Мәдениет - бұл:
# Адамзаттың қоғамдық-тарихи тәжірибе процесінде құрастырған материалдық және моралдық құндылықтарының жиынтығы.
# Қазіргі педагогикалық технологияларды меңгеруі.
# Мұғалімнің дидактикалық принциптерді меңгеруі.
# Педагогикалық инновацияға қызығушылық білдіруі.
# Адамның тәртібінің жалпы қабылданған мінез-құлық нормаларына сәйкестігі.
Мұғалімнің кәсіби іс-әрекетінің айрықша ерекшеліктері:
# Үнемі өзін-өзі жетілдіру.
# Оқушылардың танымдық іс-әрекетіне басшылық.
# Ата-аналармен байланыс.
# Тексерушілік, бақылаушылық іс-әрекет.
Рецензия жазу:
# Оқығанға өз ойын білдіріп қысқа пікір жазу.
# Оқығанның қысқаша мазмұнын жазу.
# Конспектілеу.
# Оқыған әдебиеттегі негізгі ойларды жазу.
# Оқығаннан дәлме-дәл үзінді.
Жарыс, бұл
# балалардың ұжымдық іс-әрекетін ұйымдастыру мен ынталандыру әдісі
# балаға қоғамдық талап қою әдісі
# баланың мінез-құлқындағы теріс қылықтарды тежеу тәсілі
# балаға ұжымдық талап қоюдың тәсілі
# баланың жағымды мінез-құлқын ынталандыру
Эстетикалық циклдағы пәндерді көрсетіңіз
# ән-күй, бейнелеу өнері, еңбек және дсне шынықтыру пәндері
# қазақ, орыс, шетел тілдері мен әдебиеті
# әкономикалық, географиялық, тарих
# тілдер мен әдебиеттер
# қоғамтану мен тіршіліктану
Ата-аналар комитеті:
# Белсенді, ықыласты ата-аналардан құрылады.
# Балалары жақсы оқитын ата-аналардан құрылады.
# Балалары тәртіпті ата-аналардан құрылады.
# Балалары қоғамдық жұмысқа нащар қатысатын ата-аналардан құрылады
# Эмоциянальді ата-аналардан құрылады.
Мектептегі тәрбиелік қызмет жүктеледі:.
# Сынып жетекшісіне
# Пән мұғалімше
# Сынып старостасына
# Мектеп оқу ісі меңгерушісіне
# Мектеп директорына
Педагогикалық іс-әрекеттің шығармашылық мәні:
# Оқу-тәрбие жұмысының жана тиімді формаларын іздестіру және оны педагогикалық қызметте пайдалану.
# Оқушылардың жас және жеке ерекшеліктері жөнінде білу.
# Оқытудың дәстурлі формаларын меңгеруі.
# Мұғалімнің педагогикалық этикасы және такт.
# Білім беру философиясы мен тарихын білу.
Педагогикалык қарым-қатынастын демократиялық стилі:
# Педагог оқушының субьектілі рөлін көтеруге бағдарланған, педагог пен оқушының өзара байланыста болуы.
# Балаларды оқыту мен тәрбиелеудің авторлық үлгісін құру.
# Педагог барлық сүрақтарды жеке өзі шешеді, оқушынын ынтасы теріс бағаланады және жоққа шығарылады.
# Өзінің қызметтік міндеттерін формалды орындау, оқушылардың проблемаларына қызықпау және немқүрайдылық, селқостық.
# Мұғалімнің оқушылардың жеке және жас ерекшеліктерін жеткіліксіз білуі.
Тәрбие процесінің қозғаушы күші:
# Тәрбие процесінің қарама-қайшылықтары.
# Педагогикалық зерттеулер.
# Педагогтің тәрбие міндеттеріне сәйкес тәрбие құралдарын таңдау білуі.
# Тәрбие мақсаты мен міндеттері.
# Педагогтің талап қоюы.
Тұлға қалыптасуына ең аз әсер етеді:
# Географиялық орта.
# Тұқымқуалаушылық.
# Тәрбие.
# Тұлға іс-әрекеті.
# Әлеуметтік орта.
Тәрбие процесінің қозғаушы күші
# тұлғаның даму кезінде пайда болатын қарама-қайшылықтар
# сандык өзгерістердің жинақталу процесі
# қарым-қатынастын жинақталған түрі
# тұлғаның танымдық қызығушылықтары
# ата-аналардың балаларына қоятын талаптары
Жеке тұлғаның дүниетанымы:
# Ақиқаттың жалпылама көрінісінің жоғары деңгейімен ерекшеленетін интелектуалдық және эмоционалды-жігерлік сипаттарды топтастырған феномен
# Арақатынастың формасы
# Рефлекстік қасиеттері
# Әрекеттерді өзара байланыстыру
# Жеке тұлғаны коршаған ортасы
Өзінде белгілі бір қасиеттерді дамытуға бағытталған адамның саналы іс-
әрекеті:
# Өзін-өзі тәрбиелеу.
# Тәрбиелеу.
# Іскерлік.
# Өзін-өзі сендіру.
# Қайта тәрбиелеу.
Қоғамдык мәдениеггі қалыптастыру және танымдық кабілетті дамыту, лрактикалық іскерлік және дағдыларды, ғылыми білімді меңгеруді қоғамдық-нормалау үрдісі. Бұл:
# Білім беру.
# Педагогикалык урдіс.
# Оқу.
# Оқыту.
# Қалыптасу.
Халықаралық нормативті құжаттарға жатады:
# Балалар құқығы декларациясы, БҰҰ-ң балалар құкығы туралы Конвенциясы, Балалардын өмірін камтамасыз ету, қорғау және дамыту туралы жалпыәлемдік декларация, «Балалар өмірі үшін жарамды Әлем» декларациясы мен жоспары.
# Қазакстан Республикасының Конституциясы.
# Ресей Федерациясындағы үлттық білім беру жүйесі және білім туралы заңы.
# Қазақстан Республикасындағы «Тілдер туралы » заң.
# Білім беру жүйесін дамытудың тенденциялары,
Оқу бағдарламасы - бұл:
# Әр оқу пәнінен оқушылардың меңгеретін білім, білік, дағдысының мазмұны мен көлемін елгілейтін күжат.
# Нормативті құжаттарда бекітілген білім беруге міндетті талаптар.
# Белгілі бір салада ғылым мен мәдениеттін қазіргі жетістігі деңгейінде білім негіздері жүйелі баяндалатын кітап, білімнің манызды көзі.
# Оқу орындарында оқылатын оку пәндерінің күрамын, оның оқу жылы бойынша өтілу тәртібі мен бірізділігін, әрі оку пәніне берілетін уақыт мөлшерін және оқу жылының кұрылымын белгілейтін қүжат.
# Білім беру жуйесі мен оқу орындарының қызметін және олардың даму жаздарын реттейтін маңызы бар нормативті құжаттар.
Ата-аналар комитетін сайлайды;
# Сынып ата-аналары.
# Сынып жетекшісі.
# Оқушылар комитеті.
# Мектеп директоры.
# Педагогикалық кеңес.
Тәрбие жұмысының дамытушылық функциясының мәні
# оқушылардың танымдық мүмкіншіліктерін дамытуда
# окушылардың іс-әрекеттерін ұйымдастыруда
# оқушылардың өзіндік іс-әрекеттерін баскаруда
# жеке қабілеттерді дамытуда
# дүниетанымдық және мінез-кұлық негіздерін қалыптастыруда
Балалар ұжымы дамуының алғашқы кезеңіндегі мұғалімнің іс-әрекеті;
# Диагностикалық, ұйымдастырушылық, үйретушілік.
# Болжау, диагностикалау.
# Бағалау және бақылау.
# Түзетушілік, коммуникативтік.
# Ұйымдастырушылық, коммуникативтік.
Сабақ құрылымы тәуелді:
# Сабақ түрінен.
# Оқыту құралдарынан.
# Білім беру мазмұнынан.
# Дидактикалық принциптерден.
# Оқыту әдістерінен.
Аксиология дегеніміз -
# Құндылықтардың табиғаты жайлы және дүниедегі құндылықтар жүйесі туралы философиялық ілім
# Мұғалімнің балалар еңбегін асыра бағалауы
# Ғылымдағы зерттеу әдістері жайлы ілім
# Білім беру мекемелерінің материалдық базасын күшейту
# Аксиома ретінде қабылданатын педагогикалық заңдар мен заңдылықтар
Ғылыми білімдер жүйесі,көзқарастар,сенімдер және адам идеалы-бұл:
# Дүниетаным компоненттері
# Дүниетаным формалары
# Білім мазмұны
# Тәрбие мазмұны
# Дүниетаным қалыптастыру құралдары
Отбасының педагогикалық процесі диагностикасының негізгі өлшемдері:
# Отбасының мінездемесі,адамгершілік-психологиялық атмосферасы,ата-анасының педагогикалық мәдениеті,оқушының мінездемесі.
# Оқушының әлеуметтік белсенділігі,үйірмеге қатысуы,ғылыми жобаларға қатынасуы.
# Оқушының сабақ үлгерімі,сабаққа қатынасуы,мектептің қоғамдық істеріне қатынасуы.
# Отбасындағы бақылау әдістері.
# Отбасындағы ынталандыру әдістері
Диспут :
# пікірталас
# түсіндіру
# тәжірибелік жұмыс
# лекция
# әңгіме
Оң қасиеттерді қалыптастыруға бағытталған адамның өзіндік саналы іс-әрекеті:
# өзін-өзі тәрбиелеу
# өзін-өзі тежеу
# тәрбие
# даму
# қайта тәрбиелеу
Көрнекілік оқыту әдістері
# демонстрация, иллюстрация
# дәріс, әңгіме
# жаттығу, лабораториялық сабақ
# әңгіме, демонстрация
# Кітаппен жұмыс, түсіндіру
Оқыту процесінің нәтижелілігін дидактикалық процесті оқыту жағдайымен бірлікте анықтау:
# оқыту
# бақылау
# тәрбиелеу
# диагностика
# жүйелеу
Педагогикалық такт
# педагогтың балалармен педагогикалық қарым-қатынас кезінде сақтауы тиіс шаралар принципі
# ересектер мен балалардың өзара әрекеті
# тәрбиелік әрекеттердің щарасы
# адамның ішкі әлемінің сыртқа шығуы
# қоршаған орта мен өзара әсердің белсенділік формасы
Оқыту процесінің қозғаушы күштері:
# оқу тапсырмалары мен оқушылардың білім деңгейі арасындағы қарама-қайшылықтар
# білімдерді, іскерліктерді, дағдыларды игеру қажеттілігін оқушылардың түсінуі
# мұғалімнің жігері
# ғылым мен практиканың байланысы
# дидактикалық зерттеулердің нәтижелері
Оқу-тәрбие жұмысында жас ерекшкліктерін ескеруді алғаш рет ұсынған:
# Я.А.Коменский
# А.С.Макаренко
# Л.С.Выготский
# Демокрит
Ұжымдық оқыту тәсілдері мәселесін зерттеумен айналысқандар:
# Ш.А.Амонашвили.
# Г.А.Уманов,Қ.Б.Жарықбаев.
# Р.Г.Лемберг,Н.Д.Хмел.
# В.К.Дьяченко,А.Г.Ривин.
# Ю.К.Бабанский.
Оқу жоспары:
# Оқу пәндерінің толық тізімін анықтайтын,пәндерді әрбір оқу жылына әр пән бойынша сағат санын бөлетін құжат
# Дүниеге көзқарас мәселелерінің негізгі тізімі
# Оқылатын материалдың тақырыптық мазмұнын анықтайтын құжат
# Жалпы білім беретін мектептің оқу процесін ұйымдастыруға нұсқау
# Оқушылардың білім,білік,дағдыларына қойылатын негізгі талаптарды ашып көрсететін құжат.
Отбасының негізгі қызметтері:
# Репродукдивті,коммуникативті,тәрбиелік,шаруашылық экономикалық, рекреативті.
# Ұйымдастырушылық,технологияландырылған
# Дидактикалық,арнайы,кәсіптік.
# Әлеуметтік,қоғамдық,психологиялық.
# Шығармашылық,әдістемелік,диагностикалық.
Пән бойынша оқыту процесінің сапасын қадағалап,жетілдіру жұмыстарын жолдары қарастырылады.
# пән бірлестіктерінде
# өзара сабаққа қатысу нәтижесі бойынша
# мұғалімнің өз бетінше еңбектенуі арқылы
# әріптестерінің көмегі негізінде
# педагогикалық кеңес отырысында.
Педагогикалық талдау мәні:
# Педагогикалық процестің даму тенденциялары мен жағдайын анықтау,оны басқару туралы ұсыныстар жасау.
# Оқушылар іс-әрекеттерін басқаруды жетілдіру
# Педагог жұмысындағы кемшіліктерді табу.
# Оқушылардың үлгерімін көтеру
# Мектеп басшылығы мен мұғалімдер арасындағы қарама-қарсы байланыстарды қамтамасыз ету.
Мектептегі бес балдық шкалалы жүйе:
# Ранктік.
# Наминалдық.
# Қатынас шкаласы.
# Атаулар.
# Интервалдық.
Білім беру мен мәдениеттің байланысы:
# Мәдениет адамға білім берудің алғы шарты мен нәтижесі ретінде қатысады.
# Ұлттық мәдени орталықтарды құру.
# Педагогикалық процестің екі жақты сипаты.
# Мәдени ескерткіштерді сақтау және қалпына келтіру.
# Білім берудің үздіксіздік сипаты.
Жалпы адамзаттық құндылықтың қалыптасуы:
# Адам санасының нысанасы,адам мәдениетінің бөлігі.
# Өмірдегі тұлға еркіндігі.
# Қоршаған адамдардың сезімдерін, ар-намысын менсінбеу.
# Патроитизм,интернационализм,борыш.
# Белгілі мінез-құлықты іштей қабылдауы.
# Оқыту процесінің негізгі бөлімдері мен компонентері арасындағы қайталанатын,тұрақты,обективті байланыстылық.
# Педагогикалық құбылыстар арасындағы өзара байланыс.
# Оқыту процесінің компоненттері арасындағы өзөра байланыс
# Адам дамуының обьективті және субективтік факторлар арасындағы байланыс.
# Педагогикалық қүбылыстар арасындығы байланыс.
Пәндер бойынша оқу бағдарламасы нені басшылыққа ала отырып жасалады.
# Оқу жоспары негізінде
# күнтізбелік жоспар бойынша
# өзеркімен
# оқулық бойынша
# сабақ жоспары негізінде
Дидактикадағы факторлық талдау міндеттері:
# Оқыту факторларын бөліп көрсету,анықтау,зерттеу және олардың арасындағы иерархиялық тәуелділікті белгілеу.
# Маңызды дидактикалық категорияның мәнін түсіну.
# Дидактикалық процестің міндеттерін құру.
# Өнімдік себептерді сипаттау.
# Ғылымның деректерін анықтау.
Тесттің валидтілігі:
# Жобаланған білімділік деңгейін анықтауға сәйкестігі
# Сұрақтардың оқушыларға түсініктілігі, анықтығы
# Білім беру мақсаты мен міндеттеріне сәйкестігі
# бағдарламаға сәйкестігі
# Оқушылардың дайындық деңгейіне сәйкестігі
Қазіргі білім беру парадигмасында білім беру мазмұнын төрт аспектіде қарастыруға болады:
# Білім беру құндылык, жүйе, процесс, нәтиже ретінде.
# Білім беру мақсат, процесс, іс-әрекет, құрал ретінде.
# Білім беру бала бақша, мектеп, колледж, жоғары оқу орындары ретінде.
# Білім беру демократияландару, ізгілендіру, ақпараттандыру, технологияландыру ретінде.
# Білім беру әлеумеітендіру, тәрбиелеу, дамыту, қалыптастыру ретінде.
Педагогикалық шеберлік:
# Тұлғалық және іскерлік қасиеттер мен кәсіптік біліктілік жиынтығы
# Тұлғалық қабілеттіліктер
# Кәсіптік білімдер мен біліктер жиынтығы
# Біліктілік
# Тұлғалық қасиеттер
Оқыту принципіне жатады:
# көрнекілік
# эмоционалдық
# тәрбиелілік
# ынғайлылық
# ықыластылық
Жарыс дегеніміз
# іс-әрекет пен мінез-құлықты ынталандыру әдісі
# белгілі бір істі тәрбиелеушілермен бірге орындау
# қандай жолмен болсын басымдыққа бағыт алу
# жеткен нәтижелерді бекіту жолдары
# моральдық қолдау және өз күшіне сенімін бекіту
Жіберілген қателерді өз бетімен тауып алу, оны жою тәсілдерін іздестіру бірлігін қалыптастаруымен ерекшеленетін бақылау түрі:
# Өзіндік бақылау
# Машиналы бақылау
# Фронтальды бақылау
# Жазбаша бақылау
# Текстік бақылау
Алған білімді практикада қолдана білу
# іскерлік
# білім
# оқығандық
# тәрбиелік
# білімділік
Оқытудың сыныптың-сабақтың жүйесін жасаған:
# Я.А.Коменский,
# Платон.
# В.А.Сухомлинскнй.
# К.Д.Ушинский.
# Сократ.
ҚР-ғы 12-жылдық білім беруге кешу қарастырады:
# үш денгейді
# екі деңгейді
# төрт денгейді
# бір денгейді
# бес деңгейді
Педагогикалық қарым-қатынастың практикада қолданылып жүрген стильдерін атаңыз
# авторитарлық, демократиялық, либералдық
# ынтымақтастык, жариялылық, үстемдік
# авторитарлық, үстемдік, силастық
# гуманизм, өзара түсіністік, жариялылық
# демократиялық, гуманистік, жариялылық
Жаңа материалды өткен материалмен байланыстыруды талап ететін дидактикалық принцип:
# Бірізділік.
# Саналылык.
# Шамаға лайықтық.
# Көрнекілік.
# Ғылымилық.
Педагогикалық эксперимент:
# болжамдарды тексеру үшін ғылыми негізделген тәжірибе
# білікті мамандардың педагогикалық құбылысты бағалауы
# бар белгілердің негізінде логикалық тұрғыдан бөлу
# білім мазмұнын жаңартудың жолдары
# ғылыми негізделген логикалық болжам
Ата-аналардан балаларға берілмейтін қасиеттер
# әлеуметтік тәжірибе
# ойлау қабілеті
# терісінін, көзінін түсі
# жүйке-жүйе түрі, темперамент
# мінез-құлық белгілері
Жалпы педагогика бөлімдері:
# Мектепке дейінгі педагогика, мектеп педагогикасы, жоғары мектеп педагогикасы, кәсіптік-техникалық білім беру педагогикасы
# Дидактика, психология, тарих, философия, мектептану, тәрбие теориясы
# Экология, экономика, психология, философия
# Тәрбие теориясы, дидактика, мектептану жалпы негіздері
# Жалпы педагогика, жас ерекшеліктері педагогикасы, әлеуметтік педагогика, жекелеген пәндерді оқыту әдістемесі, арнайы педагогика,педагогика тарихы
Ұжымның негізгі белгілері:
# Ұжым мүшелері алдындағы ортақ мақсат (Ұжым мүшелерінің ортақ мақсаты)
# Адамға әсер ететін түрлі жағдайлар
# Педагогикалық процестің козғаушы күші
# Жеке адам ұжымнан тыс дамымайды
# Болмысты тану әдісі
Аттестациялаудың мақсаты - бұл:
# Білім беру қызметкерлерінің мамандығы, педагогикалық кәсібилігі мен іс-әрекеті деңгейлерінің өсуін, енбегінің нәтижелі болуы мен бағалауының тиімді жүйесін құру.
# Мектеп ішіндегі моралдық, психологиялық жағдайды зерттеу.
# Мектеп әкімшілігінің қызметін күшейту.
# Мұғалімдер мен оқушылар арасындағы қарым-қатынасты анықтау.
# Мектептің материалдық-техникалық базасын жақсарту.
Педагогикалық процестін даму стратегиясын ғылыми негізде басқарудың коллегиялық органы:
# мектептің педагогикалық кеңесі
# пән бірлестіктері
# мемлекетгік стандарт
# мектептің әдістері
# жиналыс
Педагогикалык үлгілердің технологиялығының негізгі өлшемдері:
# Тажырымдылық, жүйелілік, диагностикалық, өндірістілік.
# Жекелік, саралық.
# Көрнекілік, төзімділік, тарихилық, формалдылық
# Басқарушылық, орындаушылық.
# Бірізділіктің, алгоритмділіктің жоқ болуы.
Окытудың қосымша түрін пайдаланудың қажеттілігі
# олар сыныптық-сабақтық жүйені толықтырады
# олар еркін әрекеттің пайда болуына көмектеседі
# сабақтар білімінің бір бөлігін ғана береді
# сабақтар іш пыстырарлық болғанда оларды түрлендіреді
Оқыту процесі нәтижесінде игерілген білу, іскерлік, дағды, ойлау қабілеттері, бұл
# білім беру
# оқыту
# оқу
# тәрбис
# ғылыми тағылым
Ю.К.Бабанский жіктеуіне жататын оқыту әдістері:
# Оқу-танымдық іс-әрекетті ұйымдастыру және іске асыру әдістері
# Мұғалімнің білімі, практикалык тәжірибесі, білігі, тәрбиеленушіге жеке дара әсер етуі т.б.
# Білім мен дағдыны қолыптастыру әдістері
# Оқушыларды өмірге бейімдеу, әлеуметтендіру
# Оқушыларды әлеуметтендіру
Оқытудың нәтижесін тексерудің мәні;
# Оқушылардың белгілі бір бағдарлама, пән бойынша білім беру стандартына сай білімді меңгеру деңгейін анықтау
# Оқушылардың танымдык белсенділігін анықтау
# Оқушылардың танымдық деңгейін анықтау
# Оқушының өзін-өзі басқаруын үйлестіре алуын анықтау
# Оқыту-қоғамдық-тарихи тәжірибені мақсатты жеткіз
Білім берудегі іс-әрекеттік тұғырының мәні:
# Балалардың еңбек тәрбиесі.
# Мұғалім оқу-тәрбие процесінің белеенді субьсктісі болып табылады.
# Оқу-танымдық процестс оқушылардың өзара әрекеттестігінің шектелуі.
# Педагогикалық процесте оқушылардың жас ерекшеліктсрін есксру,
# Оқушы іс-әрекеттің белсенді субьектісі ретінде қарастырылады.
Педагогикалық іс-әрекеттің мәні:
# Балалар мен оқушылар ұжымы іс-әрекетін басқару.
# Әлеуметтік тапсырысты орындау.
# Үздіксіз оқу-танымдық іс-әрекет.
# Окушыларға білім беру.
# Оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру арқылы жеке адамды өмірге дайындау.
Оқушылардың жаңа материалды игеруінде қиындықты реттеуші принцип:
# түсініктілік
# ғылымилық
# белсенділік пен саналылық
# көрнекілік
# беріктік
Жарыс әдісі:
# Өз нәтижесін басқалардың нәтижелерімен салыстыра отырып тұлға қасиеттерін қалыптастыру және бекіту.
# Тиімді әдісті анықтау жолы.
# Тәрбиеленушінің басқа тәрбиеленушілерден артықшылығын анықтау.
# Женімпаз анықталатын ойын.
# Нәтижені бекіту әдісі.
Біліктілік пен дағдыны қалыптастыру мақсатындағы оқу әрекетін бірнеше рет орындау
# жаттығу
# пікір-талас
# практикалық жұмыс
# ауызша сұрау
# лабораториялық жұмыс
Оқыту процесіндегі бақылау функциясы:
# Жүйе құраушы.
# Ынталандыру
# Қалыптастырушы.
# Жетекшілік.
# Реттеушілік.
Дидактикалық принциптерге жатпайды:
# Теорияның өмірмен, практикамен байланысы.
# Белсенділік және сапалылық.
# Жүйелілік және бірізділік.
# Ғылымилық.
# Үздіксіздік.
Тұтас педагогикалық процесс теориясын жасаушы Қазақстандық зерттеуші-педагог:
# Н.Д. Хмель.
# И.Ф. Харламов.
# В.А. Сластенин.
# Ы. Алтынсарин.
# Ш. Уалиханов.
Ертеден келе жатқан, мәні өзгермеген, тәрбиенің идеал-мақсаты:
# Тұлғаны жан-жақты және үйлесімді дамыту
# Қызығушылықтарын тәрбиелеу
# Тұлғаның жас ерекшеліктерш ескере отырын дамыту, дербестігін,
шығармашылық мүмкіндігін дамыту
# Жалпы адами кұндылықтарды қалыптастыру
# Мырзаны тәрбиелеу
Тұлға:
# Оның әлеуметтік мәнін керсететін қасиеттер жиынтығы.
# Бір адамды екінші адамнан айыратын ерекшелік.
# Жеке адам
# Саналы және ойлай білетін адам.
# Тірі организмнің дамуының ең жоғары деңгейі.
Өздігінен білім алу дегеніміз:
# өздігінен іздену арқалы дүниетанымды кеңейту
# бұрын алған тәрбиедегі кемшіліктерді жеңу, өзіндік таным
# ой әрекетін белсенді ету тәсілдері
# өз-өзіне арналған сендіру әдісі
# арнайы ұйымдастырылғак сауықтыру әрекегі
Педагогика алғашқыда мына ғылым саласында дамыды:
# Философия.
# Психология.
# Антропология.
# Этика.
# Эстетика.
Ғылыми педагогиканың негiзiн қалаушы:
# Я.А.Коменский.
# Д.Ушинский.
# Ж.Ж.Руссо.
# Ы.Алтынсарин.
# А.Макаренко
Педагогика ғылымының мiндеттерi:
# Оқыту мен тәрбиелеу заңдылықтарын анықтау.
# Балалар ұжымын қалыптастыру.
# Адам табиғатын зерттеу.
# Тұлғаның рухани дамуын зерттеу.
# Оқушылардың қабiлеттерiн айқындау.
Педагогиканың негiзгi ғылыми категориялары:
# Бiлiм беру, оқыту, тәрбиелеу.
# Орта, тұқым қуалаушылық, тәрбие.
# Бiлiм, бiлiк, дағды.
# Оқыту, оқу, қалыптастыру.
# Тәрбиелеу, қалыптастыру, дамыту
Қазақстанда педагогика ғылымының негiзiн қалаушы:
# Ы.Алтынсарин.
# А.Құнанбаев.
# М.Жұмабаев.
# А.Байтұрсынов.
# Ж.Аймауытов.
Педагогиканың негiзгi білiмдерiн атаңыз:
# Дидактика, тәрбие теориясы, мектептану, жалпы негiздерi.
# Кибернетика, информатика.
# Психология, физиология.
# Философия, әлеуметтану.
# Этнология, педагогикалық психология.
Қазақ тiлiндегi алғашқы «Педагогика» оқулығының авторы:
# М.Жұмабаев.
# Ш.Уалиханов.
# Ы.Алтынсарин.
# М.Дулатов.
# А.Байтұрсынов.
Педагогика.
# Қазiргi қоғамда адамды тәрбиелеу жөнiндегi ғылым:
# Тұлғаның педагогикалық ерекшелiктерiн зерттейтiн ғылым.
# Тұлғаның физиологиялық даму заңдылықтарын зертейтiн ғылым.
# Ғылыми танымнық қасиеттерi жөнiндегi ғылым.
# Мұғалiмдi мектепке дайындау жөнiндегi ғылым.
Грек тiлiнен аударғанда «педагогика» терминi:
# Баланы жетектеу.
# Басқару.
# Қайта жаңғырту.
# Бекiту.
# Қайталау.
Педагогика курсының оқыту процесiнiң заңдылықтарына арналған білiмi:
# Дидактика.
# Мектептану.
# Педагогика тарихы.
# Тәрбие теориясы.
# Этнопедагогика.
Дидактиканың негiзгi ұғымдары:
# Оқыту процесi, оқыту әдiстерi.
# Тәрбие.
# Өзiн-өзi тәрбиелеу.
# Дамыту.
# Қалыптастыру.
Оқытудың тиiмдi жүйесiн құрастырумен айналысатын, оқу процесiнiң жобасын жасайтын педагогика ғылымының бағыты:
# Дидактика.
# Тәрбие теориясы.
# Педагогикалық технология.
# Әдiстеме.
# Басқару теориясы.
Оқытудағы саналылық пен белсендiлiк:
# Дидактикалық принциптер.
# Оқыту әдiсi.
# Зерттеу әдiсi.
# Тәрбие әдiсi.
# Оқытудың заңдылығы.
“Ұлы дидактиканы” жазған:
# Я.А.Коменский.
# Ж.Ж.Руссо.
# И.Герберт.
# А.Дистервег.
# Джон Локк.
Дидактиканың “Алтын ережесiн” құрған:
# Я.А.Коменский.
# И.Г.Пестолоцци.
# И.Ф.Гербарт.
# А.Дистервег.
# Ж.Ж.Руссо.
Ғылымның жетiстiгiн дамытатын оқыту принципi:
# Ғылымилылығы.
# Оқытудың жүйелiлiгi.
# Жеткiлiктiгi.
# Сабақтастығы.
# Саналылығы.
“Жеңілдіден қиынға”, “Белгiлiден белгiсiзге”, “қарапайымнан күрделiге” деген оқыту принципi:
# Жүйелiлiк және бiрiздiлiк.
# Ғылымилық.
# Көрнекiлiк.
# Теория мен тәжiрибенiң байланысы.
# Оқушылардың дербес ерекшелiктерiн есепке алу.
Дидактика “Жалпыға бiрдей өнер, барлығын бірiне үйретедi”,-деп түсiндiрген:
# Я.А.Коменский.
# В.Ратке.
# Ж.Ж.Руссо.
# И.Г.Пестолоцци.
# П.Ф.Каптерев.
“Оқыту принципi” – бұл:
# Дидактикалық процестi ййымдастыру мен өткiзудегi нормативтi талаптар, жетекшi идеялар.
# Ережелер.
# Дидактикалық заңдар.
# Дидактикалық заңдылықтар.
# Ережелер, нормалар.
Дидактика:
# Оқытудың жалпы теориясы
# Танымдық процестiң заңдылықтары.
# Оқыту принциптерi.
# Оқу процесiнiң құрылымы.
# Оқыту ´дiстерi.
Негiзгi дидактикалық ұғым:
# Оқыту.
# Зерттеу.
# Танып бiлу.
# Тәрбиелеу.
# Дамыту.
Оқыту принципiне жататындар:
# Ғылымилық, белсендiлiк, көрнекiлiк.
# Коммуникативтiлiк.
# Көпшiлдiк.
# Жоғары сыйластық және оқушыға талап қоюшылық, мүмкiндiгiнше жоғары деңгейдегi сыйластық.
# Мектеп және ата-ана iс-әрекетiнiң бiрлiгi.
Дидактика категориясы:
# Оқыту процесi.
# Адамгершiлiктiң дамуы.
# Тәрбие мақсаты.
# Тұлғаны әлеуметтендiру.
# Тәрбие.
Оқыту процесiнiң жалпы заңдылықтарын ашатын педагогиканың жеке бөлiмi:
# Дидактика.
# Мектеп педагогикасына кiрiспе.
# Педагогика тарихы.
# Тәрбие теориясы.
# Этнопедагогика.
Дидактика, бұл:
# Педагогиканың оқыту мен бiлiм берудi қарастыратын бөлiмi
# Тұлµаның қалыптасу теориясы.
# Тұлµаның даму заңдылықтары туралы ғылым.
# Педагогиканың тәрбие туралы бөлiмi.
# Тұлғаны әлеуметтендiру теориясы.
Оқыту принципiне жататындар:
# Ғылымилық, көрнекiлiк.
# Коммуникативтiлiк.
# Көпшiлдiк.
# Жоғары сыйластық, және оқушыға талап қоюшылық, мүмкiндiгiнше жоғары деңгейде сыйластық.
# Белсендiлiк,
Оқытудың тиiмдi жүйесiн құрастырумен айналысатын, оқу процесiнiң жобасын жасайтын педагогикалық ғылымының бағыты:
# Дидактика.
# Тәрбие теориясы.
# Педагогикалық технология.
# Әдiстеме.
# Басқару теориясы.
«Дидактикалық очерктер» еңбегiнiң авторы:
# Р.Г. Лемберг.
# Н.Д. Хмель.
# Н. Көшекбаев.
# Н. Құлжанова.
# А.Бержанов.
Нақты және абстрактiлi түсiнiктердiң арасындағы дұрыс арақатынасты қажет ететiн принцип:
# Көрнекiлiк.
# Саналылық.
# Берiктiк.
# Ғылымилық.
# Түсiнiктiлiк.
Өткен материалды жаңа материалмен байланыстыратын оқытудың дидактикалық принципi:
# Бiрiздiлiгi.
# Жеткiлiктiлiгi.
# Оқытудың көрнекiлiгi.
# Ғылымилығы.
# Саналылығы.
Оқыту процесiнiң танымдық iс-әрекетi:
# Оқу мiндеттерi мен оқушылардың бұрын игерген бiлiмiнiң арасындағы қарама-қайшылық.
# Мұғалiмнiң ерiк қасиетi.
# Оқушылардың бiлiм, iскерлiк, дағдыны меңгеру қажеттiгiн сезiнуi.
# Оқушылардың жетекшi iс-әрекетiн ауыстыру бiрiздiлiгi.
# Мұғалiмнiң дидактикалық қабiлеттерi.
Оқытудың екi-жақты сипаты мынадай өзара тығыз байланысқан әрекетпен анықталады:
# Өздiгiнен бiлiм алу мен оқу.
# Отбасы және мектеп.
# Оқушы мен сынып.
# Бiлiм беру мен оқу.
# Бiлiм беру мен тәрбие.
Оқыту процесi:
# Мұғалiм мен ол басқаратын оқушылар әрекетiнiң бiрiздi жиынтығы.
# Дүниетанымдық негiздерiн қалыптастыру.
# Шығармашылық күш пен қабiлеттердi дамыту.
# Бiлiм, iскерлiк, дағды жүйелерiн саналы түрде игеру.
# Адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру
Оқыту процесiнiң қозғаушы күшi:
# Оқыту процесiнiң қарама-қайшылығы.
# Жарыс, жазалау, мадақтау.
# Оқушы әрекетiн басқару.
# Дағды, бiлiм, бiлiк жүйесiмен оқушыны қаруландыру.
# Оқушы мен оқытушының дағды, бiлiм, бiлiктi меңгеруге бағытталған таным әрекетiнiң жиынтығы.
Оқудың мотивтерi:
# Оқушының белсендi оқу-әрекетiне және бiлiм алу мазмұнын нәтижелi тануға iштей оянуы.
# Оқу жұмыстарына немқұрайлы қарау.
# Қоршаған ортаға терiс қатынас.
# Оқуды қаламау.
# Бiлiм алушының оқу процесiне қатысуы.
Бiлiм беру –бұл:
# Бiлiм беру, iскерлiк, дағдылар жүйесiн меңгеру процесi.
# Оқушылардың iскерлiк, дағды ойлау тәсiлдерi жүйесiнiң көлемi.
# Жан-жақты хабардар болу.
# Жоғары бiлiм алу.
# Дағды, бiлiм, бiлiк жүйесiмен оқушыны қаруландыру.
Оқыту процесiн аяқтайтын негiзгi элемент:
# Бiлiмдi практикада қолдану.
# Бақылау.
# Бекiту.
# Педагогикалық диагностика.
# Эксперимент
Оқу процесiнiң белсендi субъектiсi:
# Оқушылар мен мұғалiмдер.
# Ата-аналар.
# Мектеп ´кiмшiлiгi.
# Әдiскерлер.
# Сынып жетекшiлерi.
Мұғалiмнiң жеке тұрғыдан бiлiмiн жетiлдiрудiң негiзгi түрi:
# Өзiндiк бiлiмiн жетiлдiруi.
# Бiлiмiн жетiлдiру институты.
# Әдiстемелiк бiрлестiк.
# Ақпараттық сауаттылық курсы
# Жоғарғы оқу орындарының қызметi.
Педагогиканың әдiснамалық объектiсi:
# Педагогика аймағына нақтылы бағытталған ғылыми таным әрекетiнiң тұтастығы, оның құрамдас бөлiктерiмен бiрлiкте болуы.
# Дүние танымды маркстiк-лениндiк тұрғыдан қарастыру.
# Тарихи диалектикалық тұрғыдан қарастыру.
# Тәрбиелеу мен әлеуметтiк қалыптастырудың негiзгi көзi ретiнде жеке тұлғаның даму әрекетiн зерттеу.
# Тарихи жүйелi қалыптасқан, логикалық қарама-қайшылығы жол, ақиқат, қоғам мен оның заңдылықтары туралы бiлiм.
Педагогикалық мамандық:
# Бiлiм алу нәтижесiнде бiлiктiлiктi меңгерген, бiлiм,бiлiк және дағдылардың жиынтығын сипаттайтын әрекет түрi.
# Адам қызметiнiң көрiнiс табуына негiз болушы берiлген кәсiптiк топтардағы әрекет түрi.
# Адамның қажетiн қанағаттандыратын қарым-қатынаспен, қоғамдық мақсаты есептелетiн әрекетiң түрi.
# Адамның ойлауы мен кәсiби ерекшелiгiн анықтайтын әрекет түрi.
# Адамнан арнаулы бiлiм мен бiлiктi, пайдалы қызметтi талап ететiн әрекеттiң түрi.
Педагогикалық қызметтiң мәнi:
# Адам қызметiнiң көрiнiс табуына негiз болушы берiлген кәсiптiк топтардағы әрекет түрi.
# Бiлiм алу нәтижесiнде бiлiктiлiктi меңгерген, бiлiм, бiлiк жґне дағдылардың жиынтығын ипаттайтын әрекет түрi.
# Адамның қажетiн қанағаттандыратын қарым-қатынаспен, қоғамдық мақсаты есептелетiн әрекеттiң түрi.
# Адамның ойлауы мен кәсiби ерекшелiгiн анықтайтын әрекет түрi.
# Адамның арнаулы бiлiм мен бiлiктi, пайдалы қызметтi талап ететiн әрекеттiң түрi.
Мұғалiмнiң диагностикалық қызметi:
# Оқушының дамуын, тәрбиелiлiгiн зерттеу.
# Жеке-дара жұмыспен, ұжымды ұйымдастыруды меңгеру.
# Тәрбие жұмысының әдiстерiн, түрiн, мақсатын, мiндеттерiн анықтауды меңгеру.
# Оқу-тәрбие процесiн ғылыми түрде ұйымдастыруды меңгеру.
# Тәрбие әдiстерiнiң бағытын анықтау мен нәтиженi игеру.
Профессиограммаға жатпайтындар:
# Мамандарды мақсатқа сәйкес даярлаудың приоритеттерiнiң алмасуы.
# Болашақ маман жұмысының түрi мен жағдайларына қысқаша сипаттама.
# Кәсiби қажеттiлiктiң нормативтерi мен көрсеткiштерi.
# Жас мамандарды таңдауға құралған бағалау шкалалары.
# Бiтiрушiлердi даярлаудағы қойылатын кәсiби талаптар.
Профессиограммаға жатпайды:
# Мамандарды мақсатқа сәйкес даярлаудың приориттерiнiң алмасуы.
# Кәсiби қажеттiлiктiң нормативтерi мен көрсеткiштерi.
# Жас мамандарды таңдауға құралған бақалау шкалалары.
# Бiтiрушiлердi даярлаудағы қойылатын кәсiби талаптар.
# Болашақ маман жұмысының түрi мен жағдайларына қысқаша сипаттама.
Оқу жылына және оқу пәндерiне қарай мазмұнын білетiн жоспар:
# Оқу жоспары.
# Күнтiзбелiк жоспар.
# Тақырыптық жоспар.
# Жоспар-конспект.
# Өзiндiк бiлiм алу жоспары.
Бiлiмдi қалыптастырудың негiзгi көрсеткiшi:
# Ұғымдарды меңгеруi.
# Фактiлердi бiлмеуi.
# Оқу шапшаңдығы.
# Конспектiлеудi бiлуi.
# Практикалық iс-әрекеттi үлгiлендiруi.
Даму:
# Тұлға қасиеттерiнiң сандық және сапалық өзгерiстерi.
# Баланың бойы мен салмағының артуы.
# Адам еркiнен тыс стихиялық процесс.
# Өмiрге бейiмделу.
# Адам психикасы мен нерв жүйесiнiң жетiлу процесi.
Дүниетанымның компоненттер:
# Ғылыми бiлiм жиынтығы, көзқарасы, сенiмi, адамның (адамгершiлiк) идеалы.
# Қоғамдық пiкiр, жеке адам пiкiрi.
# Бiр тұтас бағыт-бағдар, қоғам мақсаты.
# Мақсатқа бағыттау.
# Тұлға, қоғам, әлем.
Ата-анадан балаға тұқымқуалаушылық арқылы берiледi:
# Нышан, адамның жеке қабiлетiн дамытудың қызметi.
# Мiнез-құлық белгiлерi.
# Әр түрлi iс-әрекетке қабiлетi.
# Ойлау қабiлетi.
# Адамдарға қарым-қатынас.
Мектептен және сыныптан тыс тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың мiндетiне жатпайды:
# Сабақ кестесiн жасау.
# Сынып жетекшiлерге тәрбие iс-шараларын өткiзудi ұйымдастыруға әдiстемелiк көмек.
# Тәрбие жұмысының жоспарының орындалуын бақылау.
# Мектептегi сабақтан тыс тәрбие жұмысын жоспарлау.
# Белсендi оқушылардың сабақтан тыс тәрбие жұмысын өткiзулерiне әдiстемелiк көмек.
Ата-анадан балаға тұқымқуалаушылық арқылы берiледi:
# Нышан, адамның жеке қабiлетiн дамытудың қызметi.
# Мiнез-құлық белгiлерi.
# Әр түрлi iс-әрекетке қабiлетi.
# Ойлау қабiлетi.
# Адамдарға қарым-қатынас.
Педагог қызметiндегi негiзгi функция:
# Басқарушы функция.
# Жоспарлау функциясы.
# Басқарушы функция.
# Мақсатқа сәйкес функция.
# Бақылау функциясы.
Бастауыш мектеп оқушысына өзiнiң қарым-қатынасын айқындауда әсер етушiлер:
# Оқытушының пiкiрi.
# Жолдастарының пiкiрi.
# Ата-анасының пiкiрi.
# Өзiнiң пiкiрi.
# Ұжымның пiкiрi.
Жоғарғы сынып оқушыларына өзiнiң қарым-қатынасын анықтауда көбiнесе мына пiкiр әсер етедi:
# Жолдастарының пiкiрi.
# Ата-анасының пiкiрi.
# Мұғалiмнiң пiкiрi.
# Ұжымның пiкiрі.
# Қоршаған ортаның пікірі
Мадақтау дегенiмiз не:
# Тәрбиеленушiнiң iс-әрекетiн ынталандыру жолы.
# Жақсы қылығы үшiн.
# Тәрбиеленушiге алғыс бiлдiру үшiн қолданылатын әдiс.
# Тәрбиеленушiнiң өз мiндетiн дұрыс атқаруын қалыптастыру мақсатын көздейтiн ынталандыру әдiсi.
# Ұмтылдыру үшін.
Педагогикалық процестiң негiзгi компоненттерiне жатпайды:
# Мұғалiмдердi даярлау.
# Бiлiм беру мазмұны.
# Бiлiм беру мақсаты.
# Тәрбиенiң мiндеттерi.
# Оқыту түрлерi.
Тұтас педагогикалық процесстiң қозғаушы механизмiне не жатады:.
# Қарама-қайшылық.
# Мақсаты мен мiндеттерi, мазмұны.
# Құралдары, формалары, әдiстерi мен тәсiлдерi.
# Оқытудың техникалық құралдары.
# Педагогикалық технология.
Тұтас педагогикалық процесс теориясын Қазақстанда қалыптастырушы:
# Н.Д.Хмель.
# Р.Г.Лемберг.
# К.Бержанов.
# Н.Көшекбаев.
# Ә.Жарықбаев.
Педагогиканың объектiсi:
# Педагогикалық процесс.
# Педагогикалық зерттеулердiң әдiстерi.
# Тұлғаның психологиялық ерекшелiктерi.
# Теорияның құрылуы, принциптерi жөнiндегi iлiмдерi.
# Адам танудың пәнаралық байланысы.
А.С. Макаренко тұтас педагогикалық процесс ретiнде қарастырды:
# Тәрбие мен оқытудың бiрлiгi.
# Оқытудың бiлiмдiлiк, дамытушылық және тәрбиелiк функцияларының бiрлiгi.
# Оқушылардың өзара әрекетiнiң сипаты.
# Оқу-тәрбие процесiнiң оқудан тыс уақыттағы қатынасушыларының өзiндiк әрекеттерi.
# Оның даму жағдайы.
Тұтас педагогикалық процесстiң негiзгi заңдылықтары мен қағидалары:
# Әлеуметтiк-экономикалық қажеттiлiкке тәуелдiлiк, мақсатқа бағытталған әрекеттiң екi жақтылық сипаттамасы, компоненттердiң өзiндiк ықпалы мен байланысы.
# Мектеп мұғалiмдерi мен әкiмшiлiгiнiң белсендi iс-әрекеттерi негiзiнде өзiндiк жүйе.
# Шығармашылықтың басталуының кешеуiлдеуiне тәуелдiлiгi, жауаптылығы.
# Балалардың жұмыс түрлерiмен әдiстерiн толық еркiн талдау.
# Қоғамның, мектептiң статусына және бағыттылығына байланысты шектелген еркiндiк.
Тұтас педагогикалық процестiң мәнiнiң сипаттамасы:
# Әлеуметтiк функционалдық жүйе, өзiндiк арнайы ерекшелiгi бар жүйе.
# Тәуелдік және қалыптасушы жүйе.
# Сыртқы жағдайларға толығымен тәуелдi және сырттан басқарылатын жүйе.
# Сыртқы жағдайларға бағынышсыз өзiндiк ұйымдастырушы жүйе.
# Басқару кадрларына тәуелдi қысқа уақыттық жүйе.
Тұтас пеагогикалық процестiң құрамына кiредi:
# Мұғалiм, оқушы, мақсат, мiндет, мазмұн, оқу түрлерi, құралдары, әдiстерi, тәсiлдерi.
# Оқушы, мұғалiм және ата-аналар.
# Мақсатты, мазмұны, оқу түрлерi.
# Мұғалiмдер мен оқушылар.
# Мақсат, мiндет, әдiстер, тапсырмалар.
Ю.К. Бабанский тұтас педагогикалық процестi қарастырады:
# Бiлiмдiлiк, дамытушылық және тәрбиелiк қызметтiнiң бiрлiгi.
# Тәрбие мен оқытудың бiрлiгi.
# Мектеп оқушыларының өзара әрекетiнiң сипаты.
# Сабақтан тыс тәрбиелiк процеске қатысушылардың өзара әрекетi.
# Процесс жағдайы.
А.Ф. Каптерев, М.А. Данилов тұтас педагогикалық процестi қарастырады:
# Тәрбие мен оқытудық бiрлiгi ретiнде.
# Оқытудың бiлiмдiлiк, тәрбиелiк, дамытушылық бiрлiгi ретiнде.
# Мектеп оқушыларының өзара әрекетiнiң сипаттары ретiнде.
# Сабақтан тыс тәрбиелiк процеске қатысушылардың өзара әрекетi ретiнде.
# Процесс жағдайы ретiнде.
Б.Т. Лихачев тұтас педагогикалық процесс ретiнде қарастырды:
# Оқу-тәрбие процесiне қатынасушылардың оқудан тыс уақыттағы өзiндiк әрекеттерi.
# Оқытудың бiлiмдiлiк, дамытушылық және тәрбиелiк функцияларының бiрлiгi.
# Тәрбие мен оқытудың бiрлiгi.
# Оқушылардың өзара қатынастарының сипаты.
# Оның даму жағдайы.
Дүниетанымның компоненттерi:
# Ғылыми бiлiм жиынтығы, көзқарасы, сенiмi, адамныº (адамгершiлiгi ) идеалы.
# Қоғамдық пiкiр.
# Бiртұтас бағыт- бағдар.
# Мақсатқа баµыттау.
# Өзiндiк позицияны талдау.
Оқушылардың ғылыми көзқарасының жоғары деңгейде қалыптасуына мүмкiндiк бередi:
# Проблемалық оқыту.
# Дәстүрлi оқыту.
# Бағдарламаланған оқыту.
# Догматикалық оқыту.
# Технологиялық оқыту.
Дүниетаным:
# Адам санасының ерекше (спецификалық) формасы.
# Шынайылықты сезiну.
# Адамдық қарым-қатынасты түсiну.
# Өзiндiк позицияны талдау.
# Басқа адамды түсiну қабiлетi.
Бiлiм берудiң мазмұнын анықтайтын құжаттар:
# Мұғалiмнiң күнтiзбелiк, күнделiктi сабақ жоспарлары.
# Күнделiктер.
# Жоспар-сабақ конспектiсi.
# Силлабус.
Бiлiм, iскерлiк және дағды мен ойлау тәсiлдерiн оқыту процесiнде игерiлген жүйе, бұл:
# Бiлiм беру.
# Оқыту.
# Оқу.
# Тәрбие.
# Ғылыми таным.
Монолог әдiсiне жататындар:
# Лекция.
# Әңгiмелесу.
# Диспут.
# Конкурс.
# Семинар
Оқушылардың мiнез-құлқы мен iс-әрекетiн ынталандыру әдiсiне жатады:
# Жазалау.
# Дәрiс (лекция).
# Жаттығулар.
# Мысал келтiру әдiсi.
# Бақылау.
Көп қайталанатын ақыл-ой немесе практикалық әрекет мақсатында меңгеру немесе оның сапасын көтеру:
# Жаттығу.
# Лабораториялық жұмыс.
# Тәжiрибелiк әдiс.
# Көрнекiлiк әдiсi.
# Демонстрация.
А.С.Макаренко тұтас педагогикалық процесс ретiнде қарастырды:
# Тәрбие мен оқытудың бiрлiгi.
# Оқытудың бiлiмдiлiк, дамытушылық және тәрбиелiлiк функцияларының бiрлiгi.
# Оқушылардың өзара әрекетiнiң сипаты.
# Оқу-тәрбие процесiнiң оқудан тыс уақыттағы қатынасушылардың өзiндiк әрекеттерi.
# Оның даму жағдайы.
Педагогикалық процестiң компоненттерiне жататындар:
# Мақсат, мазмұн, iс-әрекет, нәтиже.
# Педагог тәжрибесi, оның бiлiмi, жеке әсер етуi.
# Жеке тұлғаның сапаларын қалыптастыру.
# Технологиялық, нәтижелiк, үнемдiлiк деңгейi.
# Әдiс пен тәсiлдердiң бiрлiгi.
Педагогикалық процестiң жүйе құрастырушы компонентi:
# Педагогикалық процестiң мазмұны.
# Мақсат
# Әдiс пен тәсiлдердiң бiрлiгi.
# Оқытудың әдiстемесi.
# Оқушының iс-әрекетi.
Бiлiм берудiң мазмұнын айқындайтын нормативтi құжаттар:
# Оқу жоспары, оқу бағдарламасы, оқулықтар.
# Декларация.
# Сынып журналы, күнделiктер, оқулықтар.
# ҚР Конституциясы, тұжырымдамалар, заңдар.
# Азаматтық кодекс, әлеуметтiк кодекс.
Оқу бағдарламасы:
# Әрбiр оқу пәнi бойынша, меңгеруге тиiстi бiлiмiнiң, шеберлiкпен дағдылырдың мазмұнымен, көлемiн айқындайтын құжат.
# Оқу пәнiнiң ретiн, сапасын, әрбiр топ санның басталу мен аяқталу мерзiмiн анықтайтын құжат.
# Сыныптарда оқытылатын пәндермен, олардың сағат санын белгiлейтiн құжат.
# Әрбiр оқу пәнiнiң бiлiм көлемiн және сағат санын анықтайтын, курстағы тақырыптарды, сұрақтарды айқындайтын құжат.
# Әрбiр оқу пәнiнiң санын және әрбiр пән бойынша материалдарды құрастыратын құжат.
Оқу пәндерiнiә тiзiмiн, олардың оқу жылына, аптаµғ бөлетiн жылдық сағат санын анықтайтын құжат:
# Оқу жоспары.
# Оқу бағдарламасы.
# Жұмыс бағдарламасы.
# Типтiк бағдарлама.
# Күнтiзбелiк жоспар.
Оқытудың ауызша әдiстерiн көрсетiңiз:
# Әңгiме, түсiндiру, әңгiмелеу, оқулықпен жұмыс.
# Жаттығу, байқау.
# Иллюстрациялау, демонстрациялау.
# Тәжрибелiк жұмыс.
# Лабораториялық жұмыс, иллюстрациялау.
Мектептегi бiлiм беру мазмқұнын анықтайтын негiзгi құжаттар:
# Оқулықтар, оқу жоспары, оқу баµдарламалары.
# Газеттер, журналдар және басқа да баспасөз беттерi.
# Әдiстемелiк оқулықтар.
# Мектептегi тәрбие жұмысының жоспары.
# Класс жетекшiнiң жұмыс жоспары.
Дидактиканың негiзгi категориясының тобы:
# Оқу, бiлiм, оқыту, iскерлiк, бiлiм беру
# Объект, пән, болжам, мақсат, оқыту әдiстерi.
# Сендiру, тәрбиелеу, жазалау, мадақтау, адамгершiлiктiк.
# Идеология, дүниетаным, бiлiк.
# Iзгiлiк, көзқарас, аспект, қоғам, идея.
Өздiгiнен бiлiм алу:
# Адамның өзiнiң жеке тұлғасын өзгертуге бағытталған саналы iс-әрекетi.
# Адам ағзасындағы сандық өзгерiстердiң жинақталуы.
# Адамның ұрпақтар тәжiрибесiн қабылдау процесiндегi таңдаған құралдары.
# Берiлген қасиеттердi қалыптастыруға бағытталған процесс.
# Субъективтi жаңа бiлiмдi игерумен.
Ғылыми таным процесi сипатталады:
# Қоршаған әлемнiң дамуының жаңа заңдары мен дәйектерiмен.
# Субъективтi жаңа бiлiмдi игерумен.
# Мiндеттi түрде мұғалiм тарапынан жетекшiлiктiң болуымен.
# Оқушыларды жаңа бiлiммен қаруландырумен.
# Оқушыларды бiлiммен, iскерлiкпен, дағдымен қаруландырумен.
Жалпы дидактиканың пәнi:
# Оқытудың заңдылықтары мен принциптерi,
мақсаттары, бiлiм мазмұны, құралдары мен түрлерi.
# Оқушылардың бiлiм алуы мен қалыптасуыныңәлеуметтiк шарттары.
# Оқу процесi кезiндегi тұлғаның психологиялық дамуы.
# Жеке пәнге оқыту теориясы.
# Оқу процесi, бiлiм беру, мақсаттар, принциптер.
Оқытудың екi жақты сипаты мынадай өзара тығыз байланысқан әрекетпен анықталады:
# Бiлiм беру мен оқу.
# Оқушы мен сынып.
# Өздiгiнен бiлiм алу мен оқу.
# Отбасы және мектеп.
# Бiлiм беру мен тәрбие.
Қазiргi оқытудың теориясының әдiснамалық негiзi:
# Таным теориясы.
# Табиғаттың даму заңлықтары.
# Қоғамның даму заңдылықтары.
# Бiлiм алушылардыңжас ерекшелiктерi.
# Бiлiм беру туралы деректi құжаттар.
Лекция:
# Берiлген сұрақтар бойынша ауызша баяндау әдiсi.
# Оқытушы салыстырмалы мерзiмдiк уақыт барасында танымдық iс-әрекеттi арттыру үшiн қолданылатын оқыту әдiсi.
# Материалды аз уақыттың iшiнде қысқаша баяндау әдiсi.
# Материалды талдау негiзiнде баяндау.
# Білім беру мен тәрбие
Оқушылардың қабiлеттерi, қызығушылықтары және дарындылығы тәуелдi:
# Табиғи нышандардан.
# Қалыптасқан бiлiм, iскерлiк мөлшерiнен.
# Мақсаттылық тұрғыдан iске асырылатын және ұйымдастырылатын оқу-тәрбие процесiнен.
# Оқылған кiтаптар санын.
# Ақпарат жүйесiнен.
Ата-анадан балаға тұқым қуалаушылықарқылы берiледi:
# Нышан, адамның жеке қабiлетiн дамытудың қызметi.
# Мiнез-құлық белгiлерi.
# Әр түрлi iс-әрекетке қабiлетi.
# Ойлау қабiлетi.
# Адамдарға қарым-қатынас.
Бiлiм беру мазмұнына қандай факторлар әсер етедi:
# Ғылым мен техниканың дамуы.
# Ғалымдардың методикалық көзқарасы.
# Озат педагогикалық тәжiрибе.
# Саясат.
# Экономика.
Бiлiм беру жүйесiн басқаруда басшылыққа алынатын негiзгi мемлекеттiк құжат:
# ҚР бiлiм беру туралы заңы.
# ҚР тiл туралы заңы.
# ҚР гуманитарлық бiлiм беру тұжырымдамасы.
# ҚР бiлiм беру саласындағы мемлекеттiк саясат.
# ҚР этномәдениеттiлiк бiлiм беру тұжырымдамасы.
Оқу пәндерiнiң құрамы әр жыл сайын мына құжатпен реттеледi:
# Оқу жоспарымен.
# Мектептiң жылдық жоспарымен
# Мектеп жарғысымен.
# Оқу бағдарламаларымен.
# Күнтiзбелiк жоспармен.
Бiлiм мазмұнын анықтайтын құжат:
# Оқу жоспарлары.
# Күнделiк.
# Класс журналдары.
# Жиналыс хаттамасы.
# Оқу бағдарламалары
Оқушылырдың бiлiмiн, бiлiктiлiгiн және дағдысын тексеру және бағалау:
# Күнделiктi бақылау, сабаққа баға қою, бақылау жұмыстары, үй тапсырмаларын тексеру.
# Әңгiме, кiтаппен жұмыс.
# Жаттығу, лабораториялық сабақ, әңгiмелеу.
# Әңгiме, лекция, әңгiмелесу.
# Ауызша сұрау.
Оқу пәндерiнiң тiзiмiн, олардың оқу жылына, аптаға бөлетiн жылдық сағат санын анықтайтын құжат:
# Оқу жоспары.
# Оқу бағдарламасы.
# Жұмыс баµдарламасы.
# Типтiк бағдарлама.
# Күнтiзбелiк жоспар.
Оқулықтың атқаратын қызметi:
# Дамытушылық, тәрбиелiк, бiлiмдiлiк.
# Хабарламалық, жаттығулық.
# Тәрбиелiк, қалыптастырушылық, құрылымдылық.
# Коммуникативтiлiк, ұйымдастырушылық, мотивациялық.
# Жаттығулық, орталықтырылған бақылау.
Оқушылардың бiлiмiн тексеру ж´не бағалау түрлерi:
# Күнделiктi, тоқсандық, жылдық қорытынды.
# Ауызша сұрау.
# Бақылау жұмысы.
# Оқушылардың оқу жұмысын күнделiктi бақылау.
# Жаттығу, лабораториялық сабақ, әңгiмелеу
Дидактиканың негізгі ұғымдары:
# Тәрбие
# Оқыту процесі, оқыту әдістері
# Өзін-өзі тәрбиелеу
# Қалыптастыру
# Дамыту
Дүниетаным:
# Басқа адамды түсіну қабилеті
# Шынайлықты сезіну
# Адамдық қарым-қатынасты түсіну
# Өзіндік позицияны таңдау
# Адам санасының ерекше (спецификалық) формасы
Ж. Аймауытовтың шығармалары:
# "Психология" "Комплексты оқыту жолдары"
# "Ана тiлi" "Орыс тарихы"
# "Қартқожа","Хрестоматия"
# "Педагогика", "Ана тiлi"
# "Математика", "Шернияз"
"Ана мектебi", "Тiлдер мен ғылымдардың ашық есiгi" деген еңбектердiң авторы кім:
# Я.А. Коменский
# К.Д. Ушинский
# И. Песталоцци
# А. Дистерверг
# Д. Локк
Кiм өзiнiң жұмысында Спарта мен Афинның тәрбиесiн ұштастыруға тырысты:
# Платон
# Квинтилиан
# Демокрит
# Аристотель
# Сократ
Джентельмендi тәрбиелеу теориясын ұсынған кiм:
# Д. Локк
# Ф.Рабле
# Т.Мор
# Ж.Ж. Руссо
# Т.Компанелла
Россиядағы бiрiншi университеттiң ашылуы кiмнiң инициативасымен болған:
# М.В. Ломоносов
# К.Д. Ушинский
# Петр I
# Екатерина II
# Н.И. Перогов
А.Байтұрсыновтың шығармалары:
# "Тiл құрал", "Мәдениет тарихы", "Әлiппе"
# "Мәдениет тарихы", "Педагогика", "Ана мектебi"
# "Психология", "Орыс тiлi", "Қырық мысал"
# "Маса", "Қазақ мектебiндегi орыс тiлiн үйренуге басшылық"
# "Қырғыз хрестоматиясы"
"Шешендiкке тәрбиелеу туралы" еңбектiң авторы кiм:
# Квинтилиан
# Витторино-да Фельтре
# Франсуа Рабле
# Аристотель
# Демокрит
Қай жылы Ы.Алтынсарин қазақ балалары үшiн алғашқы мектеп- интернатын ашты:
# 1864
# 1889
# 1887
# 1850
# 1860
Қазақстанда басылған алғашқы педагогикалық оқу құралының авторы:
# М.Жұмабаев
# Ж.Аймауытов
# С.Көбеев
# А.Байтұрсынов
# М.Дулатов
М. Жұмабаев өзiнiң "Педагогика" оқулығында тәрбиенiң қандай құрамдас бөлiктерге бөледi:
# дене, ақыл – ой, эстетикалық және мiнез - құлық тәрбиесi.
# ақыл- ой, дене, мiнез- құлық және құқықтық тәрбиесi
# ақыл- ой, дене және азаматтық
# саяси, ақыл-ой және дене
# политехникалы, дене және ақыл-ой
Этнопедагогика оқу құралының авторын атаңыз?
# З.Әбілова
# С.Мұканов
# М.Әуезов
# Қ.Жарықбаев
# А.Айтманберова
Этонопедагогика ұғымынғылыми айналымға тұнғыш енгізгенғалым?
# Я.И.Ханбиков
# Г.Н.Волков
# М.Ф.Лабаева
# А.Измайлова
# С.Торайғыров
Алғашқы педагогика оқұлылығында халықтық тәрбиенітарихи құбылыс екендігін көрсеткен кім?
# Ж.Құдайбердіұлы
# Қ.Сатбаев
# М.Жұмабаев
# А. Құнанбаев
# С.Сүйфулин
Ұлттық қолөнерді кәсіби бағдар беруде алғашқы пайдаланған әдістер?
# Ы. Алтынсарин
# С.Көбеев
# М.Жұмабаев
# С.Қалиев
# Ш.Уалиханов
Қазақ халқынан шыққан алғашқы этнограф ғалым ?
# Ш.Уалиханов
# Ы.Алтынсарин
# А.Құнанбаев
# А.Көбеев
# Ә.Сембаев
Халық педагогикасы тарихы, әлеуметтік тәжрибесінің жемісі екендігі туралы еңбек жазған ғалымды атаңыз?
# А.Измайлов
# Ы.Алтынсарин
# С.Көбеев
# К.Бержанов
# Ш.Уалиханов
Әл – Фараби тағылымын зерттеукші ғалым?
# А.Машанов
# Ж.Құдайбердіұлы
# Ы.Алтынсарин
# Б.Соқпақбаев
# Б.Майлин
Моральдік психологиялық мәселелерді түрлі қырынан сөз еткен «Құтты білік» атты шығарманың авторы кім?
# Ж.Баласағұни
# Әл – Фараби
# М.Қашқари
# Фердоуси
# А.Иассауи
Ақыл-ой тәрбиесінің міндеттеріне не жатпайды?
# нақты көлемде ғылыми білімдерді игеру
# дарындарын, қабілеттерін, ақыл-ой күштерін дамыту
# гигиеналық дағдыларын қалыптастыру
# танымдық қызығушыларын дамыту
# эстетикалық білімдерін қалыптастыру
Құлықтық тәрбиенің құрылымы неден тұрады?
# өзіндік мақсаттан
# нақты мазмұннан
# еңбектік тәрбиелілігінен көрінеді
# жұмыс орнын ұйымдастырудан
# оқыту деңгейінің диагностикасынан
Құлықтық тәрбиенің міндеттеріне не жатады?
# эстетикалық мәдениетін тәрбиелеу
# құлықтық сапаларын (адалдық, әділдік, еңбексүйгіштік) тәрбиелеу
# құлықтық сенімі мен сезімдерін қалыптастыру
# эстетикалық сезімдерін дамыту
# батылдығын, табандылығын, шешім қабылдағыштығын тәрбиелеу
эстетикалық тәрбиенің функциясын тиімді жүзеге асыру мектеп оқушыларында нені қалыптастыруға алып келеді?
# экологиялық ойлауға
# экологиялық жүріс-тұрысқа
# экологиялық білімге
# экологиялық біліктер мен дағдыларға
Экономикалық тәрбие дегеніміз?
# экономикалық білімдерді қалыптастыру процесі
# экономикалық біліктер мен дағдыларды қалыптастыру процесі
# экономикалық білім берудің нәтижесі
# оқушлардың экономикалық санасын қалыптастыруға бағытталған арнайы ойластырылған жұмыс жүйесі және ұйымдастырылған педагогикалық іс-әрекет
# оқушылардың экономикалық ойлауын қалыптастыратын педагогикалық іс-әрекет
Балалар еңбегінің тиімділігінің жетекші шарттары:
# мазмұндық
# тұлғалық және қоғамдық –пайдалы мәнділігі
# мерзімділігі
# нақты ұйымдастырылуы
# үнемділігі
Педагогтардың ата-аналармен жұмысының формалары:
# ата-аналар жиналысы
# ата-аналар лектория
# ата-аналармен әңгіме
# ата-аналармен бірлесе отырып тәрбиешінің оқушылармен әңгімесі
# тақырыптық конференция
Тәрбиенің түрлерін бөліп көрсетіңіз?
# жеке
# қосарланған
# микротоп
# маштабты
# көпшілік
Тәрбие жұмысы дегеніміз не?
# оқушылардың мектептің тәжірибелік участкесіндегі жұмысымен байланысты іс-шаралары
# тәрбиеленушілердің нақты іс-әрекетін ұйымдастыру мен іске асыру түрлері
# сабақтан тыс уақыттағы оқушылар үшін шамаға сай, пайдалы және қажетті жұмысы
# педагогикалық ықпалдың инструменті (тәсілдері, құралдары)
# оқушылардың еңбек тәрбиесіне комплексті ықпал жасау
Атаналар мен балалардың бірлескен іс-әрекетінің формаларын белгілеңдер:
# пікірталас
# лекция
# жорық экскурсия
# консультация (кеңес беру)
# жарыс, конкурс (сайыс)
Модельдеу, шкалалау, рангілдеу, тіркеу дегеніміз?
# матиматиканы оқыту әдістері
# Дәстүрлі әдістер
# Сандық әдістер
# әлеуметтік әдістер
# баланы диагностикалау әдістері
Педагогиканың объектісі:
# тәрбие саналы және мақсатқа бағытты жүзеге асатын процесс ретінде
# тәрбиелік іс-әрекет
# педагогикалық шындық
# адамды адам етіп тәрбиелеу
# педагогикалық практика
Тәрбиенің шығуы жайлы қай тұрғыдан қарау дұрыс, белгілеңіздер?
# психологиялық
# әлеуметтік
# биологиялық
# идеалистік
# материалдық
Педагогика ғылымына «педагогикалық процесс» терминін ендірген:
# П.Ф.Каптерев
# К.Д.Ушинский
# А.С.Макаренко
# Р.Лемберг
# С.Т.Шацкий
Қай элемент педагогикалық процестің компоненті болып табылады?
# мақсаты
# оқытудың міндеті
# тәрбиелеу мазмұны
# шарты
# амалдары (операциялары)
Тұлғаның жан-жақты үлесімді дамуы:
# мақсат-міндет
# мақсат-мұрат
# тәрбие бағдарламасы
# оқыту және тәрбиелеу нәтижесі
# мақсат, болашақ (перспектива)
Экологиялық тәрбиенің функциясын тиімді жүзеге асыру мектеп оқушыларында нені қалыптастыруға алып келеді
# экологиялық мәдениетке
# экологиялық ойлауға
# экологиялық жүріс-тұрысқа
# экологиялық білімге
# экологиялық біліктер мен дағдыларға
педагогика мына ғылымға жатады
# адам жайлы
# еңбек жайлы
# өнер жайлы
# табиғат жайлы
# техника жайлы
Бастауыш мектепте білім беру мазмұны мәселелеріне байланысты негізгі заңдылық құжатты бөліп көрсет
# білім заңы
# ҚР Конститутциясы
# ҚР бастауыш білім берудің мемлекеттік стандарты
# бала құқығы жайындағы конвенция
# ҚР орта білім беруді дамыту тұжырымдамасы
Ата-аналардан балаларға қандай саналар беріледі?
# адамдардың жеке қабілеттерін дамыту үшін негізгі қызмет атқаратын нышандар
# ойлау тәсілдері, іс-әрекеттіі зиялылық ерекшеліктері
# әлеуметтік тәжірибе
# мінез-құлықтық саналар
# ерік, табандылық, мақсаттылық
Акцелерация
# балалық және жасөпірімдік шақта тұлғаның дене психологиялық дамуының жеделдету
# тұлғаның белсенді іс-әркет процесі
# тұлғаның зиялылық кештерін қалыптастыруды жеделдету
# адамның жеке дамуын жеделдету
# қойылған міндеттерге жетуге тұлға табандылығының көрінуі
Процестерде еңбекке дейінгі еңбектік, еңбектен кейінгі кезеңдер жатады
# тәрбиелеу
# әлеуметтендіру
# білім беру
# оқыту
# дамыту
Тұлғаның қалыптасуы мен дамуына әсер ететін микроорталық фактор
# Семья
# қоғам
# космос
# адамдар тобы
# мектеп ұжымы
Даму дегеніміз
# түрлі факторлардың әсерінен уақыт ішінде адам организміндегі сандық және сапалық өзгерістер
# адам оганизмінде сандық өзгерістердің жинақталуы
# ескінің жойылып жаңаның пайда болуы
# адам қалыптасуы өмір және іс-әрекет процесінде жүзеге асатын әлеуметтік тіршілік иесі ретінде
# адамдарда белгіленген сапаларды қалыптастырудың мақсатқа бағытты процесі
Педагогикада тәрбие принциптері деп есептеледі
# тәрбие процесінің оның мазмұнына, ұйымдастырлуына және әдістеріне негізгі талаптарды анықтайтын бастапқы ережелер
# тәрбие ережелерінің жиынтығы
# тәрбие процесін ұйымдастырудағы талаптар жүйесі
# тәрбие барысында шешілуге қажетті міндеттер
# тұлғаны тәрбиелеуге сәйкес тұрғылары
Тұлғалық тұрғыдан қараудың талаптарын анықтаңыз
# тұлғаның бағыттылығын оның өмір жоспарларын құндылық бағдарларын есепке алу
# тәрбиеленушілердің жеке ерекшеліктерін есепке алу
# қоғамдық қажеттіліктерді есепке алу
# мемлекеттік мүдделерді есепке алу
# тәрбиелеуде жасерекшелігін есепке алу
Тәрбиенің қоғамдық сипаты принципіне талаптарға жатады
# тәрбие процесінде мемлекеттік қоғамдық және тұлғалық қажеттіліктердің қолайлы сәйкестігі
# тәрбие процесіндегі мемелкеттік мұараттардың приориті
# қоғамдық қежеттіліктердің приориті
# азаматты тәрбиелеу осы принциптің басты талабы
# тұлғалық мүдделердің басымдылығы
не себептен педагогика «тәрбие» түсінігіне бірнеше анықтамасы (дефениция) пайдаланылады
# анықтамалардың дефенициялардың көп болуы педагогикаға дамыған теориялық ғылым дәрежесін (статусын) береді
# тұрмыстық сөйлеудегі тәрбие атауын (терминін) пайдаланудан оның теориялық мағынасын ажыратуға мүмкіндік береді
# «тәрбие» түсінігінің тұрмыстық пайдалануы тәрбиенің мағынасын дәл бермейді және ғылыми теорияны құру үшін пайдалануға болмайды
# тәрбие түснігі өте кең және жалып болғандықтан арнайы нақтылаусыз қай тәрбие жөнінде сөз болғанын түсіну мүмкін емес
# кез-келген қоғамдық құрылымда (формацияда) «тәрбие» түсінігінің өз анықтамасы (дефинициясы) болады
Қазақстанның педагогика тарихының қалыптасуында неше кезең бар:
# 3 кезең
# 5 кезең
# 4 кезең
# барлық жауаптар дұрыс
# дұрыс жауабы жоқ
Орта ғасырдағы Россияда алғашқы педагогикалық ескерткiш:
# Князь Владимир Мономахтың балаларына өсиетi.
# Грамматика
# "Игорь полкы туралы жыр"
# Ана тiлi
Ж. Аймауытовтың шығармалары:
# "Психология" "Комплексты оқыту жолдары"
# "Ана тiлi" "Орыс тарихы"
# "Қартқожа","Хрестоматия"
# "Педагогика", "Ана тiлi"
# "Математика", "Шернияз"
"Ана мектебi", "Тiлдер мен ғылымдардың ашық есiгi" деген еңбектердiң авторы кім:
# Я.А. Коменский
# К.Д. Ушинский
# И. Песталоцци
# А. Дистерверг
# Д. Локк
Кiм өзiнiң жұмысында Спарта мен Афинның тәрбиесiн ұштастыруға тырысты:
# Платон
# Квинтилиан
# Демокрит
# Аристотель
# Сократ
Джентельмендi тәрбиелеу теориясын ұсынған кiм:
# Д. Локк
# Ф.Рабле
# Т.Мор
# Ж.Ж. Руссо
# Т.Компанелла
Россиядағы бiрiншi университеттiң ашылуы кiмнiң инициативасымен болған:
# М.В. Ломоносов
# К.Д. Ушинский
# Петр I
# Екатерина II
# Н.И. Перогов
Ертедегi Египет қолжазбаларындағы жазу:
# "Баланың құлағы оның арқасында"
# "Бәрi де өтедi, бәрi де өзгередi"
# "Табиғат пен тәрбие ұқсас"
# "Әке балаға сыншы"
# "Ғылым- теңiз, бiлiм- қайық"
"Үш түрлi жанға - үш түрлi тәрбие-дене, адамгершiлiк,ақыл-ой тәрбиесi сәйкес келедi", - деген кiм:
# Аристотель
# Сократ
# Платон
# Демокрит
# Квинтилиан
Қайта өрлеу дәуiрiндегi "Қуаныш үйi" деп аталатын мектептi ұйымдастырушы кiм:
# Витторино-да Фельтре
# Ф. Рабле
# Томас Мор
# Томазо Компанелло
# И. Песталоцци
"Педагогикалық антропология", "Швейцария педагогикалық саяхат" еңбектерiнiң авторы кiм:
# К.Д. Ушинский
# Я.А. Коменский
# А. Дистерверг
# И.Песталоцци
# Д.Локк"
А.Байтұрсыновтың шығармалары:
# "Тiл құрал", "Мәдениет тарихы", "Әлiппе"
# "Мәдениет тарихы", "Педагогика", "Ана мектебi"
# "Психология", "Орыс тiлi", "Қырық мысал"
# "Маса", "Қазақ мектебiндегi орыс тiлiн үйренуге басшылық"
# "Қырғыз хрестоматиясы"
Дiни – схоластикалық бiлiм берудi снаған гуманистiк бағыттағы педагогикалық ой- пiкiрдiң өкiлi:
# Ф. Рабле
# Локк
# Ж.Ж. Руссо
# Дистерверг
# Песталоцци
"Шешендiкке тәрбиелеу туралы" еңбектiң авторы кiм:
# Квинтилиан
# Витторино-да Фельтре
# Франсуа Рабле
# Аристотель
# Демокрит
"Ана тiлi" мен "Балалар әлемi" атты еңбектерiнiң авторы:
# К.Д. Ушинский
# Я.А. Коменский
# Л.Н. Толстой
# Н.И. Пирогов
# Н.А. Корф
Қай жылы Ы.Алтынсарин қазақ балалары үшiн алғашқы мектеп- интернатын ашты:
# 1864
# 1889
# 1887
# 1850
# 1860
Орта ғасырлық Шығыс елдерiндегi педагогикалық шығарма:
# Хабуснама
# Хадистер
# Құран-Кәрiм
# Мың бiр түн
# Әлiппе
Қазақстанда басылған алғашқы педагогикалық оқу құралының авторы:
# М.Жұмабаев
# Ж.Аймауытов
# С.Көбеев
# А.Байтұрсынов
# М.Дулатов
"Ар билейтiн заманда нәпсi өлiп, Бiрiгер еңбекте барша адам баласы",- кiмнiң сөзi:
# Ш.Құдайбердиев
# А.Құнанбаев
# Ы.Алтынсарин
# М.Жұмабаев
# Ж.Аймауытов
"Аналар мектебi" идеясын негiздеген кiм:
# Я.А. Коменский
# Д.Локк
# А.С. Макаренко
# К.Д. Ушинский
# Дистерверг
Алғашқы қауымдық қоғам кезеңiндегi жастардың өмiрге дайындығын (мұқтаждыққа, ауруға төзе бiлу, батылдық пен төзiмдiлiктi көрсету сияқты) тексеретiн сынақ қалай аталады:
# Олимпиадалық ойындар
# Инициация
# Криптийлер
# Әскери әрекеттер
# Емтихандар
"Ясная поляна" мектебiнде оқыту iсi негiзiнен қандай формада ұйымдастырылды және өткiзiлiдi:
# экскурсия
# мұғалiмнiң оқушылармен еркiн әңгiмелесуi
# жеке оқушымен жұмыс
# оқушылардың өзiндiк жұмысын ұйымдастыру
# топта оқушылардың твор÷естволыхқ жұмысын ұйымдастыру
М. Жұмабаев өзiнiң "Педагогика" оқулығында тәрбиенiң қандай құрамдас бөлiктерге бөледi:
# дене, ақыл – ой, эстетикалық және мiнез - құлық тәрбиесi.
# ақыл- ой, дене, мiнез- құлық және құқықтық тәрбиесi
# ақыл- ой, дене және азаматтық
# саяси, ақыл-ой және дене
# политехникалы, дене және ақыл-ой
Қудалауға ұшыраған 1926-29 жылдары Шымкент педагогикалық техникумды басқарған, педагогика , психология, оқыту теориясы борйынша оқулық және оқу құралдарының авторы кiм:
# Ж.Аймаутов
# М.Жұмабаев
# А. Байтұрсынов
# М.Дулатов
# Ш.Әлжанов
Қазақстан педагогы, болашақ мектебiн (Архимед мектебiн) құрушы, оның мектебiнде оқу мен өндiрiстегi еңбек ұштастырылды:
# А.Искаков
# Қ.Нұрғалиев
# Қ.Айтқалиев
# Опикур
# П. Иванов
Ертедегi Грециядағы оқушыларды дене- шынықтыру жаттығулары жүйесiмен кезiнде бессайыс деп аталған шұғылданатын оқу мекемелерi қалай деп аталады:
# палестрлар
# гимназиялар
# эфебийлер
# агеллалар
# мектептер
Орта ғасырлық ғылым гуманистерiн қайсысына жас ұрпақты еңбек процесiнде тәрбиелеу туралы, теориялық бiлiмдi еңбекпен ұштастыру туралы, ересектердiң өздiгiнен бiлiм алуын, сауаттандыруды кеңiрек ұйымдастыру туралы идеялар ұсынды:
# Т. Мор
# А.Я.Коменский
# Викторитто-да Фельтре
# Ф.Рабле
# Д.Локк
Ы. Алтынсариннiң "Қырғыз хрестоматиясын" жасауында қай шығарма образ ретiнде қызмет еттi:
# К.Д. Ушинский "Балалар әлемi"
# К.Д. Ушинский "Ана- тiлi"
# Л.Н. Толстойдың "Әлiппесi"
# Л.Н. Толстойдың "Оқу кiтабы"
# Я.А. Коменский "Ана мектебi"
Оқыту әдiстерiн зерттуге үлес қосқан Қазақстандық ғалымды атаңыз:
# Лемберг Р.Г.
# М.Жұмабаев
# Қ.Қожахметов
# Усманов Т..
# Ұзақбаева С.
Жаңа алфавиттi жасауға, оны араб транскрипциясынан латын транскрипциясына, онан кейiн орыс графикасына көшiруге (1910-1926 жылдар) қатысқан қазақ педагогы, ғалым - лингвист кiм:
# А. Байтұрсынов
# А. Құнанбаев
# М. Жұмабаев
# Ш. Уәлиханов
# Ы.Алтынсарин
Қазақстандағы алғашқы халық комиссары кiм:
# А.Байтұрсынов
# Ж.Аймаутов
# М.Жұмабаев
# Ш.Әлжанов
# М.Дулатов
32ХIХ ғ. 60 жылдары мұғалiмдер семинариясының жобасын жасаған педагог кiм:
# К.Д. Ушинский
# Л.Н. ТОлстой
# Н.И. Пирогов
# Н.Г. Чернышевский
# Н.И. Ульянов
"Бiр сағат iлiм үйрену бiр кеш бойы құлшылыхқ етуден жақсы, бiр күн бойы дәрiс алу үш ай непiл ораза тұтқаннан жақсы",- бұл кiмнiң сөздерi:
# Мухаммед пайғамбардың хадистерi
# А,Құнанбаев
# Ы.Алтынсарин
# Қожа Ахмед Яссауи
# М.Х. Дулати
Әдiлiт, Ақыл, Парасат, Қанағат- қай шығарманың кейiпкерлерi:
# "Құтты бiлiк"
# "Тарихи-Рашиди"
# "Диуан лугат-ат-түрiк"
# "Ақиқат сайы"
# "Диуани хикмат"
Бiлiм беру ұғымын ең алғаш ендiрген педагог кiм:
# И.Г. Песталоцци
# Я.А. Коменский
# К.Д. Ушинский
# Ж.Ж. Руссо
# А.С. Макаренко
"Семья және мектеп" еңбекгiнiң авторы кiм:
# Н.К. Крупская
# А.С. Макаренко
# А.В. Луна÷арский
# Ы.Алтынсарин
# В.А. Сухомлинский
"Қазақ" газетiнде (1914жыл) "Мектеп керектерi" мақаласының авторы кiм:
# А.Байтұрсынов
# Ш.Уәлиханов
# Ы.Алтынсарин
# Ш.Құдайбердиев
# М.Жұмабаев
"Тәрбиенiң жұмысын ұйымдастыру методикасы" кiмнiң еңбегi:
# А.С. Макаренко
# Я.А. Коменский
# И.Г. Песталорцци
# Н.К. Крупская
# В.А. Сухомлинский
"Ұстаздық дастан" кiмнiң еңбегi:
# А.С. Макаренко
# И.Г. Пестолоцци
# Я.А. Коменский
# Н.К. Крупская
# В.А. Сухомлинский
Тәрбиенiң ролiн аса дәрiптеген орта және тұқым қуалаушылық факторыларының адамды дамытудағы ықпалын жете бағаламаған кiм:
# Джон Локк
# Ждон Дьюн
# Ж.Ж. Руссо
# В.Г. Белинский
# И.Ф. Гербарт
Баланың жан дүниесiн тәрбиелеушi өзi ненi қажет деп санаса, соны жазуға болатын таза тақтамен салыстырған педагог әрi философ кiм: (ХVIII ғ.)
# Д.Локк
# А. Каменский
# Ж.Ж. Руссо
# В.Г. Белинский
# С.Т. Шацкий
Балалардың қандай болып туары
ешкiмгеде байланысты емес, бiрақ дұрыс тәрбие беру арқылы олардың жақсы болып шығуы- бiздiң қолымыздағы нәрсе- деп балаларға гуманистiк және оптимистiк көзқарас пен қараған ХVI-ХVII ғғ. Аралығында өмiр сүрген педагог кiм:
# А. Каменский
# Ж.Ж. Руссо
# Д. Локк
# И.Г. Пестолоцци
# И.Ф. Гербарт
Мектеп тәрбиесi және ұстаздар- адамның тiптiт жалғыз ғана тәрбиешiлерi емес,оның сонша күштi, ал мүмкiн және әлде қайда күштi тәрбиешiлерi: табиғат, үйiмен, қоғам, халық және оның тiлi болады – деген сөйлем жолдарының авторы кiм:
# К.Д. Ушинский
# Д. Локк
# А. Каменский
# Ж.Ж. Руссо
# В.А. Сухомлинский
Ежелгi Шығыс мектептерiнiң типтерi:
# шешендiк мектеп
# элементарлы мектеп
# грамматикалық мектеп
# обыодар мектебi
# дұрыс жауабы жоқ
Ежелгi Греция философтарынан кiм ең бiрiншi рет жас ерекшелiктерге бөлудi анықтауға талпыныс жасады:
# Аристотель
# Платон
# Пифагор
# Сократ
# Томас Мор
Ежелгi Греция философтарының ең алғаш рет мектепке дейiнгi қоғамдық тәрбиенiң қажеттiлiгi туралы кiм ой қозғады:
# Платон
# Аристотель
# Сократ
# Квинтилиан
# Динокрит
"Шешендiкке тәрбиелеу туралы" еңбектiң авторы кiм":
# Квинтилиан
# И.Г. Пестолоцци
# Сократ
# Томас Мор
# Фребель
Ежелгi Греция философтарынан ең алғаш рет табиғатқа сәйкестiк принциптi ұсынған кiм:
# Демокрит
# Плутарх
# Квинтилиан
# А. Каменский
# Аристотель
Ертедегi феодализм кезеңiндегi бiлiм берудiң мазмұны:
# дiни
# дүниелiк сипаттағы
# дұрыс жауабы жоқ
# философиялық сипаттағы
# әдеби сипаттағы
Рыцарлық тәрбиенiң мазмұнына нелер кiредi:
# барлық жауаптары дұрыс
# рактование, аң ауулау, шахматтағы ойын
# өлең шығару және айта бiлу
# атпен жүру, жүзу
# найза лақтыру
Теориялық бiлiм берудiң еңбекпен байланыстыру идеясын кiм ұсынды:
# Томас Мор
# Франсуа Рабле
# Дж. Локк
# Д.Дидро
# Виторино де Фельтре
М.В. Ломоносовтың қызметi:
# барлық жауаптары дұрыс
# реакциялық iлiмдерге қарсы
# жалпы бiлiм беретiн орта мектеп туралы ойларын қорғады
# Ресейде сославиясыз мектептердi ұйымдастырды
# дұрыс жауабы жоқ
Мына шығармалардың қайсысы М.В. Ломоносовтiкi емес:
# аналық мектеп
# риторика
# экспориметольдiк физика
# гимназияның регламентi
# орыс грамматикасы
Ресейде ХVIII ғасырда жарық көрген "Орыс грамматикасы" атты оқу құралының авторы кiм:
# М.В. Ломоносов
# Л.Н. Толстой
# Н.А. Ильминский
# П.А. Добролюбов
# В.Г. Белинский
1856 жылы жарық көрген "´мiр мәселелерi" атты мақаланың авторы кiм:
# Н.И.Пирогов
# Г.А. Горцен
# Б.Г. Белинский
# Н.А. Добролюбов
# М.В. Ломоносов
"Педагогикалық әдебиеттердiң пайдасы туралы", "Қоғамдық тәрбиенiң халықтығы туралы" , "Мектептiң үш элементi" атты еңбектердiң авторы кiм":
# К.Д. Ушинский
# Л.Н. Толстой
# Н.А. Добролюбов
# П.Ф. Лесгафт
# дұрыс жауабы жоқ
К.Д. Ушинский анықтаған халықтық тәрбиенiң құралдары:
# оқыту, үлгi- өнеге, сендiру, дұрыс қарым- қатынас жасау, алдына-
ала ескерту, мадақтау, жазалау
# дамудағы еркiндiк, қоғамдық бағыт, икемдiлiк, қатынас, тәртiп.
# баланы жақсылыққа оң қатынас жасауға үйрету
# қоршаған ортаға оң қатынас жасау, талапты, ақылмен қою
# барлық жауап дұрыс
К.Д. Ушинский ұсынған оқу принциптерi:
# бiлiмнiң шамаға сәйкестiлiгi, берiктiлiгi, көрнектiлiгi, нақты түсiнуi,негiздiлiгi және берiктiлiгi.
# жүйелiлiгi, бiрiздiлiгi, ұзақтығы
# сатылылығы, жүйелiлiгi, бiрiздiлiгi
# барлық жауаптары дұрыс
# дұрыс жауабы жоқ
К.Д. Ушинскийдiң негiзгi педагогикалық еңбектерi:
# балалар әлемi, ана тiлi, адам тәрбиесi
# педагогикалық әдебиеттердiң пайдасы туралы ұлы дидактимка
# мектептi құрайтын үш нәрсе. Адамды тәрбиелеукдегi беделдiң маңызы туралы
# орыс әлiппесi баланы құтқару. Балаларды тәрбиелеудiң және оқытудың жаңа жолдары.
# дұрыс жауабы жоқ
К.Д. Ушинский қандай еңбегiне халықтық, принцип негiзделген:
# балалар әлемi
# қоғамдық тәрбиедегi халықтық туралы
# ана- тiлi
# адам тәрбиесi
# педагогикалық әдебиеттердiң пайдасы туралы
Ы.Алтансарин кiмнiң идеясын пайдаланып еңбектер жазды:
# Л.Н. Толстой
# К.Д. Ушинский
# М.А. Добролюбов
# Б.Г. Белинский
# дұрыс жауабы жоқ
Жаңа әлiппенiң авторы кiм:
# Л.Н. Толстой
# К.Д. Ушинский
# Н.А. Добролюбов
# Р.В. Бунаков
# Н.А. Пирогов
Жаңа әлiппенiң және оқу кiтабының авторы кiм:
# Л.Н. Толстой
# К.Д. Ушинский
# Н.А. Добролюбов
# Р.В. Бунаков
# Н.А. Новиков
"Семья және мектеп " атты еңбектiң авторы кiм:
# Н.К. Крупская
# К.Д. Ушинский
# Н.А. Пирогов
# Н.А.Герцен
# Н.А.Новиков
"Ұстаздық дастан" кiмнiң еңбегi:
# А.С. Макаренко
# И.Г. Пестолоцци
# Н.А.Герцен
# Н.К. Крупская
# Н.А.Новиков
“Мұнара үстiндегi тулар”атты еңбектiң авторы кiм:
# А.С. Макаренко
# К.Д. Ушинский
# Н.А.Новиков
# Н.К. Крупская
# Н.А.Новиков
“Ата- аналар үшiн кiтап” атты еңбектiң авторы кiм:
# А.С. Макаренко
# К.Д. Ушинский
# Н.А. Пирогов
# Н.К. Крупская
# Н.А.Новиков
Ұжымның қалыптасу және даму кезеңдерiн негiздеген кiм:
# А.С. Макаренко
# К.Д. Ушинский
# Н.А. Пирогов
# Н.К. Крупская
# Н.А.Новиков
“Балаға жүрек жылуы”атты еңбектiң авторы кiм:
# А.В. Сухомлинский
# А.С. Макаренко
# Н.К. Крупская
# Н.А. Новиков
# Н.А. Пирогов
“Коллективтың құдыреттi күш” атты еңбектiң авторы кiм:
# А.В. Сухомлинский
# А.С. Макаренко
# К.Д. Ушинский
# Н.К. Крупская
# Н.А. Новиков
“Ұлы дидактика еңбегiнiң авторы кiм”:
# Я.А. Коменский
# Д.Дидро
# Песталоцци
# К.Д. Ушинский
# Л.Н. Толстой
Я.А. Коменскийдiң негiзгi еңбектерi:
# “Аналық мектеп”, ”ұлы дидактика”,”Әлемдi суреттеп бейнелеу”
# эмиль немесе тәрбие
# тәрбие туралы ойлар
# дұрыс жауабы жоқ
# ана тiлi
Я.А. Коменский ұсынған оқыту принциптерi:
# оқытудың көрнекiлiгi, сапалығы, жүйелiгi,бiрiздiлiгi, шамаға сәйкестiлiгi, бiлiмнiң меңгерiлуi
# оқушылардың белсендiлiгi, жүйелiлiгi.
# сатылығы, шамашға сәйкестiлiгi, бiрiздiлiгi
# дұрыс жауабы жоқ
# саналылығы, сабақтылығы
Дамудың әрбiр жас кезеңiне сәйкес Я.А. Коменский ұсынған мектептер типтерi:
# аналық мектеп., ана тiл мектебi, гимназия, академия
# элементарлы мектеп, гимназия, университет
# шiркеулiк дiни мектеп, гимназия, университет
# дұрыс жауабы жоқ
# гимназия, университет
Я.А.Коменский табиғатқа сәйкестiлiк принципi:
# бүкiл тәрбие iс – табиғатқа тән, жалпы заңдылықтарға сәйкес
болуға тиiс
# балалар тәрбиесi табиғатқа сәйкес болуы тиiс
# табиғат және тәрбие ұқсас
# тәрбие табиғат аясында болуы тиiс
# дұрыс жауабы жоқ
Я.А. Коменский айтуы бойынша тәрбие мен оқыту сипаты:
# халықтық
# саяси
# дiни
# барлық жауаптар дұрыс
# дұрыс жауап жоқ
Оқытудың сыныптық-сабақтық жүйесiн кiм жасады:
# Я.А. Коменский
# Г.Песталоцци
# К.Д.Ушинский
# Ф. Фребель
# Д.Дистерверг
Барлық адамды бәрiне оқытудың универсалды өнерi дидактика деп кiм айтты:
# Я.А. Коменский
# К.Д.Ушинский
# Г.Песталоцци
# Ж.Ж.Руссо
# Д.Дидро
Джон Локктың негiзгi еңбектерi:
# тәрбие туралы ойлар
# эмиль немесе тәрбие туралы
# ұлы дидактика
# Ана тiлi
# дұрыс жауабы жоқ
Джон Локктың айтуы бойынша тәрбиешiнiң мiндеттерi:
# жан-жақты дамыған жеке тұлғаны тәрбиелеу
# жаңа адамды Отанның патриотын тәрбиелеу
# джентельмен тәрбиесi
# барлық жауаптар дұрыс
# еркiн жеке тұлғаны тәрбиелеу
Джон Локк тәрбиенiң негiзгi құралдарына мыналарды жатқызды:
# үлгi,өнеге, әдеттендiру,пiкiрлесi, намыс және терiс ұғымарына
назар аудару
# еңбек, оқыту
# үлгi, орта, баланың айналысы
# барлық жауаптар дұрыс
# дұрыс жауабы жоқ
Ж.Ж. Руссоның негiзгi еңбегi:
# эмиль немесе тәрбие
# ұлы дидактика
# тәрбие туралы ойлар
# Гертруда өз балаларын қалай оқытады
# аққулар әнi
Еркiн тәрбие теориясын кiм ұсынды:
# Ж.Ж.Руссо
# Д.Дистерверг
# Франсуа Рабле
# Дж. Локк
# Д.Дидро
Элементарлы бiлiм беру теориясының авторы кiм:
# Г.Песталоцци
# Ж.Ж.Руссо
# Д.Дидро
# Д. Гельвеци
# Дж. Локк
Г.Песталоццидiң негiзгi еңбектерi:
# Лингард және Гертруда. Гертруда өз балаларын қалай оқытты
# немiс мұғалiмдерiне бiлiм беруге басшылық
# тәрбие туралы ойлар
# ақылды тәрбиелеу туралы
# барлық жауаптар дұрыс
Бастауыш мектеп оқыту әдiстемесi негiздерiн жасаушы кiм:
# Г.Песталоцци
# Дж. Локк
# Д. Гельвеци
# Я.А. Коменский
# К.Д.Ушинский
Арифметикалық яùикты кiм ендiрдi:
# Г.Песталоции
# К.Д. Ушинский
# Я.А.Коменский
# А.. Дистерверг
# Ф.Фребель
И.Гербарт ұсынған мектептердiң типтерi:
# шiркеулiк гимназия
# элементарлы гимназия
# элементарлы, қалалық, семинария
# барлық жауаптар дұрыс
# дұрыс жауабы жоқ
А.Дистервергтiң негiзгi еңбегi:
# немiс мұғалiмдерiне бiлiм беруге басшылық
# тәрбие туралы
# ана тiлiн оқыту, басшылық
# ұлы дидактика
# ұстаздық дастан
А.Дистерверг қандай журнал шығарды:
# оқыту және тәрбиелеу үшiн Рейн беттерi
# барлық жауаптар дұрыс
# дұрыс жауабы жоқ
# педагогикалық жинақ
# хабаршы
"Адам болу үшiн ол бiлiм алуы тиiс", “Бiлiмдiлер нағыз адам …”
# Я.А.Коменский
# К.Д. Ушинский
# А.. Дистерверг
# Ф.Фребель
# Песталоцци
"Мұғалiм – мәңгi нұрдың қызметшiсi. Ол барлық ой мен қимыл әрекетiне ауылдың дәнiн сеуiп, нұр құятын тынымсыз лаулаған жалын иесi":
# Я.А.Коменский
# К.Д. Ушинский
# А.. Дистерверг
# Ф.Фребель
# Песталоцци
“Қашан болсын адамның жақсы жақтарын жобалау керек, педагог осылай етуге мiндеттi” деген автор кiм:
# А.С. Макаренко
# К.Д. Ушинский
# Н.К. Крупская
# А.В. Луно÷арский
# Я.А.Коменский
“Алдында ешқандай қуанышы болмаса, адам жарық дүниеде тiршiлiк етiп жүре алмайды. Адам өмiрiнiң ең жақсы аты-шулы қозғаушысы – ертеңгi қуанышы” деген автор кiм:
# А.С. Макаренко
# К.Д. Ушинский
# Н.К. Крупская
# А.В. Луночарский
# Я.А.Коменский
Адам дүниеге екi құмарлықпен “жан және тән” келедi- деген ағартушы кiм:
# А. Құнанбаев
# Ы.Алтынсарин
# Ш.Уалиханов
# А.Байтұрсынов
# М.Дулатов
# А. Құнанбаев
# Ш.Уалиханов
# М.Әуезов
# М.Жұмабаев
# Ж.Аймауытов
“Тән сезiп, құлақ естiп, көзбен көрмек, мұрын иiс, тiл дәмнен хабар бермек. Бесеуiнен мидағы ой хабар алып, жақсы –жаман,әр iстi сол тексермек” деген автор кiм:
# Ш.Құдайбердiұлы
# А. Құнанбаев
# М.Жұмабаев
# М.Дулатов
# Ж.Аймауытов
“Кiсi iштен туғаннан-ақ белгiлi бiр өнерге, қызметке икем болып туады. Кiмде-кiм өзiне бiткен ыңғайына қарай, өз жолымен жүрiп, қызмет етсе, өз басына да, әлеуметке де үлкен пайда келтiрмек” деген автор кiм:
# Ж.Аймауытов
# А.Байтұрсынов
# М.Жұмабаев
# М.Дулатов
# Ш.Құдайбердiұлы
“Педагогика тарихы” оқулығын қазақ тiлiнде тұңғыш жазған ғалым:
# Қ. Бержанов
# Т.Тәжiбаев
# Қ.Жарықбаев
# I.Сембаев
# Ж.Әбиев
Мектептi толық компьютерлендiру және спутник жүйеде “қашықтан оқыту” идеясын ұсынған жаңашыл педагог:
# Қ.Н.Нұрғалиев
# А.Ысқақов
# Р.Б.Нұртазина
# К.Айтқалиев
# Қ.Бiтiбаева
Педагогика алғашқыда мына ғылым саласында дамыды:
# Философия.
# Психология.
# Антропология.
# Этика.
# Эстетика.
Ғылыми педагогиканың негiзiн қалаушы:
# Я.А.Коменский.
# Д.Ушинский.
# Ж.Ж.Руссо.
# Ы.Алтынсарин.
# А.Макаренко
Педагогика ғылымының мiндеттерi:
# Оқыту мен тәрбиелеу заңдылықтарын анықтау.
# Балалар ұжымын қалыптастыру.
# Адам табиғатын зерттеу.
# Тұлғаның рухани дамуын зерттеу.
# Оқушылардың қабiлеттерiн айқындау.
Педагогиканың негiзгi µылыми категориялары:
# Бiлiм беру, оқыту, тәрбиелеу.
# Орта, тұқым қуалаушылық, тәрбие.
# Бiлiм, бiлiк, дағды.
# Оқыту, оқу, қалыптастыру.
# Тәрбиелеу, қалыптастыру, дамыту
Қазақстанда педагогика ғылымының негiзiн қалаушы:
# Ы.Алтынсарин.
# А.Құнанбаев.
# М.Жұмабаев.
# А.Байтұрсынов.
# Ж.Аймауытов.
Педагогиканың негiзгi білiмдерiн атаңыз:
# Дидактика, тәрбие теориясы, мектептану, жалпы негiздерi.
# Кибернетика, информатика.
# Психология, физиология.
# Философия, әлеуметтану.
# Этнология, педагогикалық психология.
Қазақ тiлiндегi алғашқы «Педагогика» оқулығының авторы:
# М.Жұмабаев.
# Ш.Уалиханов.
# Ы.Алтынсарин.
# М.Дулатов.
# А.Байтұрсынов.
Педагогика.
# Қазiргi қоғамда адамды тәрбиелеу жөнiндегi ғылым:
# Тұлғаның педагогикалық ерекшелiктерiн зерттейтiн ғылым.
# Тұлғаның физиологиялық даму заңдылықтарын зертейтiн ғылым.
# Ғылыми танымнық қасиеттерi жөнiндегi ғылым.
# Мұғалiмдi мектепке дайындау жөнiндегi ғылым.
Грек тiлiнен аударғанда «педагогика» терминi:
# Баланы жетектеу.
# Басқару.
# Қайта жаңғырту.
# Бекiту.
# Қайталау.
Педагогика курсының оқыту процесiнiң заңдылықтарына арналған білiмi:
# Дидактика.
# Мектептану.
# Педагогика тарихы.
# Тәрбие теориясы.
# Этнопедагогика.
Дидактиканың негiзгi ұғымдары:
# Оқыту процесi, оқыту әдiстерi.
# Тәрбие.
# Өзiн-өзi тәрбиелеу.
# Дамыту.
# Қалыптастыру.
Оқытудың тиiмдi жүйесiн құрастырумен айналысатын, оқу процесiнiң жобасын жасайтын педагогика ғылымының бағыты:
# Дидактика.
# Тәрбие теориясы.
# Педагогикалық технология.
# Әдiстеме.
# Басқару теориясы.
Оқытудағы саналылық пен белсендiлiк:
# Дидактикалық принциптер.
# Оқыту әдiсi.
# Зерттеу әдiсi.
# Тәрбие әдiсi.
# Оқытудың заңдылығы.
“Ұлы дидактиканы” жазған:
# Я.А.Коменский.
# Ж.Ж.Руссо.
# И.Герберт.
# А.Дистервег.
# Джон Локк.
Дидактиканың “Алтын ережесiн” құрған:
# Я.А.Коменский.
# И.Г.Пестолоцци.
# И.Ф.Гербарт.
# А.Дистервег.
# Ж.Ж.Руссо.
Ғылымның жетiстiгiн дамытатын оқыту принципi:
# Ғылымилылығы.
# Оқытудың жүйелiлiгi.
# Жеткiлiктiгi.
# Сабақтастығы.
# Саналылығы.
“Жеңілдіден қиынға”, “Белгiлiден белгiсiзге”, “қарапайымнан күрделiге” деген оқыту принципi:
# Жүйелiлiк және бiрiздiлiк.
# Ғылымилық.
# Көрнекiлiк.
# Теория мен тәжiрибенiң байланысы.
# Оқушылардың дербес ерекшелiктерiн есепке алу.
Дидактика “Жалпыға бiрдей өнер, барлығын бірiне үйретедi”,-деп түсiндiрген:
# Я.А.Коменский.
# В.Ратке.
# Ж.Ж.Руссо.
# И.Г.Пестолоцци.
# П.Ф.Каптерев.
“Оқыту принципi” – бұл:
# Дидактикалық процестi ййымдастыру мен өткiзудегi нормативтi талаптар, жетекшi идеялар.
# Ережелер.
# Дидактикалық заңдар.
# Дидактикалық заңдылықтар.
# Ережелер, нормалар.
Дидактика:
# Оқытудың жалпы теориясы
# Танымдық процестiң заңдылықтары.
# Оқыту принциптерi.
# Оқу процесiнiң құрылымы.
# Оқыту ´дiстерi.
Негiзгi дидактикалық ұғым:
# Оқыту.
# Зерттеу.
# Танып бiлу.
# Тәрбиелеу.
# Дамыту.
Оқыту принципiне жататындар:
# Ғылымилық, белсендiлiк, көрнекiлiк.
# Коммуникативтiлiк.
# Көпшiлдiк.
# Жоғары сыйластық және оқушыға талап қоюшылық, мүмкiндiгiнше жоғары деңгейдегi сыйластық.
# Мектеп және ата-ана iс-әрекетiнiң бiрлiгi.
Дидактика категориясы:
# Оқыту процесi.
# Адамгершiлiктiң дамуы.
# Тәрбие мақсаты.
# Тұлғаны әлеуметтендiру.
# Тәрбие.
Оқыту процесiнiң жалпы заңдылықтарын ашатын педагогиканың жеке бөлiмi:
# Дидактика.
# Мектеп педагогикасына кiрiспе.
# Педагогика тарихы.
# Тәрбие теориясы.
# Этнопедагогика.
Дидактика, бұл:
# Педагогиканың оқыту мен бiлiм берудi қарастыратын бөлiмi
# Тұлµаның қалыптасу теориясы.
# Тұлµаның даму заңдылықтары туралы ғылым.
# Педагогиканың тәрбие туралы бөлiмi.
# Тұлғаны әлеуметтендiру теориясы.
Оқыту принципiне жататындар:
# Ғылымилық, көрнекiлiк.
# Коммуникативтiлiк.
# Көпшiлдiк.
# Жоғары сыйластық, және оқушыға талап қоюшылық, мүмкiндiгiнше жоғары деңгейде сыйластық.
# Белсендiлiк,
Оқытудың тиiмдi жүйесiн құрастырумен айналысатын, оқу процесiнiң жобасын жасайтын педагогикалық ғылымының бағыты:
# Дидактика.
# Тәрбие теориясы.
# Педагогикалық технология.
# Әдiстеме.
# Басқару теориясы.
«Дидактикалық очерктер» еңбегiнiң авторы:
# Р.Г. Лемберг.
# Н.Д. Хмель.
# Н. Көшекбаев.
# Н. Құлжанова.
# А.Бержанов.
Нақты және абстрактiлi түсiнiктердiң арасындағы дұрыс арақатынасты қажет ететiн принцип:
# Көрнекiлiк.
# Саналылық.
# Берiктiк.
# Ғылымилық.
# Түсiнiктiлiк.
Өткен материалды жаңа материалмен байланыстыратын оқытудың дидактикалық принципi:
# Бiрiздiлiгi.
# Жеткiлiктiлiгi.
# Оқытудың көрнекiлiгi.
# Ғылымилығы.
# Саналылығы.
Оқыту процесiнiң танымдық iс-әрекетi:
# Оқу мiндеттерi мен оқушылардың бұрын игерген бiлiмiнiң арасындағы қарама-қайшылық.
# Мұғалiмнiң ерiк қасиетi.
# Оқушылардың бiлiм, iскерлiк, дағдыны меңгеру қажеттiгiн сезiнуi.
# Оқушылардың жетекшi iс-әрекетiн ауыстыру бiрiздiлiгi.
# Мұғалiмнiң дидактикалық қабiлеттерi.
Оқытудың екi-жақты сипаты мынадай өзара тығыз байланысқан әрекетпен анықталады:
# Өздiгiнен бiлiм алу мен оқу.
# Отбасы және мектеп.
# Оқушы мен сынып.
# Бiлiм беру мен оқу.
# Бiлiм беру мен тәрбие.
Оқыту процесi:
# Мұғалiм мен ол басқаратын оқушылар әрекетiнiң бiрiздi жиынтығы.
# Дүниетанымдық негiздерiн қалыптастыру.
# Шығармашылық күш пен қабiлеттердi дамыту.
# Бiлiм, iскерлiк, дағды жүйелерiн саналы түрде игеру.
# Адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру
Оқыту процесiнiң қозғаушы күшi:
# Оқыту процесiнiң қарама-қайшылығы.
# Жарыс, жазалау, мадақтау.
# Оқушы әрекетiн басқару.
# Дағды, бiлiм, бiлiк жүйесiмен оқушыны қаруландыру.
# Оқушы мен оқытушының дағды, бiлiм, бiлiктi меңгеруге бағытталған таным әрекетiнiң жиынтығы.
Оқудың мотивтерi:
# Оқушының белсендi оқу-әрекетiне және бiлiм алу мазмұнын нәтижелi тануға iштей оянуы.
# Оқу жұмыстарына немқұрайлы қарау.
# Қоршаған ортаға терiс қатынас.
# Оқуды қаламау.
# Бiлiм алушының оқу процесiне қатысуы.
Бiлiм беру –бұл:
# Бiлiм беру, iскерлiк, дағдылар жүйесiн меңгеру процесi.
# Оқушылардың iскерлiк, дағды ойлау тәсiлдерi жүйесiнiң көлемi.
# Жан-жақты хабардар болу.
# Жоғары бiлiм алу.
# Дағды, бiлiм, бiлiк жүйесiмен оқушыны қаруландыру.
Оқыту процесiн аяқтайтын негiзгi элемент:
# Бiлiмдi практикада қолдану.
# Бақылау.
# Бекiту.
# Педагогикалық диагностика.
# Эксперимент
Оқу процесiнiң белсендi субъектiсi:
# Оқушылар мен мұғалiмдер.
# Ата-аналар.
# Мектеп ´кiмшiлiгi.
# Әдiскерлер.
# Сынып жетекшiлерi.
Мұғалiмнiң жеке тұрғыдан бiлiмiн жетiлдiрудiң негiзгi түрi:
# Өзiндiк бiлiмiн жетiлдiруi.
# Бiлiмiн жетiлдiру институты.
# Әдiстемелiк бiрлестiк.
# Ақпараттық сауаттылық курсы
# Жоғарғы оқу орындарының қызметi.
Педагогиканың әдiснамалық объектiсi:
# Педагогика аймағына нақтылы бағытталған ғылыми таным әрекетiнiң тұтастығы, оның құрамдас бөлiктерiмен бiрлiкте болуы.
# Дүние танымды маркстiк-лениндiк тұрғыдан қарастыру.
# Тарихи диалектикалық тұрғыдан қарастыру.
# Тәрбиелеу мен әлеуметтiк қалыптастырудың негiзгi көзi ретiнде жеке тұлғаның даму әрекетiн зерттеу.
# Тарихи жүйелi қалыптасқан, логикалық қарама-қайшылығы жол, ақиқат, қоғам мен оның заңдылықтары туралы бiлiм.
Педагогикалық мамандық:
# Бiлiм алу нәтижесiнде бiлiктiлiктi меңгерген, бiлiм,бiлiк және дағдылардың жиынтығын сипаттайтын әрекет түрi.
# Адам қызметiнiң көрiнiс табуына негiз болушы берiлген кәсiптiк топтардағы әрекет түрi.
# Адамның қажетiн қанағаттандыратын қарым-қатынаспен, қоғамдық мақсаты есептелетiн әрекетiң түрi.
# Адамның ойлауы мен кәсiби ерекшелiгiн анықтайтын әрекет түрi.
# Адамнан арнаулы бiлiм мен бiлiктi, пайдалы қызметтi талап ететiн әрекеттiң түрi.
Педагогикалық қызметтiң мәнi:
# Адам қызметiнiң көрiнiс табуына негiз болушы берiлген кәсiптiк топтардағы әрекет түрi.
# Бiлiм алу нәтижесiнде бiлiктiлiктi меңгерген, бiлiм, бiлiк жґне дағдылардың жиынтығын ипаттайтын әрекет түрi.
# Адамның қажетiн қанағаттандыратын қарым-қатынаспен, қоғамдық мақсаты есептелетiн әрекеттiң түрi.
# Адамның ойлауы мен кәсiби ерекшелiгiн анықтайтын әрекет түрi.
# Адамның арнаулы бiлiм мен бiлiктi, пайдалы қызметтi талап ететiн әрекеттiң түрi.
Мұғалiмнiң диагностикалық қызметi:
# Оқушының дамуын, тәрбиелiлiгiн зерттеу.
# Жеке-дара жұмыспен, ұжымды ұйымдастыруды меңгеру.
# Тәрбие жұмысының әдiстерiн, түрiн, мақсатын, мiндеттерiн анықтауды меңгеру.
# Оқу-тәрбие процесiн ғылыми түрде ұйымдастыруды меңгеру.
# Тәрбие әдiстерiнiң бағытын анықтау мен нәтиженi игеру.
Профессиограммаға жатпайтындар:
# Мамандарды мақсатқа сәйкес даярлаудың приоритеттерiнiң алмасуы.
# Болашақ маман жұмысының түрi мен жағдайларына қыс¶қша сипаттама.
# Кәсiби қажеттiлiктiң нормативтерi мен көрсеткiштерi.
# Жас мамандарды таңдауға құралған бағалау шкалалары.
# Бiтiрушiлердi даярлаудағы қойылатын кәсiби талаптар.
Профессиограммаға жатпайд:
# Мамандарды мақсатқа сәйкес даярлаудың приориттерiнiң алмасуы.
# Кәсiби қажеттiлiктiң нормативтерi мен көрсеткiштерi.
# Жас мамандарды таңдауға құралған бақалау шкалалары.
# Бiтiрушiлердi даярлаудағы қойылатын кәсiби талаптар.
# Болашақ маман жұмысының түрi мен жағдайларына қысқаша сипаттама.
Оқу жылына және оқу пәндерiне қарай мазмұнын білетiн жоспар:
# Оқу жоспары.
# Күнтiзбелiк жоспар.
# Тақырыптық жоспар.
# Жоспар-конспект.
# Өзiндiк бiлiм алу жоспары.
Бiлiмдi қалыптастырудың негiзгi көрсеткiшi:
# Ұғымдарды меңгеруi.
# Фактiлердi бiлмеуi.
# Оқу шапшаңдығы.
# Конспектiлеудi бiлуi.
# Практикалық iс-әрекеттi үлгiлендiруi.
Даму:
# Тұлға қасиеттерiнiң сандық және сапалық өзгерiстерi.
# Баланың бойы мен салмағының артуы.
# Адам еркiнен тыс стихиялық процесс.
# Өмiрге бейiмделу.
# Адам психикасы мен нерв жүйесiнiң жетiлу процесi.
Дүниетанымның компоненттер:
# Ғылыми бiлiм жиынтығы, көзқарасы, сенiмi, адамның (адамгершiлiк) идеалы.
# Қоғамдық пiкiр, жеке адам пiкiрi.
# Бiр тұтас бағыт-бағдар, қоғам мақсаты.
# Мақсатқа бағыттау.
# Тұлға, қоғам, әлем.
Ата-анадан балаға тұқымқуалаушылық арқылы берiледi:
# Нышан, адамның жеке қабiлетiн дамытудың қызметi.
# Мiнез-құлық белгiлерi.
# Әр түрлi iс-әрекетке қабiлетi.
# Ойлау қабiлетi.
# Адамдарға қарым-қатынас.
Мектептен және сыныптан тыс тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың мiндетiне жатпайды:
# Сабақ кестесiн жасау.
# Сынып жетекшiлерге тәрбие iс-шараларын өткiзудi ұйымдастыруға әдiстемелiк көмек.
# Тәрбие жұмысының жоспарының орындалуын бақылау.
# Мектептегi сабақтан тыс тәрбие жұмысын жоспарлау.
# Белсендi оқушылардың сабақтан тыс тәрбие жұмысын өткiзулерiне әдiстемелiк көмек.
Ата-анадан балаға тұқымқуалаушылық арқылы берiледi:
# Нышан, адамның жеке қабiлетiн дамытудың қызметi.
# Мiнез-құлық белгiлерi.
# Әр түрлi iс-әрекетке қабiлетi.
# Ойлау қабiлетi.
# Адамдарға қарым-қатынас.
Педагог қызметiндегi негiзгi функция:
# Басқарушы функция.
# Жоспарлау функциясы.
# Басқарушы функция.
# Мақсатқа сәйкес функция.
# Бақылау функциясы.
Бастауыш мектеп оқушысына өзiнiң қарым-қатынасын айқындауда әсер етушiлер:
# Оқытушының пiкiрi.
# Жолдастарының пiкiрi.
# Ата-анасының пiкiрi.
# Өзiнiң пiкiрi.
# Ұжымның пiкiрi.
Жоғарғы сынып оқушыларына өзiнiң қарым-қатынасын анықтауда көбiнесе мына пiкiр әсер етедi:
# Жолдастарының пiкiрi.
# Ата-анасының пiкiрi.
# Мұғалiмнiң пiкiрi.
# Ұжымның пiкiрі.
# Қоршаған ортаның пікірі
Мадақтау дегенiмiз не:
# Тәрбиеленушiнiң iс-әрекетiн ынталандыру жолы.
# Жақсы қылығы үшiн.
# Тәрбиеленушiге алғыс бiлдiру үшiн қолданылатын әдiс.
# Тәрбиеленушiнiң өз мiндетiн дұрыс атқаруын қалыптастыру мақсатын көздейтiн ынталандыру әдiсi.
# Ұмтылдыру үшін.
Педагогикалық процестiң негiзгi компоненттерiне жатпайды:
# Мұғалiмдердi даярлау.
# Бiлiм беру мазмұны.
# Бiлiм беру мақсаты.
# Тәрбиенiң мiндеттерi.
# Оқыту түрлерi.
Тұтас педагогикалық процесстiң қозғаушы механизмiне не жатады:.
# Қарама-қайшылық.
# Мақсаты мен мiндеттерi, мазмұны.
# Құралдары, формалары, әдiстерi мен тәсiлдерi.
# Оқытудың техникалық құралдары.
# Педагогикалық технология.
Тұтас педагогикалық процесс теориясын Қазақстанда қалыптастырушы:
# Н.Д.Хмель.
# Р.Г.Лемберг.
# К.Бержанов.
# Н.Көшекбаев.
# Ә.Жарықбаев.
Педагогиканың объектiсi:
# Педагогикалық процесс.
# Педагогикалық зерттеулердiң әдiстерi.
# Тұлғаның психологиялық ерекшелiктерi.
# Теорияның құрылуы, принциптерi жөнiндегi iлiмдерi.
# Адам танудың пәнаралық байланысы.
А.С. Макаренко тұтас педагогикалық процесс ретiнде қарастырды:
# Тәрбие мен оқытудың бiрлiгi.
# Оқытудың бiлiмдiлiк, дамытушылық және тәрбиелiк функцияларының бiрлiгi.
# Оқушылардың өзара әрекетiнiң сипаты.
# Оқу-тәрбие процесiнiң оқудан тыс уақыттағы қатынасушыларының өзiндiк әрекеттерi.
# Оның даму жағдайы.
Тұтас педагогикалық процесстiң негiзгi заңдылықтары мен қағидалары:
# Әлеуметтiк-экономикалық қажеттiлiкке тәуелдiлiк, мақсатқа бағытталған әрекеттiң екi жақтылық сипаттамасы, компоненттердiң өзiндiк ықпалы мен байланысы.
# Мектеп мұғалiмдерi мен әкiмшiлiгiнiң белсендi iс-әрекеттерi негiзiнде өзiндiк жүйе.
# Шығармашылықтың басталуының кешеуiлдеуiне тәуелдiлiгi, жауаптылығы.
# Балалардың жұмыс түрлерiмен әдiстерiн толық еркiн талдау.
# Қоғамның, мектептiң статусына және бағыттылығына байланысты шектелген еркiндiк.
Тұтас педагогикалық процестiң мәнiнiң сипаттамасы:
# Әлеуметтiк функционалдық жүйе, өзiндiк арнайы ерекшелiгi бар жүйе.
# Тәуелдік және қалыптасушы жүйе.
# Сыртқы жағдайларға толығымен тәуелдi және сырттан басқарылатын жүйе.
# Сыртқы жағдайларға бағынышсыз өзiндiк ұйымдастырушы жүйе.
# Басқару кадрларына тәуелдi қысқа уақыттық жүйе.
Тұтас пеагогикалық процестiң құрамына кiредi:
# Мұғалiм, оқушы, мақсат, мiндет, мазмұн, оқу түрлерi, құралдары, әдiстерi, тәсiлдерi.
# Оқушы, мұғалiм және ата-аналар.
# Мақсатты, мазмұны, оқу түрлерi.
# Мұғалiмдер мен оқушылар.
# Мақсат, мiндет, әдiстер, тапсырмалар.
Ю.К. Бабанский тұтас педагогикалық процестi қарастырады:
# Бiлiмдiлiк, дамытушылық және тәрбиелiк қызметтiнiң бiрлiгi.
# Тәрбие мен оқытудың бiрлiгi.
# Мектеп оқушыларының өзара әрекетiнiң сипаты.
# Сабақтан тыс тәрбиелiк процеске қатысушылардың өзара әрекетi.
# Процесс жағдайы.
А.Ф. Каптерев, М.А. Данилов тұтас педагогикалық процестi қарастырады:
# Тәрбие мен оқытудық бiрлiгi ретiнде.
# Оқытудың бiлiмдiлiк, тәрбиелiк, дамытушылық бiрлiгi ретiнде.
# Мектеп оқушыларының өзара әрекетiнiң сипаттары ретiнде.
# Сабақтан тыс тәрбиелiк процеске қатысушылардың өзара әрекетi ретiнде.
# Процесс жағдайы ретiнде.
Б.Т. Лихачев тұтас педагогикалық процесс ретiнде қарастырды:
# Оқу-тәрбие процесiне қатынасушылардың оқудан тыс уақыттағы өзiндiк әрекеттерi.
# Оқытудың бiлiмдiлiк, дамытушылық және тәрбиелiк функцияларының бiрлiгi.
# Тәрбие мен оқытудың бiрлiгi.
# Оқушылардың өзара қатынастарының сипаты.
# Оның даму жағдайы.
Дүниетанымның компоненттерi:
# Ғылыми бiлiм жиынтығы, көзқарасы, сенiмi, адамныº (адамгершiлiгi ) идеалы.
# Қоғамдық пiкiр.
# Бiртұтас бағыт- бағдар.
# Мақсатқа баµыттау.
# Өзiндiк позицияны талдау.
Оқушылардың ғылыми көзқарасының жоғары деңгейде қалыптасуына мүмкiндiк бередi:
# Проблемалық оқыту.
# Дәстүрлi оқыту.
# Бағдарламаланған оқыту.
# Догматикалық оқыту.
# Технологиялық оқыту.
Дүниетаным:
# Адам санасының ерекше (спецификалық) формасы.
# Шынайылықты сезiну.
# Адамдық қарым-қатынасты түсiну.
# Өзiндiк позицияны талдау.
# Басқа адамды түсiну қабiлетi.
Бiлiм берудiң мазмұнын анықтайтын құжаттар:
# Оқу жоспарлары, оқу бағдарламалары, оқулықтар.
# Мұғалiмнiң күнтiзбелiк, күнделiктi сабақ жоспарлары.
# Күнделiктер.
# Жоспар-сабақ конспектiсi.
# Силлабус.
Бiлiм, iскерлiк және дағды мен ойлау тәсiлдерiн оқыту процесiнде игерiлген жүйе, бұл:
# Бiлiм беру.
# Оқыту.
# Оқу.
# Тәрбие.
# Ғылыми таным.
Монолог әдiсiне жататындар:
# Лекция.
# Әңгiмелесу.
# Диспут.
# Конкурс.
# Семинар
Оқушылардың мiнез-құлқы мен iс-әрекетiн ынталандыру әдiсiне жатады:
# Жазалау.
# Дәрiс (лекция).
# Жаттығулар.
# Мысал келтiру әдiсi.
# Бақылау.
Көп қайталанатын ақыл-ой немесе практикалық әрекет мақсатында меңгеру немесе оның сапасын көтеру:
# Жаттығу.
# Лабораториялық жұмыс.
# Тәжiрибелiк әдiс.
# Көрнекiлiк әдiсi.
# Демонстрация.
А.С.Макаренко тұтас педагогикалық процесс ретiнде қарастырды:
# Тәрбие мен оқытудың бiрлiгi.
# Оқытудың бiлiмдiлiк, дамытушылық және тәрбиелiлiк функцияларының бiрлiгi.
# Оқушылардың өзара әрекетiнiң сипаты.
# Оқу-тәрбие процесiнiң оқудан тыс уақыттағы қатынасушылардың өзiндiк әрекеттерi.
# Оның даму жағдайы.
Педагогикалық процестiң компоненттерiне жататындар:
# Мақсат, мазмұн, iс-әрекет, нәтиже.
# Педагог тәжрибесi, оның бiлiмi, жеке әсер етуi.
# Жеке тұлғаның сапаларын қалыптастыру.
# Технологиялық, нәтижелiк, үнемдiлiк деңгейi.
# Әдiс пен тәсiлдердiң бiрлiгi.
Педагогикалық процестiң жүйе құрастырушы компонентi:
# Педагогикалық процестiң мазмұны.
# Мақсат
# Әдiс пен тәсiлдердiң бiрлiгi.
# Оқытудың әдiстемесi.
# Оқушының iс-әрекетi.
Бiлiм берудiң мазмұнын айқындайтын нормативтi құжаттар:
# Оқу жоспары, оқу бағдарламасы, оқулықтар.
# Декларация.
# Сынып журналы, күнделiктер, оқулықтар.
# ҚР Конституциясы, тұжырымдамалар, заңдар.
# Азаматтық кодекс, әлеуметтiк кодекс.
Оқу бағдарламасы:
# Әрбiр оқу пәнi бойынша, меңгеруге тиiстi бiлiмiнiң, шеберлiкпен дағдылырдың мазмұнымен, көлемiн айқындайтын құжат.
# Оқу пәнiнiң ретiн, сапасын, әрбiр топ санның басталу мен аяқталу мерзiмiн анықтайтын құжат.
# Сыныптарда оқытылатын пәндермен, олардың сағат санын белгiлейтiн құжат.
# Әрбiр оқу пәнiнiң бiлiм көлемiн және сағат санын анықтайтын, курстағы тақырыптарды, сұрақтарды айқындайтын құжат.
# Әрбiр оқу пәнiнiң санын және әрбiр пән бойынша материалдарды құрастыратын құжат.
Оқу пәндерiнiә тiзiмiн, олардың оқу жылына, аптаµғ бөлетiн жылдық сағат санын анықтайтын құжат:
# Оқу жоспары.
# Оқу бағдарламасы.
# Жұмыс бағдарламасы.
# Типтiк бағдарлама.
# Күнтiзбелiк жоспар.
Оқытудың ауызша әдiстерiн көрсетiңiз:
# Әңгiме, түсiндiру, әңгiмелеу, оқулықпен жұмыс.
# Жаттығу, байқау.
# Иллюстрациялау, демонстрациялау.
# Тәжрибелiк жұмыс.
# Лабораториялық жұмыс, иллюстрациялау.
Мектептегi бiлiм беру мазмқұнын анықтайтын негiзгi құжаттар:
# Оқулықтар, оқу жоспары, оқу баµдарламалары.
# Газеттер, журналдар және басқа да баспасөз беттерi.
# Әдiстемелiк оқулықтар.
# Мектептегi тәрбие жұмысының жоспары.
# Класс жетекшiнiң жұмыс жоспары.
Дидактиканың негiзгi категориясының тобы:
# Оқу, бiлiм, оқыту, iскерлiк, бiлiм беру
# Объект, пән, болжам, мақсат, оқыту әдiстерi.
# Сендiру, тәрбиелеу, жазалау, мадақтау, адамгершiлiктiк.
# Идеология, дүниетаным, бiлiк.
# Iзгiлiк, көзқарас, аспект, қоғам, идея.
Өздiгiнен бiлiм алу:
# Адамның өзiнiң жеке тұлғасын өзгертуге бағытталған саналы iс-әрекетi.
# Адам ағзасындағы сандық өзгерiстердiң жинақталуы.
# Адамның ұрпақтар тәжiрибесiн қабылдау процесiндегi таңдаған құралдары.
# Берiлген қасиеттердi қалыптастыруға бағытталған процесс.
# Субъективтi жаңа бiлiмдi игерумен.
Ғылыми таным процесi сипатталады:
# Қоршаған әлемнiң дамуының жаңа заңдары мен дәйектерiмен.
# Субъективтi жаңа бiлiмдi игерумен.
# Мiндеттi түрде мұғалiм тарапынан жетекшiлiктiң болуымен.
# Оқушыларды жаңа бiлiммен қаруландырумен.
# Оқушыларды бiлiммен, iскерлiкпен, дағдымен қаруландырумен.
Жалпы дидактиканың пәнi:
# Оқытудың заңдылықтары мен принциптерi, мақсаттары, бiлiм мазмұны, құралдары мен түрлерi.
# Оқушылардың бiлiм алуы мен қалыптасуыныңәлеуметтiк шарттары.
# Оқу процесi кезiндегi тұлғаның психологиялық дамуы.
# Жеке пәнге оқыту теориясы.
# Оқу процесi, бiлiм беру, мақсаттар, принциптер.
Оқытудың екi жақты сипаты мынадай өзара тығыз байланысқан әрекетпен анықталады:
# Бiлiм беру мен оқу.
# Оқушы мен сынып.
# Өздiгiнен бiлiм алу мен оқу.
# Отбасы және мектеп.
# Бiлiм беру мен тәрбие.
Қазiргi оқытудың теориясының әдiснамалық негiзi:
# Таным теориясы.
# Табиғаттың даму заңлықтары.
# Қоғамның даму заңдылықтары.
# Бiлiм алушылардыңжас ерекшелiктерi.
# Бiлiм беру туралы деректi құжаттар.
Лекция:
# Берiлген сұрақтар бойынша ауызша баяндау әдiсi.
# Оқытушы салыстырмалы мерзiмдiк уақыт барасында танымдық iс-әрекеттi арттыру үшiн қолданылатын оқыту әдiсi.
# Материалды аз уақыттың iшiнде қысқаша баяндау әдiсi.
# Материалды талдау негiзiнде баяндау.
# Білім беру мен тәрбие
Оқушылардың қабiлеттерi, қызығушылықтары және дарындылығы тәуелдi:
# Табиғи нышандардан.
# Қалыптасқан бiлiм, iскерлiк мөлшерiнен.
# Мақсаттылық тұрғыдан iске асырылатын және ұйымдастырылатын оқу-тәрбие процесiнен.
# Оқылған кiтаптар санын.
# Ақпарат жүйесiнен.
Ата-анадан балаға тұқым қуалаушылықарқылы берiледi:
# Нышан, адамның жеке қабiлетiн дамытудың қызметi.
# Мiнез-құлық белгiлерi.
# Әр түрлi iс-әрекетке қабiлетi.
# Ойлау қабiлетi.
# Адамдарға қарым-қатынас.
Бiлiм беру мазмұнына қандай факторлар әсер етедi:
# Ғылым мен техниканың дамуы.
# Ғалымдардың методикалық көзқарасы.
# Озат педагогикалық тәжiрибе.
# Саясат.
# Экономика.
Бiлiм беру жүйесiн басқаруда басшылыққа алынатын негiзгi мемлекеттiк құжат:
# ҚР бiлiм беру туралы заңы.
# ҚР тiл туралы заңы.
# ҚР гуманитарлық бiлiм беру тұжырымдамасы.
# ҚР бiлiм беру саласындағы мемлекеттiк саясат.
# ҚР этномәдениеттiлiк бiлiм беру тұжырымдамасы.
Оқу пәндерiнiң құрамы әр жыл сайын мына құжатпен реттеледi:
# Оқу жоспарымен.
# Мектептiң жылдық жоспарымен
# Мектеп жарғысымен.
# Оқу бағдарламаларымен.
# Күнтiзбелiк жоспармен.
Бiлiм мазмұнын анықтайтын құжат:
# Оқу жоспарлары.
# Күнделiк.
# Класс журналдары.
# Жиналыс хаттамасы.
# Оқу бағдарламалары
Оқушылырдың бiлiмiн, бiлiктiлiгiн және дағдысын тексеру және бағалау:
# Күнделiктi бақылау, сабаққа баға қою, бақылау жұмыстары, үй тапсырмаларын тексеру.
# Әңгiме, кiтаппен жұмыс.
# Жаттығу, лабораториялық сабақ, әңгiмелеу.
# Әңгiме, лекция, әңгiмелесу.
# Ауызша сұрау.
Оқу пәндерiнiң тiзiмiн, олардың оқу жылына, аптаға бөлетiн жылдық сағат санын анықтайтын құжат:
# Оқу жоспары.
# Оқу бағдарламасы.
# Жұмыс баµдарламасы.
# Типтiк бағдарлама.
# Күнтiзбелiк жоспар.
Оқулықтың атқаратын қызметi:
# Дамытушылық, тәрбиелiк, бiлiмдiлiк.
# Хабарламалық, жаттығулық.
# Тәрбиелiк, қалыптастырушылық, құрылымдылық.
# Коммуникативтiлiк, ұйымдастырушылық, мотивациялық.
# Жаттығулық, орталықтырылған бақылау.
Оқушылардың бiлiмiн тексеру ж´не бағалау түрлерi:
# Күнделiктi, тоқсандық, жылдық қорытынды.
# Ауызша сұрау.
# Бақылау жұмысы.
# Оқушылардың оқу жұмысын күнделiктi бақылау.
# Жаттығу, лабораториялық сабақ, әңгiмелеу
Дидактиканың негізгі ұғымдары:
# Тәрбие
# Оқыту процесі, оқыту әдістері
# Өзін-өзі тәрбиелеу
# Қалыптастыру
# Дамыту
Дүниетаным:
# Басқа адамды түсіну қабилеті
# Шынайлықты сезіну
# Адамдық қарым-қатынасты түсіну
# Өзіндік позицияны таңдау
# Адам санасының ерекше (спецификалық) формасы
Педагогикалық процестін даму стратегиясын ғылыми негізде басқарудың
коллегиялық органы:
# мектептің педагогикалық кеңесі
# пән бірлестіктері
# мемлекетгік стандарт
# мектептің әдістері
# жиналыс
Педагогикалык үлгілердің технологиялығының негізгі өлшемдері:
# Тажырымдылық, жүйелілік, диагностикалық, өндірістілік.
# Жекелік, саралық.
# Көрнекілік, төзімділік, тарихилық, формалдылық
# Басқарушылық, орындаушылық.
# Бірізділіктің, алгоритмділіктің жоқ болуы.
Окытудың қосымша түрін пайдаланудың қажеттілігі
# олар сыныптық-сабақтық жүйені толықтырады
# олар еркін әрекеттің пайда болуына көмектеседі
# сабақтар білімінің бір бөлігін ғана береді
# сабақтар іш пыстырарлық болғанда оларды түрлендіреді
# сабақтан тыс жұмыстар сабақтың қызықты өтуіне әсер етеді
Оқыту процесі нәтижесінде игерілген білу, іскерлік, дағды, ойлау
қабілеттері, бұл
# білім беру
# оқыту
# оқу
# тәрбис
# ғылыми тағылым
Ю.К.Бабанский жіктеуіне жататын оқыту әдістері:
# Оқу-танымдық іс-әрекетті ұйымдастыру және іске асыру әдістері
# Мұғалімнің білімі, практикалык тәжірибесі, білігі, тәрбиеленушіге жеке
дара әсер етуі т.б.
# Білім мен дағдыны қолыптастыру әдістері
# Оқушыларды өмірге бейімдеу, әлеуметтендіру
# Оқушыларды әлеуметтендіру
Оқытудың нәтижесін тексерудің мәні;
# Оқушылардың белгілі бір бағдарлама, пән бойынша білім беру стандартына сай білімді меңгеру деңгейін анықтау
# Оқушылардың танымдык белсенділігін анықтау
# Оқушылардың танымдық деңгейін анықтау
# Оқушының өзін-өзі басқаруын үйлестіре алуын анықтау
# Оқыту-қоғамдық-тарихи тәжірибені мақсатты жеткіз
Білім берудегі іс-әрекеттік тұғырының мәні:
# Балалардың еңбек тәрбиесі.
# Мұғалім оқу-тәрбие процесінің белеенді субьсктісі болып табылады.
# Оқу-танымдық процестс оқушылардың өзара әрекеттестігінің шектелуі.
# Педагогикалық процесте оқушылардың жас ерекшеліктсрін есксру,
# Оқушы іс-әрекеттің белсенді субьектісі ретінде қарастырылады.
Педагогикалық іс-әрекеттің мәні:
# Балалар мен оқушылар ұжымы іс-әрекетін басқару.
# Әлеуметтік тапсырысты орындау.
# Үздіксіз оқу-танымдық іс-әрекет.
# Окушыларға білім беру.
# Оқу-тәрбие процесін жүзеге асыру арқылы жеке адамды өмірге дайындау.
Оқушылардың жаңа материалды игеруінде қиындықты реттеуші принцип:
# түсініктілік
# ғылымилық
# белсенділік пен саналылық
# көрнекілік
# беріктік
Жарыс әдісі:
# Өз нәтижесін басқалардың нәтижелерімен салыстыра отырып тұлға
қасиеттерін қалыптастыру және бекіту.
# Тиімді әдісті анықтау жолы.
# Тәрбиеленушінің басқа тәрбиеленушілерден артықшылығын анықтау.
# Женімпаз анықталатын ойын.
# Нәтижені бекіту әдісі.
Біліктілік пен дағдыны қалыптастыру мақсатындағы оқу әрекетін бірнеше рет орындау
# жаттығу
# пікір-талас
# практикалық жұмыс
# ауызша сұрау
# лабораториялық жұмыс
Оқыту процесіндегі бақылау функциясы:
# Жүйе құраушы.
# Ынталандыру
# Қалыптастырушы.
# Жетекшілік.
# Реттеушілік.
Дидактикалық принциптерге жатпайды:
# Теорияның өмірмен, практикамен байланысы.
# Белсенділік және сапалылық.
# Жүйелілік және бірізділік.
# Ғылымилық.
# Үздіксіздік.
Тұтас педагогикалық процесс теориясын жасаушы Қазақстандық
зерттеуші-педагог:
# Н.Д. Хмель.
# И.Ф. Харламов.
# В.А. Сластенин.
# Ы. Алтынсарин.
# Ш. Уалиханов.
Ертеден келе жатқан, мәні өзгермеген, тәрбиенің идеал-мақсаты:
# Тұлғаны жан-жақты және үйлесімді дамыту
# Қызығушылықтарын тәрбиелеу
# Тұлғаның жас ерекшеліктерш ескере отырын дамыту, дербестігін,
шығармашылық мүмкіндігін дамыту
# Жалпы адами кұндылықтарды қалыптастыру
# Мырзаны тәрбиелеу
Тұлға:
# Оның әлеуметтік мәнін керсететін қасиеттер жиынтығы
# Бір адамды екінші адамнан айыратын ерекшелік.
# Жеке адам
# Саналы және ойлай білетін адам
# Тірі организмнің дамуының ең жоғары деңгейі
Өздігінен білім алу дегеніміз:
# өздігінен іздену арқалы дүниетанымды кеңейту
# бұрын алған тәрбиедегі кемшіліктерді жеңу, өзіндік таным
# ой әрекетін белсенді ету тәсілдері
# өз-өзіне арналған сендіру әдісі
# арнайы ұйымдастырылғак сауықтыру әрекегі
Педагогика алғашқыда мына ғылым саласында дамыды:
# Философия.
# Психология.
# Антропология.
# Этика.
# Эстетика.
Ғылыми педагогиканың негiзiн қалаушы:
# Я.А.Коменский.
# Д.Ушинский.
# Ж.Ж.Руссо.
# Ы.Алтынсарин.
# А.Макаренко
Педагогика ғылымының мiндеттерi:
# Оқыту мен тәрбиелеу заңдылықтарын анықтау.
# Балалар ұжымын қалыптастыру.
# Адам табиғатын зерттеу.
# Тұлғаның рухани дамуын зерттеу.
# Оқушылардың қабiлеттерiн айқындау.
Педагогиканың негiзгi ғылыми категориялары:
# Бiлiм беру, оқыту, тәрбиелеу.
# Орта, тұқым қуалаушылық, тәрбие.
# Бiлiм, бiлiк, дағды.
# Оқыту, оқу, қалыптастыру.
# Тәрбиелеу, қалыптастыру, дамыту
Қазақстанда педагогика ғылымының негiзiн қалаушы:
# Ы.Алтынсарин.
# А.Құнанбаев.
# М.Жұмабаев.
# А.Байтұрсынов.
# Ж.Аймауытов.
Педагогиканың негiзгi білiмдерiн атаңыз:
# Дидактика, тәрбие теориясы, мектептану, жалпы негiздерi.
# Кибернетика, информатика.
# Психология, физиология.
# Философия, әлеуметтану.
# Этнология, педагогикалық психология
Мұғалімнің кәсіби іс-әрекетінің айрықша ерекшеліктері:
# Үнемі өзін-өзі жетілдіру.
# Өзін-өзі тәрбиелеу, өзін-өзі дамыту.
# Оқушылардың танымдық іс-әрекетіне басшылық.
# Ата-аналармен байланыс.
# Тексерушілік, бақылаушылық іс-әрекет.
Рецензия жазу:
# Оқығанға өз ойын білдіріп қысқа пікір жазу.
# Оқығанның қысқаша мазмұнын жазу.
# Конспектілеу.
# Оқыған әдебиеттегі негізгі ойларды жазу.
# Оқығаннан дәлме-дәл үзінді.