Қалыптасқан қазақстан 2050 стратегиясы

Мемлекеттік хатшы Марат Тәжиннің өз баяндамасында айтқан «Нағыз ұлттық қадір-қасиет на­ғыз ұлттық тарихтан басталады» деген пікірі бүкіл залды дүр сілкіндірді. Зиялы қауым өкілдері бұл жиынның маңызын М.Тәжиннің сөз сабақтасынан-ақ анық сезінді. Шынтуайтына келгенде, егемендік алған еліміз сан ғасырларды қамтитын тұтас тарихын азат сана тұрғысынан түзе алмай, соның салдарынан ұлтымыздың жаңа тарихи дүниетанымын қалыптастыруда кешеуіл­деп қалып отыр.

Еліміз қалыптасқан мемлекет ретінде ұзақ мерзімге арналған «Қазақстан-2050» Стратегиясын жариялады. Осы тұрғыдан келгенде Мемлекеттік хатшы ғалымдар алдына ел болашағының дү­ниетанымдық жаңа моделін жобалау, басты құндылықтар мен бағдарларды айқындау сияқты аса маңызды мәселелер қойылатынын атап өтті. Әрбір тарихшының оқиғаларды «тіркеуші» емес, шынайы «пайымдаушыға», яғни, зерттелетін уақыттың немесе оқиғаның ішкі мағынасына ой жібере алатын ғалымға, қоғамның басты құндылықтарын, жөн-жосықтарын, моралін «түсінуге» қол жеткізе алатын зерттеуші-тұлғаға айналуы тиіс екені баса айтылды. Ал­қалы жиында мемлекеттік хатшы ҚР Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың «Тарих толқынындағы халық» деген атпен Үкіметке ел тарихын жаңаша пайымдауды көздеген тарихи зерттеулердің арнаулы бағдарламасын жасауды ұсынғанын жеткізді. Бағдарламаның мақсаты – отандық тарих ғылымының озық әдістемелері негізінде сапалық секіріс жасауға қо­лайлы жағдай туғызу, ұлт тарихының көкжиегін кеңейту, мемлекет құрушы ұлт ретінде қазақ халқының жаңа тарихи дүниетанымын қалыптастыру және Тәуелсіздіктің мәнін терең пайымдау болып табылады. Бағдарлама мақсатынан бұрынғы қалыптасқан тұжырымдар мен ой-пікірлерді қайта сараптау, таптық методологиялық жүйеден түбегейлі бас тартып, зерттеудің жаңаша ой-сана ұстанымдарын басшылыққа алу міндеті туындайды. Бұл міндеттерді түсіну үшін мынадай мәселелерге көңіл бөлу қажет. Алдымен, тарихты кінәлау, барды жоқ деп бірыңғай қанағатсыздық таныту дұрыс емес. Ол тарихи зерттеулер ғылыми ақиқаттық негізде орындалмағандықтан туындайтын жайт...

Қазіргі таңда әріптестеріміз тарихи дәуірлерге терең үңіле отырып әр дәуірдің сипатын жаңаша саралап, рухани ой-сананың даму белестерін бағамдауда және тұғырлы тұлғаларымызды жаладан арылтып, «ақтаңдақтарды» өшіруде жемісті жұмыс жасауда. Екінші міндет – тарих­шының қоғам мен мамандық алдындағы өз жауапкершілігін арттыру. Бізде кәсібилік жетіспей жататыны шындық. Бұл сірә, ұдайы іздене бермейтініміздің көрінісі болса керек. Осындайда француз ағартушысы Дидроның «Адамдар оқуды тоқтатқан кезде-ойлауды да тоқтатады» деген қанатты сөзі ойға оралады. «Білген тарихшы емес, ізденген тарихшы» делінетін қағида да бар. Кез келген оқиғаға, тарихи үдерістер мен тұлғаларға баға беру үшін алдымен тарихшының ойы азат болуы шарт. Шындықты айту – оның кәсіби парызы. Қолынан келгенше шындықты айтуға ұмтылғаны үшін оған «ақ қарға» көргендей кімнің де болса көз алартуы – на­дандықтың көрінісі.

Ал өткен оқиғаларды сараптау барысында бұрмалаушылыққа жол берілуі біздің деректанулық зерттеу әдістерін терең меңгермегендігіміздің салдары деп санаймыз. Мәселен, тарихи эвристика, яғни, өзіндік ізденістер нәтижесі, дерекнамалық талдау немесе сараптау, ғылыми өнім ұсыну деп бөлінетін зерттеу әдістемесін үнемі басшылыққа ала бермейтініз рас. Содан келіп, көбіне өзіндік ізденістерімізді деректемелік сараптамасыз бірден ғылыми еңбек яғни, дайын өнім ретінде ұсынғымыз келеді. Осылайша тарихи объективтілік шарты бұзылады. Тарихшының пікіріне күдік көбейеді. Бұдан шығатын қорытынды: тарихшылар қауымы деректанулық тың әдістерді терең үйренуге зор мүдделілік танытуы тиіс.

Тарих саласында дағдарысты және бір мәселе-зерттеулер барысында біз методологиялық негіз ретінде кеңестік кезеңде мойындалып келген таптық методологияны әлі қолданып отырғанымыз. Бұл методология бойынша «тарихтық ұстаным партиялық ұстанымдармен ұштасқанда ғана ақиқатқа қол жетеді. Тарихтық ұстаным партиялық ұстаным ықпалында ғана қызмет ете алады». Тарих пәні буржуазиямен табанды түрде текетіресуге міндетті таптық күрес тарихы деп мойындалды. Осындай әдістемелік жіктеу салдарынан тарихтық ұстаным өз міндетін шынайы атқара алмай келді де халқымыздың өткен өмірін сипаттауда пікір алу­андығы ғана емес, пікір ұстанымдар қайшылығы көбейді. Ал тарихшы үшін ұлттық сананы жаң­ғырту арқылы болмыстан ажырамау пәннің мерейлі міндеттерінің бірі болып қала бермек. Демек, зерттеудің амал-тәсілі түзелмей, іс алға жүрмейді және күткен нәтиже де болмайды. Сондықтан тарих ғылымындағы ұстанымдардың маңыздылығына ерекше көңіл аударып отыру ләзім. Себебі, бұл ғылым саласы басқалардай өз зерттеу нысанымен тікелей жұмыс жасай алмайды, тек уақыт кеңістігі тұрғысынан ғана сараптама жасайды. Басқаша айтқанда, тарихшы-маман өмір сүріп отырған қазіргі кезден бірнеше жыл бұрын қоғамда болып өткен оқиғалар мен тұлғаларға баға беруі тиіс және оның қозғаушы күшін тап басып тануы қажет. Бұл тарихшының танымдық жүгі ауырлығын білдіреді. Біздің пайымдауымызша, тарихымыз азат рух танымы тұрғысынан қайта таразыланған жағ­дайда ұлттық санамызды жаңа сапаға көтеруге кең жол ашылады. Тұңғыш Президентіміз «тарих кім-кімнен де жоғары» деген тың тұжырым, қасиетті қағида ұсынып отыр. Себебі, ұлттық сананы қалыптастыруда мемлекеттің рөлі орасан зор. Мемлекеттің белсенді араласуы нәтижесінде ұлт санасы жоғары деңгейде қалыптаса алады. Нәтижесінде байырғы халықтың елдегі басқа этнос өкілдерімен бейбіт өмір сүруіне қолайлы мүмкіндіктер туады. Ал егер мемлекет ұлттық сананың қалыптасуына мүдделілік танытпаған жағдайда ұлтсыздану үдерісі­не жол беріліп, қазақты бір ұлт ретінде ұйыстыратын ұйытқылар жоғалып, ұлтаралық татулыққа көлеңке түсуі әбден мүмкін. Демек, бағдарламаның мақсаты тек қазақтың тарихын қайта жазып шығу емес, ұлтымыздың жалпы дүниетанымының көкжиегін барынша кеңейту, тарихи бастаулардың хронологиялық шеңберін ең болмаса сонау сақ-ғұн дәуіріне дейін ұлғайту және ұлтаралық татулықтың тарихилығын насихаттау болып отыр.

Мемлекет құрушы ұлт ретінде қазақтың Еуразия кеңістігіндегі тарихи орнын әділ ашып көрсе­тудің маңызы өте зор. Себебі, қазақтар тарихтан шынайы бағасын алуға әбден лайық халық және ол аталған кеңістіктегі түркі өркениетінің бірден-бір тікелей мұрагері саналады. Осы орайда Мемлекеттік хатшы Марат Тәжин қазақтың номадтық өркениет мұраларын кең көлемде зерттеу қажеттігіне тоқталған еді. Бізге өз тарихымызды қайта саралаған тұста алыс-жақын шетелдердің кітапхана және мұрағат қорларында ізденіс жұмыстарын жүйелі жүргізіп, халқымыздың өткенін дүниежүзілік тарихи үдерістермен шендестіре қарау қажеттігі туындайды. Бұл – Әзірбайжан, Украина секілді елдерде кеңестік кезеңнен кейін қолданыста бар тәжірибе. Біздің де мұндай жаңалықтардан тыс қала алмайтынымыз белгілі.

Мемлекеттік хатшы жаңадан жасалатын тарихи зерттеулердің арнайы бағдарламасы 5 бөліктен тұратынын жария етті. «Жер шарында мән-мағына мен құндылықтардың мылтықсыз майданы күн сайын жүріп жатқан қазіргі кезде тарихи жадыны сақтап қалу – жалпы өзіңді-өзің сақтап қалудың жалғыз жолы» деп тұжырымдады. Сондай-ақ мәселенің мәйегі басты құндылықтар мен бағдарларды айқындауда екенін ашық айтты. «Мұндай құндылықтар ұлттық өзгешелігі­мізді шайып бара жатқан ұлттық бірегейлігімізді нығайтуға тиіс. Ол ұлттың мәдени кодын: тілін, руханиятын, дәстүрлерін, мәдениетін сақтауды қамтамасыз ету керек» деп тоқталды.

Мемлекеттік хатшы ұсынған тарихи тамырын тереңнен алатын жаңа сападағы құндылықтар жүйесін құру ісіне отандық ғылым салаларының өкілдері түгел тартылса жөн болар еді. Бұл тек тарихшылардың ғана міндеті емес. Себебі, қазақ халқы мекен еткен еуразия кеңістігінде басқа да бірнеше биоәлеуметтік қоғамдар өмір сүрді. Олардың дүниетанымдық, саяси-конфессиялық ұстанымдары қазақтарға да елеулі әсер етті. Осы ұстындар халқымыздың санасында идеялық-психологиялық күрделі бетбұрыстар жасап, жаңа рухани тәртіптер орнатты деп айтуға болады. Әсіресе, орта ғасырлардағы қоғамдық-саяси ой жүйесіндегі «оғызшылдық», «ноғайшылдық», «шыңғысшылдық», «түрікшілдік» ағымдар рухани өмірдегі төңкерістердің жаңаша сипаты болатын. Бұл біздің дәстүрлі мәдениетіміздегі этноцентризм көріністерінің бір ерекшелігі еді. Тағы бір ерекшелік этатизмнің, яғни мемлекеттік идеологияның бәсеңдігі мен рулық демократияның үстем болғандығында жатыр. Бұл жерде рулық демократияның үстемдігін жүзаралық соғыстардың болмауы, қарсылық түрінің тек ауа көшу немесе қоныс аудару түрінде ғана көрінуі, абақты, түрме, тұрақты жазалаушы әскер сияқты зорлық институттарының болмауы, хан сайлау мен билік алмасу дәстүрінің өзгеше үлгісі сияқты қоғамдық факторлар қамтамасыз етті. Мемлекеттік идеологияның әлсіздігі мен рулық демократияның үстемдігі өзара үйлесе келе, ел бірлігі мен ынтымағының саяси кепілін құрады. Демек, соңғы кезде мәдениеттанушы ғалымдарымыз айтып жүргендей, халқымыздың мінез-құлқындағы ұлттық сана-сезім мен тәкәппарлықтың әлсіздігі ұлтқа бірігу үдерісінің аяқталмағанын білдіреді. Бұл пікірді Дулат Исабеков сияқты жазушыларымыз да қостайды. Қазіргі таңда рушылдық, трайбализмнің белең алуы да осының салдары. Бірқатар қоғамтанушылар ұлттық сананы емес, қазақ баласының мемлекеттік санасын көтеруді ұсынады. Бұл да теріс пікір емес сияқты.

Біздің ойымызша, ұлтшылдық сезімдерді жаңғырту ісі ұранмен немесе қарар-шешімдермен күшеймейді. Оны ұдайы күшейтудің өз реті мен кезеңі бар. Өзіміз де үйреніп, ал жастарымызды ұлтжандылық сезімдерге баулу үшін олардың ынта-жігерін шығармашылық ізденістермен ұштастырудың көп тиімдігін атап өтер едік. Мәселен, Сыр елін мекендеген әрбір этнос өкілі бірегей өлке тарихын жазуға кеңірек тартылуы тиіс. Ізденістер барысында оның таным-түсінігі артып қана қоймайды, бұған қоса, ол қазақтардың қадір-қасиетін нақты сезінеді. Белгілі бір уақытта өздерін түрлі қауіп-қатерлерден жергілікті қазақтардың жанкештілікпен аман алып қалғанына көз жеткізеді. Демек, өзімізді өзгелерге сыйлата білудің бір амалы ретінде өлке тарихын жаңаша жазуға алдымен Сыр елінің намысқой азаматтары мүдделілік танытуы керек. Осы орайда аймақ басшысы Қ.Е.Көшербаевтың Қазақстан Халық Ассамблеясы облыстық Ассамблеяның XVІ сессиясында сөйлеген сөзінде этносаралық қатынастар тарихы­ның очеркін жазудың қажеттілігіне арнайы тоқталуы көп жайдан хабар берсе керек.

Бұл тұтас ел тарихын қайта жазуды өлкетанудан бастау керек екенін көрсетеді. Өлке тарихын жаңаша жазудың өзектілігін Елбасымыз ұдайы айтып келеді. Президент Н.Назарбаев «Қазақ­станның әлеуметтік жаңғыртылуы: Жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамына қарай 20 қадам» атты был­тырғы маусым айындағы бағдарламалық мақаласында Үкіметке 20 бағытта тапсырма берген болатын. Сол маңызды мәселелер қатарында Білім және ғылым министрлігіне Қазақстан тари­хын оқытуды жетілдіру үшін өлкетану саласына қажетті деңгейде көңіл бөлуді жүктеген еді. Жастарымызды ата-бабаларымыздың рухын қастерлеу мен мәдени мұраларды терең тану ар­қылы өзді-өздерін сыйлай білуге тәрбиелеуде аймақтағы ғылыми ізденістерді қарқынды жүргізу мейлінше маңызды деп санаймыз.

Міне, осындай қажеттіліктер шеңберінде аймақтағы тарихи зерттеулерге белсенді атсалысу, тың бастамалар көтеріп, ізденіс жұмыстарымен айналысу және сол арқылы интеллектуалды ұлт қалыптастыру ісіне өзіндік үлес қосу мақсатында Қорқыт ата атындағы ҚМУ жанында «Қор­қыттану», «Археология және этнография», «Еуразиялық өркениет және Сыр өңірі», «Дінтану» сияқты ғылыми-зерттеу орталықтары жұмыс жасайды. Жергілікті және басқа қазақстандық ғалымдардың әлеуетін аталған орталықтарға топтастыру арқылы «Алаштың анасына» баланған киелі өңір тарихын жаңаша зерттеу ісі кешенді түрде қолға алынуда. Бізді алға жетелейтін ең басты құндылық – татулықтың тамыры тереңде екенін тану және соны бүгінгі күн биігінен наси­хаттай білу деп санаймыз. Бұл ретте тарих ғылымының біріктірушілік күшке ие екенін атап айту орынды.

Мүмкін тарих әр заманның қажеттіліктері мен сұраныстарын, құндылықтары мен қайшы­лықтарын тап басып тануымыз үшін де оқытылатын болар...

//Сыр бойы.-2013.-29 маусым.-3 б.

Общественный фонд «Бота» создан в 2008 году правительствами трех стран: Казахстана, Соединенных Штатов Америки и Швейцарии.

Миссией фонда является улучшение жизни малообеспеченных казахстанских детей и молодежи, а также их семей через инвестиции в их здоровье, образование и социальное благополучие. Одной из возможностей для воплощения миссии стало создание и функционирование Программы образовательных грантов (ПОГ), которая за время своего существования выдала гранты 841 студенту. Обладателями образовательных грантов фонда «Бота» стали выходцы из всех областей Казахстана. Преобладают студенты из Кызылордин- ской, Южно-Казахстанской и Жамбылской областей. Отрадно отметить, что Кызылординский государственный университет им. Коркыта-ата вошел в список вузов с большим числом студентов ПОГ, наряду с такими университетами, как Казахский национальный университет им. Aль-Фараби, Таразский государственный университет им. Дулати, Евразийский национальный университет им.Л.Н.Гумилева. В университете им.Коркыта- ата учатся 33 стипендиата. Среди колледжей по числу стипендиатов ПОГ лидируют Кызылординский аграрно-технический колледж им. Абдукаримова и Южно-Казахстанский колледж права и отраслевых технологий. Образовательные гранты фонда охватывают практически все специальности высшего и технического и профессионального образования. Среди специальностей высшего образования лидируют специальности «Образование» и «Социальные науки, экономика и бизнес», «Технические науки и технологии» и «Естественные науки». Программа образовательных грантов на конкурсной основе оказывает поддержку молодежи из социально неблагополучных семей, в том числе из Кызылординской области. ПОГ помогает получать доступ к средне-специальному и высшему образованию молодым людям региона. За 4 года реализации ПОГ мы получили почти 8 тысяч заявок на гранты со всех областей Казахстана. ПОГ провела 4 набора стипендиатов. В числе получателей гранта фонда 137 сирот. 110 из них выбрали вуз в качестве учебного заведения, 27 человек пошли в колледж. Гранты «Бота» получили и 17 молодых людей с особыми потребностями (с инвалидностью). Студенты ПОГ обучаются в 88 вузах и 70 колледжах страны. Гранты в Программе выдавались с помощью специально разработанного коэффициента оценки нуждаемости. В нем учитывались данные о составе семьи, жилищных условиях, имуществе, доходе семьи и т.д. Разумеется, учитывались и академические успехи будущих студентов в школе, они также должны были написать эссе, объяснив, почему они хотят получить образовательный грант и как им это поможет продвинуться в жизни. Грант предоставлялся только для обучения в вузах Казахстана на программах бакалавриата по очной форме обучения и на дневной форме обучения в колледжах. Он покрывает не только оплату за обучение в учебном заведении и ежемесячную стипендию, но также оплату проживания, транспортных расходов и затрат на приобретение учебников. Много времени студенты фонда «Бота» уделяют волонтерской работе в интернатах, домах для престарелых и ветеранов, помогают детям с инвалидностью.

Общее количество часов волонтерской практики стипендиатов фонда составило более 40 тысяч часов. Многие студенты глубоко проникаются идеей милосердия и доброты и планируют работать в социальных учреждениях и после окончания учебы. Из Кызылординской области за годы реализации Программы на получение образовательного гранта поступило 918 заявок, грант получили 54 студента. 36 из них поступили в вузы, 18 – в колледжи. Программа тесно сотрудничает с двумя вузами и 6 колледжами области. Лидером среди вузов по численности стипендиатов «Бота» является Кызылординский госуниверситет им. Коркыта-ата – там обучается 33 студента. Среди колледжей области, активно сотрудничающих с ПОГ, Кызылординский аграрно-технический им. Абдукаримова, гуманитарный им. М.Маметовой и колледж им. Абылайхана. Сотрудники ПОГ «Бота» стараются помочь своим выпускникам в успешном трудоустройстве. С этой целью для студентов дважды в год проводятся обучающие семинары по личностному и профессиональному развитию, на которых ребят учат основам персонального менеджмента, составлению резюме и сопроводительного письма, знакомят с ресурсами поиска вакансий, условиями конкурса для поступления на государственную службу и основами предпринимательства. В этом году в Программе ожидаются 127 выпускников, 5 из них обучаются в Кызылорде. C этого года все силы и средства Программы будут сосредоточены на помощи в завершении обучения и трудоустройстве уже существующим обладателям грантов, в связи с чем выдачи новых образовательных грантов не планируются. Всего прямые расходы на стипендиатов Программы образовательных грантов на конец этого года составят около 1,3 миллиарда тенге.

//Кызылординские Вести.-2013.-1 июня.- С.13

Акылбек Куришбаев, ректор Казахского агротехнического университета им. С. Сейфуллина, член-корреспондент НАН РК
В научном поиске – полвека
Есть такое жизненное кредо у отдельных людей – не гоняться за славой, а просто работать честно и добросовестно во благо Отечества.

Именно такой человек – академик НАН РК Рахимжан Елешевич Елешев, который в нынешнем году отмечает юбилей: 13 июня ему исполнится 75 лет.

В научных кругах РК, а также стран дальнего и ближнего зарубежья Рахимжан Елешев по праву считается одним из основателей агрохимической науки Казахстана. Под его руководством разработаны методы применения удобрений для основных сельскохозяйственных культур юга и юго-востока нашей республики на основе проведенных широкомасштабных комплексных агрохимических исследований и мониторинга агроэкологического состояния почв. Р.Елешев принимал непосредственное участие в разработке государственной стратегии химизации земледелия, обеспечения агрохимического обслуживания сельского хозяйства, контроля за состоянием плодородия земель сельскохозяйственного назначения и в создании республиканской научно-теоретической службы.

Рахимжана Елешевича можно с полной уверенностью назвать настоящим Ученым. Весь его жизненный путь доказывает это. Человек, который всю жизнь занимается любимым делом и всегда остается верным своим убеждениям, поистине счастливый человек!

Его судьба была определена еще в стенах школы. Рахимжан Елешев родился и вырос в селе Саралжын Каратобинского района Западно-Казахстанской области. Он был образцом в учебе. В 1956 году, окончив с золотой медалью Каратобинскую среднюю школу им. Мухита, поступил в Казахский педагогический институт им. Абая (ныне Казахский национальный педагогический университет им. Абая) на биолого-химический факультет, а в 1961 году закончил учебу с отличием.

Для него наука – смысл жизни. Об этом свидетельствует его трудовая деятельность.

Рахимжан Елешевич Елешев – доктор сельскохозяйственных наук, профессор, академик Национальной академии наук РК, Российской академии сельскохозяйственных наук, Международной академии аграрного образования и Академии наук высшей школы Казахстана, лауреат премии СССР им. Д. Прянишникова (Москва) и премии Республики Казахстан им. А. Бараева, заслуженный деятель науки РК. В настоящее время – директор НИИ агробиологии и экологии при Казахском национальном аграрном университете.

Для ученого юбилей – это, как правило, самокритичное подведение итогов деятельности. Что я сделал сегодня? Что должен сделать завтра и какие у меня планы на будущее? А планов на будущее у нашего юбиляра очень много. Это, прежде всего, быть на пике научных достижений и передавать свои фундаментальные знания и богатейший опыт будущим специалистам аграрной отрасли Казахстана. Любовь к своему делу академик Р. Елешев ежедневно передает студентам, магистрантам и докторантам. Он полон оптимизма и энергии. Несмотря на выдающиеся научные достижения, не собирается останавливаться на достигнутом.

Его исследования посвящены углубленному изучению процесса превращения фосфатов в минеральные вещества на различных типах почв, а также вопросам оценки эффективности удобрений. По итогам научных экспериментов, охвативших в общей сложности более 20 лет, им опубликована монография «Фосфорные удобрения и фосфорный режим почв». В 1984 году защищена диссертационная работа на соискание ученой степени доктора сельскохозяйственных наук Московской сельскохозяйственной академии им. К. Тимирязева.
Сегодня Рахимжан Елешевич активно продолжает научный поиск по проблемам сохранения и повышения плодородия почв, агроэкологическим аспектам применения удобрений и другим актуальным проблемам агрономической науки. Под его руководством разработана принципиально новая концепция агрохимического обслуживания в Казахстане на 2004–2010 годы и проведена подготовка стратегии применения средств химизации, удобрений для минимальной технологии обработки почв.

За цикл научных работ по изучению проблем управления фосфатным режимом почв в 1990 году Р. Елешев был удостоен почетной научной премии СССР им. Д. Прянишникова. В 1991 году Рахимжан Елешевич был избран членом-корреспондентом, а в 1993 году – действительным членом Всесоюзной академии сельскохозяйственных наук (ВАСХНИЛ). Через год он избирается действительным членом Казахской академии сельскохозяйственных наук, в 1995 году – академиком Международной академии аграрного образования (Москва), в 1996 году – академиком Национальной академии наук Республики Казахстан, а в 2004 году – академиком Академии высшей школы Казахстана.

Большое уважение, любовь проявляют студенты, магистранты и докторанты к мастеру своего дела. Это обязывает педагога в полной мере соответствовать международным стандартам в образовании. В своей педагогической деятельности Р. Елешев использует инновационные информационно-коммуникативные технологии.

За большой вклад в научную и научно-педагогическую деятельность академику Рахимжану Елешеву в 1998 году присвоено почетное звание «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері», в 2005-м Указом Президента РК он награжден орденом «Құрмет», а в 2010-м – орденом «Парасат». Рахимжан Елешевич – почетный гражданин Каратобинского района Западно-Казахстанской области, в его честь названа одна из улиц родного села.

Рахимжан Елешевич умеет находить среди молодежи наиболее талантливых ребят и прививать им любовь к науке. Среди его выпускников есть и те, которые пошли по стопам своего наставника, посвятив себя науке и образованию. Многие из них занимают передовые позиции на производстве, в государственной службе, в сфере образования и науки, в том числе и в Казахском агротехническом университете им. С. Сейфуллина.
//Казахстанская правда.-2013.-4 июня.-С.8

Казахстан – Евросоюз: интерес взаимный
В рамках своего первого официального визита в Республику Казахстан председатель Европейской комиссии Жозе Баррозу выступил с речью перед студентами ЕНУ им. Л. Гумилева.

Несмотря на то что подавляющее большинство в аудитории составляла студенческая молодежь, это была необычная вузовская лекция. Выступив с приветственным словом, открыл мероприятие ректор университета Ерлан Сыдыков, торжественно зачитав решение ученого совета ЕНУ им. Л. Гумилева о присвоении звания почетного профессора вуза Ж. М. Баррозу.

Большой честью назвал председатель Еврокомиссии выступление перед студентами и преподавателями университета, особо отметив, что сам вуз и город Астана, который он открывает для себя впервые, – поразительные примеры достижений Казахстана. Совершив небольшой экскурс в историю, спикер подчеркнул, что в течение веков Казахстан и Европа были намного ближе, чем на карте, и их судьбы были тесно сплетены, особенно в период, когда Восток и Запад могли свободно путешествовать и вести торговлю вдоль Шелкового пути. Исторические события XX века отдалили наши регионы, однако, после обретения Казахстаном независимости это расстояние быстро сокращается.

– Ваша страна становится все более важным партнером для Европейского союза, – отметил выступающий. – Не только в силу торгово-экономического обмена, но, что более важно, как стабильная страна с успешным опытом гармонии и толерантности, традицией, уходящей далеко в историю. Мы хотим углубить и обогатить эти отношения. А переговоры по новому расширенному cоглашению о партнерстве и сотрудничестве являются признанием важности Казахстана для Европейского cоюза и наших крепких стратегических отношений.

Акцентируя внимание на приверженности Евросоюза успешному и более скорому завершению этих переговоров, политик отметил, что «цель заключается в расширении взаимодействия во всех областях, представляющих взаимный интерес, и в поддержке усилий Казахстана в области реформ и модернизации».

Нашли отражение и другие вопросы, в том числе по вступлению Казахстана в ВТО, которое ЕС всегда поддерживал, развитию «зеленой» экономики.

– Мы должны изменить существующую парадигму, – выразил обеспокоенность глава европейского сообщества. – Необходимо отделить экономический рост от использования природных ресурсов, в противном случае мы вскоре уткнемся в стену, достигнув предела возможностей нашей планеты. Именно поэтому я высоко оцениваю Стратегию-2050 и концепцию «зеленой» экономики, принятую казахстанскими властями. Для одного из самых крупных производителей нефти в мире принятие стратегии, основанной на чистой энергетике и эффективном использовании ресурсов, не просто похвально, а дальновидно, – подчеркнул спикер.

Прежде чем завершить выступление словами великого Абая о том, что начало успеха – единство, видный политический деятель подчеркнул, что разделяет обеспокоенность в таких мировых вопросах, как изменение климата, борьба против экстремизма и терроризма, нераспространение ядерного оружия, и готов тесно работать с Казахстаном над решением этих вызовов.