Ақуыздың бірінші реттік құрылымының (полипептид тізбегі) оның әртүрлі фрагменттерінің екінші реттік құрылымын толықтай анықтайтынын жоғарыда айтқанбыз. Тап осы тұжырымды ақуыздың күрделі құрылымдары-үшінші, төртінші реттік құрылымдарына да жатқызуға әбден болады. Мұны К.Анфинсен 1973 ж. рибонуклеазаға тәжірибелер жасап дәлелдеген. Мұны К.Анфинсен 1973 ж. рибонуклеазаға тәжірибелер жасап дәлелдеген. Рибонуклеаза молекуласы 124 аминқышқылы болатын бір пептидтік тізбектен тұрады. Аминқышқылдарының арасында, тізбектің әртүрлі жерлерінде орналасқан (26,40,58,65,72,84,95,110), 8 цистеин қалдығы кездеседі. Олар 4 жұп дисульфидтік байланыс пайда етеді. Теория күйінде 8 цистеин аминқышқылдары 105 түрлі өзара жұптасқан байланыстар туғыза алады, бірақ табиғи (нативтік) РНҚ-азада олардың тек біреуі ғана іске асады: 26-84; 40-95; 58-110; 65-72. Әрекеттесуші цистеин радикалдары тізбек бойында бір бірінен әжептеуір қашық орналасқан (7-сурет).
7-сурет К.Анфинсен тәжірибесі (Мушкамбаров, Кузнецовтан, 2003)
Достарыңызбен бөлісу: |
