Дескриптор:
ойларын жинақтайды;
сұрақтарға толық жауап береді;
|
ҚБ «Үш М» әдісі
|
|
Сабақтың соңы
|
Кері байланыс. «Бес саусақ» әдісі
|
Пікір жазылған парақтарға өз ойларын жазып, сабаққа кері байланыс береді
|
|
|
Бөлім:
|
|
Педагогтің аты-жөні
|
|
Күні:
|
|
Сабақ
|
№36
|
Сынып:
|
Қатысушылар саны: -
|
Қатыспағандар саны: -
|
Сабақтың тақырыбы
|
Орталық Қазақстан облысының топырақ жамылғысы
|
Сабақтың мақсаты
|
Орталық Қазақстан облысының топырақ жамылғысы туралы түсінік беру
|
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт
|
Педагогтің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Сабақтың басы
|
Оқушылармен амандасып, түгелдеу.
Ынтмақтастық атмосферасын қалыптастыру.
|
Оқушылар амандасып,
сабаққа назар аударады
|
|
|
Сабақтың ортасы
|
Орталық Қазақстан облысы- Қазақстан Республикасының құрамындағы экономика-географиялық аймақ.
Қарағанды облысының солтүстігіндегі дала белдемінде оңтүстіктің карбонатты қара және күңгірт қоңыр, қоңыр топырақтары қалыптасқан. Қарқаралы, Кент, Бақты, Қу, т.б. тауларда таудың қара топырағы тараған. Облыстың орталық өңірін алып жатқан шөлейтті белдемде сортаңды карбонатты қоңыр, ашық қоңыр топырақ басым. Облыстың оңтүстік шөл белдемінде сұр және сұрғылт қоңыр топырақ тараған. Өзен аңғарларында шалғынды қоңыр топырақ түрлері кездеседі.
Ауыл шаруашылық жерлердегі топырақтардың ең көп тараған түрі күңгірт – күрең топырақтар, олардың түрлері гумус қабатының қаттылығына қарай, гумустың құрамына қарай, қоректік элементтерінің құрамына қарай (азот, фосфор, калий), сортаңдық процестерінің даму деңгейіне қарай, химизм бойынша әртүрлі тұздардың жату тереңдігіне қарай, карбонаттар мен гипстердің саны мен жату тереңдігіне қарай, механикалық құрамына қарай, қаңқалық және тастылық дәрежесіне қарай ажыратылады.
Маңайдағы ылди жерлерден су ағуға немесе топырақ суларының жақын жерлерде жатуына себеп болатындай жоғары ылғалдылық жағдайларында терең емес депрессиялар мен өзендердің маңындағы ояңдарда астарында әртүрлі сортаңды және тұзды деңгейдегі гидроморфты немесе жартылай гидроморфты топырақтар қалыптасатын шалғынды дәнді бозды-бедегелі өсімдіктер өседі. Бұлар шалғынды қара-қоңыр, шалғынды және шалғынды-сазды топырақтар. Аталмыш топырақтардың ашық - қара түсті гумус қабаттары болады. Гумустың құрамы автоморфты күңгірт – күрең топырақтарда басымдырақ болады. Бұл топырақтар шалғынды немесе шалғынды күңгірт – күрең сортаң жерлерде, ал кейде шалғынды сораң немесе сораң жерлерде кездеседі.
Жетісу .Табиғи-климаттық аймақтар белдеудегі дала, жартылай шөлді және шөлді ландшафттық аймақтарда тұрады. Далалық ландшафттық аймаққа Нұра, Осакаров, Бұқар жырау және Қарқаралы аудандарының аумақтары кіреді. Талшынды топырақтар басым, оңтүстік азгумусты қарақұмның кішкене телімдері бар. Орталық бөліктерінде жоғары ландшафттық аймақтың кейбір элементтері байқалады. Төменді тауарлардың мәрмәрлы бөліктерінде қаратүсті қатты тасты жерлерде ақ қайың-қарағайлы ормандар кездеседі. Кең таралған ландшафттарға жайылымдар, сортаң мен сор топырақтар шөлді далалық және жайылым-сор топырақты өсімдіктерімен жатқызылады.
Далалық аймақ құрғақ шұғыл континенталды климатпен сипатталады: жаз ыстық және құрғақ, қыс аз қарлы, бірақ желдермен және борандармен қатаң.
Жартылай ландшафтық аймаққа келесі аумақтар енеді: Абай, Жаңаарқа, Шет және Ақтоғай аудандарының солтүстік бөлігі, Нұра және Қарқаралы аудандарының оңтүстігі. Аталған аймақ үшін құрғақ және шұғыл континенталды климат, гумусқа кедей ашық-талшынды және қоңыр топырақтар, рельефтің төменгі телімдерінде сортаң мен сор топырақтардың, жусанды шөптердің басым болуы тән. Жартылай шөлді аймақтағы төменгі таулар мен шоқырлар типчакты-жусанды тоғайлармен қатаң қаңқалы тасты топырақпен жабылған.
1-тапсырма. «Фишбоун» әдісі арқылы талдау жүргізу
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
