1 «Цели и задачи учебной дисциплины, ее место в учебном процессе». Цель преподавания дисциплины



бет2/2
Дата09.07.2016
өлшемі0.58 Mb.
#186221
түріТематический план
1   2

3.3 Зертханалық сабақтар мазмұны



Тақырып 1. Акушерлік негіздері. Малдың көбеюінің негіздері.

1 Зертханалық жұмыс Ұрғашы және еркек малдың жыныстық аппаратының анатомиясы, топографиясы және түліктік ерекшеліктері.



Мазмұны. Ұрғашы малдың жыныс мүшелерінің анатомиясы: ернеу, қынап, жатыр, жұмыртқа түтігшелері, жұмыртқалықтар.

Әртүрлі ұрғашы малдың жыныс мүшелерін клиникалық әдістерімен зерттеу.

Ата малдың жыныс мүшелерінің анатомиясы: ұма, ен, ен қосымшасы, шәует түтікшелері, шағылысу мүшесі, күпек және қосымша жыныс бездері. Әртүрлі ата малдың жыныс мүшелерін клиникалық әдістерімен зерттеу

2 Зертханалық жұмыс Жыныстық циклдің феномендерін анықтау. Күйіттеуші малды дайындау.



Мазмұны. Күйіт, жыныстық қозу, овуляция. Фартукты дайындау, вазэктомия, шағылысу мүшесін бір жаққа бұру.

Тақырып 2. Ұрықтану, буаздық және оны анықтау

3 Зертханалық жұмыс Буаздықты және бедеулікті анықтау әдістері.



Мазмұны. Рефлексологиялық әдіс. Қынапты әдіс. Ректалді әдіс. Сыртқы зерртеу әдісі.

4 Зертханалық жұмыс Буаздықтың, туудың және туғаннан кейінгі кезеңнің патологиялары



Мазмұны. Қынап шығу, буаз көтерем, буаз ісік, уақытынан бұрын толғату, жатырдан қан кету, жатыр бұралу сияқты ауруларды емдеу және алдын алу.

Акушерлік құрал, саймандар. Іштөлінің теріс орналасуы, теріс жайы және қалпының салдарынан мал төлдей алмағанда көрсететін акушерлік көмектер. Фетотомия. Жатыр түсу, айналу, төлдегеннен кейіңгі салдану, жатыр субинволюциясы, эндометритті анықтау, емдеу және алдын алу.



Тақырып 5. Жаңа туған төлдің физиологиялық ерекшеліктері мен

аурулары

5 Зертханалық жұмыс Желін ауруларын, жаңа туған төл ауруларын анықтау және алдын алу.

Мазмұны. Жаңа туған төл ауруларын анықтау. Тұншығу. Тоңғақ қату. Тік ішек тесіксіз туу. Кіндік ісіну. Әр түлік ұрғашылырында гипо-агалактиясын анықтау. Туа біткен гиполактия. Кәрілік гиполактия. Алиментарлы гиполактия. Климаттық гиполактия. Эксплуатация гиполактиясы. Жасанды гиполактия. Симптомдық гиполактия.

Тақырып 7. Көбею биотехнологиясы. Аталық малды көбею биотехнологиясында пайдалану.

6 Зертханалық жұмыс Жасанды қынаптың құрылысы, оны жинау және дайындау.



Мазмұны. Жасанды қынап: сырты, камера, шәуіт қабылдағыш, резеңке сақиналары. Камераны корпуска қою, сақиналармен бекіту, орналасуы, шәуіт қабылдағыш, су құю, ауамен толтыру, температураны өлшеу. Жасанды мал арқылы шәуетті алу.
Тақырып 8. Шәуеттің физиологиясы мен биохимиясы.

7 Зертханалық жұмыс Шәует алу техникасы.



Мазмұны. Жасанды қынап: сырты, камера, шәуіт қабылдағыш, резеңке сақиналары. Камераны корпуска қою, сақиналармен бекіту, орналасуы, шәуіт қабылдағыш, су құю, ауамен толтыру, температураны өлшеу. Жасанды мал арқылы шәуетті алу.

8 Зертханалық жұмыс Шәуетті органолептикалық және санитарлық бағалау.



Мазмұны. Жаңа алынған шәуеттің сапасын бағалау. Шәуетті макроскопиялық әдістермен зерттеу: өң, иіс, тығыздық, көлем. Шәуетті микроскопиялық тәсілдермен зерттеу: спермийлердің қозғалыс екпінін, қою немесе сұйықтығын және 1 мл санын анықтау.

9 Зертханалық жұмыс Спермийлердің тыныс алу коэффицентін, өлі, тірісін және патологиялық түрлерін анықтау. Спермийлердің концентрациясын, шәуеттің pH және абсолюттік өміршеңдігін анықтау.



Мазмұны. Боялмаған (тірі) және боялған (өлі) спермийлерді санау.

10 Зертханалық жұмыс Шәуетті сұйылту. Шәуетті сақтау және тасымалдау.



Мазмұны. Әр түлік ата мал шәуетінің сұйылтқышының құрамы. Сұйылтық дайындау технологиясы. Шәуетті сұйылту. Бұқа, қошқардың шәуеттін 2-5 градус жағдайда сақтау әдістері. Бұқаның шәуетін қатырып сақтау тәсілдері: түйіршік бейнесінде, қапталған түйіршік бейнесінде және пайетте.

Тақырып 9. Қолдан ұрықтандыру және эмбриондарды көшіп қондыру.

11 Зертханалық жұмыс Сиырды, қойды, биені және мегежінді қолдан ұрықтандыру әдістері.



Мазмұны. Сиыр және құнажынды визоцервикалдық және ректоцервикалдық тәсілдермен ұрықтандыру. Қой мен ешкіні қынап және жатыр мойыны арқылы ұрықтандыру. Мегежінді фракциялық және фракциялық емсе тәсілмен ұрықтандыру. Биені ұрықтандыру.

12 Зертханалық жұмыс Эмбриондарды шайып алу және көшіріп-қоңдыру әдістері. Донор мен реципиентті дайындау.



Мазмұны. Сиырларды эмбриондарды көшіріп-қоңдыруға дайындау және сұрыптау әдістері.

13 Зертханалық жұмыс Дьюар ыдыстарының сипаттамасы. Сұйық азотпен жұмыс істегенде қауіпсіздік техникасы.



Мазмұны. Дьюар ыдыстарының негізгі құрамдас бөліктері. Сұйық азотпен жұмыс істегенде қауіпсіздік техника ережелері.

Студенттің өздік жұмысының мазмұны






СӨЖ-нің түрі

Есеп беру түрі

Бақылау түрі

Сағат көлемі

1

Дәріс сабағына дайындалу

коллоквиум

Жазбаша және ауызша

4,5

2

Зертханалық сабағына дайындалу

коллоквиум

Жазбаша және ауызша

15

3



Аудиториялық сабақтар мазмұнына енбеген материалдарды оқу

конспект

Дәптерге конспект жазу

32,5



4

Бақылау шараларына

дайынлалу



Коллоквиум,

тестлер


РК 1,2

8

Барлығы

60


Сырттай оқитын студенттердің өздік жұмысының мазмұны






СӨЖ-нің түрі

Есеп беру түрі

Бақылау түрі

Сағат көлемі

1

Дәріс сабағына дайындалу

коллоквиум

Жазбаша және ауызша

3

2

Зертханалық сабағына дайындалу

коллоквиум

Жазбаша және ауызша

3

3



Аудиториялық сабақтар мазмұнына енбеген материалдарды оқу

конспект

Дәптерге конспект жазу

64



4

Бақылау шараларына

дайынлалу



Коллоквиум,

тестлер


РК 1,2

8

Барлығы

78


Өздігінен оқып-білу тақырыптары
Тақырып 1. Акушерлік негіздері. Малдың көбеюінің негіздері.

Овогенез и спермиогенез.
1. Ұрқашы малдардың жыныс жүйесінің анатомиялық, физиологиялық ерекшеліктері. Жыныс циклін тудыратын әсерлер. Көбіршіктердің түзілуі мен дамуы. Сар дененің түзілуі мен дамуы. Оогенез. Әр түлік ұрғашы малдың жыныс циклі.

Әдебиет: [3] 28-40, [4] 20-29 бет.



2. Ата малдардың жыныс жүйесінің анатомиялық, физиологиялық ерекшеліктері. Спермийлердің түзілуі (спермогенез). Күйсқайыратын, жылқы, шошқа, түйе және иттің жыныс қатынасының түрлік ерекшеліктері.

Әдебиет: [3] 41-44, 49-50 бет



3. Ауылшаруашылығы жануарларының аналықтарын ұрықтандыру. Ұрықтандыру пункті. Пунктте өтетін жұмысты ұйымдастыру.

Әдебиет: [3] 53-55 бет



4. Шәует және спермийдің құрылымы мен қасиеттері. Спермиийлердің метаболизмі: тыныс алу және гликолиз.

Әдебиет: [4] 108-111 бет



5. Шәует алу және оны зерттеу тәсілдері. Шәует алатын басқа тәсілдер: фистульдық, тосу, электорэякуляция, губка, қынап т.б.

Әдебиет: [3] 79-82 бет



6. Ауылшаруашылығы жануарларының әртүрлі аталықтарының шәуетін сұйылту және сақтау. Шәует сұйылтудың маңыздылығы. Шәуеттің сұйылту дәрежесін анықтау. Шәуетті бөлме жылылығында, еріген мұзда сақтау (2-5 градус). Бұқаның шәуетін қатырып сақтаудың заманауи техникасы.

Әдебиет: [1] 80-91, (3) 88-91 бет.



7. Ауылшаруашылығы жануарларының аналықтарын ұрықтандыру. Айна және шприц-катетер қолданып жатыр мойынына ұрықтандыру және тік ішек арқылы жатыр мойынына ұрықтандыру. Бұл тәсілдердің артықшылығы мен кемшіліктері. Шошқаның жатырына ұрықтандыру.

Әдебиет: [1] 93-99, [5] 123-133



8. Ұрықтоқтау және ұрық даму. Ұрықтоқтау сатылары: денудация, тұнық қабықтан өту, сары уыз қабықтан өту, пронуклеустер бірігу.

Әдебиет: [3] 124-126 бет



9. Буаздық және ұрықтың дамуы. Плацента. Плацента тосқауылы. Плацентаның түрлік ерекшеліктері және жіктелуі.

Әдебиет: [3] 146-152 бет.



10. Ауылшаруашылығы жануарларының буаздығы мен бедеулігін анықтау.

Бие мен мегежіннің буаздығын тік ішек арқылы анықтау. Жануарлардың буаздығын зертханалық және биофизикалық тәсілдермен анықтау.

Әдебиет: [3] 149-152, [4] 244-249.

11. Буаз мал аурулары. Іштастау және оның жіктелуі. Жұқпасыз идиопатикалық іштастау. Симптоматикалық жұқпасыз іштастау.

Әдебиет: [3] 236-246 бет.



12. Төлдеу және төлдегеннен кейіңгі кезең. Әртүрлі мал, жануарлардың төлдеу және төлдегеннен кейіңгі кезеңінің ерекшеліктері.

Әдебиет: [3] 207-218 бет.



13. Мал төлдей алмау. Акушерлік көмек көрсетуге дайындалу. Акушерлік құрал, саймандар: көмекші, итеру және тарту, фетотомиялық. Іштөл денесін бөлшектеп кесу.

Әдебиет: [1] 183-200, [2] 133-135 бет.



14. Төлдегеннен кейіңгі кезеңдегі аурулар. Жатыр субинволюция. Төлдегеннен кейіңгі эндометрит.

Әдебиет: [3] 315-317, 326-330 бет



15. Ауылшаруашылығы жануарларының желін аурулары. Агалактия және гипоагалактия. Агалактия мен гиполактияның түрлері.

Әдебиет: [3] 352-357 бет



16. Үй жануарларының гинекологиясы. Бедеу сиыр мен құнажынды зерттейтін тәсілдер: қынап, тік ішек, пертубация және хромгтдротубация, биопсия. Зертханалық тәсілдер: агглютинация, микроскопия, бактериология, жатыр ауруларын анықтайтын экспресс тәсілдер.

Әдебиет: [1] 225-234, [5] 282-291.



17. Андрология негіздері. Симптоматикалық импотенция. Тері аурулары. Жарық, ұма шемені, периорхит, ен мен оның қосымшасының қабынуы және кистасы, фимоз, парафимоз.

Әдебиет: [3] 448-451 бет.


Мамандықтың оқу Ф СО ПГУ 7.18.1/10 жоспарынан көшірме





050802 - Зоотехния мамандығының оқу жоспарынан көшірме


Пән Мал акушерлігі және көбею биотехнологиясы



Оқу түрі

Бақылау түрлері

Студ. Жұмысының мөлшері,

сағат


Курс, тоқсан бойынша сағаттың бөлінуі (сағат)

емт.

сын.

кжо.

кжұ.

РГЖ

Бақ.

жұм


Барлығы

дәр

пр.

зерт

сөж

сөжм

пр

зх

сөж

жалпы

ауд

сөж/сөжм

1.

ЖОБ негізіндетура.


5















90


30


60


Семестр 5

Семестр

15



15

30

30












Әдебиеттер тізімі:

Негізгі әдебиет:





  1. Аятханұлы М. Мал акушерлігі және көбею биотехнологиясы. Павлодар: «Политрон», 2006.

  1. Студенцов А.П. и др. Акушерство, гинекология и биотехника размножения животных. М: «Колос», 2000 г.

  2. Никитин и др. Практикум по акушерству, гинекологии и биотехнике размножения животных. М.: «Колос», 2004 г.


Қосымша әдебиет:


  1. Полянцев Н.И. и др. Ветеринарное акушерство, и биотехника

репродукции животных. « Феникс», Ростов на Дону, 2001 г.

  1. ШипиловВ.С и др. Практикум по акушерству гинекологии и

искусственномуосеменению сельскохозяйственных животных.М.:

«Колос»,1986 г.

Жұмыс бағдарламасы ПМУ ҰС Н 7.18.2/06





Қазақстан Республикасының оқу және білім министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті


Биотехнология кафедрасы

жұмыс бағдарламасы

Мал акушерлігі және көбею биотехнологиясы

050802 Зоотехния

Павлодар



Мемлекеттік жалпыға міндетті

мамандықтың білім стандарты ПМУ ҰС Н 7.18.1/06

мен типтік бағдарлама

негізінде әзірленген

пәннің жұмыс бағдарламасына

бекіту парағы


БЕКІТЕМІН

ОІ жөніндегі проректор

__________Н.Э.Пфейфер

«___»_____________2009ж.
Кұрастырушы: д.б.н., профессор Аятханұлы М.
Биотехнология кафедрасы

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Мал акушерлігі және көбею биотехнологиясы

пәні бойынша 050802 «Зоотехния» студенттеріне арналған
Жұмыс бағдарламасы мемлекеттік жалпыға міндетті мамандық стандарты _ҚР МЖМБС 3.08.360-2006 050802 Зоотехния мамандығына арналған

(стандарт шифрі)



Мал акушерлігі және көбею биотехнологиясы пәнінің ҚР БжҒ

министірілігінің бұйрығымен бекітілген № 779 23.12.2005 типтік бағдарлама

типтік бағдарлама негізінде әзірленген________________________________

(типтік бағдарламаның толық атауы, күні және бекітетін ұйымның атауы)

__________________________________________________________________

Кафедра отырысында ұсынылған 200_ж. «___»_________________№_____хаттама


Кафедра меңгерушісі ________________ Ж.А.Адамжанова

Агротехнология факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған 2009ж. № хаттама

ОӘҚ төрайымы__________________М.Е. Жагипарова

КЕЛІСІЛДІ
Факультет деканы__________Т.К. Бексеитов «____»___________2009ж.


Жжәқб құпталған

ЖжӘҚБбастығы__________________А.А.Варакута«____»_______2009ж.



Рабочая программа Ф СО ПГУ 7.18.2/06



Министерство образования и науки Республики Казахстан

Павлодарский государственный университет им. С. Торайгырова


Кафедра биотехнологии

Рабочая программа

дисциплины Акушерство и биотехнология размножения животных


для студентов специальности 050802 Зоотехния

Павлодар


Лист утверждения к рабочей программе дисциплины, разработанной на основании ГОСО РК и типовой программы






Ф СО ПГУ 7.18.1/06


УТВЕРЖДАЮ


Проректор по УР

«___»_____________2009г.

______________Н.Э.Пфейфер


Составитель: д.б., профессор Аятханулы М.
Кафедра биотехнологии
РАБОЧАЯ ПРОГРАММА
по дисциплине Акушерство и биотехнология размножения животных
для студентов специальности 050802 Зоотехния

Рабочая программа разработана на основании ГОСО РК 3.08.322-2006 специальности 050802 Зоотехния и типовой программы, утвержденной приказом РУМС от 22.06.2006 г.


Рекомендована на заседании кафедры « » . 200 г. Протокол № .
Зав. кафедрой ___________________________ Ж.А. Адамжанова

Одобрена учебно-методическим советом Агротехнологического факультета

« » . 200 г. Протокол №

Председатель УМС_________________________М.Е. Жагипарова

СОГЛАСОВАНО
Декан факультета ______________________ Т.К. Бексеитов
«____»___________2009г.


ОДобрено опимо

Начальник ОПиМО__________________А.А. Варакута



«____» ___________2009г

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет