2 хирургиялық аурулар, урология кафедрасы Е. М. Тұргынов, А. Б. Баширов, А. М. Балықбаева, Д. К. Калиева Хирургиялық стационарда ауру тарихын құрастырып толтыру туралы

Ас қорыту жүйесін зерттегенде анықтайтыны:

а)ауыз қуысының жағдайы (ерін клегей қабағының қызыл иектің түсі мен ылғалдығы, тілдің ылғалдығы мен жамылғысы);

б)тістердің жағдайы (кариозды, салынған, тістердің жоғы), жұткыншақтың (түсі қалыптағыдай, қызарған, ісінген, құрғақ, жабылмалар), бадамша бездері (қалыптағыдай, гипертрофияланған, түстері, жабылмалардың, тығындардың бары);

в)іштің жағдайы. Қарағанда анықтайтыны;

1)пішіні (конфигурация) (қалыптағыдай, «көлбақа іші» іш шеменінде);

2)симметриялығы ;

3)іш кебуінің бары немесе жоғы (метеоризм болғанда, жайылмалы перитонитте, іш шеменінде бір келкі кебу; ас қазан немесе ішек өтімсіздігі, іш ағзамаларының ісіктері болғанді бір қалыпты болмайды);

4)іштің тартылып тұруы (іш қабырғасындағы бұлшық еттердің қатаюынан, қуыс органдар тесілгенде, өте арықтағанда кахексияда);

5) іштің демалуға қатысы (жайылмалы перитонит болғанда іш қабырғасы дем алу үдерісіне қатыспайды). Бұл белгіні зерттегінде дем алған кезде іштің әрбір жері ауыратыны байқалса көбіне сол жерде патологиялық үдеріс бар орналасатынына назар аудару керек.

6)іш қабырғасындағы терінің түсі (қапталаған, теріастылық гематомалар соғылғанда болады);

7)іш қабырғасы көк тамырларының кеңеюі (портальдық гипертензия, іштің кистамен кенеттен үлкеюінде және т.б.) ;

8)көрінетін перистальтиканы оның қай жерде орналасуын анықтау: жоғарғы және ортанғы құрсақ тусында болса–ас қазанның шығар тесігінің тарылуы, іштін басқа аймақта болса–ішек өтімсіздігінде.

Ішке пальпация жасағанда іш қабырғасының жағдайын анықтайды (жұмсақ, қатайған), тақтай тәрізді (қуыс органдар тесілгенде), пальпация кезінде ауырсыну (ол жер қабыну ошағына сәйкес келеді). Ас қазан, бауыр, өт қабы, көк бауыр, ток ішектердің жағдайын анықтайды. Аталған мүшелер іш аурулары пропедевтика курсында жазылған ережелер бойынша жүргізіледі. Іште бұлтию немесе ісік болса олардың орналасқан жерін, шекараларын, көлемін конституциясын, жылжымалығын, ауыратынын, бүдерлі екенін анықтайды. Ішке пальпация жүргізгенде В.П. Образцов ұсынған ережелерді игерген дұрыс:

1)пальпация жылы қолмен жүргізу

2)пальпацияны ауырмайтың жерден бастап біртіндеп ауру ошағына қарай ауысу

3) пальпация жүргізгенде алақанды жайған күйінде ішке басу керек (тырпақ фалангалары өте нәзік бүгілу керек).

Ішке перкуссия жүргізгенде бауыр тұйықтығын айқындауға назар аударады. Қалыптағы жағдайда абсолюттік тұйықтықтың жоғарғы шекарасы орта бұғаналық сызық бойынша 6 қабырға денгейінде, жауырын сызығы бойынша 10-қабырғада. Төменгі шекарасы ортаңғы сызық бойынша семсер өсіктен 4-6 см төмен (ол конституцияға және кеуде құрылысының ерекшелігіне қарай өзгеріп отырады), орта бұғаналық сызық бойынша қабырға доғасының сыртына шықпайды. Перкуссия кезінде бауыр тұйықтығының орнына тимпаникалық дыбыс анықталса ол іш қуысына бос газдың (бауыр үстіне) жиналғанының айғағы басқа симптомдармен үйлескенде асқазан немесе ұлтабар ойық жараларының тесілуін сипаттайды, сонымен қатар ішектің басқа бөліктерінің тесілуіне (жыртылуына) тән симптом. Жарық бұлтиюның үстінен перкуссия кезінде естілетін тимпанит жарық қалтасында ішек иірімі бар екенін көрсетеді. Іш қуысының ойық жерлерінде перкуссия кезінде тұйық дыбыс анықталса және науқасты қарсы қырына жатқызғанда түйық дыбыс жоғалса – іш қуысына сұйықтық жиналғанын көрсетеді (асцит, қанның жиналғаны). Қасаға үстінен шекарасы доға тәрізді тұйық анықталса қуықтың шамадан тыс толып тұрғанын, жатыр немесе оның қосалқы ағзаларының ісігін, жүктілік датырды көрсетеді. Тұйықтық шекарасы көлбеу шығыңқы деңгейде болса ол іш қуысында бос сұйық жиналғанын көрсетеді. Асцит (іш шемені) болғанда перкуссиядан басқа ундуляция әдісін қолданады. Осы мақсатта іштің бір жағына алақанды жазып саламыз екінші жағынан екінші қолдың бүгілген саусақтарымен қайталап түрткілейді.

Іште сұйық болса түрткі толқын ретінде алақанға «беріледі».

Ішке перкуссия жүргізгенде перкуторлық ауырсынуды анықтаудың маңызы зор, өйткені ол патологиялық ошақтың барып және орналасқан жерін көрсетеді.

Ішке аускультация жасағанда перистальтикалық шу анықталады, олар ішек өтімсіздігінің бастапқы кезінде өте айқын болады, ал соңғы кезеңінде және перитонитте болмайды. Ішек өтімсіздігі, ас қазан қалтқысының стенозында шалпылдау симптомын анықтаудың маңызы бар, ол патологиялық ошақ тұсында ішті ептеп түрткенде анықталады.

Жарық шығатын жерлерде бұлтию анықталса (ортаңғы ақ жолақ, мықын, сан аймақтары), оның түрін, көлемін, салынатынын (түрегеп тұрғанда, жатқанда), бұлтиюдың консистенциясын, маңайындағы тіндер мен органдарға қатынасы анықталады, перкуссия нәтижесі (тимпаникалық дыбыс жарық қалтасында ішек иірімі болғанда тұйық дыбыс – онда шарбы болғанда анықталады), жөтелдік итеріс симптомы, жарық қақпасының көлемі анықталады. Шап жарығында шап каналының беткейлі тесігін анықтау үшін сұқ саусақты ұманың терісі арқылы шап каналына қарай кіргізеді де қасаға бүдірін анықтайды, одан кейін саусақты сыртқа қарай алға жылжытады сонда шап каналының беткейлі тесігіне кіреді.

Тік ішек пен артқы тесікті зерттегенде сыртқы геморроидальдық түйіндердің, кондиломалардың, жарықтың, параректальдық жыланкөздер, клегей қабығының немесе ішектің барлық қабаттарының түсіп кетуіне (тегіс немесе бір бөлігі) назар аударады.

Іш органдарының хирургиялық ауруы бар науқастарға тік ішек арқылы зерттеу міндетті түрде жүргізіледі, ал әйелдерге оған қоса қынап арқылы зерттеу жүргізіледі. Тік ішек арқылы зерттеуді науқасты шалқасынан жатқызып, оң жақ қырында, шынтақ-тізесіне тұрғызған күйінде жүргізеді. Тік ішек арқылы зерттеуді науқасты шалқасынан жатқызып, оң жақ қырында, шынтақ-тізесіне тұрғызған күйінде жүргізеді. Резина қолғап киіп сұқсаусағын вазелинмен майлап, зерттеуші саусақты ептеп тік ішекке кіргізеді. Зерттеу кезінде сфинктер тонусын, ампуланың ішіндегісін (нәжіспен толған, бос, ашылып қалған), ішек қабырғасынан патологиялық құрылымды анықтайды-геморорроидальдық түйіндер, жарықтар, жыланкөздің ішкі тесігін, ісік (жазық, бүдірлі, оның жылжымалылығы және т.б.)және ішектен тыс – қуық астылық без, жатыр және оның қосалқылары, ішектің алдыңғы қабырғасының салбырауы, инфильтраттар олардың консистенциясы, жұмсарған жерінің болуы, ауырсыну (жамбас ішкілік іріңдік). Саусақты ішектен шығарғаннан кейін резина қолқапты қарайды – нәжістің түсі, патологиялық қосындылар (қан, ірің, шырыш). Тік ішектің ауруына күдік туғанда зерттеу арнаулы ректальдық айна арқылы жүргізіледі. Іш органдарының жедел хирургиялық ауруы бар науқастарды зерттегенде арнаулы симптомдарды анықтау керек.

12. Зәр шығару, жыныс жүйесі

Бүйректерді зерттеуді науқасты шалқасынан жатқызып, қырына жатқызып және тік тұрғызғанда сәл еңкейтіп бимануальды(екі қолмен) пальпация арқылы жүргізеді. Қалыпты жағдайда орналасқан бүйрек пальпация кезінде білінбейді. Бүйрек түскенде қолға білінеді.

Бүйректерді зерттегенде Пастернацкий симптомын анықтау қажет (12-қабырғадан төмен белге қарай сәл ұрғанда аурады), шайқау (баллотирование) әдісін құрылым анықталғанда қолданады (ол үшін қолдың саусақтарын 12-қабырғадан төмен салады да түрткілейді ол қабырға астына қойылған басқа қолмен сезіледі). Бұл сынақ оң болғанда құрылымның бүйрекке қатысы бар екенін көрсетеді.

Қуықасты безінің ауруына күдік туғанда тік ішекті саусақпен зерттейді де оның алдыңғы қабырғасында бездің көлемін консистенциясын ортаңғы, бөлік арқылы сызықтың барын, бүдірлігін, флюктуациясын анықтайды. Ұманы тексергенде оның түріне, оң және сол бөліктерінің бірдейлігіне, ұмада жұмыртқа және қосалқылары орналасқанын, олардың көлемін, үстін, консистенциясын, ауырсынатынына назар аударады. Шәуһет бауының жағдайын анықтайды: жуандығын (шәуһет бауының кистасы, шемені), иреленген таспалардың (кеңейген көк тамырлар) барын.

Бимануальды қынап арқылы зерттегенде қынаптан шығатын бөліністің сипатын (қан, ірің, иісті, иіссіз), жатырдың оның мойыншығының орналасуын, көлемін, бүдірленгендін, ісіктердің бары, күмбездердің жағдайы (бос, жазық, қысқарған, ауырсынудың болуы), қосалқылардың жағдайы (олардың көлемі, ауырсынатыны), Промптов симптомы (жатыр мойыншағын тартқанда қатты ауырсыну) анықтайды.

13. Жүйке жүйесі

Зерттеген кезде науқастың интеллектілік даму денгейін бағалайды, ашуланғыштығы, бейтараптығы, жылауықтығы, көңіл күйінің күрт өзгердін анықтайды. Науқастың сөйлеу мүмкіншілігіне назар аударады (қалыптағыдай, дизартрия, нығыздап қатты – скандированная, тұтықпа), қозғалу реттілігі (координация) (статикалық, Ромберг сынағымен анықталады – науқас тік тұрғызып бунақтарын жиып қолын алға создырғанда жеке теңдікті ұстау, саусақ мұрын, саусақ-көрсету, тізе-өкшелік сынақтарды жүргізу). Орталық жүйке жүйесінің аурулар мен жарақаттануында қозғалу (тырыспа, фибриллярлық қозғалыс, парездер, параличтер)және сезіну (тактильдік, ауру және температураны) қабілеті, тері рефлектерінің жағдайы (іштік, табандық, кремастерлік), клегей қабат жағының рефлексі (корнеальдық, коньюктивальдың, жұтқыншақтық), сіңірлік рефлекстер (тізе, ахиллдік және т.б.) және дермографизмді анықтайды.

Жергілікті өзгерістерді толық жазу: жара таңғыны, жараны (жиектерін, түбін, қабырғаларын, грануляциялық тіндердің бар, жоғын, қабынуды, жараның бөлінісін, жараның маңайындағы тіндердің жағдайы, бөліністің сипаты, егер жара тігілсе – тігістің жағдайы), құрылымдар (көлемі, консистенциясы, жылжымалығы, ауыратыны, салынатыны, маңайындағы терінің және үстіндегі терінің өзгерістері).

Аурудың негізгі синдромдарын атап өту керек, олардың ішінен жетекші синдромын боліп алу керек, осы синдром бойынша клиникасында негізгі болатын аурулар айқындалады (әдетте 4-5 ауру болады). Сұрыптау диагностикасын жүргізгенде науқастың клиникалық симптомдарын басқа аурулардың симптомдарымен салыстырады. Салыстыру ауру тарихының сызбасы (схемасы) бойынша кезеңмен жүргізіледі. Ең соңында сұрыптау диагностика науқаста күдіктеліп отырған аурумен жүргізіледі. Басқа ауруларды жоққа шығару немесе кейбір ауруларды бұл кезеңде жоққа шығаруға болмайтыны туралы қорытынды жасау керек.

Аурудың алғашқы диагнозы және оның асқынулары, қосымша аурулар диагнозы қойылады. Диагнозды негіздеу нақтылы, анық ауру тарихын қайталамай, тек жетекші шағым, анамнез, ауруды сипаттайтын клиникалық зерттеулер нәтиже лері, сұрынтау диагнозының I- кезені негізінде жүргізіледі. Негізгі аурудың асқынуын дәлелдейтін мәліметтер келтіріледі.

қан тобы;

микрореакция;

жалпы қан анализі – лейкоформуласымен толық

жалпы зәр анализі;

қанның биохимиялық анализі – билирубин, АЛТ, АСТ, жалпы белок, креатинин, мочевина, тимолдық сынақ, сілтілік фосфатаза, қандағы қант, холестерин, сарысудағы калий, натрий;

коагулограмма – қанның ұю уақыты, қан кету уақыты, ПТИ, плазма фибриногені, фибриноген В, этанол тесті, плазманың гепаринге төзімділігі, плазманың қайта кальцинненуі, РФМК;

Егер диагнозды тұжырымдау қажет болса қосымша лабораториялық зерттеулер жүргізеді.

Әрбір зерттеуден кейін қысқаша қорытынды жасау керек. Қосымша зерттеу әдістерін тағайындау өте аз және диагностика мен ем мақсатынан шығу керек.

Сұрыптау диагностикасының II- кезеңін өткізгенде науқасты лабораториялық және инструментальдық зерттеуде алған нәтижелерді сұрыптау диагноз өткізіп отырған ауруларда болатын зерттеу нәтижелерімен салыстырады. Қорыта келгенде жоққа шығаруға болмайтын ауру диагнозы тұжырымдалады.

Аурудың клиникалық диагнозы және оның асқынулары анық құрастырылып негізделуге тиісті. Ол үшін анамнез және клиникалық зерттеу нәтижелері, қосылма зерттеу нәтижелері, сонымен қатар, өткізілген сұрыптау диагнозының қорытындысы қолданылады. Диагноз аурудың жіктелуіне сәйкес құрастырылады.

Бұл тарау мәселенің осы дәуірдегі жағдайын әдебиеттегі материалдарды сараптау арқылы құрастырылады. Тараудың соңында науқас ауруының этиопатогенезін жазады (сызба, алгоритм, графикалық құрылым ретінде).

«Емдеу» тарауы қазіргі дәуірдегі әдебиеттегі материалдар және ауруды емдеу хаттамаларының негізінде жазылады. Ауру туралы науқасқа тағайындалған тәртіп пен диетаны толық көлемді қылып жазады. Осы ауруды емдеу түрлерін, консервативті және оперативті емдеу әдістеріне дәлел көрсеткіштер келтіріледі. Емдеу тарауының соңында науқасты емдегенде алынған нәтижелер, қолданылған дәрі-дәрмектер рецептік түрде, дозалары, қолдану әдістері көрсетіледі. Науқасқа қолданған емнен басқа осы ауру туралы әдебиет жүзінде қандай дәрілер қолданылатынын көрсету қажет. Егер науқасқа операция жасалса операцияға дәлел көрсеткіш, операция алдындағы қорытынды жазылады. Операцияға дәлел көрсеткіш анық құрастырылады, операция түрі және қысқаша операция жоспары, жансыздандыру әдісі, операция алдындағы дайындық, науқастың (туыстарының) операцияға келісімі көрсетіледі. Операция жасаған күні ауру тарихына операция хаттамасы жазылады, оған операцияға дейінгі, операциядан кейінгі диагноз, операцияның аты, жасалған күні, басталған және аяқталған сағаты, операцияға қатысқандар (хирург, ассистенттер, анестезиолог, трансфузиолог, операциялық медбике) тікелей операция хаттамасы, макропрепарат жазылады.

Егер науқасқа курация кезінде операция жасалмаса, онда қандай операция жасалатыны көрсетіледі.

XV. Операция алдындағы қорытынды

Оған кіретіні

а) операциямен емдеуге дәлел көрсеткіш

б) жоспарланатын операцияның аты

в) жансыздандыру әдісі

г) операция жасауға қайшы абсолюттік және салыстырмалы көрсеткіштер

д) операциялық – анестезиологиялық қауыптілік

е) операциядан кейінгі асқынулардың алдын алу жоспары

ж) науқастың операцияға келісімі

з) операция жасайтын дәрігерлер (бригада)

Операция № ______

Ауруханаға түскені күні, сағаты ________

Операция жасаған күні, сағаты_________

Тегі______ Аты _______ Әкесінің аты_______

Жасы ________ Жынысы ________ Ауру тарихының № _________

Мекенжайы________

Операция дейінгі диагноз______________

Операциядан кейінгі диагноз______________

Операцияның аты_______________________

Хирург_____________ Ассистенттер________ Операциялық медбике___________

Анестезиолог_______________

Жансыздандыру _________________

Операция хаттамасы___________

Макропрепарат сипаты_____________

XVII. Күнделік

Күнделік науқасқа курация жасаған мезгілге жазылады. Күнделікте симптомдардың өзгерісі, ауру желісі және емнің нәтижелігі жазылады.

Күнделік таблица түрінде толтырылады, оның 3 графасы бар: күн, ауру ағымы, ем шаралары.

«Ауру желісі» бөлігінде ауру сипаттары жазылады, олардың тәулік бойы өзгерісі, науқастың жағдайы, өмірге маңызы зор органдардың органдары, жараның жағдайы, жараны таңу қысқа және айқын құрастырылады. Күнделіктерде кафедра меңгерушісі, доцент, ассистенттердің, бөлім меңгерушісінің, консультанттардың науқасты қарағаны, консультация, консилиум жасағаны туралы жазылады. Әрбір күнделіктің соңында науқастың жағдайы туралы қысқаша қорытынды жазылады.

«Емдеу» бөлігінде тәртіп, диета, сонымен қатар тағайындалған дәрілер (дозасы, енгізу тәсілдері, манипуляциялар және т.б. жазылады.

XVIII. Науқасты бақылау беті.

Жеке бетте құрастырылады, онда: дене температурасы, қан қысымының көрсеткіші дем алу жиілігі, тамыр соғуы (пульс), қажеттілігіне қарай бір тәуліктегі зәрдің және ішкен сұйықтың көлемі.

Егер курация соңында науқас ауруханадан шығарылатын болса шығару эпикризі, егер ем шаралары әрі қарай жалғасатын болса – кезеңдік эпикриз жазылады. Эпикризде көрсетілендері:

1. 
   Науқастың тегі, аты, әкесінің аты, жасы, ауруханаға түскен уақытын шұғылдығын ескерте отырып көрсетеді.
   
2. 
   Қандай мәліметтер негізінде диагноз қойылды (негізгі шағымдары, анамнезі, объективті және қосымша зерттеу нәтижелері).
   
3. 
   Операция алдындағы дайындықтың қысқаша сипаттамасы.
   
4. 
   Операция жасалған күн, операция аты, операция кезінде табылған патологиялық өзгерістер.
   
5. 
   Операциядан кейінгі кезеңнің қысқаша сипаттамасы және қолданылған ем шаралары. Егер науқасқа операция жасалмаса онда жүргізілген ем шараларына қысқаша түсініктеме.
   
6. 
   Науқастың ауруханадан шығар кезіндегі немесе курация соңындағы жағдайы.
   
7. 
   Тамақтану, еңбек және тұрмыс тәртіптері, әрі қарай емдеу туралы ұсыныстар.
   
8. 
   Болжам туралы қорытынды:
   

Б) толық сауығуы туралы

В) еңбекке қабілетінің қалыпқа келуі

XX. Әдебиет (монографиялар, нұсқаулар, журналдық мақалалар) – ауру тарихын жазғанда қолданылған (5 атаудан кем болмау керек).

Ауру тарихын бағалау ережесі

1.Бірінші кезеңде оқулық ауру тарихын кафедраның ассистенті тексереді, онда бағаланатыны:

а) оқулық ауру тарихының әдістемелік нұсқаудағы сызбаға сәйкес келетіні

б) негізгі шағым мен анамнездің шынайылығы

в) объективті зерттеуді дұрыс жүргізуі

г) клиникалық және лабораториялық зерттеу нәтижелерін жинау, бағалау

д) инструментальдық зерттеу әдістерінің нәтижелерін жинау, бағалау

е) сұрыптау диагностикасының кезеңдерін дұрыс жүргізуі, клиникалық диагнозды дұрыс негіздеп құрастыруды

ж) консервативтік емді тағайындағанда клиникалық фармакологияның негізін білу

з) операция алдындағы қорытынды мен операция хаттамасын дұрыс құрастыру

и) курация кезінде науқастың жағдайының өзгеру ерекшелігі

к) науқас ауруханадан шыққанда беретін ұсыныстардың және науқастың қалпына келу уақытының (реабилитация) шынайылығы

2. Екінші кезеңде ауру тарихын қорғау ауызша мамандық практика бойынша емтихан тапсырған кезде болады. Бағаланатыны:

а) ауру этиопатогенезінің қағидасы және ауру тарихы жазылған нақты науқастағы патофизиологиялық және биохимиялық өзгерістердің даму үдерісі.

б) жетекші синдромды анықтағанда, сұрыптау диагносткасын жүргізгенде және клиникалық диагнозды құрастырғанда байқалған клиникалық ойлану логикасы

в) қосымша зерттеу әдістерін таңдап алуды, емдеу әдістерін, операцияға дәлел және қайшы көрсеткіштерді, операция қауіптілігін және аурудың болжамын негіздей алу қабілетін.

Ер адам 4,0-5,1*10¹²/л

Әйел адам 3,7-4,7*10¹²/л

Гемоглобин

Ер адам 130-160 г/л

Әйел адам 120-140г/л

Түс көрсеткіші 0,86-1,05

Лейкоциттер 4,0-88*10⁹/л

Лейкоцитарлық формула

Миелоциттер болмайды

Метамиелоциттер болмайды

Нейтрофильдер

Таяқшаядролықтар 0,010-0,300*10⁹/л(1-6%)

Сегментядролықтар 2,0-5,5*10⁹/л(45-70%)

Эозинофильдер 0,02-0,3*10⁹/л(0-5%)

Базофильдер 0-0,065*10⁹/л(0-1%)

Лимфоциттер 1,2-3,0*10⁹/л(18-40%)

Моноциттер 0,09-0,6*10⁹/л(2-9%)

Плазма торшалары болмайды

Эритроциттердін тұну жылдамдығы

Ер адам 1-10 мм/сағ

Әйел адам 2-15 мм/сағ

Эритроциттердің Прайс-Джонс эритремиялық қисығы бойынша диаметрі

Нормоциттер 68,0±0,4%

Микроциттер 15,3±0,42%

Макроциттер 16,9±0,47

Эритроциттер көлемі 31,8±3,5мл/кг

Плазманың көлемі 43,3±97мл/кг

Гематокрит

Ер адам 40-48%

Әйел адам 36-42%

Эритроциттер индексі

Гемоглобиннің эритроциттегі көлемі 27,0-33,3пг(0,42-0,52фмоль/эр)

Гемоглобиннің эритроциттегі

концентрациясы 30-38% (4,65-5,89м/моль/эр)

Эритроциттің 75-96мкм (фл)

Эритроциттер диаметрі 7,55±0,009мкм

Эритроциттердің осмостық резистенттігі

Ең азы (минимальды) 0,48-0,46%NaCL

Ең көбі (максимальды) 0,34-0,32% NaCL

Жаңа қанда 0,20-0,42% NaCL

Инкубацияланған қанда (бір тәулік бойы) 0,20-0,65% NaCL

Қанның тұтқырлығы мПа/с

Ер адам 4,3-5,3

Әйел адам 3,9-4,9

Сарысудың тұтқырлығы мПа/с 1,10-1,22

Морфоэритрограмма

өзгерген эритроциттердің бәрі 3%

Олардың ішінде

Стомациттер 0,5%

Аканациттер 0,5%

Эхиноциттер 0,7%

Дакроциттер 0,01%

Дегенеративті өзгерген эритроциттер 0,01%

Деформацияға ұшыраған эритроциттер 0,2%

Тромбоциттер саны 180-320*10⁹/л

Ретикулоциттер саны 0,2-1,2%(2-12%)

Тромбоцитограмма

Жастары 4%

Есейгендері 81%

Кәрілері 5%

Тітіркенген түрі 3%

Дегенеративтік түрі 2%

Зәрді зерттеу

Бір тәуліктегі көлемі:

Жаңа туған нәресте(1-2) 30-60 ml

Бір жасқа дейінгі балалар 400-500 ml

1-3 жастағы 500-600 ml

3-5 жастағы 600-700 ml

5-8 жастағы 350-1000 ml

8-14 жасты 800-1400 ml

Ер адам 800-1800 ml

Әйел адам 600-1600 ml

Кәрі, егде жаста 250-2400 ml

Таңертеңгі зәрдің салыстырмалы тығыздығы:

Жаңа туған балада 1012

Бір жасқа дейінгі балада 1002-1006

Ересек адамдарда 1008-1026

Жоғарғы (максимальды) салыстырмалы тығыздық:

Зимницкий сынағы бойынша 1020 дан жоғарғы

Концентрациялық индекс 3,0

түсі сарғыш

мөлдірлігі мөлдір

Реакциясы (РН) бейттарапты

аздап сәл қышқыл

сәл сілтілі 6,25-0,36(4,5-8,0)

Белок болмайда немесе ізі (25-

75мг/тәулік)

Қант болмайды(0,02% ден жоғары болмайды)

Ацетон болмайды

Кетондық денелер болмайды(50мг/тәулік жоғары болмайды)

Уробилиндік денелер болмайды(6мг/тәулік жоғары болмайды)

Билирубин болмайды

Аммиак болмайды(0.6-1.3г/тәуліктен жоғары болмайды)

Порфобилиноген 2мг/л

Эпителий Аз мөлшерде

Өтпелі эпителий Аз мөлшерде

Бүйрек эпителий Болмайды

Лейкоциттер 0-3(ер);

0-6(әйел) көру аймағында

Эритроциттер 0-2 препаратта

Цилиндрлер Болмайды

Шырыш өте аз мөлшерде

Бейорганикалық тұнба зәр қышқылдарының кристаллдары, ураттар

Қышқыл реакция болғанда аморфты фосфаттар өт қышқылдық аммоний трипельфосфаттар, оксалаттар барлық реакцияларда кездеседі

Сілтілік реакция болғанда барлық тұздар аз мөлшелерде анықталады

Нечипоренко әдісі бойынша:

Лейкоциттер 1ml 4000 ға дейін

Эритроциттер 1ml 1000 ға дейін

Цилиндрлер 0-1 4 есептеу камерасына

Зимницкий сынағы:

Бір тәуліктегі зәр көлемі Ішкен сұйықтың 65-75%

Күндізгі диурез Тәуліктік көлемнің 2/3-3/4

Салыстырмалы тығыздығы 1004-1024
Нәжісті зерттеу

Бір тәуліктегі көлемі 100-250 гр

Консистенциясы Қалыптасқан (жұмсақ және тығыз)

Түрі Циллиндр тәрізді

Түсі қоңыр

Реакциясы бейтарапты, сәлсілтілі

Шырыш, қан болмайды