2014 жылғЫ «kegoc» АҚ жылдық есебі «kegoc» АҚ 2014: негізгі өндірістік көрсеткіштер
ЕСЕПКЕ АЛУ САЯСАТЫНЫҢ МАҢЫЗДЫ ЕРЕЖЕЛЕРІ
жүктеу/скачать 3.25 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3. ЕСЕПКЕ АЛУ САЯСАТЫНЫҢ МАҢЫЗДЫ ЕРЕЖЕЛЕРІ
3. ЕСЕПКЕ АЛУ САЯСАТЫНЫҢ МАҢЫЗДЫ ЕРЕЖЕЛЕРІ(жалғасы) Негізгі құралдар (жалғасы) Қайта бағалаудан құнның өсуі ЖСҚ құрамында көрсетіледі және пайда немесе шығын құрамында жүргізілген қайта бағалау салдарынан мойындалған осы активті қайта бағалаудан болған шығынды қалпына келтіретін оның бөліктерін қоспағанда, капитал құрамына кіретін активтерді қайта бағалау қорын ұлғайтуға жатады. Қайта бағалаудан болған шығын қайта бағалау қоры құрамында бұрын мойындалған осы актив бойынша оң қайта бағалауды тікелей азайтатын оның бөліктерін қоспағанда, жиынтық кіріс туралы есептемеде мойындалады. Актив істен шыққан жағдайда аталған активке тікелей жататын қайта бағалау қорының бір бөлігі қайта бағалау қорынан бөлінбеген пайда құрамына ауыстырылады. Амортизация (өтелім) активтерді пайдалы қолданудың бағалау мерзімі ішінде сызықтық әдіспен былайша есептеледі:
Жер амортизациялауға жатпайды. Негізгі құралдарды тиімді пайдалану мерзімі мен өтімділік құнына әрбір жылдық есепті кезеңнің соңында талдау жасалады және қажет болған жағдайда түзету енгізіледі. Егер болжам бұрынғы болжамдардан ерекшеленген жағдайда өзгерістер ХҚЕС (IAS) 8 «Есепке алу саясаты, бухгалтерлік бағалаулардағы өзгерістер мен қателер» сәйкес бухгалтерлік бағалаудағы өзгеріс ретінде ескеріледі. Аталған бухгалтерлік бағалау негізгі құралдардың қалдық құнына және жиынтық кіріс туралы есепте танылған негізгі құралдардың тозу сомасына айтарлықтай әсерін тигізуі мүмкін. Негізгі құралдар объектісін мойындау ол істен шыққан кезде немесе оны пайдаланудан немесе істен шығуынан келешекте экономикалық пайда алу күтілмеген жағдайда тоқтатылады. Активтерді мойындауды тоқтату кезінде туындаған кез келген табыстар немесе шығыстар (істен шығу мен активтің баланстық құнынан түсетін таза түсімдер арасындағы айырма ретінде есептелген) активтерді мойындау тоқтатылған кезде есепті жылдағы пайдалар немесе шығындар құрамына енгізіледі.
Материалдық емес активтер Материалдық емес активтер бастапқы мойындау кезінде бастапқы құн бойынша бағаланады. Бастапқы мойындаудан кейін материалдық емес активтер жинақталған амортизация мен құнсызданудан жинақталған залалдар шегеріле отырып есепке алынады. Өнімдерді әзірлеуге капиталдандырылған шығындарды қоспағанда, Компанияның ішінде өндірілген капиталдандырылмайды және тиісті шығындар есептік кезең ішіндегі туындаған пайдалар мен шығындарда көрсетіледі. Топтың материалдық емес активтерге ең бастысы компьютерлік бағдарламалық жасақтама мен лицензиялар енгізіледі. Материалдық емес активтер сызықтық әдіспен активтерді 3 жылдан 20 жылға дейінгі пайдалы қолдану мерзімі ішінде өтелінеді.
Зерттеулерге арналған шығындар олардың туындау шамасына қарай шығыстарға жатқызылады. Нақты өнімді әзірлеуге арналған шығындар нәтижесінде туындайтын материалдық емес актив Топ мыналарды көрсете алатын кезде танылады:
3. ЕСЕПКЕ АЛУ САЯСАТЫНЫҢ МАҢЫЗДЫ ЕРЕЖЕЛЕРІ(жалғасы) Зерттеу мен әзірлеуге арналған шығындар (жалғасы)
Әзірлеуге арналған шығындарды актив ретінде бастапқы мойындаудан соң активтер жинақталған амортизация мен құнсызданудан жинақталған залалдар шегеріле отырып бастапқы құн бойынша есепке алынады. Активтің өтелуі актив пайдалануға дайын болғанда әзірлеме аяқталған соң басталады. Амортизация болашақ экономикалық пайдаларды алудың болжамды мезгілі ішінде жүргізіледі. Амортизация өзіндік құн құрамында көрсетіледі. Әзірлеу мезгілінің ішінде актив жыл сайын құнсыздану тақырыбына тестіленеді. Қаржы емес активтердің құнсыздануы Әрбір есептік күнге Топ активтің мүмкін болар құнсыздану белгілері бар екендігін айқындайды. Егер осындай белгілер орын алса немесе егер активке құнсыздануға жыл сайын тексеру жүргізу талап етілсе, Топ активтің қайтарылатын құнына бағалау жүргізеді. Ақша ағындарын өндіретін активтің немесе бөлімшенің қайтарылатын құны (ПГДП) – бұл мына шамалардан ең үлкен: сатуға арналған шығындарды шегере отырып, активтің әділ құны (ПГДП) және активті пайдаланудан құндылығы (ПГДП). Қайтарылатын құн негізінен актив басқа активтер немесе актив топтары өндіретін ағындарға тәуелсіз ақша қаражаты ағындарын өндіретін жағдайды қоспағанда, жекелеген активтер үшін анықталады. Егер активтің немесе ақша ағынын өндіретін бөлімшенің баланстық құны оның қайтарылатын құнынан асып түссе, актив құнсызанды деп саналады және қайтарылатын құнға дейін есептен шығарылады. Пайдаланудан құндылықты бағалау кезінде болашақ ақшалай ағындар салық салуға дейін дисконттау мөлшерлемесі бойынша дисконтталады, ол уақытша ақша құнына ағымдық нарықтық бағалау мен активке тән тәуекелдерді көрсетеді. Сатуға арналған шығындарды шегере отырып, әділ құнды айқындау кезінде тиісті бағалау моделі қолданылады. Бұл есептеулер бағалау коэффициенттерімен, акциялар нарығында еркін айналатын баға котировкаларымен немесе басқа да әділ құнның қолжетімді көрсеткіштерімен расталады. Топ пайдалану құндылығы тұрғысынан құнсыздану сомасын анықтайды, ол Топтың соған бөлек активтер жатқызылатын әрбір ПГДП үшін жеке даярланады. Бұл жоспарлар мен болжамдық есептеулер әдетте бес жылға жасалады. Ұзағырақ мезгілдер үшін ұзақ мерзімді өсім қарқындары есептеледі, олар бесінші жылдан кейінгі болжанатын болашақ ақшалай ағындарға қатысты қолданылады. Жалғаса беретін қызметтің құнсыздануынан болатын залалдар (қорлардың құнсыздануын қоса алғанда) қайта бағалау басқа да жиынтық табыста танылған, бұрын қайта бағаланған ҰЭТ ғимараттарын қоспағанда құнсызданған актив функциясы сәйкес келетін шығыстардың санаттары құрамында жиынтық табыс туралы шоғырландырылған есепте танылады. Осындай активтердің құнсыздануы бұрын танылған қайта бағалау сомасы шегінде басқа да жиынтық табыста мойындалды. Әрбір есептік күнге Топ гудвилді қоспағанда, активтің құнсыздануынан бұрын танылған залалдар енді болмайтын немесе қысқарған белгілерінің бар-жоғын айқындайды. Егер осындай белгі бар болса, Топ активтің немесе ПГДП-нің қайтарылатын құнын есептейді. Құнсызданудан болған бұрын танылған залалдар тек, егер де залалды құнсызданудан соңғы мойындау кезінен активтің қайтарылатын құнын айқындау үшін пайдаланылатын бағалаудағы өзгеріс болған жағдайда ғана қалпына келтіріледі. Қалпына келтіру активтің теңгерімдік құны оның қайтарылатын құнынан аспайтындай, сондай-ақ сол бойынша осы актив егер де бұрнағы жылдары құнсызданудан болатын залал мойындалмаған жағдайда мойындалса, амортазизацияны шегергендегі теңгерімдік құннан аса алмайтындай шектелген. Мұндай қалпына келтіру актив қайта бағаланған құн бойынша танылғандағы жағдайларды қоспағанда, пайдалар мен залаларда мойындалады. Қалпына келтірудің осындай жағдайларында құнсыздану жөніндегі резерв жиынтық кіріс туралы есепте мойындалады.
жүктеу/скачать 3.25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|