Гісторыя беларускай літаратуры (ХІХ ст. – 1970-я гады ХХ ст.)
жүктеу/скачать 3.81 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Лірыка Я. Купалы
- А раны на сэрцы – каму іх паняць!
- Драматургія Я. Купалы
Янка КупалаБіяграфія1. Назваць поўнае сапраўднае імя Янкі Купалы. а) Канстанцін Міхайлавіч Міцкевіч; б) Іван Дамінікавіч Луцэвіч; в) Кандрат Кандратавіч Атраховіч. 2. Якім відам працоўнай дзейнасці займаўся бацька Янкі Купалы? а) ён быў лесніком; б) настаўнічаў; в) арандаваў зямлю. 3. На якой мове і дзе навучыўся чытаць будучы паэт? а) на рускай, у мясцовай пачатковай школе; б) беларускай, з дапамогай бацькоў; в) польскай, з дапамогай вандроўнага «дарэктара». 4. Якую навучальную ўстанову закончыў Янка Купала? а) Бяларуцкае народнае вучылішча; б) Нясвіжскую настаўніцкую семінарыю; в) Бабруйскае павятовае вучылішча. 5. Якую ролю ў асветніцкім развіцці Янкі Купалы адыграў З. Чаховіч? а) Дзякуючы яму Янка Купала ўпершыню пазнаёміўся з сакрэтамі вершаскладання. б) Ён пазнаёміў Янку Купалу з багатай гісторыяй беларускага народа. в) З. Чаховіч меў вялікую бібліятэку, якой карыстаўся Я. Купала, павышаючы свой інтэлектуальны ўзровень. 6. На якой мове, дзе і калі былі надрукаваны першыя творы Я. Купалы? а) На беларускай, у газеце «Северо-Западный край», за 15 мая 1905 г. б) На польскай, у часопісе «Зерне», за 1903 г.
а) парада яго першага літаратурнага настаўніка Уладзіміра Самойлы; б) вырашальны ўплыў у гэтым плане аказалі падзеі 1904–1905 гг.; в) знаёмства Я. Купалы з кніжкамі «Дудка беларуская» Ф. Багушэвіча і «Гапон» В.І. Дуніна-Марцінкевіча. 8. 3 якога года пачалі друкавацца вершы Янкі Купалы ў газеце «Наша Ніва»? а) з 1906 г.; б) з 1907 г.; в) з 1908 г. 9. Як называўся першы зборнік вершаў Янкі Купалы? Калі і дзе ён быў выдадзены? а) «Песні жальбы», 1910 г., у Вільні; б) «Вянок», 1913 г., у Вільні; в) «Жалейка», 1908 г., у Пецярбургу. 10. Як называўся другі зборнік Я. Купалы? Калі і дзе ён быў выдадзены? а) «Шляхам жыцця», 1913 г., у Пецярбургу; б) «Родныя з’явы», 1913 г., у Вільні; в) «Гусляр», 1910 г., у Пецярбургу. 11. Як называўся першы драматычны твор Янкі Купалы? а) «Паўлінка»; б) «Раскіданае гняздо»; в) «Прымакі». 12. На працягу якога тэрміну Я. Купала працаваў рэдактарам газеты «Наша Ніва»? а) з 1910 па 1913 гг.; б) з 1913 па 1914 гг.; в) з 1914 па 1915 гг. 13. У 1916 г. Я. Купала апынуўся ў Смаленску. Што прывяло паэта ў гэты горад? а) Паэт меў там сустрэчу з перакладчыкамі сваіх твораў на рускую мову. б) Я. Купала збіраў матэрыялы для сваіх новых твораў. в) Я. Купала ў гэтым горадзе праходзіў вайсковую службу. 14. З якімі пачуццямі Я. Купала сустрэў падзеі кастрычніцкай рэвалюцыі? а) з вялікай радасцю; б) з пачуццём насцярожанасці; в) з пачуццём спадзявання на волю і лепшую долю беларускага народа. 15. Як літаратурная крытыка адазвалася на выхад зборніка Я. Купалы «Спадчына»? а) Крытыка з захапленнем вітала выхад новага зборніка Я. Купалы. б) Крытыка вельмі негатыўна сустрэла асобныя творы паэта, уключаныя ў зборнік «Спадчына». в) Крытыка сустрэла кнігу разгубленым маўчаннем. 16. У 1922 г. паралельна са зборнікам «Спадчына» Я. Купала закончыў п’есу «Тутэйшыя». Якія дамінантныя матывы пераклікаюцца ў зборніку і п’есе? а) Аўтар ставіць у цэнтр сваіх твораў вобраз беларуса, якога славіць «між народамі». б) Аўтар асуджае ў некаторых творах зборніка і п’есе нацыянальнае рэнегацтва, польскі і велікарускі шавінізм. в) У зборніку і п’есе Я. Купала звяртаецца да гісторыі беларускага народа, праслаўляе яго сённяшняе і з аптымізмам глядзіць у будучае. 17. У якім годзе і ў сувязі з чым Я. Купалу было прысвоена ганаровае званне народнага паэта Беларусі? а) у 1932 г. у сувязі з 50-годдзем з дня нараджэння; б) у 1928 г. у сувязі з 20-годдзем выхаду першага зборніка вершаў паэта; в) у 1925 г. у сувязі з 20-годдзем літаратурнай працы. 18. Як змяніліся жыццё і погляды Я. Купалы ў другой палове 1920-х гадоў? а) Я. Купала стаў нацыянальным песняром Беларусі, карыстаўся заслужанай пашанай у народзе і сярод дзяржаўных кіраўнікоў. Як удзячнасць за такія адносіны паэт услаўляў імклівы рух савецкай краіны да светлага будучага. б) Купалу насцярожвала палітыка адлучэння чалавека, селяніна ад зямлі, уласнасці, гвалтоўная калектывізацыя, нацыянальны нігілізм, рэлігійная нецярплівасць.
а) зараджэнне фашызму ў Германіі і яго паступовае распаўсюджанне па Еўропе; б) рэпрэсіі, якія пачаліся на тэрыторыі Беларусі, ганьбаванне асобы самога аўтара ў друку, раскулачванне маці і сястры паэта, рэгулярныя выклікі на допыты ў ДПУ.
а) Улады запалохвалі паэта, пагражаючы яму фізічнай расправай, турэмным зняволеннем. б) Яны стараліся далучыць паэта да актыўнага грамадскага жыцця, задобрыць яго дзяржаўнымі ўзнагародамі і прывілеямі.
а) у Смаленску; в) у Мінску; б) у Каўнасе; г) у Маскве.
а) у Мінску; в) у Ташкенце; б) у Ялце; г) у пасёлку Печышча ля Казані.
а) у 1943 г. на фронце; б) у 1944 г. у Мінску; в) у 1942 г. у Маскве. Лірыка Я. Купалы1. Выразнікам чыіх думак, трывог, барацьбы і спадзяванняў быў у сваёй паэзіі Я. Купала? а) маладой беларускай інтэлігенцыі; в) дробнапамеснай шляхты; б) працоўнага сялянства; г) рабочага класа.
а) В. Брусаў, У. Караленка; б) Ц. Гартны, Б. Тарашкевіч; в) Е. Янкоўскі, Л. Гіра. 3. У якой форме напісаны згаданы твор? а) у форме маналога; б) у форме дыялога; в) у форме паслання. 4. Які асноўны пафас верша Я. Купалы «А хто там ідзе?» а) Паэт даказвае імклівы рух беларусаў наперад, да сваёй ідэі. б) Паэт адлюстроўвае ў вершы бяздольны лёс беларускага народа. в) Аўтар упершыню заявіў свету пра нацыянальную і чалавечую годнасць беларусаў. 5. Уважліва прачытаць прыведзеныя радкі і назваць, якія сродкі мастацкай выразнасці выкарыстоўвае ў іх паэт (метафара, параўнанне, эпітэт, сімвал, алегорыя, літота). Глядзіце: во рукі і ногі ў ранах, А раны на сэрцы – каму іх паняць?!Па грудах, каменнях хадзіла я босай, Крывёю чырвонай дабрыла зямлю... 6. У якім з вершаў Янкі Купалы, напісаных у пачатковы перыяд яго творчасці, арганічна спалучаюцца ў адзіны мастацкі кантэкст вобразы сонца, баявога штандара, вольнай песні, навукі, якія ўвасабляюць светлы пачатак жыцця і супрацьпастаўляюцца яго цемры? а) «Воля»; в) «Песня званара»; б) «Пакіньма напуста на лёс свой наракаць...»; г) «Ужо днее».
а) Паэт выступае супраць польскіх шавіністаў, якія лічылі Беларусь часткай сваёй дзяржавы, а яе народ – усходнімі крэсамі. б) «Ворагамі Беларушчыны» Купала называе нацыянальных здраднікаў, якія адракліся ад свайго народа, яго гісторыі. в) Твор быў напісаны «пасля дзікіх нападак» на ўсё беларускае з боку рускіх і польскіх «чарнасоценных газетак». Менавіта іх аўтараў і ўсіх, хто выступаў супраць беларускасці, паэт называе «ворагамі Беларушчыны». 8. Па якой прычыне верш «Перад вісельняй», напісаны ў 1908 г., быў надрукаваны толькі ў 1929 г.? а) Аўтар лічыў твор яшчэ не дасканалым у мастацкім сэнсе, таму некалькі разоў перапрацоўваў яго. б) Змест твора быў накіраваны супраць расійскага самадзяржаўя, таму і не друкаваўся ў дарэвалюцыйны час.
а) крывавыя падзеі 9 студзеня 1905 г.; б) першая руская рэвалюцыя 1904–1905 гг.; в) руска-японская вайна 1904 г. 10. У вобразе каго выступае лірычны герой купалаўскага верша «Песня званара»? а) у вобразе паэта-вешчуна; б) у вобразе музыкі-званара; в) у вобразе чароўнага казачніка. 11. Якую ролю ў вершы «Песня званара» іграе вобраз касы? а) яна сімвалізуе смерць; б) гэта прылада, якая сімвалізуе цяжкую працу селяніна-мужыка; в) гэта зброя бунтароў-касінераў, паўстанцаў Каліноўскага. 12. Хто, на думку многіх беларускіх літаратуразнаўцаў, быў натхняльнікам большасці інтымных вершаў Я. Купалы? а) Паўліна Мядзёлка; б) Уладзіслава Станкевіч; в) Алаіза Пашкевіч. 13. Якімі рысамі характару надзяляе паэт у сваіх вершах закаханых? – рацыяналізмам, удумлівасцю, адказнасцю, добразычлівасцю, пяшчотай, уважлівасцю, інтэлігентнасцю, прадбачлівасцю, клапатлівасцю. 14. Якія з ніжэйпрыведзеных вершаў Я. Купалы можна аднесці да твораў патрыятычнай тэматыкі? «Выйдзі...», «Не праспі», «Моладзі», «Вясна», «Прарок», «Лён», «Я ад вас далёка». 15. Выберыце кантрастныя сімвалы, якія паэт выкарыстоўвае ў вершы «Выйдзі»: – зімовы рабскі сон, вясна, дзікая зімняя апека, бліск сонца, зімовы сівер, лахманы, неба, песня, лета, восень, сцюжы, зоры, віхры, халады. 16. Які з ніжэйпералічаных вершаў паэта быў упершыню надрукаваны ў часопісе для дзяцей і юнацтва «Лучынка», што рэдагавала сяброўка Я. Купалы Цётка? а) «Прарок»; б) «Моладзі»; в) «Не праспі». 17. Якая ідэя настойліва і адкрыта ўпершыню прагучала ў вершы «Прарок»? а) ідэя яднання народаў у барацьбе за права «людзьмі звацца»; б) ідэя народнага сходу, на які збірае прарок падняволеныя народы; в) ідэя вялікай ролі паэта-прарока на шляху да сацыяльнай волі народа. 18. Дзе быў напісаны Купалам верш «Я ад вас далёка...»? а) у Пецярбургу; в) у Смаленску; б) у Вільні; г) у Акопах.
а) вобраз Нёмана; б) вобраз Белавежскай пушчы; в) вобраз чалавечага ценю, які ўстае з магілы. 20. Якія настроі гучаць у вершах Я. Купалы, напісаных у апошнія два месяцы 1918 г.? а) У вершах гэтага часу паэт вітае падзеі кастрычніцкай рэвалюцыі і верыць, што яна дала народам Расіі ўсе магчымасці для самастойнага незалежнага жыцця. б) У большасці вершаў названага часу Купала асуджае братазабойчую грамадзянскую вайну, справакаваную рэвалюцыяй, у якой паэт поўнасцю расчараваўся.
а) музыкаў-вандроўнікаў, якія ездзілі ад вёскі да вёскі, ад горада да горада і знаёмілі народ са сваімі сумнымі песнямі-жальбамі; б) бежанцаў, якіх вымусіла пусціцца ў вандроўку грамадзянская вайна; в) беларусаў, якія бясконца блукаюць у злоснай завеі, не маючы выйсця на светлы шлях. 22. Хто з’яўляецца аўтарам музыкі, напісанай на словы верша Я. Купалы «Спадчына»? а) М. Равінскі; б) І. Лучанок; в) А. Багатыроў. 23. Да якой лірыкі адносіцца верш «Мая навука»? а) да пейзажнай; б) да інтымнай; в) да тэмы паэта і паэзіі. 24. Які сэнс укладвае Я. Купала ў словы «Мая навука»? а) Ён мае на ўвазе сваю вучобу ў Сенніцкім двухкласным вучылішчы, Бяларуцкім народным вучылішчы, курсах Чарняева ў Пецярбургу. б) Навукай для Купалы было само жыццё, родная маці, прырода, праца.
а) у вершы «Спадчына»; б) у вершы «Свайму народу»; в) у вершы «...О так! Я – пралетар!...» 26. Якія біблейскія матывы гучаць у вершы Я. Купалы «І прыйдзе...»? а) матывы дабрыні, гуманнасці; б) матывы сумленнасці, справядлівасці і адказнасці перад будучымі пакаленнямі; в) матывы богапаслушэнства і пакорлівасці. 27. Якія мастацкія творы былі напісаны Я. Купалам у час Вялікай Айчыннай вайны? – «Грабежнік», «Забытая скрыпка», «Паўстаў народ», «Над магіламі», «Зноў будзем шчасце мець і волю», «Слава табе, армія!..», «Беларускім партызанам». Драматургія Я. Купалы1. Якія адносіны былі ў Янкі Купалы да драматургіі і тэатра? а) Купала не поўнасцю разумеў гэты від мастацтва; б) з’яўляючыся па сваёй мастакоўскай прыродзе паэтам-лірыкам, Купала быў абыякавы да драматургіі і тэатра; в) Купала вельмі рупіўся пра беларускі тэатр і яго нацыянальны рэпертуар. 2. Якія з ніжэйпералічаных п’ес належаць Я. Купалу? «Партызаны», «Паўлінка», «Адзін лапаць, адзін чунь», «Прымакі», «Раскіданае гняздо», «Амністыя», «Тутэйшыя», «Соль». П’еса «Тутэйшыя» 1. У якім годзе была напісана п’еса? а) у 1922; б) у 1918; в) у 1920. 2. Які час адлюстраваны ў творы? а) падзеі 1921 г., звязаныя з падпісаннем Рыжскага дагавора; б) падзеі 1918 г., звязаныя з утварэннем БНР; в) падзеі з лютага 1918 г., калі ў Мінск уступаюць нямецкія акупанты, і па чэрвень 1920 г., калі Чырвоная Армія вызваляе сталіцу. 3. Калі п’еса ўпершыню была надрукавана і калі была пастаўлена на сцэне? а) у 1924 і ў 1926 гг.; б) у 1925 і ў 1927 гг.; в) у 1982 і ў 1988 гг. 4. Па якой прычыне п’еса амаль 60 гадоў не перавыдавалася і не ставілася на сцэне? а) Купала лічыў яе не вельмі дасканалай у мастацкім сэнсе, таму даў запавет не друкаваць яе. б) П’еса была згублена і толькі ў канцы 80-х гадоў знойдзена літаратуразнаўцамі. в) П’еса была забаронена тагачаснай «рэвалюцыйнай крытыкай», а сам Купала быў абвінавачаны ў нацыяналізме. 5. Якое жанравае вызначэнне даў Купала сваёй п’есе? а) сатырычная камедыя; б) народная драма; в) трагічна-смяшлівыя сцэны. 6. Па якой прычыне беларус па нараджэнні Мікіта Зносак становіцца «тутэйшым», здраджвае сваім чалавечым святыням? а) па прычыне сваёй неадукаванасці; б) па прычыне сваёй абыякавасці; в) па прычыне свайго прыстасавальніцкага характару і імкнення да кар’еры. 7. Па якім асноўным прынцыпе жыве Мікіта Зносак? а) «Эх, каб я быў, меджду протчым, царом! Завёў бы я ад Азіі да Аўстраліі, ад Афрыкі да Амерыкі і ад Смаленску да Берліну адзін непадзельны рускі язык і жыў бы сабе прыпяваючы»; б) «Хто мне лепей плаціць, таму і служу, і кіхаць хачу на ўсякія ідэі».
а) Гэтыя вобразы – адкрытая сатыра на ўсходнюю і заходнюю краіны, якія выступалі супраць беларускай дзяржаўнасці. б) На прыкладзе гэтых вобразаў Купала паказвае тую вялікую асветніцкую дапамогу, якую аказвалі Беларусі расійскія і польскія вучоныя.
а) Лявон Гарошка; в) Янка і Аленка; б) Генрых Лютавіч; г) Наста Пабягунская.
жүктеу/скачать 3.81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|