Қазіргі уақытта табиғи қорларды бағалаудың екі негізгі концепциялары бар: шығындық және ренттік.
Шығындық концепция негізінде табиғи қорлардың игерілуіне кететін шығындар жатыр, ал табиғи игіліктер сапасы құндылықтық қосымша факторы ретінде қарастырылады.
Ренталық концепция дифференциалдық рентаға негізделеді, яғни табиғи қорлардың түрлі сапасы мен алынатын орнына байланысты кіріс көлемі, мысалы, транспорт жолына жақын, не алыс орналасқан жоғары не төмен құнарлықты жер және компромисті шешім табудың дұрыстығынан көбінесе біраз жағдайлар тәуелді болады.
халық шаруашылығында табиғат қорларын пайдаланудың тізбектілігі мен нұсқауларын таңдау;
олардың ысырапты пайдасынан болатын зиян мен келтірілген шығындардың тиімділігін бағалау;
табиғатты тиімді пайдалануға талпындыру шараларының әрекеттілігі, табиғат қорларын пайдаланғаны үшін төлемдер мөлшерлерінің негізділігі.
Табиғат қорлар экспортының пайдалылығы:
біріккен кәсіпорындардан түсіп жатқан кірісті адал тарату;
өндірілген шығындардың абсолютті және шартты тиімділігін бағалау және табиғатты қорғау әрекеттері мен табиғи қорларды пайдаланудың тиімді нұсқаларын таңдау;
табиғатты қорғау әрекеттерін басқарудың экономикалық әдістері мен қоршаған ортаны қорғауды материалдық талпындыруды жасау.
Бірақ осы проблемалардың барлығын табиғи қорларға дұрыс экономикалық баға беру арқылы шешуге болады.
Достарыңызбен бөлісу: |