1-дәріс Ведение. Квантование энергии и строение атома (3 часа)
жүктеу/скачать 306.5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Кіріспе. Энергияның квантталуы және атомның құрылысы (3 сағ.)
- Томсон және Резерфордтың атомының моделі. Модели атома Томсона и Резерфорда.
|
1-дәріс Ведение. Квантование энергии и строение атома (3 часа) Краткий исторический очерк развития современных представлений о строении атома. Специфика законов микромира. Опыты Резерфорда по рассеянию альфа-частиц. Ядерная модель атома. Эмпирические закономерности в атомных спектрах. Серии спектральных линий. Комбинационный метод Ритца. Спектр атома водорода. Применение квантовых представлений к движению электрона в атоме. Теория атома водорода по Бору. Обобщенная формула Бальмера. Спектры водородоподобных ионов. Вырожденные состояния. Спектры щелочных металлов. Принцип соответствия. Эксперименты по определению энергетических уровней в атомах. Опыты Франка-Герца. Принцип детального равновесия. Возбуждение при поглощении квантов излучения. Спектры поглощения. Кіріспе. Энергияның квантталуы және атомның құрылысы (3 сағ.) Атомның құрылысы жайлы қазіргі замағы түсініктерінің дамуының қысқаша тарихи очеркі. Микроәлем заңдарының өзіндік ерекшелігі (спецификасы). Альфа-бөлшектердің шашырауы бойынша Резерфордтың тәжірибесі. Атомның ядролық үлгісі. Атомдық спектрлердегі эмпирикалық заңдылықтар. Сутегі атомы спектрі. Атомдағы электронның қозғаласына кванттық елесетулерді қолдану. Бор бойынша сутегі атомының теориясы. Бальмердің жалпыланған формуласы. Сутектес иондардың спектрлері. Туындаған күйлер. Сілітілік металдардың спектрлері. Сәйкестік принципі. Атомдардағы энергетикалық деңгейлерді анықтау бойынша тәжірибелер. Франк-Герц тәжірибелері. Бөлшектік тепе-теңдік принципі. Сәулелену кванттарын жұту кезіндегі қозу. Жұылу спектрлері. Томсон және Резерфордтың атомының моделі. Модели атома Томсона и Резерфорда. Заттардың бөлінбейтін ең ұсақ бөлшектері ретінде атомдар («атомос» — бөлінбейді) туралы ұғымдар антикалық (Демокрит, Эпикур, Лукреций) заманда пайда болады. Орта ғасырларда, шіркеудің шексіз үстемдігі кезінде, атомдар туралы түсініктер, материалистік көзқарастар әсерінен қабылданбады, ал оның одан ары дамуы тіпті қарастырылмады. XVIII ғасырдың басында атомистік теория көпшілікке белгілі бола бастайды, себебі, сол уақыттағы А. Лавуазье (1743—1794, француз химигі), М. В. Ломоносов және Д. Дальтон еңбектерінде атомдардың болуы шындығы дәлелденген болатын. Бірақ бұл кезде атомдардың ішкі құрылымы туралы мәселе туындаған жоқ, себебі атомдар бөлінбейді деп есептеген. Атомистік теорияның дамуына 1869 ж. Элементтердің периодтық жүйесін құрастырған Д. И. Менделеев зор үлес қосты, оның бұл жүйесінде алғашқы рет ғылыми негізде атомдардың бірыңғай табиғаты жөнінде мәселе қойылған болатын. XIX ғасырдың 2 жартысында кез келген заттың негізгі құраушы бөліктерінің бірі электрон болып табылатыны экспериментті түрде дәлелденді. Бұл қорытындылар, сол сияқты көптеген экспериментті мәліметтер XX ғасырда атомның құрылысы туралы терең мәселенің туындауына әкелді. Өзінің жинақталған экспериментті мәліметтерінің негізінде атомның моделін құруда алғашқы әрекет (1903) Дж. Дж. Томсонға тиесілі. Бұл модельге сәйкес, атом – радиусы шамамен 10–10 м болатын үздіксіз оң зарядталған шар болып табылады, оның ішіндегі электрондар өздерінің тепе-теңдік жағдайларының маңында тербеліп тұрады; электрондардың теріс зарядтарының қосындысы шардың оң зарядына теңестіріледі, сондықтан, атом толығымен нейтрал болып табылады. Бірнеше жылдан кейін атом ішіндегі оң зарядтың үздіксіз таралуы туралы түсінік қате екені дәлелденді. жүктеу/скачать 306.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|