86
Central Asian J
ournal of Ar
t Studie
s N1 | 2019
ҚАЗАҚТЫҢ
КЛАССИКАЛЫҚ
ӘН ШЫРҚАУ
МЕКТЕБІНІҢ
НЕГІЗІ
МРНТИ 18.41.51
ART S
TUDIE
S
Кіріспе
Қазақстан
Республикасының
президенті Н.Ә.Назарбаевтың
«Болашаққа бағдар: Рухани жаңғыру»
мақсатында «Біз ХХІ-ғасырдың жаһандық
картасында ешкімге ұқсамайтын дербес
орны бар ұлт боламыз десек, жаһандағы
заманауи Қазақстандық мәдениет
жобасын іске асыруға тиіспіз.
Әлем бізді
қара алтынмен сыртқы саясаттағы ірі
бастамаларымызбен ғана емес, мәдени
жетістіктерімізбен де танылуы керек»
деген еді [1, 4 б.].
Жаңғыру
атаулы бұрыңғыдай тарихи
тәжірибе мен ұлттық дәстүрлерге
жекеден қарамауға тиіс, керсінше
замана сынынан сүрінбей өткен озық
дәстүрлерді
табысты жаңғыртудың
маңызды алғышарттарына айналдыру
қажет. Егер жаңғыру елдің ұлттық
Қ. Байқуатұлы
1
1
Т. Қ. Жүргенов
атындағы Қазақ Ұлттық өнер
академиясы,
(Алматы, Қазақстан)
ҚАЗАҚТЫҢ КЛАССИКАЛЫҚ ӘН ШЫРҚАУ МЕКТЕБІНІҢ НЕГІЗІ
Аңдатпа
Автор зерттеуінде қазақ халық әндерін және Қазақстан композиторлары шығармаларын орындауда
өзіндік жеке тәсілін ұсынады. Мұнда көпғасырлық халық әнін орындау мектебінің академиялық,
классикалық ән салу мәнерімен қазақ классикалық әндері мен халық композиторларының әндерінің
орындалуына, дауыс ашу мен ән салудағы кәсіби қазақ
тілін қолдану біліктілігі, қазақ орфоэпиясы
мен заңдылықтары, оның интонациясы, әшекейлері мен мелизмдерінің үйлесімді түрде жалғасуын
ұсынады. Қазақ классикалық шығармаларын түсіндіру
барысында, орындаушылық ән айту мектебінің
үлгісі ретінде және болашақта жас шығармашылық ұрпаққа басшылыққа ала отырып пайдалануға
болады. Дәлірек айтқанда, классикалық көзқарастағы тәсіл ұлттық ән репертуарын қазақ дәстүрлі ән
мәдениетінде болашақ орындаушылардың жаңа заманауи деңгейге көтерілуіне мүмкіндік береді.