АнықтамалықТЫҢ ҚҰрылымы ІІ том 2013 жылғы басылым

87. Субъекті активтің пайдалы қызмет мерзімі айқындалған, немесе айқындалмаған болып табылатынын анықтауға тиіс, және ең алдымен осы мерзімді құрайтын өндіріс бірлігінің немесе осындай бірліктердің ұзақтығын немесе санын белгілеуге міндетті. Субъекті материалдық емес активті, егер барлық маңызды факторларды талдау осы актив бұл субъектіге келетін ақша қаражатының таза ағынына басым болуы күтілетін кезең ішінде болжанатын шектің болмауын көрсетсе, пайдалы қызмет мерзімі айқындалмаған ретінде қарауы тиіс.

88. Материалдық активті есепке алу үшін оның пайдалы қызмет мерзімі негіз болып табылады. Пайдалы қызмет мерзімі айқындалған материалдық емес актив амортизацияланады (96-105 параграфтарды қараңыз), ал пайдалы қызмет мерзімі айқындалмаған материалдық емес актив амортизацияланбайды (106-109 параграфтарды қараңыз). Осы Стандартта ашық көрсетілген үлгілер әртүрлі материалдық емес активтердің пайдалы қызмет мерзімінің қалай анықталатынын, алынған нәтижелерге сүйене отырып, осындай активтердің қалай есептелетінін көрсетеді.

89. Материалдық емес активтің пайдалы қызмет мерзімін айқындаған кезде мыналарды қоса алғанда:

(а) Субъектінің активті болжамды пайдалануы, менеджерлердің басқа топтарының осы активтерді тиімді басқару қабілеттері;

(b) Активтің әдеттегі өмір циклы және осындай түрде пайдаланылатын осындай активтердің пайдалы қызмет мерзімдерін бағалау туралы жария ақпараттарды;

(с) Ескірудің техникалық, технологиялық, коммерциялық және бақса да түрлері;

(d) Актив қолданылатын саланың тұрақтылығы және активтен алынатын тауарларға және қызметке нарықтық сұраныстың өзгеруі;

(e) Бәсекелестердің немесе әлеуетті бәсекелестердің болжамды іс-әрекеттері;

(f) Активтен болашақта экономикалық пайда алу үшін, қажет болатын активтерді ұстауға және қызмет көрсетуге арналған шығын деңгейі, сондай-ақ субъектінің осындай шығын деңгейіне қол жеткізу жөніндегі мүмкіндіктері мен мақсат қоюы;

(g) Активтерді бақылау кезеңдері және активтерді пайдалануға қойылатын тиісті жалдау шарттары аяқталатын күн сияқты заңдық, немесе осындай шектеулер; және

(h) Активтің пайдалы қызмет мерзімі субъектінің басқа активтерінің пайдалы қызмет мерзіміне тәуелді-тәуелді еместігі туралы көптеген факторлар назарға алынады.

90. «Белгісіз» термині «Мерзім белгіленбеген» дегенді білдірмейді. Материалдық емес активтің пайдалы қызмет мерзімі активті ұстауға және қызмет көрсетуге арналған болашақтағы шығындардың активтің пайдалы қызмет мерзімін бағалаған кезде айқындалған активтің жұмыс көрсеткіштерін сақтау үшін, талап етілетін шығын деңгейін, сондай-ақ субъектінің осындай шығын деңгейіне қол жеткізу жөніндегі мүмкіндіктері мен мақсат қоюын көрсетеді. Материалдық емес активтің пайдалы қызмет мерзімі белгісіз болып табылатыны туралы қорытынды активтің жұмыс көрсеткіштерін сақтау үшін, талап етілетіннен жоғары болашақтағы шығынға тәуелді болмауы тиіс.

91. Технология саласында болатын жылдам өзгерістерге байланысты компьютерлік бағдарламалық қамтамасыз ету және басқа да көптеген материалдық емес активтер технологиялық ескіруге ұшырайды. Сондықтан олардың пайдалы қызмет мерзімі қысқа болуы ықтимал.

92. Материалдық емес активтің пайдалы қызмет мерзімі өте ұзақ, тіпті шектеусіз болуы да мүмкін. Белгісіздіктің болуы, бірақ нақты емес қысқа мерзімді таңдау кезінде емес, материалдық емес активтің пайдалы қызмет мерзімін бағалау кезінде мұқият қарауды қажет етеді.

93. Шарттық немесе өзге де заңдық құқықтардан туындайтын материалдық емес активтің пайдалы қызмет мерзімі осындай құқықтардың қолданылу мерзімінен аспауға тиіс, бірақ субъекті активтерді пайдалану үшін, есептелетін кезеңнің ұзақтығына қарай қысқа болуы мүмкін. Егер шарттық немесе өзге де заңдық құқықтар жаңартуға болатын шектеусіз мерзімге берілсе, материалдық емес активтің пайдалы қызмет мерзіміне жаңартуды ұйым айтарлықтай шығындарсыз жүзеге асыратыны туралы растаулар болған кезде ғана жаңартылатын кезең (кезеңдер) енгізілуі мүмкін. субъектілер бірлестігіндегі материалдық емес актив ретінде танылған қайта сатып алынған құқықтың пайдалану мерзімі–осы құқық берілген келісімшарттың қалған келісімшарттық кезеңі және жаңарту кезеңі құрамына кірмеуі тиіс.

94. Материалдық емес активтің пайдалы қызмет мерзіміне ықпал ететін экономикалық факторлар сияқты құқықтық факторлар да орын алуы мүмкін. Экономикалық факторлар субъекті болашақ экономикалық пайда табатын кезеңді айқындайды. Құқықтық факторлар субъект осы пайдаға кіруді бақылайтын кезеңді шектей алады. Пайдалы қызмет мерзімі көрсетілген факторлар арқылы айқындалатын кезеңдердің барынша қысқасын білдіреді.

95. Басқаларымен қатар мынадай факторлардың болуы субъектінің айтарлықтай шығындарсыз шарттық, немесе өзге де заңдық құқықтарды жаңарта алатынын:

(а) Шарттық немесе өзге де заңдық құқықтардың жаңартылатыны туралы растау (бұрынғы тәжірибеге негізделуі ықтимал) болуы; Егер жаңарту үшінші тараптың келісіміне байланысты болса, онда үшінші тұлғаның осындай келісімді беретіні туралы растаудың болуы қажет;

(b) Жаңарту үшін, қажетті кез келген талаптардың орындалатыны туралы растау болғанда; және

(с) Құқықты жаңартуға байланысты субъектіге келтірілетін шығындар осындай жаңартудан алыну күтілетін болашақтағы экономикалық пайдамен салыстырғанда айтарлықтай болмайтынын растайды.

Егер жаңартумен байланысты шығындар осындай жаңартудан алыну күтілетін болашақтағы экономикалық пайдамен салыстырғанда, айтарлықтай көп болып табылса, олар істің мәні бойынша жаңарту күнгі жаңа материалдық активті сатып алу құнын білдіреді.

96. Пайдалы қызмет мерзімі белгіленген материалдық емес активтердің амортизацияланған сомасы осы мерзім ішінде жүйелі негізде бөлінуге тиіс. Активті амортизациялау пайдалану үшін, рұқсат етілген кезде, яғни активтің орналасқан жері мен жай-күйі оны әкімшіліктің мақсатына сәйкес пайдалануды қамтамасыз еткен кезде басталуы тиіс. Амортизация мына екі күннің неғұрлым ерте басталатын күні тоқтатылады: Сатуға арналған ұзақ мерзімді активтер және тоқтатылған қызмет тиісті халықаралық немесе ұлттық стандарттарға сәйкес активті сатуға арналған сыныптастыру күні (немесе оны сату үшін, сыныптастырылған шығыс тобына енгізу) немесе осы активті мойындау тоқтатылған күні. Амортизацияны есептеудің пайдаланылатын әдісі субъектінің болашақ экономикалық пайдасын күтілетін пайдалану кестесін көрсетуге тиіс. Егер мұндай кесте сенімді айқындалмаса, бірқалыпты есептеу әдісі пайдаланылуға тиіс. Әр кезеңнің амортизациялық шегерімі басқа Стандартта оны басқа активтің қаржылық жағдай туралы есептік құнына қосуға рұқсат етілген, немесе талап етілетін жағдайдан басқа кезде пайдада, немесе шығында танылуға жатады.

98. Амортизация, әдетте, пайда және шығын туралы есепте танылады. Бірақ кейде активте бекітілген экономикалық кіріс басқа активтерді өндіру кезінде жойылып кетеді. Бұл жағдайда амортизация басқа активтің өзіндік құнының бір бөлігін құрайды және оның қаржылық жағдай туралы есептік құнына енгізіледі. Мысалы, өндірістік үрдісте қолданылатын материалдық активтердің амортизациясы қорлардың қаржылық жағдай туралы есептік құнына енгізіледі (12 ҚСҚЕХС қараңыз).

99. Материалдық емес активтің қалдық құны:

(а) Үшінші тараптың активті оны пайдалы қолдану мерзімінің соңында сатып алу міндеттемесі болған; немесе

(b) Активтің белсенді нарығы болған жағдайларды қоспағанда, нөлге тең болып қабылдануы тиіс және:

(і) Қалдық құны осындай нарыққа сілтеме жасау арқылы анықталуы мүмкін; және

(іі) Осындай нарық активті пайдалы қолдану мерзімінің соңында болуы ықтимал.

100. Активтің амортизацияланатын сомасы оның жою құны шегерілгеннен кейін анықталады. Нөлдік құннан айырмашылығы бар жою құны субъектінің материалдық емес активті оның пайдалы қызмет көрсету мерзімінің соңына дейін сатуды межелеп отырғанын түсіндіреді.

101. Активтің жою құнын бағалау оны бағалау күнгі ұқсас активті сатудың пайдалы қызмет мерзімінің аяғында осы актив пайдаланылатын жағдайға ұқсас шартпен пайданалынған жеткізілген басым бағасы бойынша сату есебінен өтелетін соманы негізге ала отырып жүргізіледі. Жою құны, кем дегенде, әрбір қаржылық жылдың аяғында қайта қаралады. Активтің жою құнының өзгерісі есепте Есеп саясаты, бухгалтерлік бағалаудағы өзгерістер және қателіктер 3 ҚСҚЕХС сәйкес бухгалтерлік қаржылық жағдай туралы есептегі өзгеріс сияқты көрсетіледі.

102. Материалдық емес активтің жою құны оның қаржылық жағдай туралы есептік құнына тең, немесе одан асатын сомаға дейін ұлғаюы мүмкін. Егер мұндай болса, тарату құны кейіннен оның қаржылық жағдай туралы есептік құнынан азаймайтын болса, осы актив бойынша амортизациялық аударымдар нөлге тең болады.

Амортизация мерзімі мен амортизацияны есептеу әдісін талдау

103. Пайдалы қызмет мерзімі белгіленген материалдық емес активтерді амортизациялау кезеңі және әдісі кем дегенде әрбір қаржылық жылдың аяғында талдауға жатады. Егер пайдалы қызметтің есептеу мерзімі бұрынғы бағалаудан айтарлықтай өзгеше болса, онда амортизациялау кезеңі тиісінше өзгертілуі тиіс. Активте бекітілген болашақ экономикалық кірісті пайдаланудың есептік кестесінде өзгеріс болса, онда амортизациялау әдісі осындай өзгерістерді көрсету үшін, өзгертілуі тиіс. Мұндай өзгерістер 3 ҚСҚЕХС сәйкес есептік бухгалтерлік бағалаудағы өзгеріс сияқты есепке алынуға тиіс.

104. Материалдық емес активтің қызмет мерзімі ішінде оның пайдалы қызмет мерзімін бағалау дұрыс болып табылмайтыны айқын көрінуі мүмкін. Мысалы, құнсызданудан болған шығынды мойындау амортизациялау кезеңін өзгертуді нұсқауы мүмкін.

105. Уақыттың өтуіне қарай материалдық емес активтерден субъектіге түсуі күтілетін болашақ экономикалық кіріс кестесі өзгеруі мүмкін. Мысалы, бірқалыпты есептеу әдісі емес, азаятын қалдық әдісін қолданған жөн болып көрінуі мүмкін. Тағы бір мысал ретінде берілген лицензияларды пайдалану құқығы бизнес-жоспардың басқа құрамына қолданылғанға дейін мерзімі кейінге қалдырылған жағдай болып табылады. Бұл жағдайда келіп түскен активтерден экономикалық кіріс неғұрлым кейінгі кезеңдерге дейін алынуы мүмкін.

106. Пайдалы қызмет мерзімі белгіленбеген материалдық емес активтер амортизациялауға жатпайды.

107. Активтердің құнсыздануы 21 ҚСҚЕХС және 26 ҚСҚЕХС сәйкес субъект пайдалы қызмет мерзімі белгіленбеген материалдық емес активті құнсыздануды оның өтелетін сомасының:

(а) Жыл сайынғы негізінде; және

(b) Әрқашан да материалдық емес активтің ықтимал құнсыздану белгісі болған кезде қаржылық жағдай туралы есептік құнымен салыстыру жолымен тесттен өткізу міндетті.

Пайдалы қызмет мерзімін бағалауды талдау

108. Амортизацияланбайтын материалдық емес активтің пайдалы қызмет мерзімі соған сәйкес пайдалы активтің бағалау дұрыстығын қамтамасыз ететін осы активтің пайдалы қызмет көрсету мерзімі белгіленбеген оқиғаны және жағдайларды түсіндіруге әр кезеңде талдануға тиіс. Теріс жауап болған жағдайда пайдалы қызмет мерзімін бағалаудағы белгісізден белгіліге қарай өзгеру Есеп саясаты, бухгалтерлік бағалаудағы өзгерістер мен қателіктер 3 ҚСҚЕХС сәйкес бухгалтерлік бағалаудағы өзгеру сияқты есепте көрінуі тиіс.

109. 21 ҚСҚЕХС және 26 ҚСҚЕХС сәйкес материалдық емес активтің пайдалы қызмет мерзімін бағалаудағы белгісізден белгіліге қарай өзгеру осы активтің ықтимал құнсыздануын растайды. Нәтижесінде, субъект активті оның қаржылық жағдай туралы есептік құнымен 21 ҚСҚЕХС және 26 ҚСҚЕХС сәйкес анықталған өтелу сомасын салыстыру арқылы құнсыздануға, тесттен өткізеді және мойындаудың қаржылық жағдай туралы есептік құнның құнсызданудан болған шығын ретіндегі өтелетін сомадан кез келген асып кетуі танылады.

Теңгерімдік құнның орнын толтыру — құнсызданудан алынған шығындар

110. Активтің құнсыздануы болғандығын анықтау үшін ұйым Активтердің құнсыздануы 21 ҚСҚЕХС және 26 ҚСҚЕХС қолданады. Бұл Стандарт субъект өз активтерінің қаржылық жағдай туралы есептік құнын қалай тексеретіндігі, активтің өтелетін құнын қалай анықтайтындығы, құнсызданудан болған шығынды қашан танитындығы және реверстейтіндігі туралы түсіндіреді.

111. Материалдық емес активті мойындау:

(а) Есептен шығаруы бойынша; немесе

(b) Оны пайдаланудан немесе есептен шығарудан қандай да бір болашақ экономикалық кіріс күтілмегенде тоқтатылады.

112. Материалдық емес активті мойындауды тоқтатумен байланысты туатын пайда немесе шығын есептен шығарудан түскен таза түсімдер (егер мұндайлар болса) мен активтің қаржылық жағдай туралы есептік құнының арасындағы айырма ретінде анықталады. Олар активті мойындауды тоқтату кезінде табыстар және шығындар туралы есепте танылуына жатады (Жалгерлік 17 ҚСҚЕХС кері жалдау арқылы сатуға қатысты қолданылатын басқаша талап етілетін кезді санамағанда). Табысты түсім ретінде сыныптастыруға тиым салынады.

113. Материалдық емес активті есептен шығару түрлі тәсілдер арқылы жүзеге асырылады (мысалы, сату, қаржылық жалдау шартын жасасу және сыйға тарту жолымен). Осындай активті есептен шығару күнін анықтау кезінде ұйым тауарды сатудан түскен табысты мойындау үшін Айырбастық операциялардан түсетін кіріс 9 ҚСҚЕХС талаптарын қолданылады. 13 ҚСҚЕХС есептен шығаруға қатысты кері жалдау арқылы сатуға қолданылады.

114. Егер 28-параграфта аталған мойындау қағидатына сәйкес субъекті активтің қаржылық жағдай туралы есептік құнында материалдық емес активтің бір бөлігінің ауыстыру құнын таныса, ол ауыстырылған бөлігінің қаржылық жағдай туралы есептік құнын мойындауды тоқтатады. Егер субъекті активтің ауыстырылған бөлігінің қаржылық жағдай туралы есептік құнын айқындай алмаса, ол ауыстыру құнын оны сатып алу немесе ішкі өндіру сәтіндегі ауыстырылған бөлігінің құнының көрсеткіші ретінде пайдалануға құқылы.

115. Біріккен субъекті құқықты қайта алған жағдайда, егер бұл құқық кейін үшінші тарапқа қайта шығарылатын болса (сатылса), тиісті қаржылық жағдай туралы есептік құн, егер болса, қайта шығыраудан болатын кіріс немесе шығысты анықтауға қолданылуы тиіс. Материалдық емес активті есептен шығару кезінде алу үшін, қарсы ұсыну бастапқыда оның әділ құны бойынша танылады. Егер осындай материалдық емес актив үшін ақы төлеу кейінге қалдырылса, алынған қарсы ұсыну бастапқыда ақшалай көрсеткіштегі бағаның баламасы бойынша танылады. Қарсы ұсынудың номиналдық сомасы мен ақшалай көрсеткіштегі бағаның баламасы арасындағы айырма алынатын өтемақының тиімді кірістілігін есепке ала отырып, 9 ҚСҚЕХС сәйкес пайыздық түсім ретінде мойындалады.

116. Осындай материалдық емес активті пайдалану тоқтатылғанда, егер ол сатуға арналған ретінде толық амортизацияланған немесе сыныптастырған болса (не сатуға арналған ретінде сыныптастырған сияқты есептен шығару тобына енгізілсе), тиісті халықаралық немесе ұлттық стандарттарға сәйкес пайдалы қолданылу мерзімі шектеулі материалдық емес активтерді амортизациялау тоқтатылады.

Ақпаратты ашып көрсету

Жалпы ережелер

117. Субъект материалдық емес активтердің әрбір сыныбы үшін іште құрылған материалдық емес активтерді және басқа да материалдық емес активтерді шектей отырып, мынадай ақпаратты ашуға міндетті:

(а) Пайдалы қызмет мерзімі айқындалмаған немесе айқындалған болып табылатыны және, соңғы жағдайда, пайдалы қызмет мерзімін, немесе қолданылған амортизациялау нормасы көрсетілсін;

(b) Пайдалы қызмет мерзімі белгіленген материалдық емес активтерге қолданылатын амортизациялау әдісі;

(с) Кезең басындағы және аяғындағы жалпы қаржылық жағдай туралы есептік құны және жинақталған амортизация (құнсызданудан болған жинақталған шығындармен топтастырылған);

(d) Материалдық емес активтердің кез келген амортизациясы енгізілген пайда және шығын туралы есептің желілік бабы (баптары);

(e) Кезеңнің басы мен аяғындағы жай-күйі бойынша мыналар көрсетілген қаржылық жағдай туралы есептік құнды салыстырып тексеру:

(і) Ішкі дамудан алынғандарын бөліп көрсете отырып, өсімдер,жеке-жеке сатып алынған, және субъект біріктіру арқылы алынғандар;

(іі) Сатуға арналған ретінде толық сыныптастырылған, 5 ҚСҚЕХС сәйкес сату үшін арналған ретінде сыныптастырылған сияқты есептен шығару тобына енгізілген активтер;

(ііі) 74, 84 және 85-параграфтарға сәйкес қайта бағалау нәтижесінде кезең ішінде туындаған құнды көбейту немесе азайту (егер осындай болса) басқа толық табыс арқылы мойындалған немесе реверстелген құнсызданудан болған шығындар;

(іv) Кезең ішінде 21 ҚСҚЕХС және 26 ҚСҚЕХС сәйкес (егер осындай болса) пайдада немесе шығында танылған құнсызданудан болған шығындар;

(v) Кезең ішінде 21 ҚСҚЕХС және 26 ҚСҚЕХС сәйкес (егер осындай болса) пайдада, немесе шығында реверстелген құнсызданудан болған шығындар;

(vі) Кезең ішінде танылған кез келген амортизация;

(vіі) Қаржылық есеп көрсеткіштерін ұсыну валютасына қайта санау кезінде, сондай-ақ шетелдік қызметті субъект ұсынатын валютаға қайта санау кезінде туындаған таза тармақтық айырма; және

(vііі) Қаржылық жағдай туралы есептік құнның кезең ішінде басқа да өзгеруі.

118. Материалдық емес активтердің сыныбының сипаттары және субъектінің операцияларында қолданылуы бойынша ұқсас активтердің топтарын білдіреді. Мыналар жекелеген сыныптардың мысалдары болуы мүмкін:

(а) Сауда маркаларының аты;

(b) Титулдық деректер және баспа құқықтары;

(с) Компьютерлік бағдарламалық қамтамасыз ету;

(d) Лицензиялар және франшизалар;

(e) Авторлық құқықтар, патенттер және өнеркәсіптік меншік құқығы, қызмет көрсетуге және пайдалануға арналған құқық;

(f) Рецепттер, формулалар, модельдер, сызбалар және прототиптер; және

(g) Әзірленетін материалдық емес активтер.

Жоғарыда көрсетілген сыныптар, егер осы қаржылық есепті пайдаланушыларға неғұрлым маңызды ақпаратты алуға себепші болса, неғұрлым ұсақ сыныптарға бөлінеді (неғұрлым ірілеріне біріктіріледі).

119. Субъект құнсызданған материалдық емес аткивтер жайындағы ақпаратты 117(e)(iii)-(v) параграфтарына қосымша ретінде 21 ҚСҚЕХС және 26 ҚСҚЕХС сәйкес ашады.

120. 3 ҚСҚЕХС субъектінің ағымдағы кезең ішіндегі елеулі әсер ететін, немесе болашақта кейінгі кезеңдерде әсер етуі мүмкін бухгалтерлік бағалаудың өзгеру сипатын және шамасын ашуын талап етеді. Осындай ақпараттың ашылуы мынадай өзгертулерден шығуы мүмкін:

(а) Материалдық емес активтердің пайдалы қызмет мерзімін бағалау;

(b) Амортизациялау әдісі; немесе

(с) Жою құны.

121. Субъект сонымен қоса мыналарды ашуы міндетті:

(а) Пайдалы қызмет мерзімі белгіленбеген реттегі бағаланған материалдық емес активтер үшін - осы активтің қаржылық жағдай туралы есептік құнын және пайдалы қызмет мерзімінің анықталмағанын есептеуге мүмкіндік беретін мәліметтер. Осындай мәліметтерді келтіре отырып, субъект активтің анықталмағандағыдай пайдалы қызмет мерзімін анықтау кезіндегі елеулі рөл атқарған факторды (факторларды) көрсетуі міндетті;

(b) Субъектінің қаржылық есебі үшін елеулі мәні бар материалдық емес активтердің кез келген жеке алынған сипаты, қаржылық жағдай туралы есептік құны және қалған амортизациялық кезеңі;

(с) Мемлекеттік субсидия арқылы сатып алынған және әділ құн бойынша алғашқы мойындалған материалдық емес активтер үшін (42-43-параграфтарын қараңыз):

(і) Осы активтер үшін алғашқы мойындалған әділ құнды;

(іі) Олардың қаржылық жағдайы туралы есептік құнын; және

(ііі) Мойындалудан кейін өзіндік құн бойынша немесе қайта бағалау әдісі бойынша бағаланған тәсіл арқылы.

(d) Шектеулі құқықтық титулы және материалдық емес активтердің міндеттемелерді қамтамасыз етуге салынған қаржылық жағдай туралы есептік шамасы бар материалдық емес активтердің болуы және қаржылық жағдай туралы есептік құны;

(e) Материалдық емес активтерді сатып алу бойынша келісімшарт міндеттемелерінің шамасы.

123. Субъект активтің анықталмауындай, пайдалы қызмет мерзімін анықтау кезіндегі елеулі рөл атқарған факторды (факторларды) көрсете келе, 89-параграфтағы осындай факторлардың тізіміне назар аудару керек.

Қайта бағаланған құн бойынша есепке алу моделін қолдану арқылы мойындаудан кейін өлшенетін материалдық емес активтер

123. Егер материалдық емес активтер қайта бағалау құны бойынша есептеуде көрсетілсе, субъект мынадай ақпаратты ашуы тиіс:

(а) Материалдық емес активтердің сыныбы бойынша:

(і) Сол күнгі жағдай бойынша қайта бағалау жүргізілген күн;

(іі) Қайта бағаланған материалдық емес активтердің қаржылық жағдай туралы есептік құнын; және

(ііі) Егер қайта бағаланған материалдық емес активтердің сыныбы, 73-параграфта қарастырылғандай, өзіндік құн бойынша танылудан кейін бағаланған танылуы тиісті қаржылық жағдай туралы есептік құн;

(b) Кезең барысында өзгерістерді көрсете отырып, кезеңнің басында және аяғында материалдық емес активтерге жатқызылатын қайта бағалаудан алынған құнның шамасы және акционерлерге қалдықты бөлуге арналған кез келген шектеулер; және

(с) Активтердің әділ құнының мәнін есептеу кезінде қолданылатын әдістерді және елеулі рұқсаттарды.

124. Ақпаратты ашу мақсатында қайта бағалау активтердің кластарын ірі кластарға біріктіру қажеттілігі тууы мүмкін. Алайда, материалдық емес активтердің кластарын ірілендіру, егер шығындану әдісі бойынша және қайта бағалау әдісі бойынша бағаланған бір сынып ішіндегі шаманың пайда болуына әкеліп соқтырса, жүзеге асырылмайды.

125. Субъект кезең ішінде шығыс ретінде танылған зерттеулерге және әзірлемелерге жұмсалған шығындардың жалпы сомасын ашуға міндетті.

126. Зерттеулерге және әзірлемелерге жұмсалған шығындарға ақпаратты ашу туралы зерттеулер және әзірлемелер саласындағы қызметке тікелей жатқызылатын барлық шығындар жатады (125-параграфтың талаптарын орындау мақсатында қосылуы тиісті шығындардың түрлері көрсетілген 64 және 65-параграфтарды қараңыз).

Басқа ақпарат

127. Субъектінің мынадай ақпараттарды ашуына қолдау көрсетіледі, бірақ талап етілмейді:

(а) Осы уақытқа дейін пайдаланудағы кез келген толықтай амортизацияланған материалдық емес активтің сипаты; және

(b) Субъектінің бақылауындағы, бірақ осы Стандартта белгіленген мойындау талаптарына жауап бермейтіндіктен сатып алынған, немесе құрылғандықтан, актив ретінде танылмаған елеулі материалдық емес активтердің қысқаша сипаты.

128. Бұрын материалдық емес активтеді мойындаған субъект осы Стандартты «Есеп саясаты, бухгалтерлік бағалаудағы өзгерістер мен қателіктер» 3 ҚСҚЕХС сәйкес қолдануы тиіс.

129. Бұрын материалдық емес активтеді мойындамаған және есептеу әдісі бойынша есепке алуды қолданатын субъект осы Стандартты перспективті түрде қолдануы қажет. Алайда, ретроспективті қолдануға рұқсат етіледі.

130. 
     Материалдық емес активтерге қатысты, төмендегілер қанағаттандырылады:
     

(b) Қайта бағалауға қатысты осы Стандарттың өлшемдері (белсенді нарықтың болуымен қоса);

субъект өту күнінің шынайы құны бойынша материалдық емес активтің өлшенуін таңдауы мүмкін және сол мерзімге қатысты шартты құн ретінде осы шынайы құнды қолдана алады.

130. 
     Егер қайта бағалау мерзімі төмендегілермен сәйкес келетін болса, Субъект қайта бағалау мерзіміне шартты құн ретінде ауысу күніне дейін материалдық емес активтің кезекті қайта бағалауын таңдай алады:
     

(b) ҚСҚЕХС сәйкес өтемпұлды шегерген кездегі құн.