913. Бұрғылау және өңдеудің технологиялық үрдістерін басқару постары үшін бөлме құрылымы олармен қиылысқан А-60 типті құрылымдарды бөлмелерден бөлінген.

914. Тұрғылықты және қоғамдық бөлмелер олармен қиылысқан энергетикалық қондырғы, вахтаны, А-60 типті құрылымды қоса алғанда бөлмелерден бөлінген.

Энергетикалық қондырғы бөлмелеріндегі есіктер өздігінен жабылатын және әрқашанда жабық.

915. Тұрғылықты және қоғамдық бөлмелерде А-60 типті құрылымдармен орындалған, сыртқы жабындыларға (іріктеу, қабырғалар, палубалар) ие.

916. Ұңғыма және пайдалану жабдығы жағына қаратылған тұрғылықты, қызметтік және тазалық бөлмелерінің сыртқы қабырғалары оттан қорғалған ұшқындалатын бояумен боялады.

917. Ашық технологиялық жабдық орнатылған жаққа қаратылған, тұрғылықты және қоғамдық бөлмелердің сыртқы іріктеулерде ашылмайтын типтегі терезе орнатылады.

Есіктердің және осы іріктеулерде өзге тесіктерді орналастыруға жол берілмейді.

918. Тұрғылықты және қоғамдық бөлмелердің жабдығының құрылымдық өрт қорғанысына Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 10 шілдедегі № 676 «Сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы «Ресей теңіз кеме қатынасы тіркелімі» сынау қоғамын тану туралы» қаулысына сәйкес қауіпсіздік шаралары пайдаланылады.

919. Газды турбиналар, желдету жүйелері және электр жабдығы үшін газдың апаттық ағуы кезінде дереу тоқтату қарастырылады.

920. Қысыммен жұмыс істейтін, мұнай кәсіпшілік үрдісті жабдық апаттық ағу кезінде апаттық жабу және қысымды түсіру жүйесімен қамтамасыз етіледі.

921. Тұтанатын заттарды сақтау үшін қауіпсіз учаскені әкетумен шкафтар бөлінеді және өрт қауіпсіздігінің қосымша шаралары қарастырылады. Тез тұтануға ұшыраған, майланған ескі шүберек пен материалдарды сақтау жанбайтын контейнерлерде жүзеге асырылады.

922. Өртті пайда болу қаупі жоғары орындарда өрт дабыл белгісіне қосылған, автоматты анықтағыштар орнатылады.

924. Газ өткізбейтін есіктер егер де олар Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 10 шілдедегі № 676 «Сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы «Ресей теңіз кеме қатынасы тіркелімі» сынау қоғамын тану туралы» қаулысына сәйкес қауіпсіздік шараларын пайдалану қанағаттандыратын болса, іріктеулерді жабу ретінде қарастырылады.

925. Көлемдік өрт сөндірумен қорғалатын бөлмелер Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 10 шілдедегі № 676 «Сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы «Ресей теңіз кеме қатынасы тіркелімі» сынау қоғамын тану туралы» қаулысына сәйкес қауіпсіздік шараларын қанағаттандырады.

926. Өрт сөндіру станциясын орналастыру және жабдықтауға Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 10 шілдедегі № 676 «Сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы «Ресей теңіз кеме қатынасы тіркелімі» сынау қоғамын тану туралы» қаулысына сәйкес қауіпсіздік шаралары пайдаланылады.

Ол кезде:

1) бүркеу жүйесін орнату міндетті емес болып табылады;

2) аталған бөлмелерде егер де олардың көлемі 3 м³ аспайтын болса, стационарлы өрт сөндіру құралдары болмауы мүмкін;

3) көбікпен өшірудің стационарлы жүйесінің орнына, сәйкес ауыстыру ретінде келесі қорғаныс құралдарының біреуіне жол беріледі:

ауыстырмалы әуе-көбікті оқпандардың көмегімен көбікпен өшіру;

егер де отын цистерналарының жоғарғы жабындысы блок-модульдің төбесі болмаса, немесе осындай цистерналар көлемдік сөндіру жүйелері қарастырылмайтын, тұрғылықты немесе өзге бөлмелерге жабыспайтын болса, аралас бөлмелерде көлемді өрт сөндіру жүйелері. Ол кезде әрбір аралас қорғалатын бөлмелердің есептік көлеміне жеке орналасқан цистерналардан толық неғұрлым көп көлем немесе өзара араласқан цистерналардың көлемі қосылады. Үштен көп цистерналардың көлемін қосу талап етілмейді;

4) көбікті берудің стационарлы жүйесі қарастырылады;

5) машиналық бөлмелердің ішінде болатын, шығыс, отын және майлы цистерналарда сөндірудің арнайы жетектері болмауы мүмкін және осы цистерналар орналасқан бөлмелер үшін қарастырылған, өрт сөндіру жүйелерімен қорғалады.

927. Объект көрінетін және қол жетімді орындарда орналасумен, ауыспалы өрт сөндіру құралдарымен жинақталады. Өрт сөндіру құралдары бекітілген кесте бойынша тексеріледі және әлеуетті тұтанудың санатына сәйкес дереу қолдануға дайын.

928. Объектіде қарама қарсы учаскелерінде және әлеуетті тұтану учаскелерінен қашық орналасқан, жасанды дем алу аппараттарын қоса алғанда, өрт жабдығының, құралдардың, құрылыстың екі жиынымен кем дегенде екі өрт шкафтары болады.

929. Өрт сөндіру жүйелері қауіпсіз пайдалану үшін, тез қол жетімді орындарда орналасқан, отын мен ауа райы жағдайларының әсерінен қорғалған, өртті сөндіру үшін сәйкес реагенттермен толтырылған, ауыстырмалы және қозғалмалы өрт сөндіру құралдарының сәйкес санын қамтамасыз етеді.

930. Объектінің өрт жасағы жылу радиациясының әсерінен, түтіннен және өртпен қоса жүретін қауіпсіз әсерлерден қорғауға қабілетті, арнайы ЖҚҚ қамтамасыз етіледі.

1 - параграф. Су өрт жүйелері
931. Негізгі стационарлы өрт сорғыларының саны, олардың өнімділігі және қысымы келесі жағдайларды ескере отырып, ТМГҚ жобасымен анықталады:

1) бір уақытта жұмыс істейтін өрт түтіктерінің, зеңбіректі оқпандардың, бүркеулі жүйелердің және сумен суландырудың саны;

2) жоғарғы түтіктегі 3,2 кг/см² кем емес қысым;

3) өрт сорғыларымен сулы өрт жүйесіне берілетін судың көлемі бір өртке әрбіреуінің өнімділігі 20 л/с екі стационарлы лафетті оқпандардың жұмысына байланысты және бұтаның әрбір пайдалану ұңғымасын атқыма арматурасын суландыру есебінен белгіленеді. Атқыма арматурасын суландыруға судың шығысы ұңғыманың әлеуетті дебитына байланысты белгіленеді.

932. Өрт сорғылары теңіз суын қабылдау қосымша әрекеттерсіз, сорғыларды іске қосқаннан кейін тікелей жүзеге асырылатындай етіп орнатылады (сорғыны ағызу, арматураны ашу).

933. Негізгі стационарлы өрт сорғылары негізгі электр станциясынан қоректендірумен, электр әкелумен әрекетке қосылады, онда олардың біреуі апаттық электр станциясынан қоректенеді.

934. ТМГҚ-да көлемі 15 минут көлемінде 2 түтіктердің жұмысы үшін жеткілікті, жинайтын су қорын сақтау үшін жеткілікті, алайда 10 м³ кем емес. Аталған цистернадан қабылдау желісі қозғалтқыштан әкелумен, қысудан тұтанумен, апаттық стационарлы өрт сорғысына қосылады. Аталған сорғының лақтырмалы желісі су өткізу жүйесіне қосылады.

935. ТМГҚ-да резервті стационарлы өрт сорғысы орнатылады. Резервті стационарлы өрт сорғысының өнімділігі тұрғылықты блок пен ұжымдық құтқару құралдары жанында, бұрғыланатын және пайдаланылатын ұңғымалар арасында жабындыларды қамтамасыз етеді.

936. Құбыр жолдарына Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 10 шілдедегі № 676 «Сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы «Ресей теңіз кеме қатынасы тіркелімі» сынау қоғамын тану туралы» қаулысына сәйкес қауіпсіздік шаралары пайдаланылады.

937. Лафетті оқпандардың саны ТМГҚ-да мұнара асты порталдың кез келген орналасуы кезінде әрбір жұмыс алаңының аймағына кем дегенде екі ағынды беру есебінен орнатылады (25 мм диаметрлі ұштама кезінде) С.

Ол кезде лафетті оқпаннан ұңғымаға дейінгі қашықтық 15 м көп емес, ал оқпандардың орналасуы ұңғыма сағасынан 30^о бұрышта ағынның қиылысуын қамтамасыз етеді.

938. Лафетті оқпан бірыңғай және шашыратылған ағынды алуды қамтамасыз етеді. Лафетті оқпанда 85^о дейінгі көтеру бұрышы және 360^о бұрылу бұрышы бар. Су ағының бағыттап беру үшін, оқпанды белгілі бір жағдайда бекітетін құрылғылар қарастырылады. Лафетті оқпандардағы қысым 8 кгс/см² кем емес.

939. Жабық технологиялық жабдық (сепаратор, резервуар және сол сияқты) 12 л/мин қарқындылығымен және көлденең өлшеммен сумен суландыру жүйесіне ие.

940. Пайдалану ұңғымаларының атқыма арматурасын суландыру асынан үстіне саптамалар арқылы жүргізеді. Саптамалар орнату орындары және құбыр жолдарының төсемдері ұңғымада жұмыс жүргізуге кедергі келтірмейді.

941. Сулы өрт жүйесі сулы өрт жүйесінің кез келген учаскесінің (бөлігінің) қосылуын қамтамасыз ететін, қашықтықтан басқарылатын бекіту құрылғыларымен жабдықталады.

942. Өрт сорғыларына Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 10 шілдедегі № 676 «Сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы «Ресей теңіз кеме қатынасы тіркелімі» сынау қоғамын тану туралы» қаулысына сәйкес қауіпсіздік шаралары пайдаланылады.

943. Өртке қарсы арна желісіндегі апаттық жағдайда өрт кемелерінен сумен қамтамасыз етуді жүзеге асыру үшін, жағалаудағы құрылыстарға әкетулер қарастырылады. Әкету диаметрі өртке қарсы арна желісінің диаметрінен кем емес және бекіту құрылғыларының тарақтарымен жабдықталған.

944. ТМГҚ әрбір қабатында, өртке қарсы арна желісінде, пайдалану және бұрғыланатын ұңғымалардың жанында тарақтар орнатылады.

945. Өрт шаруашылық су өткізгіште ТМГҚ кез келген нүктесіне түтіктерден кем дегенде екі әкетуді беруді қамтамасыз ететін, тұрақты қысым ұсталады. Өрт пайда болған жағдайда өрт сорғыларын автоматты немесе қашықтықтан іске қосу қамтамасыз етіледі.

946. Кезекші кемесінің сорғысының қуаты суды құрылыстың жоғарғы палубасына беруді жүзеге асыру есебімен жобаланады.

948. Көбікпен өрт сөндірудің стационарлы жүйелерінің өнімділігі көбік таратылатын есептік беткейлерден анықталады. Көбіктің қалыптасу кезеңдігі 100:1 қабылданады.

950. ТМГҚ-да өрт сөндірудің алғашқы құралдары Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 10 шілдедегі № 676 «Сауда мақсатында теңізде жүзу саласындағы «Ресей теңіз кеме қатынасы тіркелімі» сынау қоғамын тану туралы» қаулысына сәйкес қауіпсіздік шаралары негізінде таңдалады.

951. ТМГҚ-да өрт сөндіру құралдарын: өрт сөндіретін ұнтақты, көбік қалыптастыратын және басқа химиялық құралдарды үш реттік қосымша қорымен, осы объект үшін қажетті есеп мөлшерінде сақтау бойынша бөлме қарастырылады.

952. ТМГҚ-да жеке белгіленген орындарда сақталатын, жылуды көрсететін костюмдердің үш жиыны бар.

1) мұнай және мұнай газдарының буларының көп компонентті қоспаларының жарылысқа қауіпті шоғырлануы;

2) күкірт сутегі бар кен орындарында ұңғымаларды бұрғылау және пайдалану кезінде күкірт сутегінің шекті рұқсат етілген концентрациясы (әрі қарай – ШРК).

954. Ауыстырмалы газ талдағыштармен әуе ортасын келесіге бақылау қарастырылады:

1) мұнай және мұнай газдарының жарылысқа қауіпті шоғырлануы;

2) күкірт сутегінің ШРК;

3) метанол буларының ШРК.

Құралдардың саны әрбір типтен 2 данадан кем емес.

955. Әуе ортасын автоматты бақылау жүйесі келесіні қамтамасыз етеді:

1) күкірт сутегінің шоғырлануы 3 мг/м³ жететін болса, сәйкес жергілікті басқару постына және орталық басқару постының белгі беру қалқанына ескерту жанып өшетін жарық белгісін беру;

2) сәйкес жергілікті басқару постына, бұрғылаушы және бұрғылау шеберінің постына, орталық басқару постының белгі беру қалқанына, егер де мұнай мен мұнай газдарының буларының шоғырлануы МГК 20 % жететін болса, апаттық дабыл белгісін қосу;

3) термикалық қағидамен жұмыс істейтін, мұнай және мұнай газдарының қауіпті шоғырлануының жарылыс дабыл белгілерін ажырату және егер де күкірт сутегінің шоғырлануы 10 мг/м³ жететін болса, орталық басқару постының белгі беру қалқанына жарық және дыбыс белгілерін беру.

956. Мұнай және мұнай газдарының буларының жарылысқа қауіпті шоғырлану құрамына әуе ортасын бақылау барлық жарылысқа қауіпті аймақтарда қарастырылады.

957. Зиянды заттардың ШРК әуе ортасын бақылау олардың бөлінуі немесе жиналуы мүмкін бөлмелер мен ашық кеңістіктерде жүзеге асырылады.

Резервуарда жұмыс істеу кезінде персонал жеке газ анықтағыштармен қамтамасыз етіледі.

958. Жарылысқа қауіпті шоғырлануларды талдағыштардың тетіктері немесе үлгі алу құрылғылары келесіде орнатылады:

1) ТМГҚ бөлмелерін желдету үшін ауаны жинау орындарында;

2) бұрғылау ерітіндісін немесе тез тұтанатын сұйықтарды соратын, әрбір сорғыда – жерден 0,5 көп емес биіктікте лақтыратын құбыр жолдарын байлау ауданында;

3) бұрғылау ерітіндісі үшін ашық ыдыс үстінде – оның жоғарғы жиегінің үстінде 0,2 м көп емес қашықтықта, ыдыс жанында жерден 0,5 м биіктікте;

4) діріл сүзгіште – одан 1 м көп емес қашықтықта және оның астында 0,5 м көп емес биіктікте;

5) технологиялық аппараттарда – булар мен газдардың бөлінуі мүмкін ауданда 0,5-0,7 м көп емес биіктікте мұнай булары үшін еден үстінде;

6) газ таратушы батареяларының секциясында – бөлменің кем дегенде екі жерінде 0,5-0,7 м көп емес биіктікте бастауының астында;

7) тез тұтанатын сұйықтарды және жанатын газдарды сақтауға арналған қойма бөлмелерінде бөлмеге кем дегенде біреу;

8) бұрғылаудың жұмыс алаңының астында – бұрғылау ерітіндісін қайтару ауданында одан 1 м көп емес қашықтықта кем дегенде төрт жерден.

959. Күкірт сутегінің ШРК-на газ талдағыштардың тетіктері немесе үлгі алу құрылғылары келесіде орнатылады:

1) бөлмелерде – жұмыс аймағында біреуден кем емес жерден 1 м көпе емес биіктікте;

2) бұрғылаудың жұмыс алаңының астында – ағынды кері қайтару ауданында кем дегенде төрт жерде.

960. Мұнай және мұнай газдарының шоғырлануынан жарық және дыбыстық белгілер күкірт сутегінің шоғырлануы туралы белгілерден ерекшеленеді.

Ескерту белгілері апаттықтан ерекшеленеді.

961. Құралдардың тетіктері және үлгі алу құрылғылары тез қол жетімді орындарда орналасады және мүмкін болатын зақымданудан қорғалған.

962. Газ өткізетін желілер есебінен тетікке үлгінің түсу уақытының кешігуі минималды және 60 с аспайды.

963. құралдар тетіктеріне газ өткізгіш желілері тот баспайтын болаттан және қоспаларды бақылау ортасында коррозияға ұшырамайтын өзге материалдардан орындалады.