5. ӨНДІРІСТІ ЖЕДЕЛ ЖОСПАРЛАУ ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ҚҰЖАТТАР
Жедел жоспарлау өндірісті нақты ұйымдастыруға мүмкіндік береді, шикізатты, жабдықтарды, өндірістік аудандарды және жұмыс күшін тиімді қолдануды қамтамасыз етеді. Өндірісті жедел жоспарлау қажеттілігі қоғамдық тамақтандыру кәсіпорнын ұйымдастыру ерекшеліктеріне, өндірілетін өнімдердің кең ассортиментіне, тағамдар мен шикізаттар номенклатурасының жиі ауысуына, тұрақсыз сұраныс пен маусымдылыққа ннегізделеді.
Жедел жоспарлау мәні кәсіпорын бағдарламасын құраудан тұрады. Өндірістік бағдарламаны жоспарлау жұмыстарымен өндіріс меңгерушісі (орынбасар), өндірістік цех бастығы, бригадир, бухгалтерия жұмысшылары айналысады.
5.1. Алдын-ала даярлау кәсіпорын өндірісінің жұмысын жедел жоспарлау
Алдын-ала даярлау кәсіпорнының өндірістік бағдарламасын құру үшін келесі мәліметтер қажет:
өндірілетін өнім (жартылай фабрикат, аспаздық өнім, ұннан жасалған кондитерлік өнімдер) ассортименті
кәсіпорынның техникалық жабдықталуы
алдын-ала даярлау кәсіпорнымен немесе арнайы алдын–ала даярлау цехтарымен келісімге отырған қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарымен бөлшек сауда желілері;
осы кәсіпорындарғңа қажетті өнім ассортименті мен мөлшері;
толық даярлау кәсіпорындары үшін тамақ өнеркәсібі өндіретін жэартылай фабрикаттар көлемі.
Өндірісті жедел жоспарлау белгілі-бір ретпен жүзеге асады, сондықтан технологиялық үрдісті дұрыс ұйымдастыруға, еңбекті рационалды ұйымдастыруға, әрбір жұмысшының өз міндетін нақты орындауға ықпал ететін белгілі бір ұйымдастырушылық жағдай құру керек. Өндіріс жұмысын жедел жоспарлауда диспетчер қызметі маңызды орын алады.
Алдын-ала дайындау кәсіпорыны мен маманданған алдын-ала даярлау цехтары өндірісін жедел жоспарлау келесі ретте жүзеге асады. Келісім шарт құрылған кәсіпорындар жартылай фабрикатарға, аспаздық және ұннан жасалған кондитерлік өнімдерге күндізгі тапсырыстар құрады да оны алдын-ала даярлау кәсіпорындарының диспетчерлік өызметке (бөлімге) жібереді. Диспетчерлік қызметте қабылданған тапсырыстар барлық өнім түрі бойынша жинақталып, күндізгі өндірістік жоспар түрінде цехқа жіберіледі. Тапсырыстың бір экземпляры тапсыырысты ары қарай жинақтау үшін экспедицияға түседі, тапсырыстар орындалуынан бір күн бұрын қабылданады. Бұл өндірістік цехқа тапсырыс бойынша өнім өндірудің технологиялық үрдісін жүзеге асыру үшін қажетті шикізаттар, өнімдер ассортименті мен мөлшерін алдын-ала қажеттілігімен түсіндіріледі.
57
Жартылай фабрикаттар мен аспаздық өнімдер ТШ, ССТ, сонымен қатар шикізатты суық және жылулық өңдеу кезінде қалдықтар мен шығындар нормалар жинағына сәйкес өндіріледі.
Көкөніс жартылай фабрикаттарының шығынын есептеу үшін мына формула қолданылады:
мұндағы Рк.ж – көкөніс фабрикаттарының массасы (нетто), кг; Рк – көкөніс шикізаты массасы (брутто), кг;
N – Рецептуралар жинағы бойынша шикізат түрі мен маусымына байланысты қалдық нормасы, %
Берілген шикізат массасынан ет жартылай фабрикаттары шығымын есептеу үшін мына формула қолданылады:
мұндағы: Qе.ж – берілген түрлі ет жартылай фабрикаттарының мөлшері (дана, порция, кг);
Qм – жартылай фабрикаттар алынатын ет массасы, кг.
-аспаздық кезінде сәйкес ет бөліктерінің меншікті үлесін ескеретін пайыз;
gп- жартылай фабрикат порциясының массасы, кг. (рецептуралар жинағы бойынша).
Мысалы, 1 категориялы 500 кг сиыр етінен дайындауға болатые нетто массасы 119 г азу порцияларының санын анықтау. Жамбас-сан бөлігінің бүйірлік және сыртқы кесектер шығымы 10,1 % тең.
Азу порцияларының саны = 50010,1/100-0,119=424
Алдын-ала даярлау кәсіпорындарында шикізаттарды қолдану дұрыстығын және өндірілетін жартылай фабрикаттар санын бақылауды жүзеге асыру үшін цех бастығы шикізат массасын ірі кесекті жартылай фабрикаттарға бөлшектеуге акті 61 форма бойынша құрастырады. Актта цехқа түскен шикізаттың аты мен мөлшері натуралды және құндық түрде, ірі кесекті жартылай фабрикаттар шығымы нормасы рецептуралар жинағы бойынша пайызбен және килограммен көрсетіледі. Актқа цех бастығы қол қояды, бухгалтерияда тексеріп, кәсіпорын директоры бекітеді.
Кондитерлік цехтар жұмысы өнім өндіру бойынша жоспарлық тапсырысқа сәйкес жүзеге асады. Кәсіпорын қоймасында бар шикізаттар мен тапсырыстардан кондитерлік цех бастығы немесе бригадир 76 түр бойынша наряд–тапсырыс құрастырады. Наряд-тапсырыс – тапсырыс бойынша өнімдерді даярлау жөнінде өндірістік тапсырманы есептеу және шикізат қажеттілігін аныөтау үшін арналған құжат. Наряд-тапсырыс шикізатты қоймада өндіріске жіберу үшін негіз болады (5.1-кесте).
58
5.1 кесте Кондитерлік өнімдерді даярлауға наряд-тапсырыс
Өнім коды
|
4110
Бирюсанка торты
|
4103
Прага торты
|
4103
Прага торты
|
4118
Вацлавский торты
|
4118
Вацлавский торты
|
4119
Зденка торты
|
4101
Бисквит торты
|
4101
Бисквит торты
|
4452
Жаңғақ пирожное
|
4161
Картошка пирожное
|
Барлығы, кг,л
|
аталуы
|
1
Шығым нормасы,г Тапсырылған саны, дана
Қажетті шикізат мөлшері,кг:
1 категориялы емдәмдік жұмыртқа сарыуызы
ақуыз меланж
Жоғары сұрыпты сары май
Жоғарғы немесе 1-ші сұрыпты сары май Жоғарғы, 1-ші сұрыпты, әуесқойлық сары май Табиғи сүт Қоюландырылған сүт
|
2
|
3
860 140
34,125
3,437
27,293
14,28
|
4
1720 5
2,4375
0,2455
1,9495 1,9495
1,02
|
5
750 280
42,168
61,362
26,838
|
6
|
7
840 180
28,296
39,204
17,154
|
8
100 110
26,862
23,793
9,515
|
9
2000 5
2,442
2,163
0,865
|
10
145 900
2,205
8,811
11,304
3,528
|
11
54 500
8,33
6,815
2,225
|
12
36,56
15,95
18,711 119,9 29,24
32,37
144,25
45,9 21,9
|
650 180
10,062
18,711
27,999
|
1300 10
3,012
4,383
1,917
|
59
4.1- кестенің жалғасы
1
|
2
6,705
0,027
37,179
0,158
4,797
2,277 5,166
1,44 1,026
|
3
29,988 0,035 0,287
1,134 6,573
4,403
|
4
2,142 0,00025 0,0205
0,081 0,4695
0,3145
|
5
0,0042
62,734
3,836 3,446 5,292
18,662
1,428 4,214
3,066
|
6
0,0003
4,481
0,274 0,389 0,378
1,333
0,102 0,301
0,219
|
7
0,225
0,045
43,317 0,090
2,448 4,851 2,286
13,842
1,971
2,691
|
8
0,033 12,694
26,939 0,165 0,231 3,223
0,22 1,98
3,344
|
9
0,003 1,154
2,449 0,015 0,021 0,293
0,02 0,18
0,304
|
10
3,078 0,072 6,876 0,027
4,743 0,684
0,036
|
11
0,055 4,49
4,995 0,05 0,07 1
0,305
0,025
|
12
6,7 0,225 0,0045 0,045 0,072 21,42 0,072 221,4 0,39 0,78 11,07 20,23 9,86 7,04 33,84
3,8 16,9 2,2 1,44 10,7
|
кілегей агар Ванилин
Лимон қышқылы Ром эссенциясы Қант ұнтағы
Тұз Құмшекер Эссенция
Ванильді ұнтақ Крахмал Жаңғақ
Сірне Тосап
Консервіленген жемістер шоколад-глазурь Какао ұнтақ Цукат
Лимон тіліктері Шарап
|
Қабылдаған цех бастығы қолы
|
Достарыңызбен бөлісу: |