«Информатика және математика» кафедрасы 6B06- жаратылыстану ғылымдар бағыты бойынша бакалавриат даярлау


Локальды көріністі модельдеу, модель элементтерінің агрегациясы және жалпыламасы



бет36/39
Дата04.12.2023
өлшемі280.56 Kb.
#485406
түріБілім беру бағдарламасы
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39
Деректер базалары

Локальды көріністі модельдеу, модель элементтерінің агрегациясы және жалпыламасы.
Инфологиялық модельдеудің мақсаты - құрылатын деректер қорында сақтауға ұсынылатын, адамға керекті сол ақпаратты жинау және көрсету тәсілдерімен қамтамасыз ету. Сондықтан деректердің инфологиялық моделін нақты тіл аналогиясы бойынша тұрғызуға тырысады (соңғысы мәтінді компьютерлік өңдеу күрделігінен таза түрінде қолданылуы мүмкін емес). Инфологиялық модельдің негізгі жоба элементтері ол мән, оның қасиеттері және арасындағы байланыс болып табылады (атрибуттары).
Мән - деректер қорында сақталу жөніндегі ақпаратты ерекшелейтін кез келген (бір бірінен айырмашылығы бар объект). Мән дегеніміз ол адам, орынар, тік ұшақтар, дәм, түс және т.б. Мынадай түсініктерді айыра білу керекмән типі және мән экземпляры  сияқты. Мән типі түсінігіне тұтас болатын бір текті тұлға, зат, жағдай немесе идея жатады. Мән экземплярына жиындағы нақты зат жатады. Мысалы, мән типі ҚАЛА болуы мүмкін, ал экземпляр – Москва, Киев және т.б.
Атрибут - мәннің аты өзгертілген сипаттамасы. Оның аталуы мәннің нақты типі үшін уникальды, бірақ мәннің әртүрлі типтері үшін бірдей болуы керек (мысалы, ТҮС көптеген мән үшін анықталады: ИТ, АВТОМОБИЛЬ, ТҮТІН және т.б.). Атрибуттар мән жөнінде қандай ақпарат жинау керектігін анықтау үшін қолданылады. АВТОМОБИЛЬ мәні үшін мысалы атрибут ТИП, МАРКА, НӨМІР БЕЛГІСІ, ТҮС және т.б. болады. Мұнда тағы тип және экземпляр арасындағы ерекшелік бар:
Қызыл, Көк, Банан түсті, Ақ түн және т.б., бірақ мәннің әр экземплярына атрибуттың бір мәні меншіктеледі. Атрибут және мән типтері арасында ерекшелік жоқ. Атрибут тек мән типімен байланыста болады. Басқа контексте атрибут өз бетінше мән бола алады. Мысалы, автомобиль заводы үшін түс – бұл тек өнім шығарушы атрибуты, ал бояу фабрикасындағы түс – мән типі.
Кілт - атрибуттың минимальды жиыны, олардың мәні бойынша керекті мән экземплярын табуға болады. Минимальдық білдіреді, кез келген атрибут жиынынан шектеу, қалғандары бойынша мәнді идентификациялауға мүмкіндік береді. Мән үшін Кесте кілті болып Рейс_нөмірі атрибуты немесе жиын: Шығу_пункті, Ұшу_уақыты және Бару_пункті (шарт бойынша, бір пункттен екінші пунктке әр уақыт сайын бір тік ұшақ ұшады).
Байланыс - екі немесе одан көп мәндерді ассоцияциялау. Егер деректер қорын міндеті өзара бір бірімен байланыспаған тек сақтау болса, онда оның құрылымы қарапайым болады. Бірақ деректер қорын ұйымдастыруға қойылатын талаптардың негізгі біреуі – бұл бір мәнді басқаның мәнімен іздеу мүмкіндігімен қамтамасыз ету. Сол сияқты нақты деректер қорында жүздеген немесе мыңдаған мәндер болуы мүмкін, онда олардың арасында теория жүзінде миллион байланыс орнатылуы мүмкін. Мұндай көптеген байланыстың бар болуы инфологиялық модель күрделігін анықтайды.
Байланыс сипаттамасы және модельдеу тілі. Инфологиялық модель құру кезінде ER-диаграмм (ағылшынша Entity-Relationship, т.с. мән-байланыс) тілін қолдануға болады. Мұнда мәндер белгіленген тікбұрышпен, ассоциациялар - белгіленген ромб немесе алты бұрышпен, атрибуттар - белгіленген овалмен, ал олардың арасындағы байланыс - байланыс деңгейі қойылатын бағытталмаған қабырғамен кескінделеді («көп» сөзін ауыстыратын, 1 немесе әріп қойылады") және қажетті түсініктеме келтіріледі.
Екі мән арасында, мысалы А және В арасында төрт түрлі байланыс болуы мүмкін.
Бірінші типі – БІРГЕ-БІР (1:1) байланысы: әр уақыт сайын әр А мән экземплярына В мән экземплярының 1 немесе 0 тиісті болады.
Кесте құрғанда маңызды болыптабылады. Бұндай жағдай болмау үшін кілттік өріс өріс бір көрсетеді. Бір немесе бірнеше өрістер кілттікбола алады. Кестедегі жазбалар ретсіз немесе енгізілген реті реті бойынша орналастыра алады.Мысалы: алфавит бойынша жылы үшін қолданылады, кестені қолданушыға ыңғайлыреті бойынша көрсетуін қамтамасыздандырады.
Индекстер екі түрлі болып бірінші ретті екінші ретті болып бөлінеді.Бірінші ретті индекс деп деректер базасы құрылғандағы өрістердіайтамыз.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет