Қабылдаған: Шуланбекова Гулжанар
жүктеу/скачать 19.67 Kb.
|
Қазақстан-Ресей медициналық университеті№10 СОӨЖ
Қабылдаған:Шуланбекова Гулжанар Факультет:Медицина Тобы:102А Орындаған:Расоджан Ёқутбек Алматы 2024 1920 жылдардың басында Қазақстан өз тарихындағы ең ауыр апаттардың бірі – ашаршылыққа тап болды. Бұл кезең адамдардың қайғылы қазасы мен қасіреті ғана емес, өз халқының аман қалуы үшін күреске белсене араласқан қазақ зиялылары үшін де сынақ болды. 1921-1922 жылдардағы Қазақстандағы ашаршылық мәселесінің көптеген себептері болды. Біріншіден, бұл азаматтық соғыстың және Ресейдегі азаматтық соғыстың және соғыс коммунизмінің салдары болды. Мал шаруашылығын ұлттандыру және жерді күштеп ұжымдастыру қазақ халқының шаруашылығының негізін құрайтын дәстүрлі көшпелі мал шаруашылығының жойылуына әкелді. Соның салдарынан қазақтар негізгі азық-түлік пен табыс көзінен айырылды. Бұл сұмдық апатқа қарсы тұруда қазақ зиялылары басты рөл атқарды. Ол гуманитарлық миссиялар ұйымдастырып, аймақтағы жағдай туралы ақпарат таратып, Қазақстандағы аштық мәселесіне әлемдік қауымдастықтың назарын аударды. Зиялы қауым гуманитарлық көмекті жеткізуді ұйымдастыру, оны мұқтаждарға тарату және ашаршылықтан кейін экономиканы қалпына келтіру жұмыстарын үйлестіру үшін билік органдарымен белсенді жұмыс істеді. Сонымен қатар қазақ зиялылары аштықпен күресудің жаңашыл әдістерін енгізді. Бұған ауыл шаруашылығының жаңа әдістерін әзірлеу және енгізу, ауылшаруашылық дақылдарының жаңа түрлерін өсіру, жемшөп фермалары мен мал шаруашылығы кооперативтерін ұйымдастыру, халықты азық-түлікті сақтау әдістеріне және тұрақты өмір салтына үйрету кіреді. Сөйтіп, 1921-1922 жылдардағы ашаршылық кезінде қазақ зиялылары жоғары азаматтық жауапкершілік танытып, өз халқының аман қалуы үшін күреске белсене араласты. Оның күш-жігері апаттың зардаптарын азайтуға көмектесті және Қазақстанның экономикасы мен әлеуметтік құрылымын кейіннен қалпына келтіруге негіз болды. Ашаршылықтың экономикалық зардаптары: Ашаршылық салдарынан мал шаруашылығы мен егін шаруашылығының жойылуы азық-түлік өндірісінің төмендеуі, халықтың өмір сүру деңгейінің нашарлауы және сыртқы көмекке экономикалық тәуелділік сияқты ұзақ мерзімді экономикалық зардаптарға әкелді. Ашаршылықтың әлеуметтік салдары: Ашаршылық қоғамның әлеуметтік құрылымына қатты әсер етті, бұл адамдардың жаппай миграциясына, дәстүрлі мәдени құндылықтардың жоғалуына және қалған ресурстар үшін бәсекелестік салдарынан әлеуметтік қақтығыстардың күшеюіне әкелді. Халықаралық қауымдастықтың жауабы: Қазақстандағы ашаршылық гуманитарлық көмек пен қолдау толқынын тудырған халықаралық назарды өзіне аударды. Көптеген елдер мен ұйымдар Қазақстанға гуманитарлық көмек жібере бастады, бұл аштыққа ұшыраған халыққа көмектесуде маңызды рөл атқарды. Ашаршылық мұрасы: 1921-1922 жылдардағы ашаршылықтың зардаптары Қазақстанда ұзақ жылдар бойы сезілді. Олар өлкенің демографиясына, экономикалық және әлеуметтік саясатының қалыптасуына, сол кездегі қайғылы оқиғалар туралы халықтың ұжымдық жадына әсер етті. Болашақ дағдарыстардың алдын алу шаралары: Қазақстандағы ашаршылық болашақта осындай дағдарыстардың алдын алу үшін, оның ішінде тұрақты ауыл шаруашылығын дамыту, азық-түлік қорын құру және азаматтық қорғанысты күшейту үшін тиімді шараларды әзірлеу және жүзеге асыру қажеттілігі туралы ойлануға түрткі болды. Қазақ интеллигенциясының рөлінің маңызы: 1921-1922 жылдардағы ашаршылық кезіндегі қазақ зиялыларының қызметі өлке тарихында өшпес із қалдырды. Оның күш-жігері көптеген адамдардың өмірін сақтап қалуға, гуманитарлық көмек көрсетуге және апаттан кейін қоғамның қалпына келуіне ықпал етті. 1921-1922 жылдардағы Қазақстандағы ашаршылық халықтың жадында өшпес із қалдырып, бұл ел тарихындағы ең қасіретті оқиғалардың бірі болды. Бұл апат қазақ халқының дәстүрлі тұрмыс-тіршілігінің жойылуына әкеліп соқтырған Ресей азамат соғысының, ауыл шаруашылығын ұжымдастыру мен мал шаруашылығын мемлекет меншігіне алудың зардаптарын қамтитын кешенді факторлардың әсерінен болды. Дегенмен, ашаршылық қазақ зиялыларының азаматтық жауапкершілігі мен ынтымақтастығының биік деңгейін көрсеткен сынаққа да айналды. Оның гуманитарлық көмек көрсетуге, ашаршылықпен күресу бойынша миссияларды ұйымдастыруға және дағдарыстан кейін экономиканы қалпына келтірудің инновациялық әдістерін енгізуге белсенді қатысуы көптеген адамдардың өмірін сақтап қалуда және қоғамды қайта құруда маңызды рөл атқарды. 1921-1922 жылдардағы ашаршылықтың мұрасы қазіргі әлем үшін маңызды сабақ болып қала береді. Бұл осындай дағдарыстардың алдын алу, азаматтық қорғанысты күшейту және ауыл шаруашылығын дамыту мен азық-түлік қауіпсіздігінің тұрақты стратегияларын әзірлеу қажеттігін еске салады. Ендеше, 1921-1922 жылдардағы Қазақстандағы ашаршылық пен оған қарсылық көрсетудегі қазақ зиялыларының рөлі осы ел тарихының елеулі бөлігі болып қала береді, адамзат ынтымақтастығының құдіретін, ең қиын сынақтарды еңсере алатынын еске салады. Пайдаланылған әдебиеттер мен оқулықтар: Г.В.Кан,Н.У.Шаяхметов «Қазақстан тарихы» "Қазақстан тарихынан үзіндіктер" (Insights from the History of Kazakhstan) - автор Кенесары Байсейтов "Қазақстан тарихы" (Kazakhstan Tarikhy) - автор Алтынсарин Нұрмағамбетұлы жүктеу/скачать 19.67 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|