Тұлғаның даралық-типологиялық ерекшеліктері «Темперамент»


Тепе-теңдік - қозу және тежелу процестерінің тепе-теңдігі



Pdf көрінісі
бет5/16
Дата19.04.2024
өлшемі498.56 Kb.
#499327
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
Тапсырма 4

Тепе-теңдік - қозу және тежелу процестерінің тепе-теңдігі. Екі процестің 
күштерінің арақатынасы бір процестің күші екіншісінің күшінен асып кеткен кезде сол 
индивидтің салмақты не болмаса салмақты емес екені шешеді. 
Жүйке процестерінің қозғалғыштығы бір жүйке процесінен екіншісіне ӛту 
жылдамдығынан, ӛмір сүру жағдайларына сәйкес мінез-құлықты ӛзгерту қабілетінен 
кӛрінеді.
Инерция - бұл шапшаңдылыққа қарама-қарсы құбылыс. Жүйке жүйесі неғұрлым 
инертті болса, бір процедурадан екіншісіне ӛту үшін кӛп уақыт немесе күш жұмсалады. 
И.П.Павлов бӛліп кӛрсеткен жүйке процестерінің қасиеттері оның ойынша жүйке 
жүйесінің типін немесе жоғары жүйке қызметінің типін құрайтын белгілі бір жүйелерді, 
комбинацияларды құрайды. Ол жүйке жүйесінің жекелеген дараларға тән негізгі 
қасиеттерінің жиынтығынан - күшті және әлсіз түрлерін ажырата отырып, процестердің 


күшінен, тепе-теңдігінен және қозғалғыштығынан тұрады. Жүйке жүйесінің бұл түрлері 
тек саны жағынан ғана емес, сонымен қатар негізгі сипаттамалары бойынша 
темпераменттің тӛрт классикалық типіне сәйкес келеді:
1. күшті, салмақты (қозу процесі тежелу процесімен теңдестірілген), қозғалмалы 
(қозу мен тежелу процестері бірін-бірі оңай алмастырады). Жоғары жүйке әрекетінің бұл 
түрі сангвиниктік темперамент типіне сәйкес келеді. 
2. күшті, салмақты емес (тежелу процесіне қарағанда қозу процесі басым), 
қозғалмалы - бұл холерикалық темперамент.
3. күшті, салмақты, инертті (қозу және тежелу процестері белсенді емес) - бұл 
темпераменттің флегматикалық түрі. 
4. әлсіз (жүйке жүйесі үлкен және ұзақ жүктемені кӛтере алмайды), салмақты емес, 
инертті - темпераменттің меланхолик типі. 
Темперамент типтері – тұлғаның психикалық қасиеттерімен сәйкес келетін 
заңды құбылыс немесе байланыс. Красис (лат.- темперамент) – Гиппократ бойынша 
қатынас, пропорция.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет