Iшек жиынтығы және оның пайдаланылуы. Бiр малдан алынған өңеш, iшек және қуық қосындысы iшек жиынтығы деп, ал iшектiң шажырқаймен бiрлестiгi отока деп аталады. Iшектi өңдеу кезiнде iшек жиынтығы анатомиялық және өндiрiстiк тауарлық аттары бар бөлшектерге бөлiнедi (9.1-кесте). Сиырдың iшек жиынтығы 7 бөлiктен тұрады:
Iшек жиынтығы және оның пайдаланылуы. Бiр малдан алынған өңеш, iшек және қуық қосындысы iшек жиынтығы деп, ал iшектiң шажырқаймен бiрлестiгi отока деп аталады. Iшектi өңдеу кезiнде iшек жиынтығы анатомиялық және өндiрiстiк тауарлық аттары бар бөлшектерге бөлiнедi (9.1-кесте). Сиырдың iшек жиынтығы 7 бөлiктен тұрады:
- өңештiң астыңғы дәнекер ұлпалы қабат, ұзындығы 0,35-1 м, диаметрi 30-60 мм, массасы - 0,07 - 0,15 кг;
- 12 елi iшек - немесе жуан, ұзындығы 1,0 - 1,5 м, диаметрi 30-60 мм, массасы- 0,3 кг астам;
- аш iшек немесе мықын, ұзындығы 25 -50 м, диаметрi 25-50 мм;
- бүйен мен тоқ iшектiң жуан бөлiгi, ұзындығы 0,7-2 м, диаметрi - 80-200 мм, массасы 1,5 кг артық;
- тоқ iшек және тiк iшектiң бөлiгi, ұзындығы 5-12 м, диаметрi 30-70 мм, массасы 2,7 кг аса;
- тiк iшектiң соңғы жуан жерi, ұзындығы 0,3–1 м, диаметрi 80-200 мм, массасы 0,35 кг.
2-3 айлық бұзау iшек жиынтығына тоқ iшек (бүйен, тоқ ішек, тiк iшек), ал сүт емiп жүрген бұзаудың тек ұлтабары ғана жатады.
Қой, ешкi iшек жиынтығына iшектiң бәрi кiредi. Аш iшек, (12 елi, аш, мықын), қой аш iшегiнiң ұзындығы 20-35 м, ешкiнiң - 12-20 м, диаметрi -14-30 мм, массасы 0,5 кг астам. Бүйен және тоқ iшектiң кең бөлiгi қосылған iшегi, ұзындығы 0,4 - 0,5 кг. Қой бүйені, ұзындығы 2,5-3,8 м, диаметрi 14-22 мм, массасы 0,4-0,5 кг. Қой бүйенi «Консервiленген шикi iшек» жиынтығына кiрмейдi, оны балғын күйiнде өңдеп, белдiктер тiгуге пайданылады.
Мал түрi
|
Анатомиялық атауы
| |
Өндiрiстiк атауы
|
Мөлшерi, ұзындығы,
енi, м, мм.
| |
Қазақша
|
Орысша
| | |
Сиыр
|
Өңеш
12 елi
Аш
Бүйен iшек
Тоқ iшек
Тiк iшек
Қуық қабы
|
Пищевод
12 перстная
Тонкие
Слепая
Ободочная
Прямая
Мочевой пузырь
|
Пикало
Жуан черева
Черева
Синюга
Круг
Проходник
Пузырь
|
0,35-1,0 30-60
1,0-1,5 30-60
25-50 25-50
0,7-2,0 80-200
5,0-1,2 30-70
0,3-1,0 80-200
0,15-0,4
|
Қой
|
Ащ iшек
Бүйен
Тоқ iшек
Тiк iшек
|
Тонкие
Слепая
Ободочная
Прямая
|
Қой черевi
Қой синюгi
Қой кругi
Гузенка
|
20-35 14-30
0,4-1,5 40-80
2,5-3,5 14-22
0,5-1,0 25-35
|
Шошқа
|
Аш iшек
Тоқ iшек
Бүйен
Тiк iшек
Қуық
|
Тонкие
Ободочная
Слепая
Прямая
Мочевой пузырь
|
Черева
Кудрявка
Глухарка
Гузенка
Пузырь
|
13-27 20-40
2,5-3,5 40-110
0,2-0,4 50-120
0,5-1,75 50-80
0,15-0,4
|
Жылқы
|
Аш
|
Тонкии и
подвздочный
|
Черевалар
|
10 – 12
|
Достарыңызбен бөлісу: |