Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
С. Торайгыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Химия және химиялық технологиялар кафедрасы
«Зат құрылысы» пәнінен
050606 «Химия» мамандығының студенттеріне арналған
ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Павлодар
Мамандықтың мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты және типтік бағдарлама негізінде әзірленген жұмыс оқу бағдарламасын бекіту парағы
|
|
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.3/31
| БЕКІТЕМІН ОІ жөніндегі проректор
_________ Пфейфер Н.Э.
20___ж. «___»__________
Құрастырған: _________________ х.ғ.к., аға оқытушы А.К. Колпек
Химия және химиялық технорлогиялар кафедрасы
«Зат құрылысы» пәні бойынша
050606 – Химия мамандығының студенттеріне арналған
ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Жұмыс бағдарламасы мамандықтың Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты 3.08.346-2006 және РОӘК-ң 22.06.2009 ж. бекітілген типтік бағдарламасы негізінде әзірленген
20___ж. «___» ________ кафедра отырысында ұсынылған №___ хаттама
Кафедра меңгерушісі _______ Жапаргазинова К.Х. 20___ж. «___»___________
Химиялық технологиялар және жаратылыстану факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған 200_ж. «_____»____________ №____ хаттама
ОӘК төрайымы _____________ Буркитбаева У.Д. 20___ж «___»___________
КЕЛІСІЛГЕН Факультет деканы__________________ Ахметов Қ.Қ. 20___ж. «___»________
МАҚҰЛДАНДЫ:
ОҮЖжӘҚБ бастығы ____________ А.В. Варакута 20__ж. «_____»_______
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған
20__ж. «___»______________ №____ хаттама
1 ПӘННІҢ МАҚСАТЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ
Пәннің мақсаты - «Зат құрылысы» пәнәнінің негізгі мақсаты бейорганикалық курсын және басқа химия пәндерін оқып білу үшін, сол пәндердің негізін қалап, алғашқы мағлұмат беру.
Пәннің міндеті - химиялық заңдарға, әдістерге, тоерияларға физикалық түсінік беру.
Пәнді оқу нәтижесінде студенттерде:
- оқу процессінде студенттер физикалық химияның әдістерін және есептерді, тепе – теңдік константасын есептеу әдістерін, есептеу техникасының әдістерін қолдана білу.
- химиялық есептерді шығаруда химиялық заңдылықтарды қолдана білу; химиялық реакциядан шыққан өнімдерді дұрыс есептей білу; тепе-теңдік константасын есептеу үшін соңғы кездегі термодинамикалық анықтамаларды дұрыс қолдана білу; әр түрлі диогаммалардың мәндерән қолдана білу; химиялық процестердің кинетикалық параметрлерін есептей білуге икемді болу;
2 Пререквизиттер
Осы пәнді меңгеру үшін төмендегі пәндерді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар қажет:
-
Металдар химиясы.
-
Химиялық термодинамика. Ерітінділердегі тепе-теңдік.
-
Органикалық химияның теориялық негіздері
-
Элементтерді анықтау әдістері
-
Химиялық сандық талдау
3 Постреквизиттер
Пәнді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар келесі пәндерді меңгеру үшін қажет:
1. Стереохимия
4 Пәннің мазмұны
4.1 Пәннің тақырыптық жоспары
№ р/с
| Тақырыптар атауы |
Сабақ түрлері бойынша қарым-қатынастық сағаттар саны
|
Дәріс
|
Лаб.
|
Тәж
|
ОСӨЖ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1
|
Кіріспе. Заттың құрылысы туралы ілім. Атом құрылысы. Кванттық механиканың басталуы.
|
2
|
-
|
1,5
|
5
|
2
|
Сутегі атомы үшін сызықтық теңдеулерді
шешу әдістері. Көпэлектронды атомдар үшін Шредингер теңдеуін қолдану әдісі.
|
2
|
-
|
1
|
5
|
3
|
Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі және
атом құрылысы. Электрон қабаттарының
электрон бұлттарымен толтырылуы.
Атом ядросы.
|
1
|
1,5
|
|
5
|
4
|
Молекукланың құрылысы. Коваленттік байланыстың квантты түсіндірілуі.
|
1
|
2
|
|
5
|
5
|
МО – ЛКАО әдістері
|
1
|
|
1
|
5
|
6
|
Комплексті қосылыстардағы химиялық байланыстар.
|
1
|
2
|
|
|
7
|
Иондық байланыс.
|
1
|
|
1
|
5
|
8
|
Иондардың полярлылығы.
|
1
|
|
1
|
5
|
9
|
Химиялық элементтердің периодтық
жүйесі.
|
2
|
|
|
5
|
10
|
Қышқылдар, негіздер және амфотерлі
қосылыстар.
|
1
|
2
|
|
5
|
11
|
Тотығу дәрежесі.
|
1
|
|
1
|
5
|
12
|
Конденсирлену күйі.
Кристалдану күйі.
Сұйық және амфотерлік күй.
|
1
|
|
1
|
5
|
Барлығы:
|
15
|
7,5(15)
|
7,5
|
60
|
4.2 Пән тақырыптарының мазмұны
1. Тақырып Кіріспе. Атом құрылысы. Кванттық механиканың дамуы. Заттың құрылысы туралы ілімнің жаратылыстану ғылымы ретінде қалыптасуы.
Жарықтың және микробөлшектердің сызықтық және корпускулярлық қасиеті. Де Бройль толқындары. Шредингер теңдеуі туралы түсінік. Сызықтық функцияның физикалық түсінігі.
2. Тақырып Сутегі атомы үшін сызықтық теңдеулерді шешу әдістері. Көпэлектронды атомдар үшін Шредингер теңдеуін қолдану әдісі.
Кванттық сандардың физикаолық сипаттамасы. Атомдық орбиталдар. Атомдардың қалыпты және қозған күйлері. Көп электронды атомдар үшін Шредингер теңдеуін қолдану әдістері.
3. Тақырып Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі және атом құрылысы. Электрон қабаттарының электрон бұлттарымен толтырылуы. Атом ядросы.
Электрондардың тартылу ережесі. Атомдық орбиталдардың салыстырмалы энергиясы және оларға әсер ететін факторлар. Атомдық орбиталдарды толтыру принциптері. Элементтердің периодтық жүйесі.Химиялық элементтер қасиеттерінің периодтық жүйеге тәуелді өзгеруі.
4. Тақырып Молекукланың құрылысы. Коваленттік байланыстың кванттық тұрғыда түсіндірілуі.
Химиялық байланыс типтері және негізгі түсініктер. Химиялық байланыстардың туындау себептері.
5. Тақырып МО – ЛКАО әдістері.
Молекулалық орбитал әдісінің негізгі қағидалары. Молекулалық иондар. МО және ВБ әдістерін салыстыру. Екі және үш атомды қосылыстардың орбиталдарының энергетикалық диограммасы.
6. Тақырып Комплексті қосылыстардағы химиялық байланыстар.
Кристалды алаңдағы лигандтар теориясы. Лигандтардың спектроскопиялық қасиеттері. Комплексті қосылыстардың қасиеттері және құрылымы
7. Тақырып Иондық байланыс.
Химиялық байланыс типтері, олардың қасиеттері. Молекулааралық байланыстардың қасиеттері. Иондардың байланысу тәртібі.
8. Тақырып Иондардың полярлылығы.
Молекулалық иондар. Қанықпаған және полярланбаған иондық байланыстар
9. Тақырып Химиялық элементтердің периодтық жүйесі. Перидтық жүйе туралы жалпы түсінік. Элементтердің периодтық жүйеде орналасу тәртібі.
10. Тақырып Қышқылдар, негіздер және амфотерлі қосылыстар. Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары және олардың қасиеттері, құрылысы, құрамы.
11. Тақырып Тотығу дәрежесі.
Молекулалардың байланысы. Элементтердің тотығу дәрежесінің өзгеруі. Тотығу – тотықсыздану реакциялары.
12. Тақырып Конденсирлену күйі.Кристалдану күйі. Сұйық және амфотерлік күй.
Кристалдар, олардың қасиеттері, кристалл торларының түрлері, кристалдардың құрылысы. Ван дер Вальс заңы. Сұйықтардың кристалдануы.
1) 1. Тақырып Кіріспе. Атом құрылысы. Кванттық механиканың дамуы. Заттың құрылысы туралы ілімнің жаратылыстану ғылымы ретінде қалыптасуы.
Жарықтың және микробөлшектердің сызықтық және корпускулярлық қасиеті. Де Бройль толқындары. Шредингер теңдеуі. Сызықтық функцияның физикалық түсінігі.
2) 2. Тақырып Сутегі атомы үшін сызықтық теңдеулерді шешу әдістері. Көпэлектронды атомдар үшін Шредингер теңдеуін қолдану әдісі.
Кванттық сандардың физикаолық сипаттамасы. Атомдық орбиталдар. Атомдардың қалыпты және қозған күйлері.
3) 3. Тақырып Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі және атом құрылысы. Электрон қабаттарының электрон бұлттарымен толтырылуы. Атом ядросы.
Атомдық орбиталдарды толтыру принциптері. Элементтердің периодтық жүйесі. Химиялық элементтер қасиеттерінің периодтық жүйеге тәуелді өзгеруі.
4) 4. Тақырып Молекукланың құрылысы. Коваленттік байланыстың кванттық тұрғыда түсіндірілуі.
Химиялық байланыс типтері және негізгі түсініктер.
5) 5. Тақырып МО – ЛКАО әдістері.
Молекулалық иондар. МО және ВБ әдістерін салыстыру. Екі және үш атомды қосылыстардың орбиталдарының энергетикалық диограммасы.
6) 6. Тақырып Комплексті қосылыстардағы химиялық байланыстар.
Комплексті қосылыстардың қасиеттері және құрылымы
7) 7. Тақырып Иондық байланыс.
Химиялық байланыс типтері, олардың қасиеттері. Иондардың байланысу тәртібі.
8) 8. Тақырып Иондардың полярлылығы.
Қанықпаған және полярланбаған иондық байланыстар
9) 9. Тақырып Химиялық элементтердің периодтық жүйесі.
Перидтық жүйе туралы жалпы түсінік. Периодтық жүйе бойынша элементтердің құлылысы мен қасиеттерінің өзгеруі.
10) 10. Тақырып Қышқылдар, негіздер және амфотерлі қосылыстар.
Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары және олардың қасиеттері, құрылысы, құрамы.
11) 11. Тақырып Тотығу дәрежесі.
Элементтердің тотығу дәрежесінің өзгеруі. Тотығу – тотықсыздану реакциялары.
12) 12. Тақырып Конденсирлену күйі.Кристалдану күйі. Сұйық және амфотерлік күй.
Кристалдар, олардың қасиеттері, кристалл торларының түрлері, кристалдардың құрылысы. Ван дер Вальс заңы.
4.4 Лабораториялық жұмыстардың мазмұны
ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫҢ МАЗМҰНЫ
|
№
р/с
|
Тақырыптардың аттары
|
Лабораториялық жұмыстардың мазмұны
|
Сағаттар саны
|
1
|
Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі және
атом құрылысы. Электрон қабаттарының
электрон бұлттарымен толтырылуы.
Атом ядросы.
|
1.Техника қауіпсіздік ережелерімен және лабораторияда жұмыс жасау ережелерімен таныстыру.
2.Заттардың кеңістіктегі орналасу пішінін анықтау, олардың қасиеттерін сипаттау.
|
1,5
|
2
|
Молекукланың құрылысы. Коваленттік байланыстың квантты түсіндірілуі.
|
Химиялық қосылыстардағы байланыстарды зерттеу. Химиялық байланыстарды салыстыру.
|
2
|
3
|
Комплексті қосылыстардағы химиялық байланыстар.
|
Комплектік қосылыстардың алынуы және олардың қасиеттері.
|
2
|
4
|
Қышқылдар, негіздер және амфотерлі
қосылыстар.
|
Комплектік қосылыстардың алынуы және олардың қасиеттері.
|
2
|
Барлығы:
|
7,5(15)
|
4.5 Студенттің өздік жұмысының мазмұны
4.5.1 СӨЖ түрлерінің тізімі
№
|
СӨЖ түрі
|
Есеп беру формасы
|
Бақылау
түрі
|
Сағат көлемі
|
1
|
Дәрістік сабақтарға дайындық
|
|
Сабақтарға қатысу
|
10
|
2
|
Лабораториялық сабақтарға дайындық
|
Қажетті кестелерді және т.б. дайындау.
|
ЛЖ лұқсат алу
|
10
|
3
|
Үйге берген тапсырманы орындауға
|
Жұмыс дәптері
|
Сабақтарға қатысу
|
20
|
4
|
Практикалық сабақтарға дайындалу
|
Есеп
|
Қорғау
|
10
|
5
|
Қосымша матер-иалды талқылау
|
Конспект
|
Конспект тексеру
|
6
|
6
|
Бақылау іс – шараларға дайындық
|
|
МБ 1, МБ 2, аралық бақылау және т.б.
|
4
|
Барлығы:
|
60
|
4.5.2 Студенттердің өздігінен оқуына бөлінген тақырыптардың тізімі
1. Жарықтың және микробөлшектердің сызықтық және корпускулярлық қасиеті. Де Бройль толқындары. Шредингер теңдеуі туралы түсінік. Сызықтық функцияның физикалық түсінігі. Ұсынылатын әдебиеттер: [1,3,6,8,10]
2. Кванттық сандардың физикаолық сипаттамасы. Атомдық орбиталдар. Атомдардың қалыпты және қозған күйлері. Көп электронды атомдар үшін Шредингер теңдеуін қолдану әдістері.
Ұсынылатын әдебиеттер: [2,4,5,7]
3. Электрондардың тартылу ережесі. Атомдық орбиталдардың салыстырмалы энергиясы және оларға әсер ететін факторлар. Атомдық орбиталдарды толтыру принциптері. Элементтердің периодтық жүйесі. Химиялық элементтер қасиеттерінің периодтық жүйеге тәуелді өзгеруі. Ұсынылатын әдебиеттер: [3,5,9,10]
4. Химиялық байланыс типтері және негізгі түсініктер. Химиялық байланыстардың туындау себептері.
Ұсынылатын әдебиеттер: [1,5,7,9]
5. Молекулалық орбитал әдісінің негізгі қағидалары. Молекулалық иондар. МО және ВБ әдістерін салыстыру. Екі және үш атомды қосылыстардың орбиталдарының энергетикалық диограммасы.
Ұсынылатын әдебиеттер: [3,5,7,9]
6. Кристалды алаңдағы лигандтар теориясы. Лигандтардың спектроскопиялық қасиеттері. Комплексті қосылыстардың қасиеттері және құрылымы
Ұсынылатын әдебиеттер: [1,4,6,7]
7. Химиялық байланыс типтері, олардың қасиеттері. Молекулааралық байланыстардың қасиеттері. Иондардың байланысу тәртібі.
Ұсынылатын әдебиеттер: [1,5,7,9]
8. Молекулалық иондар. Қанықпаған және полярланбаған иондық байланыстар
Ұсынылатын әдебиеттер: [2,5,7]
9. Перидтық жүйе туралы жалпы түсінік. Элементтердің периодтық жүйеде орналасу тәртібі.
Ұсынылатын әдебиеттер: [3,5,7,9]
10. Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары және олардың қасиеттері, құрылысы, құрамы.
Ұсынылатын әдебиеттер: [3,6,7,10]
11. Молекулалардың байланысы. Элементтердің тотығу дәрежесінің өзгеруі. Тотығу – тотықсыздану реакциялары.
Ұсынылатын әдебиеттер: [4,5,6,8]
12. Кристалдар, олардың қасиеттері, кристалл торларының түрлері, кристалдардың құрылысы. Ван дер Вальс заңы. Сұйықтардың кристалдану
Ұсынылатын әдебиеттер: [2,3,8,10]
5 Әдебиеттер тізімі
Негізгі -
Астафуров В.И., Бугаев А.М., Строение вещества. М., Просвещение1983
-
Картмелл Э., Фоула Г. Валентность и строение молекул. М., Химия 1974
-
Минкин В.И. Теория строения молекул. М., Высшая школа 1974
-
Татевский В.И. Строение молекул. М., Химия 1977
-
Татевский В.И. Задачник к курсу "Строение вещества". М., МГУ 1984
-
Терешин Г.С. Химическая связь и строение вещества.М., Просвещение 1980
7. Карапетьянц М.Х, Дракин С.И., Строение вещества М., «Высшая школа», 1970
Қосымша
8. Введение в квантовую химию М., Мир 1982
9. Дмитриев И.С., Семенов С.Г. Квантовая химия, ее прошлое и настоящее. М.,1980
10. Эткинс, Питер У., Молекулы. М., Мир 1991
Мамандықтың жұмыс оқу жоспарынан көшірме
|
|
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.3/32
|
050606 – Химия мамандығының жұмыс оқу жоспарынан көшірме
Зат құрылысы пәні
Оқу нысаны
|
Пәннің көп еңбекті қажет етуі
|
Семестр бойынша бақылау нысандары
|
Семестр
|
Семестр бойынша студенттердің жұмыс көлемі
|
кре-дит-тер
|
академиялық сағат
|
кре
дит
тер
|
Аудиториялық сабақ
(ак. сағат)
|
СӨЖ
(ак. сағат)
|
Бар-лығы
|
ауд
|
СӨЖ
|
емт
|
сын
|
КЖ-а
|
КЖ-с
|
бар-
лығы
|
дәр
|
пр.
|
зерт
|
бар
лығы
|
ОСӨЖ
|
ЖОБ база-сындағы іштей
|
2
|
90
|
30
|
60
|
6
|
-
|
|
|
6
|
2
|
90
|
15
|
7,5
|
7,5
|
60
|
4,5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
____ база-сындағы сырттай
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Кафедра меңгерушісі ______ Жапаргазинова К.Х. 20__ж. «___» ________
Достарыңызбен бөлісу: |