Бағаланған Тәуекелдіктерге Жауаптар
-
Аудитор қаржылық есептілік елеулі бұрмалануы бағаланған тәуекелдіктерін жою үшін тиісті іс-шараларды дамытып енгізуі тиіс.424 Топтық жоба бойынша жасақ топтық жоба бойынша жасақпен немесе компоненттер бойынша қаржылық ақпарат бойынша оның атынан компонентті аудитормен орындалуы тиіс жұмыс түрін анықтайды (26-29 параграфтар). Топтық жоба бойынша жасақ сондай-ақ компонентті аудиторлардың жұмысына қатысу сипатын, мерзімін, деңгейін анықтауы қажет. (30-31 параграфтар).
-
Егер шоғырландыру процесі немесе компоненттер бойынша қаржылық ақпарат бойынша орындалуы тиіс жұмыстың сипаты, мерзімі, деңгейі топ бойынша кең қолданылатын бақылау дұрыс жұмыс істейтінін күтулерге негізделсе, немесе, егер тек маңызына қарай шаралар ғана бекіту деңгейінде жеткілікті тиіс аудиторлық дәлел ала алмаса, топтық жоба бойынша жасақ бақылау нәтижелілігін тесттеу атқарады немесе тесттеуді компонентті аудитордан сұрайды.
Құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат бойынша атқарылуы тиіс жұмыс түрін анықтау (Cілт: пар. A47)
Шын мәніндегі құрамдас бөлімдер
26. Оның топқа жеке қаржылық мәні себебімен шын мәніндегі болатын құрамдас бөлім үшін, топтық жоба бойынша жасақ немесе компонентті аудитор оның атынан елеулік құрамдас бөлімін пайдаланып қаржылық есептілік аудитін орындайды.
27. Жағдайлардың ерекше сипаты себебімен топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмаланулар тәуекелін қамтуы ықтимал болғанымен шын мәніндегі болатын құрамдас бөлім үшін, топтық жоба бойынща жасақ немесе компонентті аудитор оның атынан мыналардың бірін немесе көбін орындайды:
-
Елеулілік құрамдас бөлімін пайдаланып компонент бойынша қаржылық ақпарат аудиті.
-
Топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмаланулары шын мәніндегі тәуекелдеріне қатысты алғашқы сальдо, әрекеттердің топтары немесе ашулар аудиті. (Cілт: пар. A48)
-
Топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмаланулары шын мәніндегі тәуекелдеріне қатысты ерекше сипаттағы аудиторлық шаралар. (Cілт: пар. A49)
Елеулі болмайтын құрамдас бөлімдер болмайтын құрамдас бөлімдер
28. Елеулі болмайтын құрамдас бөлімдер болмайтын құрамдас бөлімдер үшін, топтық жоба бойынша жасақ топ деңгейінде аналитикалық шараларды орындайды. (Cілт: пар. A50)
29. Егер топтық жоба бойынша жасақ аудиторлық пікірге негіз болатын жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алынбауын қарастырып шықпаса:
-
Шын мәніндегі құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақапарат бойынша орындалуы тиіс жұмыс;
-
Топ бойынша кең қолданылатын бақылау және шоғырландыру бойынша орындалуы тиіс жұмыс; және
-
Топ деңгейі бойынша орындалатын аналитикалык шаралар үшін, топтық жоба бойынша жасақ шын мәніндегі компоненттер болмайтын құрамдас бөлімдерді таңдауы тиіс және жекелеген құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат бойынша төмендегілерді орындайды немесе аудитордан оларды орындауды сұрайды: (Cілт: пар. A51-A53)
-
елеулік құрамдас бөлімін пайдалану арқылы қаржылық ақпарат аудиті.
-
шот сальдосын, әрекеттер топтарын, ашулар аудиті.
-
елеулік құрамдас бөлімін пайдалану арқылы құрамда бөлім бойынша ақпаратты шолу.
-
шын мәніндегі шаралар.
Топтық жоба бойынша жасақ уақыт кезеңі бойынша құрамдас бөлімдердің таңдамасына қатысты.
Компонентті аудитор орындайтын жұмысқа қатысу (Cілт: пар. A54-A55)
Шын мәніндегі құрамдас бөлімдер—тәуекелді бағалау
30. Егер компонентті аудитор шын мәніндегі құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат аудитін орындаса, топтық жоба бойынша жасақ топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмалануы шын мәніндегі тәуекелін анықтау үшін компонентті аудиторлық тәуекелді бағалауға қатысады. Қатысу сипаты, мерзімі, деңгейіне топтық жоба бойынша жасақтың компонентті аудиторды білуі ықпал етеді, бірақ кем дегенде мыналарды қамтиды:
-
Топқа маңызы бар компонентті бизнес-белсенділік
компонентін аудитормен немесе субъект басшылығымен талқылайды;
-
Алаяқтық немесе қателерден туындайтын қаржылық ақпараттың елеулі бұрмалануына қарай құрамдас бөлімнің ұшыратылуын компонентті аудитормен немесе субъект басшылығымен талқылайды; және
-
Топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмалануының анықталған шын мәніндегі тәуекелі жөніндегі компонентті аудитордың құжаттарына шолу жүргізеду. Сондай құжаттар анықталған шын мәніндегі тәуекелге қатысты компонентті аудитордың қорытындысын көрсететін меморандум нысанын қабыл алады.
Топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмалануының анықталған шын мәніндегі тәуекелі—бұдан әрі аудиторлық шаралар
31. Егер топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмалануының анықталған шын мәніндегі тәуекелі компонентті аудитор жұмысты атқаратын құрамдас бөлімде анықталса, топтық жоба бойынша жасақ топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмалануының анықталған шын мәніндегі тәуекеліне жауап қайтару мақсатымен орындалуы тиіс бұдан әрі аудиторлық шаралардың тиістілігін бағалайды. Компонентті аудиторды білу негізінде топтық жоба бойынша жасақ бұдан әрі аудиторлық шараларға қатысу қажеттілігін анықтайды.
Шоғырландыру Процесі
32. 17 параграфқа сәйкес, топтық жоба бойынша жасақ топ бойынша кең қолданылатын бақылау мен шоғырландыру процесі туралы білім алып, сонымен қоса құрамдас бөлімдер бойынша топтық субъект басшылығымен шығарылған нұсқаулар алады. 25 параграфқа сәйкес, топтық жоба бойынша жасақ немесе компонентті аудитор топтық жоба бойынша жасақтың сұрауынша топ бойынша кең қолданылатын бақылау нәтижелілігін тестейді, егер шоғырландыру процесі бойынша атқарылуы тиіс жұмыстың сипаты, мерзімі, деңгейі топтық бақылау нәтижелі түрде орындалауына негізделсе, немесе, егер шын мәніндегі шаралар бекіту деңгейінде жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел бере алмаса.
33. Топтық жоба бойынша жасақ шоғырландыру процесінен туындайтын топтық қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануы бағаланған тәуекелдіктеріне жауаптар беру мақсатымен шоғырландыру процесі бойынша бұдан әрі аудиторлық шаралар дамытып орындайды. Мына шараларға барлық құрамдас бөлімдер топтық қаржылық есептілікте енгізілуін бағалау кіреду.
34. Топтық жоба бойынша жасақ шоғырландыру түзетулері мен қайта топтастырудың тиістілігін, толықтығын, дәлме-дәлдігін бағалай отырып, ықтимал субъект басшылығының жалған сенімдерінің немесе
кез-келген алаяқтық тәуекел факторларының көрсетілуін бағалайды. (Cілт: пар. A56)
35. Егер құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақапарат топтық қаржылық есептілікке қолданылатын бірдей есеп саясатына сәйкес дайындалмаса, топтық жоба бойынша жасақ топтық қаржылық есептілікті дайындау мен көрсету ма0сатымен құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақапарат тиісті түрде түзетілгенін қарастырады.
36. Топтық жоба бойынша жасақ компонентті аудитордың хабарлаусында анықталған қаржылық ақпарат (41 (c) параграф) топтық қаржылық есептілікке енгізілген қаржылық ақпарат болып табылуын анықтайды.
37. Егер топтық қаржылық есептілікке құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпарат топтан ерекшеленетін қаржылық есеп кезең-соңымен бірге кірсе, топтық жоба бойынша жасақ тиісті түзетулер қолданыстағы қаржылық есеп жүйесіне сәйкес қаржылық есептілікке енгізілгенін бағалайды.
Кейінгі Жағдайлар
38. Топтық жоба бойынша жасақ немесе компонентті аудиторлар құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат бойынша аудитті орындаса, топтық жоба бойынша жасақ немесе компонентті аудиторлар құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпаратты шығару күні мен топтық қаржылық есептілік туралы аудиторлық есепті шығару күні аралығында пайда болатын, топтық қаржылық есептілікке түзетулерді немесе ашуларды енгізуді талап етуі мүмкін құрамдас бөлімдерге қатысты жағдайларды анықтауға арнап дамытылған шараларды орындайды.
39. Компонентті аудиторлар құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат аудитінен басқа жұмысты атқарса, жоба бойынша жасақ компонентті аудиторларға, егер олар топтық қаржылық есептілікке түзетулерді немесе ашуларды енгізуді талап етуі мүмкін кейінгі жағдайлар туралы білсе, сол туралы хабарлауға өтініш жібереді.
Компонентті Аудитормен Байланысу
40. Топтық жоба бойынша жасақ дер кезінде компонентті аудиторларды құрамдас бөлімнің талаптары туралы хабардар етеді. Бұл хабарлау орындалуы тиіс жұмысты, сол жұмысты пайдалануды, топтық жоба бойынша жасақпен компонентті аудитор қатынастары нысаны, мазмұнын белгілейді. Мысалы: (Cілт: пар. A57, A58, A60)
(а) Топтық жоба бойынша жасақ компонентті аудитордың жұмысын пайдаланатын шеңберін біле тұра компонентті аудитор оның топтық жоба бойынша жасақпен байланысын растауға сұраныс. (Cілт: пар. A59)
(b) Топтық аудитке және, әсіресе, тәуелсіздік талаптарына қатысты әдептану талаптары.
(c) Құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпарат аудиті немесе шолу жағдайында, құрамдас бөлім елеулілігі (және, егер керек болса, әрекеттердің белгілі топтары, шот сальдосы, ашулары бойынша елеулілік деңгейі немесе деңгейлері) және бұрмалаулар топтық қаржылық есептілікке анық дөрекілеу ретінде қаралмайтын шек.
(d) Компонентті аудитордың жұмысына қатысты, алаяқтық немесе қателерден туындайтын, топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмалануы шын мәніндегі анықталған тәуекелдіктері. Жоба бойынша жасақ сұрауынша компонентті аудитор дер кезінде компонентті аудитордың жұмысына қатысты, алаяқтық немесе қателерден туындайтын, топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмалануы шын мәніндегі анықталған тәуекелдіктері, және сондай тәуекелдіктерге компонентті аудитордың жауаптары туралы ақпарат береді.
(e) Топтық жоба бойынша жасақпен дайындалған және байланысқан тараптар туралы тізімі және топтық жоба бойынша жасақ білетін кез-келген басқа байланысқан тараптар туралы тізімі. Топтық жоба бойынша жасақ сұрауынша компонентті аудитор дер кезінде топтық субъект басшылығымен, немесе топтық жоба бойынша жасақпен анықталмаған байланысқан тараптар туралы ақпарат береді. Жоба бойынша жасақ басқа компонентті аудиторларға қатысты сондай қосымша байланысқан тараптар туралы анықтау қажеттілігін шешеді.
41. Топтық жоба бойынша жасақ сұрауынша компонентті аудитор топтық аудитке қатысты топтық жоба бойынша жасақтың қорытындыларымен байланысты мәселелерді хабарлайды. Сондай хабарлауға мыналар кіреді: (Cілт: пар. A60)
-
Компонентті аудитор топтық аудитке, тәуелсіздікке және кәсіптік құзыретке қатысты әдептану талаптарына сәйкес келеді ме, жоқ па?
-
Компонентті аудитор топтық жоба бойынша жасақтың талаптарына сәйкес келеді ме, жоқ па?
-
Компонентті аудитор есеп беретін құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпаратты анықтау;
-
Заңнамаға сәйкес топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмалануына келтіретін сәйкес еместік жөніндегі оқиғалар бойынша ақпарат;
-
Құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпараттың түзетілмеген бұрмаланулары туралы тізім (тізімге топтық субъект
басшылығымен хабарланған анық дөрекілеу кемшіліктер шегінен төмен болатын бұрмалауларды енгізуге керек емес (40(c) параграф);
-
Ықтимал субъект басшылығының жалған сенімдерінің көрсетілуі;
-
Құрамдас бөлім деңгейі бойынша ішкі бақылау кемшіліктерін сипаттау;
-
Компонентті субъект басшылығын қатыстыратын алаяқтық немесе күдікті алаяқтықты қоса, құрамдас бөлім деңгейінде шын мәніндегі рөлдері бар қызметкерлер, басқа шын мәніндегі мәселелер, алаяқтық құрамдас бөлім құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпараттың бұрмалануларына әкеп соғатын басқа мәселелер туралы компонентті аудиторға немесе құрамдас бөлім өкілетті тұлғаларына ақпарат береді;
-
Топтық аудитке қатысты болуы мүмкін немесе аудитор топтық жоба бойынша жасақтың назарын аударғысы келетін кез-келген басқа мәселелер, сонымен қоса компонентті аудитормен компонентті субъект басшылығынан сұратылатын жазбаша жазуларда ескерілген ескертпелер; және
-
Компонентті аудитордың жалпы мәліметтері, қорытындылары немесе пікірлері.
Алынған Аудиторлық Дәлелдің Жеткіліктілігін және Тиістілігін Бағалау
Компонентті аудитордың байланыстарын, олардың жұмысының барабарлығын бағалау
42. Топтық жоба бойынша жасақ компонентті аудитордың байланыстарын бағалайды. (41 параграф). Топтық жоба бойынша жасақ:
-
компонентті аудитордың, компонентті субъект басшылығының, немесе, керек болса, топтық субъект басшылығының байланыстарын бағалаудан туындайтын шын мәніндегі мәселелерді талқылайды; және
-
компонентті аудитордың аудиторлық құжаттары басқа байланысты бөлектеріне қарау керектігіне шешім қабылдайды. (Cілт: пар. A61)
43. Егер топтық жоба бойынша жасақ компонентті аудитордың жұмысы жеткілікті болмауын анықтаса, топтық жоба бойынша жасақ қандай да бір қосымша аудиторлық шаралар орындау керектігін қарастырады, және оларды компонентті аудитор немесе компонентті субъект басшылығымен орындау керек па, жоқ па деп қарастырады.
Аудиторлық дәлелдің жеткіліктілігі, тиістілігі
44. Аудитор аудиторлық тәуекелді қолайлы төмен деңгейге кеміту үшін жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алады және сол арқылы аудиторға
аудиторлық пікір негізделуі үшін дұрыс қорытындаларға келуге мүмкіншілік береді.425 Топтық жоба бойынша жасақ шоғырландыру процесі мен құрамдас бөілім бойынша қаржылық ақпарат бойынша топтық жоба бойынша жасақпен компонентті аудиторлармен орындалған жұмыс жөнінде жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алында ма, жоқ па деп санауы қажет. (Cілт: пар. A62)
45. Топтық жоба бойынша жасақ жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға мүмкіндік болмаған кез-келген түзетілмеген бұрмалаулар (не топтық жоба бойынша жасақпен анықталды не компонентті аудитормен хабарланды) және кез-келген оқиғалар туралы топтық аудиторлық пікіріге ықпалды бағалайды. (Cілт: пар. A63)
Жасақтың Басшылығымен, Жасақты Басқаруға ие Тұлғалармен Байланысу
Топтық жоба бойынша жасақпен байланысу
46. Топтық жоба бойынша жасақ 265 АХС426 сәйкес топтық жоба бойынша жасаққа және топтық өкілетті тұлғаларға ішкі бақылаудың қандай да бір анықталған кемшіліктерін хабарлау керектігін анықтайды. Осыған сәйкес, топтық жоба бойынша жасақ мыналарды қарастырады:
-
Топтық жоба бойынша жасақпен анықталған топ бойынша кең таратылған ішкі бақылаудың кемшіліктері;
-
Топтық жоба бойынша жасақпен анықталған құрамдас бөлім бойынша ішкі бақылаудың кемшіліктері; және
-
Компонентті аудиторлар топтық жоба бойынша жасақтың назарына әкелген, ішкі бақылаудың кемшіліктері.
47. Егер алаяқтық топтық жоба бойынша жасақпен анықталса немесе компонентті аудитормен (41(h) параграф) назарына аударылса, немесе ақпарат алаяқтық бар болуын анықтаса, топтық жоба бойынша жасақ дер кезінде топтық жоба бойынша жасақтың қолайлы деңгейіне олардың жауапкершіліктеріне қатысты мәселелер алаяқтығын болдырмауға, анықтауға алғашқы жауапкершіліктері бар тұлғаларға ақпарат беру үшін хабарлайды. (Cілт: пар. A64)
48. Компонентті аудитор жарғысы, реттеуші актілерге сәйкес немесе басқа себеппен құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпарат туралы аудиторлық пікір айтуы керек болуы мүмкін. Жағдайда топтық жоба бойынша жасақ сұрауынша топтық субъект басшылығы құрамдас бөлім бойынша қаржылық есептілікке шын мәні бар болуы мүмкін, бірақ компонентті субъект басшылығы білмеуі мүмкін барлық мәселелер туралы компонентті субъект басшылығын хабардар етеді. Егер топтық субъект басшылығы мәселе туралы компонентті субъект
басшылығын хабардар етуден бас тартса, топтық жоба бойынша жасақ топтың өкілетті тұлғалармен талқылайды. Егер мәселе шешусіз қалса, топтық жоба бойынша жасақ заңды мен кәсіптік құпиялы көретулер жағдайында компонентті аудитор құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпарат туралы аудиторлық есепті шығару қажеттілігі туралы кеңес беруі тиіс пе, жоқ па деп мәселе шешілгенге дейін соны қарастырады. (Cілт: пар. A65)
Топтық өкілетті тұлғалармен байланысу
49. Топтық жоба бойынша жасақ 260 АХС427 пен басқа АХС-тарға сәйкес талап етілетін мәселелерді толтыру ретінде өкілетті тұлғаларды келесі мәселелер туралы хабардар етеді: (Cілт: пар. A66)
-
құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпарат бойынша орындалуы тиіс жұмыстың түріне шолу.
-
топтық жоба бойынша жасақтың елеулі құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпарат бойынша компонентті аудитормен орындалуы тиіс жұмысқа жоспарланған қатысу сипатын қадағалау.
-
топтық жоба бойынша жасақтың компонентті аудитордың жұмысы аудиторлық жұмысқа қауіптеніп қарайтын оқиғалар.
-
топтық аудитті кез-келген шектеулер, мысалы, топтық жоба бойынша жасақтың ақпаратты көз жеткізуі шектелетін жағдайда.
-
топтық жоба бойынша жасақты, компонентті субъект басшылығы, топтың кең бақылауына маңызды рөлі бар қызметкерлерді немесе алаяқтық топтық қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануына нәтиже беретін басқаларды қатыстыратын алаяқтық немесе күдікті алаяқтық.
Құжаттама
50. Топтық жоба бойынша жасақ аудиторлық құжаттарға келесі мәселелерді енгізеді:428
-
құрамдас бөлімдерді талдау, шын мәнідегі құрамдас бөлімдерді көрсетіп, құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат бойынша орындалуы тиіс жұмыстың түрі.
-
Топтық жоба бойынша жасақтың елеулі құрамдас бөлімдер бойынша компонентті аудитормен орындалған жұмысқа қатысуының сипаты, мерзімі, деңгейі, сонымен қоса, керек болса, топтық жоба бойынша жасақтың компонентті аудиторлардың аудиторлық құжаттары мен қорытындыларының байланысты бөлектеріне шолуы.
-
Топтық жоба бойынша жасақтың талаптары бойынша топтық жоба бойынша жасақ пен компонентті аудиторлар арасындағы жазбаша ақпараттау.
***
Қолданыстағы және Басқа Түсіндірме Материал
Жарғымен, Реттеуші Актілермен, Басқа Себеппен Аудитке Жататын Құрамдас Бөлімдер (Cілт: пар. 3)
A1. Топтық жоба бойынша жасақ жарғы, заңнамаға сәйкес немесе топтық аудит үшін аудиторлық дәлел беру басқа себебімен шешуіне ықпал етуі мүмкін факторларға мыналар кіреді:
-
Құрамдас бөлім бойынша қаржылық есептілікті дайындауға қолданылатын және топтық қаржылық есептілікті дайындауға қолданылатын қаржылық есеп жүйелеріндегі айырмашылықтар.
-
Аудит пен компонентті аудитормен қолданылатын басқа стандарттар мен топтық қаржылық есептілік аудитіне қолданылатын стандарттардағы айырмашылықтар.
-
Құрамдас бөлім бойынша қаржылық есептілік аудиті топтық есеп мерзімін жабу үшін аяқталады ма, жоқ па?
Анықтамалары
Құрамдас бөлім (Cілт: пар. 9(a))
A2. Топтың құрылымы құрамдас бөлімдер қалай анықталатынына ықпал етеді. Мысалы, топтық қаржылық есеп жүйесі бас компаниямен немесе оның филиалдарымен; еншілес ұйымдармен, немесе меншікті капиталмен немесе бухгалтерлік есеп құны әдісімен есепке алынған үлеске кірген компаниямен; бас офиспен және бөлімшелерімен дайындалуы тиіс қаржылық ақпарат беретін ұйымдастырушы құрылымға негізделуі мүмкін. Кей топтар, алайда, функция, процес, өнім немесе қызмет (немесе өнім немесе қызмет топтары) немесе геогрефиялық орналасқан жері арқылы олардың қаржылық есеп жүйесін ұйымдастыруы мүмкін. Осыған орай, топтық немесе компонентті субъект басшылығы топтық қаржылық есептілікке енгізілген қаржылық ақпаратты дайындайтын субъект немесе бизнесі белсенділік функцияны, процесті, өнімді немесе қызметті (немесе өнім немесе қызмет топтарын) немесе географиялық орналасқан жерлерін көрсетеді.
A3. Құрамдас бөлімдер әр түрлі деңгейлері топтық қаржылық есеп жүйесі ішінде орын алады, осыған сәйкес жеке қарастырудан басқа үйлестіру белгілі бір деңгейлерінде құрамдас бөлімдер анықталуы мүмкін болады.
A4. Белгілі бір деңгейде үйлестірілген құрамдас бөлімдер топтық аудит мақсатымен құрамдас бөлімді құрастыруы мүмкін; алайда, осындай құрамдас бөлім құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпаратты қамтитын топтық қаржылық есептілікті дайындайды. Бұл АХС –ты әр түрлі топтық жоба бойынша әріптестерді және ірі топ ішіндегі шағын топтар үшін жасақ қолданады.
Шын мәніндегі құрамдас бөлім (Cілт: пар. 9(m))
A5. Құрамдас бөлімнің жеке қаржылық елеулігі артқан сайын, топтық қаржылық есептілік елеулі бұрмаланулары тәуекелдіктері әдетте арта бастайды. Топтық жоба бойынша жасақ жеке қаржылық елеулігі бар құрамдас бөлімдерді анықтауға көмек ретінде таңдап алынған көрсеткішке процентті арақатынастарды қолданады. Көтсеткішті анықтау мен оған қолданылуы тиіс процентті арақатынастарды белгілеуде кәсіптік пікір айтылады. Топтың сипатына, жағдайларына қатысты, тиісті көрсеткіштер топтың активтерін, міндеттерін, ақшалай қозғалысты, пайда, немесе сауда айналымын қамтиды. Мысалы, топтық жоба бойынша жасақтың қарауынша таңдап алынған көрсеткіші бойынша 15% пайыздан асатын құрамдас бөлімдер елеулі құрамдас бөлімдер болуы ықтимал. Жоғары немесе төмен процентті арақатынастар алайда жағдайларға тән болып саналуы ықтимал.
A6. Топтық жоба бойынша жасақ сондай-ақ құрамдас бөлімді оның ерекше сипаттағы жағдайлары бойынша топтық қаржылық есептіліктің елеулі бұрмаланулары елеулі тәуекелдіктерін анықтауы мүмкін құрамдас бөлімдер ретінде анықтайды (ерекше аудиторлық қарастыруды талап ететін тәуекелдіктер429). Мысалы, құрамдас бөлім валютамен сатып-алуға жауапты болып, елеулі бұрмалаулар шын мәніндегі тәуекеліне топты ұшыратады, құрамдас бөлім топ үшін жеке қаржылық елеулігі болса да.
Компонентті аудитор (Cілт: пар. 9(b))
A7. Топтық жоба бойынша жасақтың мүшесі топтық жоба бойынша жасақтың сұрауынша топтық аудит мақсатымен құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпарат бойынша жұмыс атқарады. Осындай орын алса, сол сияқты топтық жоба бойынша жасақтың мүшесі компонентті аудитор болып табылады.
Жауапкершілігі (Cілт: пар. 11)
A8. Компонентті аудиторлар топтық аудит мақсатымен құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат бойынша жұмыс атқарып, сондайлар олардың жалпы мәліметтерге жауапты болып, топтық жоба бойынша жасақтың әріптесі немесе топтық жоба бойынша жасақтың әріптесі фирмасына топтық аудиторлық пікір айтуға жауапты болады.
A9. Топтық жоба бойынша жасақ құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпаратқа қатысты жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел ала алмағанымен топтық аудиторлық пікір жетілдірілсе, топтық қаржылық есептілік туралы аудиторлық есептегі Модификациялау параграфы үшін негізгі компоненті аудиторға сілтеусіз себептерді сүреттейді, сондай сілтеме жағдайларды барабар түсіндіруге қажетті болғанша.430
Қабылдау мен Жалғастыру
Қабылдау мен Жалғастыру Фазасында білім алу (Cілт: пар. 12)
A10. Жаңа келісім жағдайында топтық жоба бойынша жасақтың топ, оның құрамдас бөлімдер, олардың ортасы туралы білімі мынадан алынуы мүмкін:
-
Топтық субъект басшылығымен берілген ақпарат;
-
Топтық субъект басшылығымен байланысу; және
-
Қажет болса, алдыңғы топтық жоба бойынша жасақпен байланысу, компонентті субъект басшылығымен қатыныстар, немесе компонентті аудиторлармен байланысу.
A11. Топтық жоба бойынша жасақтың біліміне мына мәселелер қарастырылды:
-
Топтық құрылым, сонымен қоса заңды мен ұйымдыстарушы құрылымдар (топтық қаржылық есеп жүйесі ұйымдастырылды).
-
Топқа елеулілігі бар құрамдас бөлімдердің бизнес-белсенділік, өнеркәсіптік пен реттеуші, экономикалық және саяси орта.
-
Қызмет көрсетуші ұйымдарды пайлалану, коллективті қызмет көрсетуші орталық.
-
Топтың бақылауын сипаттау.
-
Шоғырландыру процесінің күрделілігі.
-
Топтық жоба бойынша жасақ әріптесінің фирмасынан немесе жүйесінен тыс болатын компонентті аудиторлар кез-келген құрамдас бөлімдер бойынша, қаржылық ақпарат бойынша және бір немесе одан да көп аудиторларды тағайындау ға топтықсубъект басшылығының тұжырымдамасы бойынша жұмыс атқарды ма, жоқ па?
-
Топтық жасақ:
-
Компонентті өкілетті тұлғалармен, компонентті субъект басшылығымен, компонентті ақпаратпен, мен компонентті аудиторлармен байланысуға шексіз рұқсат
етілді ме, жоқ па? (топтық жоба бойынша жасақпен ізделіп отырған байланысты аудиторлық құжаттар); және
-
құрамдас бөлімдер бойынша қаржылық ақпарат бойынша жұмыс атқара алады ма, жоқ па?
A12. Келісімді жалғастыру жағдайында, топтық жоба бойынша жасақ жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілетіне маңызына қарай өзгерістер ықпал етуі мүмкін, мысалы:
-
Топтық құрылымындағы өзгерістер (мысалы, сатып алулар, негізгі қорларды пайдалану, қайта ұйымдастыру, немесе топтық қаржылық есеп жүйесі ұйымдастырылуындағы өзгерістер).
-
Құрамдас бөлімдердің бизнес-белсенділігіндегі өзгерістер.
-
Топтың өкілетті тұлғалар, топтық субъект басшылығы немесе елеулі құрамдас бөлімдердің негізгі субъект басшылығының құрамындағы өзгерістер.
-
Топтық жоба бойынша жасақтың топ немесе топтық субъект басшылығының құзыретіне, адалдығына қауіптеніп қарауы.
-
Топ бақылауындағы өзгерістер.
-
Қолданыстағы қаржылық есеп жүйесіндегі өзгерістер.
Жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуды күтулер (Cілт: пар. 13)
A13. Топқа тек елеулі құрамдас бөлімдер болып саналмайтын құрамдас бөлімдер кіреді. Топтық жоба бойынша әріптесі жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел ала алады, егер жоба бойынша жасақ мыналарды орындай алса:
-
кей құрамдас бөлімдер бойынша, қаржылық ақпарат бойынша жұмыс атқару; және
-
жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қажетті деңгей бойынша басқа құрамдас бөлім бойынша қаржылық ақпарат жөнінде компонентті аудитормен орындалған жұмысқа қатысу.
Ақпаратты көз жеткізу (Cілт: пар. 13)
A14. Жоба бойынша жасақ ақпаратты көз жеткізуі топтық субъект басшылығымен жоя алмайтын жағдайлармен шектеле алады, мысалы, құпиялылықты немесе құпия мәліметтеріне қатысты заңдар немесе топтық субъект басшылығымен ізделіп отыруына байланысты аудиторлық құжаттарға қарауға рұқсат еткізуден компонентті бас тартуы. Сондай-ақ бұл топтық субъект басшылығымен шектеле алады.
A15. Ақпаратты көз жеткізуге рұқсат етілмесе, топтық жоба бойынша жасақ әлі жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел ала алады; алайда, бұл мүмкін болмайды, егер құрамдас бөлімнің елеулігі атса. Мысалы, жасақ меншікті капитал бойынша есеп әдісі бойынша есептелген құрамдас
бөлімнің өкілетті тұлғалары, субъект басшылығы, аудиторымен байланысуға рұқсат етілмейді (топтық жоба бойынша жасақпен ізделіп отырған байланысты аудиторлық құжаттар). Егер құрамдас бөлім елеулі құрамдас бөлім болмаса, және жоба бойынша жасақ құрамдас бөлімнің қаржылық есептілігі толық пакеті бар болса, сонымен қоса аудиторлық есеп бар болса, және құрамдас бөлімге қатысты жоба бойынша жасақпен сақталып қоятын ақпаратқа кіруге рұқсат етілсе жоба бойынша жасақ пікірінше бұл ақпарат бұл құрамдас бөлімге қатысты жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел құрастырады. Егер құрамдас бөлім елеулі құрамдас бөлім болса, алайда, жоба бойынша жасақ топтық аудит жағдайларына қатысты бұл АХС талаптарына сәйкес келе алмайды. Мысалы, жоба бойынша жасақ компонентті аудитордың жұмысына қатысу үшін 30-31 параграфтардағы талаптарға сәйкес келе алмайды. Атап айтқанда жоба бойынша жасақ бұл құрамдас бөлімге қатысты жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел ала алмайды. Топтық жоба бойынша жасақ жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілетінің ықпалы 705 АХС шеңберінде қарастырылады.
A16. Топтық жоба бойынша жасақ жеткілікті тиісті дәлел ала алмайды, егер топтық субъект басшылығы елеулі құрамдас бөлімнің ақпаратын топтық жоба бойынша жасақтың немесе компонентті аудитордың көз жеткізуіне шек қояды.
A17. Топтық жоба бойынша жасақ жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел ала алса да, егер сондай шектеулер елеулі құрамдас бөлім болып саналмайтын құрамдас бөлімге қатысты болса, шектеу себебі топтық аудиторлық пікірге ықпал етеді. Мысалы, бұл топтық жоба бойынша жасақтың сауалнамасына топтық субъект басшылығының жауаптары сенімділігіне, топтық жоба бойынша жасаққа топтық субъект басшылығының көрсетілімдерінің сенімділігіне ықпал етеді.
A18. Заңнамаға сәйкес топтық жоба бойынша әріптесі келісімді қабылдаудан немесе орындаудан бас тартпауы тиіс. Мысалы, кей құзырлы аймақтарда аудитор уақыттың белгілі кезеңі үшін тағайындалып, бұл кезеңнің соңына дейін келісімді қабылдаудан бас тартпайды. Сонымен қоса, мемлекеттік секторда, келісімді орындаудан бас тарту қол жетерлік болмайды, оның себебі жауапкершіліктің сипаты немесе қоғамдық мүдделер. Осыған сәйкес, бұл АХС топтық аудитке қолданылады, және топтық жоба бойынша жасақтың жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілетінің ықпалы 705 АХС аясында қарастырылады.
A19. 1 қосымшада меншікті капитал бойынша, есеп әдісі бойынша есептелген құрамдас бөлімге топтық жоба бойынша жасақтың жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілеті бойынша кәсіптік пікір қамтитын аудиторлық есепке мысал көрсетілді, бірақ топтық
жоба бойынша жасақтың пікірінше, ықпалы елеулі болып, сенімді болмайды.
Келісім шарты (Cілт: пар. 14)
A20. Келісім шарты қолданыстағы қаржылық есеп жүйесін анықтайды.431 Қосымша мәселелер топтық аудиторлық келісімге енгізіледі, мысалы:
-
Топтық жоба бойынша жасақ пен компонентті аудиторлар қатынастары заңнамаға сәйкес ықтимал болатын деңгей бойынша шектеледі;
-
Компонентті аудитор, өкілетті тұлғалар, компонентті субъект басшылығы қатынастары, сонымен қоса ішкі бақылаудың елеулі кемшіліктері туралы хабарлау топтық жоба бойынша жасаққа ақпарат берілуі керек;
-
Қаржылық есеп мәселесіне қатысты реттеуші орындар мен құрамдас бөлімдер маңызды қатынастары топтық жоба бойынша жасаққа хабарлануы тиіс; және
-
Топтық жоба бойынша жасақ пікірінше қажетті болатын деңгейі бойынша мыналарға рұқсат етіледі:
-
компонентті ақпаратты, құрамдас бөлімдерді басқаруға ие тұлғаларды, компонентті аудиторларды көз жеткізу (топтық жоба бойынша жасақпен ізделіп отырған байланысты аудиторлық құжаттарды қоса); және
-
құрамдас бөлімдер жөніндегі қаржылық ақпарат бойынша жұмысты орындау немесе компонентті аудитордан осы жұмысты орындауға сұрау.
A21. Шектеулер:
-
компонентті ақпаратты, құрамдас бөлімдерді басқаруға ие тұлғаларды, компонентті аудиторларды көз жеткізу (топтық жоба бойынша жасақпен ізделіп отыруына байланысты аудиторлық құжаттарды қоса); немесе
-
топтық жоба бойынша әріптестің топты аудиторлық келісімді қабылдауынан кейін құрамдас бөлімдер жөніндегі қаржылық ақпарат бойынша орындалуы тиіс жұмыс топтық аудиторлық пікірге ықпал етуі мүмкін жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілеті құрастырады. Сирек кез болатын жағдайда бұл келісімді орындаудан бас тартуға әкеледі, егер бас тарту заңнамаға сәйкес мүмкін болса.
Достарыңызбен бөлісу: |