З. Б. Молдашева Латын тілі және медициналық


§30. Сын есімдердің субстантивациясы



бет13/27
Дата09.01.2024
өлшемі0.79 Mb.
#488715
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   27
Анатомиялық терминология оқу құрал

§30. Сын есімдердің субстантивациясы.
Сын есімдердің және есімшелердің зат есімге айналуын субстантивация деп атаймыз. Субстантиваттар зат есімнің бұрыңғы сын есім анықтауыш болған род түрін сақтайды. Сал.: ассістенттік, ауру, жаралы, омыртқалы, сүтқоректі(жануарлар).
1. Субстантиваттар - ішектердің атаулары . Ішектердің атауларына жататын зат есімге айналған сын есімдер: ileum,i n мықын ішек, colon,i n тоқ ішек.
Ережеден тыс: intestinum tenue жіңішке ішек.
2. Субстантиваттар - қабыршалардың атаулары: arachnoidea,ae f(mater,tris f) мидың өрмекші қабықшасы; conjunctiva ae f көздің дәнекер қабықшасы; mucosa,ae f кілегейлі қабық.


§31.Жаттығулар.
1. Терминдерді аударыңыз, Ілік септікке қойыңыз:
os longum, os breve, ligamentum teres, ligamentum latum, crus osseum simplex, musculus quadriceps, cornu majus, musculus teres major, ductus sublingualis major, glandula alveolaris simplex.
2. Терминдерді ереже бойынша латын тіліне аударыңыз:
Тік ішектің ампуласы, тоқ ішектің бұлшықетті қабықшасы, сигма тәрізді тоқ ішек, мықын төмпешік, асқазанның түбі, жұтқыншақ артқы лимфатикалық түйін, асқазанның кардиалдық сызығы, сол жақ қарынша, үлкен домалақ бұлшықет, бұғана үсті бөлік, астыңғы күрек тіс, үстінгі медиальді күрек тістің түбірі, үстінгі ит тіс, астыңғы азу тістің төмпешігі.
§32. Лексикалық минимум

Зат есімдер
mucosa,ae f кілегейлі қабық
tunica,ae f қабық
conjunctiva, ae f коньюнктива
colon,i n тоқ ішек
dens,dentis m тіс
duodenum,i n он екі елі ішек, ұлтабар
ileum,i n мықын ішек
intestinum,i n ішек
oesophagus, i m өңеш
peritoneum,i n іш пердесі
rectum,i n тік ішек
uterus,i m жатыр
ventriculus, i m қарынша
flexura ,ae f бүгіліс
urethra,ae f несеп шығарғыш канал
corona,ae f тәж
caecum,i n соқыр ішек
fundus,i m түп

Сын есімдер
caninus,a,um ит (тіс)
hyoideus,a,um тіл асты(сүйек)
hypoglossus,a,um тіл асты (жүйке)
iliacus,a,um мықын
uncisivus,a,um күрек (тіс)
mucosus,a,um кілегейлі
serotinus,a,um ақыл(тіс)
intestinalis,e ішектік
simplex,icis жай, қарапайым
teres,etis дөңгелек
vаginalis,e қынаптық
biceps,itis екі басты
quadriceps,itis төрт басты
tenuis,e (intestinum) жіңішке ішек
triceps,itis үш басты
molaris, e азу (тіс)



Нақыл сөздер: 1. Salus populi- suprema lex. Ел игілігі -ең жоғарғы заң. 2.Usus est optimus magister. Тәжірибе - ең жақсы ұстаз. 3. Vis madicatrix naturae. Табиғаттың емдік күші




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   27




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет