Функционализм vs мінез-құлық
жүктеу/скачать 84.5 Kb.
|
|
Функционализм vs мінез-құлық Функционализм және мінез-құлық психологиясы психологиядағы екі мектеп, олардың арасында белгілі бір айырмашылықтарды анықтауға болады. Функционализмді ертерек ойлау мектептерінің бірі ретінде қарастыруға болады. Функционалистер психологияның негізгі бағыты адам ақыл-ойының жұмысына бағытталуы керек деп атап өтті. Бихевиористер бұл өте бекер әрекет деп есептеп, адамның ақыл-ойын түсіну үшін адамның мінез-құлқын зерттеу қажеттілігін атап өтті. Бұл екі ой мектебінің басты айырмашылығы. Осы мақала арқылы әр ой мектебі туралы жан-жақты түсінік ала отырып, екі мектептің айырмашылықтарын қарастырайық. Функционализм дегеніміз не? Функционализмнің негізін Уильям Джеймс, Джон Дьюи, Харви Карр және Джон Ангел жасады. Функционализм, ой мектебі ретінде, негізінен адамның психикалық процестерінің жұмысына бағытталған. Сонымен, функционализмнің пәні сана, қабылдау, адамның жады, сезімдер және т.б. сияқты салаларды қамтиды. Функционалистер ақыл-ой әрекетін бағалауға болатындығын мәлімдеді. Бұл олардың ақыл-ойдың (психикалық процестердің) индивидтің белгілі бір ортаға бейімделуіне қалай әсер ететінін бағалауға мүмкіндік береді деп сенді. Функционалистер интроспекцияны күрделі психикалық процестерді түсінудің мүмкін әдісі ретінде қарастырды. Бихевиоризм дегеніміз не? Бихевиоризм дегеніміз - 1920 ж. Джон В. Ватсон, Иван Павлов және Б.Ф. Скиннер бастаған психологиядағы ой мектебі. Функционализмнен айырмашылығы, мінез-құлық мінез-құлқы адамның сыртқы мінез-құлқының маңыздылығын көрсету мақсатымен пайда болды. Олар адамның ақыл-ойын зерттеу пайдасыз деп санайды, өйткені оны байқауға болмайды. Бұдан әрі олар мінез-құлықтың сыртқы ынталандыруға жауап болатындығын атап өтті. Бихевиоризм, ой мектебі ретінде, кейбір негізгі болжамдарға ие. Бұл детерминизм, экспериментизм, оптимизм, психикамен күрес және табиғатқа деген тәрбие идеясы. Бихевиоризм байқалмайтын факторлардан айқын бөлінгендіктен, мінез-құлық иелері эмпиризм мен экспериментке үлкен сенді. Бұл психология адамның мінез-құлқын адам баласын түсіну әдісі ретінде зерттеудің негізі болғандығын көрсету үшін жасалды. Бұл үшін мінез-құлық мамандары эксперимент жүргізу үшін зертханалық параметрлер мен әртүрлі жануарларды қолданды. Зертханалық тіршілік иелері иттер, көгершіндер, егеуқұйрықтар және басқалар болды. Психология шәкірттеріне мінез-құлық иелерінің қосқан үлесі орасан зор. Иван Павлов, Б. Ф Скиннер, Альберт Бандура сияқты мінез-құлық мінез-құлықтары - мінез-құлықтың белгілі тұлғалары. Олардың классикалық кондиционирлеу, экспанционды кондициялау, әлеуметтік оқыту теориялары психологияға академиялық пән ретінде ғана емес, сонымен қатар психологияны кеңес беру туралы түсінік беріп, теориялық білімдерін клиенттерге көмек кезінде практикалық мақсаттарда пайдалануға мүмкіндік берді. Функционализм мен мінез-құлық мінез-құлқының айырмашылығы неде? • Функционализм мен мінез-құлық анықтамалары: • Функционализм, ой мектебі ретінде, негізінен адамның психикалық процестерінің жұмысына бағытталған. • Бихевиоризм, ой мектебі ретінде, адамның сыртқы мінез-құлқының маңыздылығын атап көрсетеді. • Тарих: • Функционализмді мінез-құлықтан гөрі, ертерек ойлау мектебі ретінде қарастыруға болады. Мінез-құлық және мінез-құлық: • Функционалистер психикалық процестерге баса назар аударады. • Бихевиористер адамның мінез-құлқына баса назар аударады. • Түрлі көзқарастар: • Функционалистер ақыл-ой мен психикалық процестер адамның мінез-құлқына әсер етуде өте маңызды деп санайды. • Бихевиористтер функционалистердің бұл идеясын қабылдамады. Олар мінез-құлықты сыртқы ынталандыруға жауап ретінде қарастырды. Интроспекция: • Бихевиористтер функционалистердің ашуланшақтықты қабылдамады және объективтілік пен эмпиризмнің жетіспеушілігінен зардап шеккендерін мәлімдеді. жүктеу/скачать 84.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|