Гемолиз және оның түрлері Орындаған: Копжасарова Назгүл В-201 Жоспар: 1.Гемолиз 2.Физиологиялық гемолиз 3.Осмостық гемолиз 4.Химиялық гемолиз 5.Биологиялық гемолиз 6.Термиялық гемолиз 7.механикалық гемолиз 8. Электрлік гемолиз 10. Пайдаланылған әдебиеттер Гемолиз — қызыл қан түйіршіктерінің қабықтарының бұзылуы. - Гемолиз — қызыл қан түйіршіктерінің қабықтарының бұзылуы.
- "Гемолиз"
- Оның салдарынан гемоглобин сыртқа шығады. Гемолиз екіге бөлінеді: арнайы және арнайы емес.
- Арнайы емес гемолиз әр түрлі физикалық немесе химиялық факторлардыц әсерінен пайда болады. Арнайы гемолиз комплементтің қатысуымен болатын антиген мен антидене байланысы кезінде пайда болады.
Физиологиялық гемолиз - Физиологиялық гемолиз сау адамда болады . Денедегі ескірген эритроциттер жарылып , олардың орнына сүйек кемігінен шыккан жас эритроциттер қанға түседі . Эритроцит 120-130 күн жасайды . Ескірген эритроциттердің біразы бауырда , көпшілігі көкбауырда гемолизденеді . Сондықтан көкбауыр эритроциттер " моласы " деп те аталады .
Осмостық гемолиз - Осмостық гемолиз эритроциттін іші мен сыртындағы осмостык кысым айырмашылығынан туады . Қанға осмостық қысымы аз ерітінді құйса , эритроциттің ішіне су кіреді де ол ісінеді , судың кіруі тоқтамаса эритроциттің қабығы жарылып , ішіндегі гемоглобин сыртындағы ерітіндіге шығады . Сөйтіп қан гемолизге ұшырайды . Жас эритроцит ескі эритроцитке қарағанда берік келеді , сондықтан оның төзімділігі де жоғарылау . Осыған орай эритроциттер төзімділігінің жоғары және ең төмен төзімділігі деген ұғымдар бар .
Химиялық гемолиз - Химиялық гемолиз - эритроциттің липоид пен белоктан тұратын мембранасын ерітетін химиялык заттардың ( сірке қышқылы , эфир)әсерінен болады.
Биологиялық гемолиз - Биологиялық гемолиз - ішек құрттары мен жануарлар бөліп шығаратын не өсімдіктерден алынатын улы заттар - гемолизиндердің әсерінен болады . Мәселен , жылан , қарақұрт , шаян улары , адамның ішегінде тіршілік ететін құрттар бөліп шығаратын зат алмасу өнімдері , қан құйғанда сиыспау салдарынан пайда болатын улар эритроциттердің қабығын жидітіп , бұзады . Гемолизденген қанның өзі улы . Сондыктан денедегі қанның нобайы гемолизге ұшыраса , гемолитикалык шок пайда болып , адам өлуі мүмкін .
Термиялық гемолиз - Термиялық гемолиз канды біресе жылытып , біресе суытудан болады.Әсіресе мұздатқыштан шыққан қанды еріиткен кезде болады.Мұз кристалдары эритроциттің қабығын жыртады.Дене темп 42 С асса қан гемолизденеді.
- Механикалық гемолиз-қанды шайқап араластыру салдарынан эритроцит мембранасы жыртылады.Сол үшін ыдыстағы қанды бір жерден екінші жерге апарғанда абайлап тасу керек.
Электрлік гемолиз - Электрлік генмолиз-электр тогының әсерінен болады.Ультра сәулелері мен рентген сәулелері күшті болса эритроцит қабығын бұзады.
Достарыңызбен бөлісу: |
