Каирханов Даулет Оралбекулы
жүктеу/скачать 2.79 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
- Каирханов Даулет Оралбекулы
- АВТОКӨЛІК КӘСІПОРНЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІГІН АРТТЫРУ БОЙЫНША ІС-ШАРАЛАРДЫ ЖАСАУ
- 5B071300 – «Көлік, көлік техникасы және технологиялары» мамандығы бойынша бакалавр дәрежесін алу үшін дипломдық жұмыс
- Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
- КІРІСПЕ
- Зерттеу мәселесінің өзектілігі
- Дипломдық жұмыстың мақсаты
Нұр-Сұлтан, 2021 ж.
АНЫҚТАМАЛАР, БЕЛГІЛЕУЛЕР ЖӘНЕ ҚЫСҚАРТУЛАР Дипломдық жұмыста келесі терминдерге сәйкес анықтамалар, қысқартулар қолданылады: ҚР – Қазақстан Республикасы АДБ – Азия Даму Банкі АЛТИД – Азиядағы жерүсті көлігі инфрақұрылымын дамыту ҚДБ – Қазақстанның Даму Банкі ЖІӨ – Жалпы ішкі өнім ДСҰ – Дүниежүзілік сауда ұйымы ҚЖХЖТ – халықаралық жол тасымалы туралы Еуропалық келісім қауіпті жүктерді ЖФЭ – жиырма футтық эквиваленті АҚЖ – Мемлекеттік өндірістік бірлестігі EATC – Еуро-Азия көлік байланыстары ЕАЭО – Еуразиялық экономикалық одақ БҰҰ – Біріккен Ұлттар Ұйымы ТХКБ – Транскаспий халықаралық көлік бағыты КІРІСПЕ «Адамзат табиғатты бағындырған сайын, басқа адамдардың құлы немесе өзінің ұятсыздығының құлы болады» Маркс К. Зерттеу мәселесінің өзектілігі. Дипломдық жұмысты зерттемес бұрын, әр терминің мағынасы ашылып айтылды. Басты мән беру керек жайттар, олар: Автомобиль көлігі қазіргі адамның өмірінде үлкен рөл атқарады. Адамдарды қоныстандырудың қазіргі заманғы сипатын қалыптастыруда, алыс туризмді таратуда, өнеркәсіп пен қызмет көрсету саласын аумақтық орталықсыздандыруда автокөліктің рөлі зор. Жоғары ұтқырлық, жолаушылар мен жүк ағындарының өзгеруіне жедел әрекет ету қабілеті жолаушылар мен жүктерді тасымалдауды ұйымдастыру кезінде автомобиль көлігін "бәсекелестіктен тыс" етеді. [1]. Көлік-жол кешенінің экономиканың ажырамас элементі ретіндегі барлық маңыздылығына қарамастан, оның табиғи экологиялық жүйелерге айтарлықтай теріс әсерін ескеру қажет. Қоршаған ортаға жүктеменің жоғарылауымен байланысты экологиялық проблемалардың шиеленісуі, ең алдымен, көптеген автокөлік кәсіпорындарының экологиялық стратегиясының болмауына байланысты. Көп жағдайда бұл экологиялық қауіпсіз технологиялар мен өндірістерді енгізу, тазарту қондырғыларының, қоршаған ортаны бақылау қондырғыларының сенімді, тиімді жұмысын қамтамасыз ету үшін қажетті қаржыландырудың жеткіліксіздігінен байқалады. Экологиялық проблемаларды шешу әрбір кәсіпорынның жұмысына кешенді көзқарасты, болжанатын салдардың экологиялық болжамына сәйкес табиғат қорғау іс-шараларын әзірлеу және енгізу жөніндегі жаңа ұтымды шешімдерді іздеуді талап етеді. Өндірісте пайда болған қалдықтар көп жағдайда құндылығы бар және күрделі қайта өңдеу схемаларын қажет ететін қайталама компоненттерден тұрады. Көптеген кәсіпорындарда ескірген жабдықтар жұмыс істейді, бұл ресурстарды тиімсіз пайдалануға әкеледі, кәсіпорынның қалдықтарын арттырады және қоршаған ортаның жағдайын нашарлатады. Бұл жаңа өндірістік жүйелер мен жабдықтарды енгізу, қалдықтарды ұтымды пайдалану қажеттілігін көрсетеді. Қазіргі уақытта автокөлік кешенінің қоршаған ортаға әсері қазіргі қоғамның ең өзекті және өзекті мәселесі болып табылады. Бұл әсердің салдары біздің ұрпағымызға ғана емес, егер біз көліктің қоршаған ортаға теріс әсерінің салдарын азайту және жою үшін байыпты шаралар қолданбасақ, болашақ ұрпаққа да әсер етуі мүмкін [2]. Сондықтан дипломдық жұмыстың мақсаты Қазақстан өңірлеріндегі мысалында автокөлік кешенінің қоршаған ортаға әсерін кешенді түрде көрсету және оның теріс әсерін азайту бойынша шаралар ұсыну болып табылады. Дипломдық жұмыстың мақсаты: Бұл ғылыми жобаның басты мақсаты ретінде автомобиль көлігінің экологиялық қауіпсіздігі проблемалары елдің экологиялық қауіпсіздігінің құрамдас бөлігі болып табылады. Бұл проблеманың маңыздылығы мен өткірлігі жыл сайын артып келеді. Қазақстанда көлік саласының инфрақұрылымында жолаушылар мен жүк тасымалымен айналысатын 4 мыңға жуық ірі және орта автокөлік кәсіпорындары бар. Нарықтық қатынастардың дамуымен шағын қуатты коммерциялық көлік бөлімшелері көп мөлшерде пайда болды. 2000 жылы Қазақстан Республикасында әртүрлі меншік нысандарындағы көлік нарығының 400 мыңнан астам субъектісі жұмыс істеді. Автопарктің өсуі, меншік нысандары мен қызмет түрлерінің өзгеруі автокөліктің қоршаған табиғи ортаға әсер ету сипатына айтарлықтай әсер етпеді. Жүргізіліп жатқан жұмыстарға қарамастан, автокөлік құралдарынан атмосфераға ластаушы заттардың шығарындылары жылына орта есеппен 3,1% - ға ұлғаяды. Нәтижесінде Қазақстанның көлік кешенінің жұмыс істеуінен болатын жыл сайынғы экологиялық залалдың мөлшері 3,5 млрд. 2000 жылы Қазақстанның автомобиль паркі 27,06 миллион дана болды, оның ішінде 20,12 миллион. жеңіл автомобильдер, 4. 57 млн.жүк көлігі, 650 мың автобус және 1,72 млн. тіркеме мен жартылай тіркеме. Автокөлік құралдарының орташа жасы елеулі болып қалуда және 10 жылды құрайды, оның ішінде парктің 10% - ы 13 жылдан астам пайдаланылады, толық тозған және есептен шығаруға жатады [3]. Сол себепті, Дипломдық жұмыстың мақсаты ретінде, ғылими жоба жетекшіммен оның арттыру жолдарын таптық. жүктеу/скачать 2.79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|