Қабылдаған: Самбетов Ж. Орындаған: Асилова Ғ. Тобы: ЗҚТ-111 Түркістан-2023 Жоспар



бет1/2
Дата28.05.2023
өлшемі43.47 Kb.
#474392
  1   2
Мәдениеттану Ғайни


Қожа Ахмет Яссауи атындағы Халықаралық қазақ түрік
университеті.
Экономика,басқару және құқық факултеті
Құқықтану кафедрасы

БӨЖ
Тақырыбы: Мәдениет тілі семиотикалық жүйе ретінде

Қабылдаған: Самбетов Ж.
Орындаған: Асилова Ғ.
Тобы: ЗҚТ-111
Түркістан-2023
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1 Мәдениеттің семиотикалық концепциялары

2.2 Этос және мәдениет коды.

2.3 Мәдениеттің негізгі рәміздері.


III. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер тізімі


Кіріспе
"Мәдениет" деген ұғымның аясы өте кең. Сондықтан да болар, "мәдениет" ұғымының көптеген анықтамасы бар. Адам ой-санасы мен әрекетінің нәтижесінде туындаған құндылықтарды біз мәдениет дейміз. Немесе мәдениет дегеніміз – табиғат объектісіндегі адамның әрекеті арқылы жасалатын өзгерістер. Бұл сөзде адам еңбегінің ерекшелігі, оның адамның іс-әрекетімен байланыстылығы, адамның және оның қызметінің бірлігі негізделген. Кейіннен «мәдениет» деген сөз жалпылық маңыз алды, адам жасағанның бәрін де «мәдениет» деп атады. Осы ұғымда мәдениеттің мазмұнды белгілері түсінігі көрсетілді. Мәдениет - жеке адамның өзіне тән қасиеттерінен басталып, бүкіл ұлттық менталитетті, ұлттық сана, дүниетаным, салт-дәстүр, рухани-материалдық байлықтың бәрін қамтитын күрделі ұғым. Мәдениетті жасайтын және оны тұтынатын – адам. Сондықтан мәдениет, ең алдымен адам әлемі ретінде саналады. Өйткені мәдениеттің қандай түрі болмасын онда адамның ақыл-ойы, парасаты, наным-сенімі, дүниетанымы, эстетикалық талғамы заттандырылып, материалдық және рухани игіліктер көрініс тауып отырады. Мәдениет ұғымы тарихи қалыптасудың ұзақ даму жолынан өтті, оны алғашқы рет ғылыми тұрғыдан анықтауға ұмтылған философтар болды. XVIII ғасырға дейін, яғни ағартушылық дәуіріне дейін, басты құндылық-адам мен оның ақыл-ойы деген қағида жүзеге асқанға дейін “мәдениет” сөзі белгілі бір мойындалған термин ретінде қолданылмады, бар болғаны жаңа ұғымдардың синонимі ретінде ғана пйдаланылды. Мәдениет өзінің кең мағынасында бір ұрпақтың келесі ұрпаққа жолдаған өмір сүру тәсілі болғандықтан, осы жалғастықты, мұрагерлікті жүзеге асыратын салт-дәстүрлер жүйесі мәдениет өзегін қүрастырады. Әсіресе, жазу-сызу болмаған ерте заманда мәдениет ырымдар мен сәуегейлікке, . сенім-нанымдарға, дәстүрлі түсініктерге иек артқан.

Мәдениеттің семиотикасы - семиотика бөлімі, олар құрылып, өмір сүріп жатқан қауымдастықтардағы мәтіндік және символдық формалардың қозғалысы мен өзгеру заңдылықтарын зерттейтін бөлімі. Мәдениет тілдері - мәдени байланыста қолданылатын әр түрлі белгі жүйелерінің жиынтығы. Мәдениет тілдері - мәдени байланыста қолданылатын әр түрлі белгі жүйелерінің жиынтығы. Мәдениет тілдері кең мағынада адамдарға бір- бірімен коммуникативтік қатынастарға түсуге, мәдениет кеңістігінде жүруге мүмкіндік беретін құралдар, белгілер, рәміздер, мәтіндер болып табылады. Әр түрлі тілдер арасындағы «әсер ету салаты»: адамдардың күнделікті, күнделікті қарым-қатынасында оның негізгі құралы - тірі дыбыстық сөйлеу. Адамдардың ғылыми- практикалық қызметінде негізгі тілдер жазбаша-ауызша және ерекше графикалық сипота болады.6Символ түсінігі Символ туралы түсінік және оның мәдениеттегі рөлі Рәміз - бұл объектінің терең мағынасы ашылатын объективті мәні жоқ белгі. Таңбаны қолдана отырып, адам тілдің мүмкіндіктерінен асып түсетін тәсілдер арқылы ақпаратты беру тәсілін тапты. Мысалы, елтаңбалар, эмблемалар, баннерлер, «үш құс», «бейбітшілік көгершіні» бейнелері нақты форма дан басқа абстрактілі ұғымдарды жеткізеді. Таңбалар Таңбалардың үш түрі Шартты белгілер. «Кесте» сөзі мен «кисте» тармағының ішкі байланысы жоқ, бірақ осы атауды шақыру үшін шартты түрде байланысқан. Рәміздер кескіндер болуы мүмкін, мысалы, жалауша, крест. Кездейсоқ таңба. Олар жеке. Олар адамның белгілі бір көңіл-күйін суреттерде (армандарда) жеткізеді. Әмбебап таңбалар. Таңба мен оның арасындағы ішкі байланыс бар. Дене бұл алгоритм емс, біздің ішкі күйімізді білдіретін символ. Мәдениеттің белгілер жүйесінің типологиясы Мәдениеттегі белгі түсінігі Белгі дегеніміз - қандай да бір басқа объектінің, меншіктің немсе қатынастардың объективті орнын басатын және хабарламаларды (ақпаратты, білім) алу, сақтау, өңдеу және тарту үшін қолданылатын материалдық объект (құбылыс, оқиға). Бұл функционалды мақсатымен шектелген объектінің кескінін материалдандырылған тасымалдаушы. Белгінің болуы ақпаратты коммуникацияның техникалық арналары арқылы және оны әр түрлі - математикалық, статистикалық, логикалық - өңдеу арқылы жіберуге мүмкіндік береді.Иконикалық белгілер - бұл суреттердің белгілері, олар олардың мағынасын білдіреді. Мысалы, жаяу жүргіншілер өткелін көрсететін белгілер, сандра, эскалатора. Белгішелер арасында ерекше орын рәміздер болып табылады. (Елтаңбалар, елтаңбалар, бұйрықтар, баннерлер). 4. Шартты (шартты белгілер). Мысалдар: мектеп қоңырауы, жедел жәрдемдегі қызыл крест. Шартты белгілердің екі негізгі түрі: - сигнал дар (бағдаршам түстерінің мағынасы); - көрсеткіштер (картографиялық белгілер, мектеп белгілері).Вербалды белгілер жүйесі - табиғи тілдер. Адамның туа біткен және генетикалық тұрғыдан мұрагерлік тілдік қабілеті бар. Бірақ тілдік қабілеттің дамуы мен дамуы адамдарда тек қарым-қатынас жағдайында болады. 6. Қол қою жүйелері. Олардың ішіндегі ең маңыздысы - жазу, табиғи тіл, ауызша сөйлеу белгілерін жазуға арналған жүйе. Белгілеу жүйесінің бұл түріне музыкалық нота жатады.Мәдениет тілдерінің жіктелуі Табиғи тілдер тайным мен қарым-қатынастың негізгі және тарихи бастапқы құралы ретінде (орыс, француз, астон, чех және т.б.). Табиғи тілдердің авторы жоқ, олар табиғи түрде пайда болады және өзгереді және адамдардың еркіне қарамастан.Қосалқы тілдер (қайталама модельдеу жүйелері) - бұл табиғи тіл деңгейінен (миф, дін, өнер) құрылған коммуникациялық құрылымдар. Қосалқы тілдер (қайталама модельдеу жүйелері) - бұл табиғи тіл деңгейінен (миф, дін, өнер) құрылған коммуникациялық құрылымдар. Олар қарапайым тілмен берілуі мүмкін емс ақпараттың осындай көлемін жіберуге мүмкіндік береді.
Семиотика— таңбалық белгілер жүйесі туралы ғылым, адамзат қоғамына қызмет ететін салалардағы (тіл, мәдениет, салт – дәстүр , кино т.б.), табиғаттағы (жануарлар дүниесіндегі коммуникация) немесе адамның өз қызмет-қабілетіндегі (заттарды көру, есту арқылы қабылдау, логикалық пайымдау) ақпараттың сақталуы мен қабылдануына қатысты әр түрлі таңбалық жүйелердің құрылымы мен қызметінің жалпы мәселелерін зерттейтін ғылым Семиотика таңба мен белгілерді зерттейді. Таңбаның тарихы, мағынасы, қандай мақсатпен бұл таңбаның салынғаны – семиотика. Семиотика ғылым саласын қазіргі таңда – лингвистикада, математикада, әдебиетте, сәулет өнерінде, көркем суретте, пәтерді жобалауда пайдаланады Тіл мен әдебиет Семиотиканың негізін қалағандар 1920—30 жылдары Прага лингвистикалық мектебі мен Копенгаген лингвистикалық үйірмесінің өкілдері (Н. С. Трубецкой, Р. О. Якобсон, Л. Ельмслев, В. Брёндаль т.б.). Семиотика зандылықтары Семиотикалық жүйелердің негізгі құрылымдық элементтерінің (фонема, морфема, сөз, сөйлем, дауыс ырғағы) бір-біріне қарамақарсы келуі арқылы анықталады. Ғылыми еңбектерде Семиотиканың үш денгейде жіктелетіні көрсетілген: Таңбалар арасындағы, сөз тізбегіндегі қарым-қатынасты білдіретін синтактика; Таңба мен сол арқылы белгіленген заттың арасындағы қарымқатынасты білдіретін семантика; Таңба мен оны пайдаланушылардың арасындағы қарымқатынасты білдіретін прагматика. Семиотика үш топқа бөлінген: Бірінші топ таңбалық – иконы. Бұл таңба мен таңбалық объект арақатынасы. Мысалы: «портрет» нақты адамды бейнелеу. Екіншісі таңбалық – индексы. Кеңістік пен уақыт аралығындағы таңба мен белгіленетін объект. Оған мысал келтірер болсақ: «түтін» оттың белгісі, «жол көрсеткіштер». Үшінші топ таңбалық – символ. Таңба мен объектің арасындағы конвенционалды келісім. Бұл таңбалық – символға келісім, салт – дәстүр немесе жай ғана кездейсоқтық жатады.Таңба мәдениетінің қасиетін алғаш рет байыпты зерттеген Э. Кассирер болған. Ол мәдениетті зерттеудегі семиотикалық концепциясының негізін қалады. Кассирердің ойынша адам өміріндегі барлық қызметте рәміздік мағына бар. Бұл теориядан қалыптасатын ой, адам өмірінің мәні символдардан тұрады. «Философия символических форм» еңбегінде ол мифология мен дінді, ғылымды мәдени – символикалық жүйе ретінде қарастырады.
Мәдени семиотикалық бағыттың негізін қалаушылардың бірі Ю.М. Лотман. Ол мәдениеттегі таңбалар жүйесін «семиосфера» деп атап, глобальды сипат берді. Негізгі мәдениетіндегі әлеуметтік ролді гениетикалық емес ұжым зердесі ретінде сақтап және жалғастыратын жиналмалы тәжірибе деп атады. Таңба – заттың мағына беретін, іс-әрекет пен өзіне тән мінезділік пен адам айналасындағы дүние. Таңба ол - рәміз, материалды құбылыс, көрнекті бейне мен формада абстаркты ой мен түсінік береді. Рәміз – ол ерекше мақсаттылықты туғызады. Көбіне рәмізде жоғарғы рөлді құндылық атқарады. Рәміз бен адам, мәдениет пен қоғам, табиғи құбылыс бір – бірімен тығыз қарым-қатынаста. Мысалы Құран – барлық мұсылман елдерінде қасиеттілік пен киелілік символы болып табылады немесе «крест» ол христиан дінде Исус христостың өлімімен және күнәден тазару мен тығыз байланысты. Жоғарыда қарастырғандай демек символ мифологиямен, дінмен, салт-дәстүр, әдет- ғұрыппен тығыз байланыста. Рәміз – ол ерекше мақсаттылықты туғызады. Көбіне рәмізде жоғарғы рөлді құндылық атқарады. Рәміз бен адам, мәдениет пен қоғам, табиғи құбылыс бір – бірімен тығыз қарым – қатынаста.Мысалы кептер Пикассо барлық дерлік әлем елдерінде символ болып табылады немесе «крест» ол христиан дінде Исус христостың ӛлімімен және күнәден тазару мен тығыз байланысты. Жоғарыда қарастырғандай демек символ мифологиямен,дінмен, салт – дәстүр, әдет – ғұрыппен тығыз байланыста.Чарльз Моррис семиотика ғылымын білімнің энциклопедиясына 1938 жылы қосып, «Таңбалар негізі туралы ілім» («Основы теории знаков») атты еңбек шығарады бұл еңбек жаңа ғылымның дамуына үлкен қарқын береді. Ол адамның ақыл – ойы белгі, таңба арқылы туындайды және семиотика ғылымның адаммен үндесуін ретке келтіреді деп есептеген. Моррис семиотикаға «метабелгі» түсінігін енгізеді ол-таңбаны белгілейтін таңбалар, яғни бір таңба белгілі бір ойды емес бірнеше ойды білдіреді деп есептеген.«Таңбалар негізі туралы ілім» кітабындағы «Таңбаның табиғаты» бөлімінде Моррис айтады: «Таңба қызметін атқаратын процессті семиозисдеп атар едім. Таңба белгіленген ойды емес, белгілі бір құпияны жасырадыол құпия салт – дәстүр немесе астарлы оймен байланысты болады. Демектаңба мен белгі белгілі бір нәрсеге емес белгілі бір мақсатта жасалады».Моррис таңбалардың мағынасын зерттей отырып таңбаның белгілену қарай бес типін бөледі:
1) таңба – идентификаторы («қайда?» деген сұраққа жауап беретін таңбалар) 2) таңба – десигнатор («не?» деген сұраққа жауап беретін таңбалар) 3) бағалаушы таңбалар немесе аппрайзер - таңбалар («не себепті?» деген сұраққа жауап беретін таңбалар) 4) прескиптивті («қалай?» деген сұраққа жауап береді); 5) формальды немесе таңба систематизациясы.
Морристің айтуына қарасақ дүниеге келгеннен бастап, қайтыс болғанша адам таңбалардың ортасында өмір сүреді. Таңбасыз адам өмірі мағынасыз болады және де таңба адам мінезінің қалыптасуына әсер ететін семиотика адам өмірімен, ғылым саласында маңызды.1975 ж. О.Сүлейменовтің «АзиЯ» кітабі жарық көрді. Кітап түркі және славян халықтарының ежелгі жазба ескерткіштеріне арналған. Тым-тым арғы, есте жоқ ескі замандағы ұлт пен ұлыстардың тілі, ғұрып-әдеті сөз болған бұл кітапті кейінгі зерттеушілердің тамаша қолғанаты, оқушылардың, қызығушылардың сүйп оқыр ғылымнамасы деуге болады. Әсіресе кітаптың Шумернама бөлімі оқырманды тың да, тілсім қиялдарға бастайды. Кітаптың соңы 1001 сөз атты этимологиялық сөздікке ұласып, бұрыңғыдан кемелдене түсті.«1001 сөз» жазу мен таңбаның тарихы туралы шығарма, кітап әрқилы мәдениеттің кездейсоқ, жеке дара пайда болмастан бір-біріне тығыз байланыса отырып туылатынын, дамитынын осы 1001 сөзді дәйек ете отырып дәлелдеуге тырысады.Әрбір халықтың рухани мәдениетін аксиологиялық талдау оның этностық бірлік ретіндегі өмірінің ерекшеліктерін түсінуге мүмкіндік береді. Мысалы, дана халқымыздың нанның қиқымын жеген бала бай болады, нанды бiр қолымен үзбейдi, нан үстiне зат қоймайды, нанды басуға болмайды, нанды дастарқанға теріс қарата төңкеріп қоюға болмайды, нанды затпен шаншып жеуге болмайды деген сияқты толып жатқан ұстанымдары бар. Бұл ұстанымның ұрпақты ұқыптылыққа тәрбиелейтін маңызы өз алдына, көшпелі ортада «нан табудың» үлкен еңбекпен болатындығын, «Ас – адамның арқауы» деп тамақтың, әсіресе нанның қадір қасиетін ұғындыруға рәсімделген көрінісі болса керек.Салт-дәстүр дегеніміз адам қажеттілігін өтейтін барлық материалдық, әлеуметтік және рухани құндылықтардың тоғысы. Осы арқылы кез келген ұлт пен елдің ұлттық дүниетанымын өмірдегі ұстанымдарын,көзқарастарын анықтаймыз. Азамзаттың алғашқы тобырының өзінде мәдениет қалыптасқан болатын. Оларға мысал келтірер болсақ
- құрал-жабдық ұстау, Қолдану мәдениеті
- Аң аулау өнері
- Әйел мен ер адам арасындағы мәдениет
Кейінірек энеолит,мыс,қола дәуірлеріне адамдарқа ра металлды игере бастады және де осының әсерінен мәдениет өркендей түсті. Таңба (знак; character, symbol) — есептеуіш техникасында қолданылатын алфавиттің жеке символы. Арифметикалық амалдар таңбасы (знак арифметической операции; arithmetic operation character) — арифметикалық амалдарды анықтайтын алфавит белгісі (әдетте, +,-,*,/ ). Таңба - әлеуметтік хабардың материалдық көрсеткіші. Ауызекі тілде негізгі таңба сөз болса, жазудың негізгі таңбасы ретінде одан гөрі объективті әрі абстрактылы әріп алынған. Жазу арқылы тілдің сөздік қорын жасанды түрде ұлғайтуға мүмкін болады. Жазудың пайда болуымен қатар тілдік нормалар мен ержелер де қалыптасады. Жазудың арқасында таңбаларды көбейтуге, яғни кітаптарды басып шығаруға жол ашылды.Таңба түрлері:1.Белгі таңба - заттардың өз бойындағы, одан бөліп алуға болмайтын белгісі (дене қызуының көтерілуі - адам ауруының белгісі);2.Жазуға дейінгі белгілер - жазу пайда болғанға дейінгі ауызша жеткізілетін хабардың орнына немесе соған қосымша қолданылған түрлі заттардың символикалық мағыналары;3.Тыныс белгілері - сөздердің сөйлемдегі қызметіне қарай сөз соңынан немесе сөйлемдерден соң қойылатын белгілер; Тілдік таңба, диакритикалық белгілер - жеке әріп (графема) мағынасының мәнін өзгерту немесе нақтылау үшін қолданылатын белгілер. Олар жол үстінде, астында, кейде жолдың ішінде қолданылады. Мысалы, көне славян тілінде жол үсті. Диакритикалық белгілер «титло» сөзінің қысқартылып жазылуын және кейбір дыбыстардың түсіп қалуын көрсету үшін кең пайдаланылған. Диакритикалық белгілер әріпке жаңа мағына беру үшін қолдануы мүмкін.Жазу=Таңба. Жазу-адамның ой-пікірін, басқа адамға хабарлап айтқысы келген сөзін, мағлұматын таңбалар арқылы жеткізуді қамтамасыз ететін белгілер жүйесі. Оның алғашқы нұсқалары өте ерте заманда жасалды. Жазу қатынас құралы ретінде пайдаланылған суреттер мен шартты белгілерден кейін пайда болған. Өз ойын басқаға жеткізу үшін адамдар әуелде заттың өзін пайдаланды. Мысалы, кеткен бағытын көрсету үшін жолға бұтақ тастаған. Кейін осы мақсатпен ағашқа садақтың оғын қадап кеткен. Ойды зат арқылы білдіру үрдісі ежелгі замандарда тайпалар арасындағы елшілік қарым-қатынастарда да пайдаланылған. Үндістер соғысатынын хабарлау үшін қарсы жаққа айбалта жіберетін болған. Елші оны әкеліп жерге қояды, егер жау жақ оны көтерсе — соғысуды мақұлдағаны. Кейін мұндай рәміздік зат орнына таңбалар бедерленген бұйымдар қолданылған. Осылайша алғашқы Ж. пайда болған. Адамдар алғашқы жазу құралы ретінде саз балшықтан жасалған тақтаны, ағаштың қабығын, т.б. пайдаланған. Жазу жүйесі таңбалардың жиынтығынан құралған. Ол таңбалар тұтас хабарды, не сөзді, не буынды, не дыбысты белгілейді. Әр таңбаның графикалық формасы, белгілі бір мағынасы болады. Ежелгі заманда адамзат өмірінде жазу болмады . Адамдар сол заманда таңбаларды қолданды.Оларға мысал идеограмма,пиктограмма.Тастағы тарихи таңбалар Осыдан бірнеше мың жыл бұрын өмір сүрген адамдар өз үңгірлеріне өмірдің ең басы аспектілерін таңбалап кеткен. Бұл – ең бірінші өздерінен кейінгі ұрпақ үшін жасалған әдіс. Біз осы суреттерге қарап, бұрынғы адамдардың қалай өмір сүргендігін, немен айналысқандығын біле аламыз. Мұндай суреттер әлемнің түкпір-түкпірінде бар, тіпті, қазақ даласында да тұнып тұр. Семиотика-бұл белгілер мен белгілер жүйесі туралы ғылым. Оның негізін XIX ғасырда американдық философ және логик Ч.Пирс және швейцариялық филолог және антрополог Ф. де Соссюр салған.
Мәдениеттің семиотикасы дегеніміз - мәдениеттің маңызды құралдарын қарастыру және мәдени құбылыстарды белгілі бір ақпаратты қамтитын "мәтіндер" көмегімен құрастырылған деп түсіндіру. Әр түрлі авторлар берген мәдениеттің анықтамалары қаншалықты әртүрлі болса да, олар әрқашан мәдениеттің мазмұны тілде көрініс табады деп болжанады. Күнделікті өмірдегі тіл әдетте табиғи ауызекі тіл деп түсініледі-орыс, ағылшын, қытай және т.б. әр ауызекі тіл-бұл белгілер жүйесі немесе адамдар әртүрлі ақпаратты бір-бірімен байланыстыратын, білдіретін және тарататын код. Осы мақсатқа қызмет ете алатын басқа белгілер мен белгілер жүйесі бар (мысалы, ымдау тілі, жол белгілері, нота, штрих-кодтар, картографиялық белгілер және т.б.). Тіл кең мағынада тек ауызекі, ауызша тіл ғана емес, сонымен қатар адамдар ақпараттық және коммуникативті мақсаттарда қолдана алатын белгілердің кез-келген жүйесі деп аталады. Маңызды құралдар мен олардың көмегімен жинақталған ақпарат кез – келген мәдениеттің маңызды, әмбебап және қажетті компоненттері болып табылады.Осыны ескере отырып, мәдениетті адам қоғамында әлеуметтік ақпарат сақталатын және жинақталатын белгілер әлемі ретінде қарастыруға болады (немесе басқаша айтқанда, адамдар жасаған белгілер арқылы сақталатын және жинақталатын әлеуметтік Ақпарат әлемі ретінде). Мәдениетті түсінудің бұл тәсілі ақпараттық-семиотикалық деп аталады. Ақпараттық-семиотикалық тұрғыдан алғанда мәдениет жануарларда жүретін ақпараттық процестерден түбегейлі ерекшеленетін, теңдессіз бай мүмкіндіктері бар адам қоғамына тән ақпараттық процестің ерекше «биологиялықтан жоғары» түрі. Егер жануарларда ақпарат хромосомалық құрылымдармен және мидың нейродинамикалық жүйелерімен кодталған болса, мәдениетте адам ағзасынан тыс құрылымдар ақпаратты тасымалдауға арналған қоймалар мен арналарға айналады. Өз ойлары мен идеяларын адамдар жасаған белгілер жүйесінде білдіре отырып, жеке адам оларды объективті етеді. Бұл олардың одан бөлек, дербес, тұлғасыз болмысқа ие болғанын білдіреді. Олар әлеуметтік ақпаратқа айналады, оның тасымалдаушысы енді бір жеке тұлға емес, әлеуметтік мәдениет болып табылады. Биологиялық ақпараттан айырмашылығы, белгі жүйелерінде көрсетілген әлеуметтік ақпарат оны алған адамның қайтыс болуымен бірге жойылмайды. Мәдениет өзінің тұқым қуалауының арнайы адамдық, генетикалық емес «механизмін» – әлеуметтік тұқым қуалаушылықты құрайды. Қоғамдағы мәдениеттің арқасында жануарлар әлемінде мүмкін емес нәрсе – адамның жалпы тіршілік иесі ретінде иелігіндегі ақпараттың тарихи жинақталуы мен көбеюі мүмкін болады.Мәдениет - бұл ұжымдық интеллект және ұжымдық жады, яғни хабарламаларды (мәтіндерді) сақтау мен берудің және жаңаларын әзірлеудің жоғары жеке механизмі (Ю.М. Лотман). Белгілер мен белгілер жүйесі осы механизмнің «детальдары» болып табылады. Олардың табиғаты неде және қалай қызмет ететінін түсіну үшін мәдениетті үш аспектіде қарастырайық: біріншіден, мәдениет артефактілер (жәдігерлер) әлемі ретінде, екіншіден, мәдениет мағыналар әлемі ретінде, үшіншіден, мәдениет белгілер әлемі ретінде. Қорытынды Символдық кеңістік және мәдениеттану тақырыбындағы негізгі нәтижелер.Тілдің негізгі мәні мен негізгі функциясы «әлемді ойға айналдыру» қызметінде жатыр. Тілде ой білдірілмейді, бірақ орындалады, жүзеге асырылады. Тіл - бұл тәртіп орнатылып, өмір сүретін мәдениеттің торларының бірі. Бұл кез-келген мәдениеттің тәртібі бекітілген белгілер жүйесі. Қорытындылай кале, тіл - бұл мағыналарды, мәдени кодтарды, белгілер жүйесі мен қарым-қатынас тәсілдерін шығару жөніндегі қызмет.



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет