5.4. СЕНСОРЛЫҚ ПРОЦЕСТЕРДІҢ ЖАС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Анализатордың арасында әртүрлі байланыстар болады. Ол біртіндеп жетілуімен анықталады. Рецепторлық құрылғылар пренатальды кезеңде де жетіліп, туылған кезде жетілген болады. Өткізу жүйесі мен қабылдау жүйесі айтарлықтай өзгерістерге ұшырайды
Нейрондардың желісі кортикальды аймақта жүзеге асырылады. Бала өмірінің алғашқы айларында байқалатын талдау және өңдеу мүмкіндіктерінің күрделенуі жүреді. Дамудың дәл осы кезеңінде афферентті жолдардың миелинациясы жүреді. Бұл кортикальды нейрондарға ақпараттың түсу уақытының едәуір қысқаруына әкеледі: реакцияның жасырын кезеңі айтарлықтай қысқарады. Сыртқы сигналдарды өңдеу процесінің одан әрі өзгеруі әртүрлі кортикальды аймақтарды қамтиды. Ол психикалық жетілуге әкеледі.
Бақылау сұрақтары:
1. Ақпаратты бастапқы талдауды қандай бөлімдер жүзеге асырады?
2. Көрнекі сенсорлық жүйенің ерекшеліктерін сипаттаңыз.
3. Көру сенсорлық жүйесінің жас ерекшеліктері қандай?
4. Есту анализаторының негізгі сілтемелерін тізімдеңіз.
5. Есту сенсорлық жүйесінің жас ерекшеліктері қандай.
VI ТАРАУ. ЭНДОКРИНДІК ЖҮЙЕЛЕР
6.1. ЭНДОКРИНДІК АППАРАТ
Эндокриндік бездер шығаратын химиялық, биологиялық белсенді заттар гормондар деп аталады (грек. Horm -қозғау, жылжыту). Ішкі секреция бездерінде түзілетін гормондар қанға, лимфаға бөлінеді.
Эндокриндік бездер мен олар шығаратын гормондар жүйке жүйесімен тығыз байланыста болады, олар жалпы интеграциялық нейрогуморальды реттеу механизмін құрайды. Жүйке және гуморальды процестердің өзара байланысы мен өзара тәуелділігі гипоталамуста жүзеге асырылады. Гипоталамикалық ядролардың нейросекреторлық жасушалары жүйке және эндокриндік жүйелердің бірігуінің субстраты және жүйке қоздырғыштарының гуморальға, ал гумораль - жүйке жүйесіне айналу орны болып табылады.
Гормондардың негізгі функциялары өсуді, физикалық, жыныстық және интеллектуалдық дамуды қамтамасыз ету, ағзаның әртүрлі экологиялық жағдайларға бейімделуін қамтамасыз ету: ағзаның ішкі ортасының тұрақтылығын сақтау – гомеостаз және т. б.
Достарыңызбен бөлісу: |