Дәрістің жоспары - 1. Білім ұғымы, білім әлеуметтануының пайда болуы мен дамуы
- 2. Білім - әлеуметтік процесс ретінде.
- 3. Білім беру институтына әлеуметтанулық талдау.
Білім ұғымы - Адамзаттың немесе жеке тұлғалардың барлық өмірінде жинақтаған танымы мен тәжірибесі;
- Осы жинақталған таным мен тәжірибені ұрпақтан ұрпаққа беру процесі;
- Аталмыш процесті жүзеге асыруға арналған мекемелер жүйесі (әлеуметтік институт);
- Қай кезде де адамзатқа тіршілік иесі ретінде көргені мен білгенін, танымын кеңейту, жаңаны үйрену мен жадына тоқу тән - Бұл процесс:
- өмір сүруге қажетті игіліктерді өндіру барысында тәжірибе жинақтау;
- қарым-қатынасқа түсу;
- Қарым-қатынасты институциялауды қамтиды.
- Биологиялық қажеттілік
- (өмір сүру,
- қауіпсіздік,
- тамақ табу және т.б.)
- Экономикалық
- қажеттілік
- (өндіру,
- ақша табу,
- сату, айырбастау)
- Ұйымдастыру,
- топтастыру,
- Институциялау.
- Әлеуметтік қажеттілік
- (арнайы мекемелер құру)
- Аталмыш процесс:
- алдымен жай ғана табиғи процесс;
- арнайы ұйымдастырылған мекемелер жүйесінің қажеттілігін тудырады.
- Яғни, адамзаттың білім алуға деген қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында арнайы – білім институты өмірге келді.
- Білім институт ретінде пайда болған сәтте алдымен таптық, касталық сипатта болып, кейін баршаға ортақ сипатқа ие болды. Бұл ғылыми-техникалық процеске байланысты еді. Яғни, капиталистік қоғам – машиналық өндіріске әкеліп, ал ол сауатты және білікті жұмысшыларды қажет етті.
Сондықтан әлеуметтану ғылымы білім ұғымын осы екі тұрғыдан зерттейді. - Яғни білім әлеуметтануы өз алдына мына міндеттерді қояды:
- Білім беруге деген қажеттіліктерді зерттеу, оның қоғам мен жеке тұлға алдындағы ролін бағалау;
- Білімнің әлеуметтік маңызын ұғына отырып, оның деңгейі мен сапасын бағалау;
- Қоғам мен білім алушылардың білімге деген қатынасын, оның әлеуметтік құндылығын зерттеу;
- Білімнің әлеуметтік мәртебеге ие болу факторы ретіндегі маңызын түсіну;
- Білімнің рухани қажеттіліктер мен мүдделердің динамикасына ықпал ету дәрежесін анықтау.
Достарыңызбен бөлісу: |