Бағдарламасы №1 басылым 11. 09. 2013ж. 5В060700 «Биология» мамандығы үшін

Семей 2013

1 ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ

Құрастырушы – «___» _____ 2013 ж. ________ Рахимбердина Анаргуль Турысбековна «Физика» кафедрасының аға оқытушысы
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1 «Физика» кафедрасының отырысында

№ 1 хаттама, 11 қыркүйек 2013 ж.

Кафедра меңгерушісі _______ Маусымбаев С.С.

№ 1 хаттама, ‘______’___________ 2013 ж.

Төраға ________ Батырова К.А.
3 БЕКІТІЛДІ

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында құпталып және баспаға ұсынылды

№ __ хаттама, ____ ____________2013 ж.
ОӘК төрағасы ________ Искакова Г.К.
4 11.09.2014 ж. № 1 баспаның орнына енгізілген.

МАЗМҰНЫ

1. 
   Қолданылу аумағы
   
2. 
   Номативтік сілтемелер
   
3. 
   Жалпы мағлұматтар
   
4. 
   Оқу пәнінің мазмұны (модуль бойынша)
   
5. 
   Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптар тізімі
   
6. 
   Пәннің оқу-әдістемелік картасы
   
7. 
   Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтылу картасы
   
8. 
   Әдебиеттер
   

5В060700 - «Биология» мамандығы бойынша оқитын студенттері үшін оқу-әдістемелік кешенге кіретін оқытушыға арналған пәннің жұмыс оқу бағдарламасы

Аталған «Физика» пәні бойынша оқытушыға арналған жұмыс оқу бағдарламасы төмендегі құжаттарға сүйене отырып жасалынып, осы пән бойынша оқу процессін ұйымдастыру талаптарын тағайындайды:

5В060700 - «Биология» мамандықтағының мемлекеттік жалпы міндетті стандарты, ҚР МЖМБС 3.08.338 – 2006 Қазақстан білім және ғылым министрлігінің бұйрығымен бекітілген және енгізілген 23.12. 2005 жыл, бұйрық № 779.

СТУ 042-СГУ-5-2012 университет стандарты «Пәннің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуге және рәсімдеуге қойылатын жалпы талаптар»

- ДП 042-1.07-2012 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы мен мазмұны»

3. ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР

3.1 Пәннің мазмұнының қысқаша сипаттамасы:

«Физика »

Механиканың физикалық негіздері: сақталу заңдары, салыстырмалылық принциптері, арнаулы салыстырмалылық теорияныңғ элементтері, қатты денеің, сұйықтар мен газдардың кинематикасы және динамикасы. Электр және магнетизм: электростатика мен магнитстатика, электродинамика, Максвелл теңдеулері, тербелістер мен толқындар физикасы. Кванттық физика: корпускулалы-толқындық дуализм, анықталмағандықтар қатысы. Микробөлшектердің кванттық күйі кванттық қозғалыс теңдеулері, физикалық шамалардың операторлары, атомдар мен молекулалардың энергиялық спектрі, химиялық байланыстардың табиғаты. Статистикалық физика және термодинамика:термодинамиканың үш бастамасы, күй термодинамикалық күйлер мен фазалық тепе-теңділік пен фазалық өзгерістер, тепе-теңдіксіз термодинамиканың элементтері, классикалық және кванттық статистикалар, кинетикалық құбылыстар, зарядталған бөлшектер жүйелері, конденсацтяланған күйлер, элементар бөлшектердің қазіргі жүйелілік күйі

3.2. Осы курстың мақсаты физика туралы мағлұматтар алулары керек;

3.3.Осы пәннің негізгі мақсаты қарастыратын негізгі құбылыстар жайлы білімді, олардың өту ерекшеліктерін, негізгі ұғымдарды, физикалық шамаларды, олардың математикалық жазылуларын, өлшем бірліктерін; тәжірибелік әдістердің негіздерін және өлшеу нәтижелерін өңдеу туралы мағлұматтар алулары керек.

3.4. Оқытудың нәтижелері:

Курсты оқығаннан соң студент игеруі қажет:

негізгі құбылыстарды, олардың өту ерекшеліктерін, негізгі ұғымдарды, шамаларды, олардың математикалық жазылуларын, өлшем бірліктерін;тәжірибелік әдістердің негіздерін және өлшеу нәтижелерін өңдеуді; физика заңдарын нақты физикалық есептерге қолдануды, құралдармен жұмыс істеуді;

ұға білуі қажет:

негізгі физикалық заңдылықтарлы, олардың табиғатта байқалуын және техникада қолданылуын, олардың математикалық сипатталуын;

меңгеруі қажет:

физикалық приборлармен жұмыс істеуді, молекулалық физиканың нақты есептерін шығаруды және оны физика заңдарымен байланыстыра білуді;

Курсты оқығаннан соң студент мынаны істей білуі қажет:

құбылыстың физикалық механизмін аша білуі, белгілі бір нақты процестерде

термодинамикалық параметрлердің өзгерісіне талдау жасай білуі,

- статистикалық әдісті қолдана білуі;

- құралдармен және жүйелердің негізгі параметрлерін өлшеу әдістерімен

жұмыс істей білуі;

- молекулалық жүйелермен істелінетін физикалық эксперименттердің

- техникасын меңгеруі, термодинамилық параметрлерді, тұрақтыларды

- процесс сипаттамаларын өлшей білуі, өлшеу нәтижесін бағалай білуі,

компюьтерді қолдана білуі және өлшеу нәтижесінің статистикалық өңдеуінің нәтижесін ала білуі; молекулалық физика және термодинамика есептерін шығара білуі.

3.5. Курс пререквизиттері: жоқ

3.6. Курс постреквизиттері: Биологиялық физика

3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме

1-кесте

Курс	Семестр	Кред саны	Дәріс (сағ.)	ЗС (сағ.)	ОСӨЖ (сағ.)	СӨЖ (сағ.)	Барлығы (сағ.)	Қорытынды бақылау формасы
1	2	3	15	30	22,5	67,5	135	емтихан

4. ОҚУ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ (модуль бойынша)

2-кесте

Тақырыптын аты және мазмұны	Сағаттар саны
1	2
Дәрістер
Модуль № 1 «Механика. Молекулалық физика»
1. Механика. Материалық нүктенің кинематикасы. Ілгерлемелі қозғалыс кинематикасы. Айналмалы қозғалыстың кинематикалық сипаттамалары. Динамика. Ньютонның бірінші заңы. Ньютонның екінші заңы. Импульс. Дене қозғалысының динамикасының кейбір есептері, Ньютонның үшінші заңы. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы. Инерциальды емес санақ жүйелері. Инерция күштері. Даламбер принципі. Материалық нүктелер жүйесі. Сыртқы және ішкі күштер	1
2. Айналмалы қозғалыс динамикасы. Жұмыс, энергия және қуат. Кинетикалық энергия. Өріс күші. Потенциалдық энергия. Механикадағы сақталу заңдары. Кеңістік, уақыт, қозғалыс және гравитация туралы қазіргі кездегі түсініктер. Арнайы салыстырмалылық теориясы. Допплер эффектісі.	1
3. Тербелістер мен толқындар. Гармониялық тербелістердің кинематикасы. Тербелістерді қосу. Гармониялық тербелістердің динамикасы (пружиналық маятник, математикалық маятник, физикалық маятник). Гармониялық тербелістердің энергиясы. Өшетін тербелістер. Еріксіз тербелістер. Толқындар. Толқын энергиясы. Тұрғын толқындар.	1
4. Молекулалық физика. Идеал газдардың молекула-кинетикалық теориясы. Идеал газдың макроскопиялық күй теңдеуі. Физикалық статистика негіздері (Ферми-Дирак, Бозе-Эйнштейн, Больцман статистикалары, Максвелл үлестірілуі). шамасының физикалық мағынасы. Больцман факторы.	1
5. Термодинамика негіздері. Термодинамиканың бірінші бастамасы. Идеал газдың жылу сиымдылығы. Изопроцестердегі жұмыс. Термодинамиканың екінші бастамасы. Карно циклі. Нернстің жылу теоремасы. Нақты газдар. Ван-дер-Ваальс газының күй теңдеуі. Джоуль-Томсон эффектісі. Аррениус заңы. Тасымалдау процестері. Релаксация. Идеал газдардағы тасымалдау құбылыстары. Газдардағы диффузия. Жылу өткізгіштік. Тұтқырлық және ішкі үйкеліс. Сұйықтар. Қатты денелер. Фазалық ауысулар.	1
Модуль № 2 Электр және магнетизм. Оптика.
6. Электростатиканың жалпы заңдары. Электростатикалық өрістің кернеулігі. Остроградский-Гаусс теоремасы. Электростати-калық өрістің жұмыс күші. Электрлік диполь. Химиялық заттардың диэлектрлік қасиеттері. Өткізгіштер мен диэлектриктер. Диэлектриктердің макроскопиялық қасиеттері. Поляризацияның түрлері. Поляризацияланудың электр өрісі жиілігіне тәуелділігі.	1
7. Тұрақты электр тоғы. Қатты денелердің электрөткізгіштігі. Газдардағы электр тогы. Электролиттердегі электр тогы.	1
8. Магнит өрісінің индукциясы. Электромагниттік индукция. Фарадей тәжірибелері. Фарадейдің электромагниттік индукция заңының интегральды және дифференциальды формасы. Құйынды токтар (Фуко тогы). Контурдың индуктивтілігі. Өздік индукция. Өзара индукция. Магнит өрісінің энергиясы. Магнит өрісінің энергиясының тығыздығы. Заттардың магниттік қасиеттері. Магнит өрісінің негізгі сипаттамалары. Магнит өрісіндегі магниттік дипольдік момент. Химиялық заттардың магниттік қасиеттері. Атомдық магнетизм. Магнетиктердің макроскопиялық қасиеттері. Магнетиктегі магнит өрісі. Магниттік реттелген. күй. Ферромагнетизм. Антиферро- және ферромагнетиктер. Ығысу тогы.	1
9. Максвелл теңдеулері. Айнымалы электр тогы. Электромагниттік тербелістер. Тербелмелі контур. Еркін және еріксіз электромагниттік тербелістер. Гармониялық тербелістер және олардың сипаттамалары. Резонанс. Айнымалы ток үшін Ом заңы. Ток және кернеу резонанстары. Айнымалы ток тізбегіндегі қуат.	1
10. Геометриялық оптика. Жарықтың электромагниттік табиғаты. Электромагниттік толқындардың шкаласы. Геометриялық оптиканың негізгі заңдары. Оптикалық жүйелердегі кескін салу. Сызықтық және бұрыштық үлкейтілу. Фотометриядағы энергетикалық шамалар. Толқындық оптика. Жарықтың интерференциясы. Толқындардың когеренттілігі. Интерференциялық максимум және минимум шарттары. Жарықтың интерференциясын бақылау әдістері. Бірдей көлбеу және бірдей қалың жолақтар. Ньютон сақиналары. Оптикадағы жарықталыну.	1
11. Жарықтың дифракциясы. Гюйгенс-Френель принципі. Френельдің зоналар әдісі. Дөңгелек саңлаудағы дифракция. Дискідегі дифракция. Фраунгофер дифракциясы. Дифракциялық тор. Кеңістік тордағы дифракция. Вульф-Брэгг формуласы. Электромагниттік толқындардың затпен әсерлесуі. Жарықтың дисперсиясы. Дисперсияның электрондық теориясы. Жарықтың жұтылуы. Бугер заңы. Оптикадағы Допплер эффектісі.	1
12. Жарықтың поляризациясы. Жарықтың шағылуы және сынуы кезіндегі поляризациясы. Брюстер заңы. Қосарланып сыну. Малюс заңы. Жасанды оптикалық анизотропия. Керр эффектісі.	1
13.Жылулық сәулелену. Абсолют қара дененің сәулеленуінің проблемалары. Кванттық теория және Планк формуласы. Фотондар. Жарық кванттарының энергиясы және импульсі. Кванттық теориялардың негізгі ойларын тәжірибе жүзінде тұжырымдау. Франк және Герц тәжірибелері. Фотоэффект. Комптон эффект.	1
14. Атомның сызықтық спектрлері. Бор постулаттары. Сәйкестік принципі. Толқындық-корпускулалық дуализм. Де-Бройль гипотезасы. Электрондардың дифракциясы. Анықталмау-шылық қатынасы. Толқындық функцияның статистикалық мағынасы. Шредингердің теңдеуі. Кванттық теориядағы сутегінің молекуласы мен атомы. Сутегі тектес атомдар. Кеңістіктегі квантталу. Атомдардағы электрондық деңгейлердің құрылысы. Паули принципі. Сутегі молекуласы.	1
Модуль № 3 Атомдық және ядролық физика.
15. Атом ядросы және оның құрылысы. Ядролық күштер. Ядролық күштердің ауыспалы сипаты. Ядроның модельдері. сәулелерінің тегі мен заңдылықтары және олардың затпен әсерлесуі. Ядролық реакциялар. Атом ядроларының радиоактивті ыдырауы. Ядролық бөлінудің реакциясы. Бөлінудің тізбекті реакциясы. Зарядталған бөлшектерді үдеткіштер. Синтез реакциясы. Энергия көздерінің проблемалары. Элементар бөлшектер туралы негізгі мәселелер.	1
Зертханалық сабақтары
Модуль № 1 «Механика. Молекулалық физика»
Айналмалы қозғалыс заңдарын зерттеу	2
Тұтас дискінің инерция моментін анықтау	2
Тербелмелі қохзғалыс заңдарын зерттеу	2
Сұйықтың тұтқырлық коэффициентін Стокс әдісі көмегімен анықтау.	2
Клеман-Дезорма әдісімен жылу сиымдылықтарының қатынасыен анықтау.	2
Модуль № 2 Электр және магнетизм. Оптика.
Электростатикалық өрісті зерттеу.	2
Уитстон көпірі көмегімен өткізгіштердің кедергісін анықтау.	2
Жердің магнит өрісі кернеулігінің горизонталь құраушысын анықтау.	2
Дифракциялық тордың көмегімен толқын ұзындығын анықтау.	2
Френель бипризмасының көмегімен толқын ұзындығын анықтау.	2
Малюс заңын тексеру.	2
Стефан-Больцман тұрақтысын анықтау.	2
Планк тұрақтысын анықтау.	2
Ридберг тұрақтысын анықтау.	4

5. СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ

5.2 Допплер эффектісі.

5.3 Тұрғын толқындар

5.4 Идеал газдың макроскопиялық күй теңдеуі.

5.5 Сұйықтар. Қатты денелер.

5.6 Поляризацияланудың электр өрісі жиілігіне тәуелділігі.

5.7 Электролиттердегі электр тогы.

5.8 Антиферро- және ферромагнетиктер. Ығысу тогы.

5.9 Ток және кернеу резонанстары.

5.10 Оптикадағы жарықталыну.

5.11 Жарықтың жұтылуы. Бугер заңы.

5.12 Жасанды оптикалық анизотропия.

5.13Кванттық теориялардың негізгі ойларын тәжірибе жүзінде тұжырымдау. Франк және Герц тәжірибелері.

5.14 Сутегі тектес атомдар.

5.15 Зарядталған бөлшектерді үдеткіштер.

6. ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ

3. 
   кесте
   

Тақырыптар		Көрнектілік құралдар, ОТҚ, плакаттар, зертханалық стендтер	Өздік оқуға арналған сұрақтар	Бақылау формасы
Дәріс және машықтану сабақтары	Зертханалық сабақтары
1	2	3	4	5
1.Механика. Материа-лық нүктенің кинема-тикасы. Айналмалы қозғалыстың кинема-тикалық сипаттама-лары. Динамика. Ньютон заңдары. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы.	Айналмалы қозғалыс заңдарын зерттеу	Обербек маятнигі	Материалық нүкте кинемати- касы. Ньютон заңдары, қолданылулары	Ауызша сұрау
2. Айналмалы қозға-лыс динамикасы. Сақталу заңдары. Арнайы салыс-тырмалылық теориясы.	Тұтас дискінің инерция моментін анықтау	Жуковский орындығы плакат	Айналмалы қозғалыс динамикасы. Дыбыс толқындары.	Ауызша сұрау
3. Тербелістер мен толқындар.	Тербелмелі қозғалыс заңдарын зерттеу	Зертханалық қондырғы	Өшетін тербелістер	Ауызша сұрау
4. Молекулалық физи-ка. Идеал газдардың молекула-кинетикалық теориясы. Физикалық статистика негіздері	Сұйықтың тұтқырлық коэффициентін Стокс әдісі көмегімен анықтау.	Зертханалық қондырғы	Идеал газ заңдары	Ауызша сұрау
5.Термодинамика негіздері. Нақты газдар. Ван-дер-Ваальс газының күй теңдеуі. Идеал газдардағы тасымалдау құбылыстары.	Клеман-Дезорма әдісімен жылу сиымдылықтарының қатынасыен анықтау.	Зертханалық қондырғы	Изопроцестерге термодинамика-ның 1 заңын қолдану. Тасымалдау құбылыстары.	Ауызша сұрау
6.Электростатиканың жалпы заңдары. Химиялық заттардың диэлектрлік қасиеттері. Өткізгіштер мен диэлектриктер.	Электростатикалық өрісті зерттеу.	Зертханалық қондырғы	Кулон заңы. Поляризацияла-ну түрлері.	Ауызша сұрау
7.Тұрақты электр тоғы. Магнит өрісінің индук-циясы. Электромагнит-тік индукция. Заттардың магниттік қасиеттері. Ферро-магнетизм. Ығысу тогы. Максвелл тең-деулері. Айнымалы электр тогы.	Уитстон көпірі көмегімен өткізгіштердің кедергісін анықтау.	Зертханалық қондырғы	Ом, Джоуль-Ленц заңдары. Электромагнит-тік индукция Химиялық заттардың магниттік қасиеттері.	Бақылау жұмысы
8.Электромагниттік тербелістер. Тербел-мелі контур. Резонанс. Айнымалы ток үшін Ом заңы. Ток және кернеу резонанстары. Айнымалы ток тізбегіндегі қуат.	Жердің магнит өрісі кернеулігінің горизонталь құраушысын анықтау.	Зертханалық қондырғы		Ауызша сұрау
9. Геометриялық опти-ка. Жарықтың электро-магниттік табиғаты. Электромагниттік тол-қындардың шкаласы. Толқындық оптика. Жарықтың интер-ференциясы. Толқын-дардың когеренттілігі. Бірдей көлбеу және бірдей қалың жолақтар. Ньютон сақиналары.	Дифракциялық тордың көмегімен толқын ұзындығын анықтау.	Зертханалық қондырғы	Электромагнит-тік толқындар-дың қасиеттері. Жарықтың поляризациясы. Жылулық сәулелену.	Ауызша сұрау
10. Жарықтың диф-ракциясы. Гюйгенс-Френель принципі. Дөңгелек саңылаудағы дифракция. Дискідегі дифракция. Дифракциялық тор. Кеңістік тордағы дифракция. Вульф-Брэгг формуласы.	Френель бипризмасының көмегімен толқын ұзындығын анықтау.	Зертханалық қондырғ	Френельдің зоналар әдісі. Фотоэффект. Комптон эффектісі.	Ауызша сұрау
11. Электромагниттік толқындардың затпен әсерлесуі. Жарықтың дисперсиясы. Диспер-сияның электрондық теориясы. Жарықтың жұтылуы. Бугер заңы. Оптикадағы Допплер эффектісі.Жарықтың поляризациясы. Жарықтың шағылуы және сынуы кезіндегі поляризациясы. Брюстер заңы. Қосарланып сыну.	Малюс заңын тексеру.	Зертханалық қондырғы	Қалыпты және аномальды дисперсия. Оптикадағы Допплер эффектісі. Кемтік өт-кізгіштер түсі-нігі. Меншікті және қоспалы өткізгіштер.	Ауызша сұрау
12. Малюс заңы. Жасанды оптикалық анизотропия. Керр эффектісі. Жылулық сәулелену. Кванттық теория және Планк формуласы. Фотоэффект. Комптон эффект.	Стефан-Больцман тұрақтысын анықтау.	Зертханалық қондырғы	Атом ядросы-ның құрылысы. Ядролық реакциялар.	Ауызша сұрау
13. Атомның сызық-тық спектрлері. Бор постулаттары. Де-Бройль гипотезасы. Электрондардың диф-ракциясы. Анықтал-маушылық қатынасы.	Планк тұрақтысын анықтау.	Зертханалық қондырғы	Электрондардың дифракциясы	Ауызша сұрау
14. Толқындық функ-цияның статистикалық мағынасы. Шредин-гердің теңдеуі. Квант-тық теориядағы сутегі молекуласы мен атомы. Паули принципі. Сутегі молекуласы.	Ридберг тұрақтысын анықтау.	Зертханалық қондырғы	Сутегі молекуласы.	Бақылау жұмысы
15. Атом ядросы және оның құрылысы. Ядролық күштер. Ядроның модельдері. сәулелерінің тегі мен заңдылықтары. Атом ядроларының радиоактивті ыдырауы. Ядролық бөлінудің реакциясы. Элементар бөлшектер туралы негізгі мәселелер.		Зертханалық қондырғы	Атом ядрола-рының радиоак-тивті ыдырауы	Ауызша сұрау

4- кесте

8.1.1 Трофимова Т.И. Курс физики. М, Высшая школа, 1981-1999 г.

8.1.2 Савельев И.В. Жалпы физика курсы I, II. Алматы Мектеп 77ж.(аударма)

8.1.3. Детлаф А.А., Яворский Б.М. Курс физики, М, Высшая школа, 1989 г.

8.1.4 Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсының есептер жинағы Алматы, Мектеп, 1974 ж.

8.1.5 Абдуллаев Ж. Жалпы физика курсы, Ана тілі, 1991 ж..

8.1.6 Жумагулов А.Ж., Естекбаев М.Қ., Тұрысбекова Б.Ш., Паримбеков З.А. Физика лабораториялық практикум. Семей,1 995 ж.

8.1.7 Сивухин Д.В. Общий курс физики. М, Наука, 1977-1986 г.

8.1.8. Естекбаев М.Қ., Жумагулов А.Ж. Механика. Методикалық нұсқау, Семей 1990 ж.

8.1.9. Естекбаев М.Қ., Жумагулов А.Ж. Методическое разработка по молекулярной физике, Семей 1991

8.1.10. Естекбаев М.Қ., Жумагулов А.Ж., Турысбекова Б.Ш. Электромагнетизм, Семей 1991 ж.

8.1.11 Естекбаев М.Қ., Жумагулов А.Ж. Тербелістер мен толқындар, Семей 1991

8.2.1. Дж. Орир Физика в 2-х томах ., Москва, Мир, 1981 г.

8.2.2. Берклеевский курс физики 1-6 томы, Москва, Наука, 1971 – 1978.

8.2.3. Чертов А.Г., Воробьев А.А. Задачи по физики. М. Высшая школа, 1988 г.

4. 
   Белешина А.М. Учебное пособие для самостоятельного обучения решения
   

4. 
   Физический практикум под редакцией Ивероновой В.И., М, Наука, 1968 г.