Вестник казнпу им. Абая, серия «Исторические и социально-политические науки», №1(72), 2022 г
жүктеу/скачать 3.48 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Түйін сөздер
| ӘОЖ 314.011(574)
ҒТАМА 03.81.35 https://doi.org/10.51889/2022-1.1728-5461.26 Н .А. Махметова ¹, Ж.С. Аубакирова ² ¹ С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан университеті «8D02202-Тарих» білім беру бағдарламасының 1-оқу жылының докторанты, Өскемен қ., Қазақстан, , e-mail: nadira_95_@mail.ru ² т.ғ.к., С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан университетінің қауымдастырылған профессоры, Өскемен қ., Қазақстан, , e-mail: zhanna_aubakirova707@inbox.ru 1950-1980 ЖЫЛДАРЫ ҚАЗАҚСТАННЫҢ ШЫҒЫС ӨҢІРІ ТҰРҒЫНДАРЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУ ТАРИХЫ Аңдатпа Мақалада Шығыс Қазақстан және Семей облыстарының демографиялық жүйесі талқыланып, талданды. Зерттеу барысында статистикалық мәліметтер, 1959 және 1989 жылдар аралығындағы бүкілхалықтық санақ нәтижелері қолданылды. Халық санының динамикасы, халықтың орналасу ерекшелігі: қала және ауыл халқы, ұлттық және жас-жыныстық құрамы негізге алынып екі облыс арасында салыстырмалық талдаулар жасалды. Қазақстанның шығыс өңірі ұлттық құрамының ерекшелігі: аймақта қазақ және орыс ұлттарының басымдылықта болуында. 1950-1960 жылдардағы қазақтардың «демографиялық жарылыс» кезеңі осы өңірде аталған этностың табиғи өсімнің ұлғаюына әкеліп, шын мәнінде ХХ ғасырдың 50-80-жылдарында орын алған өзгерістердің триггеріне айналды. Орыс этносы санының азаюы табиғи кетудің және механикалық азаюдың нәтижесінде болды. Осы жылдар Шығыс Қазақстан облысының қазіргі демографиялық жағдайын қалыптастыруда маңызды кезең болды. Мақаланың өзектілігі 1950-1980 жылдары орын алған демографиялық процестердің өңірдің демографиялық ахуалын анықтаудағы маңызды тарихи кезең ретінде демографиялық тенденцияларды зерттеуге негізделген.Қазіргі таңда қалыптасып отырған демографиялық үрдістердің қайнары осы 30 жылдықтың жемісі болды. 1950-1980 жылдары туған балалар қазіргі адам сапасы деңгейінде маңызды рөл атқарып, қазіргі ұлттық жас құрамын құрап, Қазақстанның шығыс өңірінің демографиялық дамуының айқын көрінісі болып отыр. Түйін сөздер: демографиялық жүйе, қала халқы, ауыл халқы, этникалық құрам, халық санағы. Н.А. Махметова ¹, Ж.С. Аубакирова ² ¹ докторантка 1-го года обучения Восточно-Казахстанского университета имени С. Аманжолова по образовательной программе «8D02202-История», г.Усть-Каменогорск, Казахстан, , e-mail: nadira_95_@mail.ru ² к.и.н., ассоциированный профессор Восточно-Казахстанского университета имени С. Аманжолова, г.Усть-Каменогорск, Казахстан, , e-mail: zhanna_aubakirova707@inbox.ru жүктеу/скачать 3.48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|