Аудиттер, тексерулер және сенімділікті қамтамасыз ететін басқа тапсырмалар

30 
қауіп төндірді деген пайымдау фактілері мен жағдайлардан 
аулақ болу.
120.12 А2 
Халықаралық тәуелсіздік стандарттары аудиттер, тексерулер 
немесе басқа да сенімділік келісімдерін орындау кезінде тәуелсіздікті 
сақтау үшін тұжырымдамалық негізді қалай қолдану керектігі туралы 
талаптар мен қолданбалы материалдарды ұсынады. Кәсіби 
бухгалтерлер мен фирмалар осындай келісімдерді орындау кезінде 
тәуелсіз болу үшін осы стандарттарды сақтауға міндетті. Іргелі 
қағидаларды сақтау қатерлерін анықтау, бағалау және жою үшін 
тұжырымдамалық негіз тәуелсіздік талаптарын сақтауға да 
қолданылады. 120.6 A3 тармағында сипатталған негізгі қағидаларды 
сақтауға төнетін қауіптер санаттары да, тәуелсіздік талаптарын 
сақтауға төнетін қауіптер санаттары болып табылады. 
Кәсіби скептицизм
120.13 A1 
Аудит, шолу және басқа сертификаттау стандарттарына, соның 
ішінде IAASB белгілеген стандарттарға сәйкес, тәжірибелі кәсіби 
бухгалтерлер аудиттер, тексерулер және басқа да сенімділік 
келісімдерін жоспарлау және жүргізу кезінде кәсіби скептицизмді 
ұстануы керек. Кәсіби скептицизм және 110-бөлімде сипатталған 
іргелі қағидалар өзара байланысты. 
120.13 A2 
Қаржылық есептілік аудитінде жеке және ұжымдық негізде негізгі 
қағидаларды сақтау келесі мысалдарда көрсетілгендей кәсіби 
скептицизмді қолдауға ықпал етеді:
• 
Адалдық кәсіби бухгалтерден тікелей және адал болуды талап 
етеді. Мысалы, бухгалтер адалдық қағидасын ұстанады:
(а) 
клиент иеленген позицияға қатысты алаңдаушылық 
білдірген кездегі турашылдық пен адалдық; сондай-ақ
(b) 
қарама-қайшы ақпарат туралы сұрау салуларды жіберу 
және қалыптасқан жағдайларда іс-әрекеттердің тиісті 
тәртібі туралы негізді шешімдер қабылдау үшін елеулі 
жалған немесе жаңылыстыруы мүмкін мәлімдемелерге 
қатысты қауіптерді жою үшін қосымша аудиторлық 
дәлелдемелерді іздеу.
Сонымен қатар, бухгалтер аудиторлық дәлелдерге сыни баға 
береді, бұл кәсіби скептицизмнің көрінісіне ықпал етеді.
• 
Объективтілік кәсіби бухгалтердің кәсіби немесе іскерлік 
пікірлеріне, мүдделер қақтығысына немесе басқалардың 

31 
заңсыз әсеріне байланысты қауіп төндірмеуін талап етеді. 
мысалы, бухгалтер объективтілік қағидасын келесі жолмен 
сақтайды:
(а) 
Бухгалтердің кәсіби немесе іскерлік пікірлеріне қауіп 
төндіруі мүмкін клиентпен танысу сияқты жағдайларды 
немесе қатынастарды тану; және 
(b) 
клиенттің қаржылық есептілігі үшін маңызды мәселеге 
қатысты аудиторлық дәлелдемелердің жеткіліктілігі мен 
орындылығын бағалау кезінде осындай мән-жайлар мен 
өзара қатынастардың бухгалтердің пікіріне әсерін қарау. 
Бұл орайда бухгалтердің мінез-құлқы кәсіби скептицизмнің 
көрінісіне ықпал етеді.
• 
Кәсіби құзыреттілік және тиісті күтім кәсіби бухгалтерден 
білікті кәсіби қызмет көрсетуді қамтамасыз ету үшін қажетті 
деңгейде кәсіби білім мен дағдыларды және қолданыстағы 
стандарттарға, заңдарға және ережелерге сәйкес мұқият әрекет 
етуді талап етеді. Мысалы, бухгалтер мына жолдар арқылы
кәсіби құзыреттілік қағидасын және тиісті мұқияттылықты 
сақтайды:
(а) 
Елеулі бұрмалану тәуекелдерін тиісінше анықтау 
мақсатында нақты клиенттің саласы мен бизнес 
қызметіне қатысты білімді қолдану;
(b) 
тиісті аудиторлық рәсімдерді әзірлеу және орындау; 
сондай-ақ 
(c) 
аудиторлық 
дәлелдемелердің 
осы 
жағдайларда 
жеткілікті және орынды болып табылатындығын сыни 
бағалау кезінде тиісті білімді қолдану.
Осылайша, бухгалтер кәсіби скептицизмнің көрінісіне ықпал 
етеді. 

32 

жүктеу/скачать 2.52 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: