«Адам және жануарлар физиологиясы» пәні, негізгі оқу пәні ретінде биология және биотехнология факультетінің биология, биотехнологияның және биология педагогика мамандықтары бойынша 3-курс студенттеріне оқылады
жүктеу/скачать 1.03 Mb.
|
| 5.10. Иіс сезу рецепторлары
Иіс сезу дәм сезуге қарағанда сезімталдығы өте жоғары. Кейбір жануарларда бірнеше шақырымнан химиялық заттарды сезіну. Иіс сезу көру және естуге қарағанда көп уақыт бұрын дамыған. Иіс сезу нерві – ең бір дара сезгіш нерв теленцефалоннан бірден еш жаққа бұрылмай таламусқа барады. Бұл дегеніміз – соңғы ми көптеген омыртқалылардағы ең бір сезімталдықты көрсетеді және иіс сезу ганглиясынан дамыған деп есептеледі. Иіс сезу нерві болмаса, көптеген жануар жоғалып кеткен болар еді. Қазіргі таңда басқа сезім мүшелеріне қарағанда ең бір нашар зерттелген. Маултен және Такердің айтуы бойынша, 40-қа жақын теориялар бар, оның аз ғанасы дәлелденген. Оған көптеген себептер бар, біріншісі – тітіркендіргіштерді стандартизациялау. Иіс сезу сезімтал аралық соншама кедергілерді ажыратып бөліп алу және оны тексеретін құралдарды да жасау өте қиын. ӘДЕБИЕТТЕР Сәтбаева Х.Қ., Өтепбергенов А.А., Нілдібаева Ж.Т. Адам физиологиясы (түзетілген және толтырылған екінші басылым). – Алматы, 2005. Несіпбаев Т. Жануарлар физиологиясы 2 томдық. – Алматы: Қайнар, 2003. Рымжанов К.С., Төлембек И.М. Адам және жануарлар физиологиясы. – Алматы, 2000. Торманов Н.Т., Төлеуханов С.Т. Адам физиологиясы. – Алматы: Қазақ университеті, 2007. Төлеуханов С.Т., Торманов Н.Т Адам физиологиясы. – Алматы: Қазақ Университеті, 2010. Нұрғалиев Ж.Н., Нұрғалиева Қ.Ж. Қалыпты физиология бойынша практикум. – Алматы: Қазақ университеті, 2004. – 125 б. Торманов Н., Төлеуханов С.Т. Ағзалардың қызметін реттеу және бейімделу механизмдері. – Алматы: Қазақ университеті, 2013. – 134 б. Несіпбаев, Т.Н. Адам және жануарлар физиологиясы: [Оқулық]. – Алматы, 2005. Рымжанов, Қ.С. Жалпы физиология бойынша практикум сабақтары: оқулық / –Алматы: Қазақ университеті, 1996. Несіпбаев, Т.Н. Адам және жануарлар физиологиясы: оқулық-диалог, сұрақ-жауап. – Алматы: Ғылым, 2005 Несіпбаев Т. Жануарлар физиологиясы. – Алматы: Ғылым, 2005. – 685 б. жүктеу/скачать 1.03 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|