Кодексіне түсіндірме жалпы және Ерекше бөліктер алматы «жеті жарғЫ» 2015
- 6 а п. Жерге заттай қүқықтарды бұзу
жүктеу/скачать 7.26 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Осы баптың бірінші белігінде көзделген, адам езінің қызмет бабын пайдалана оты- рып жасаган іс-әрекеттер
| 201-
6 а п. Жерге заттай қүқықтарды бұзу 395 1. Азаматтардың немесе уйымдардың қуқықтарына немесе заңмен қорғалатын мудделеріне не қогамның немесе мемленеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтіруге әкеп соққан, күш қолданып не оны қолдану қатерін төндіріп жасалган немесе адамдар тобы жасаган немесе заңсыз тінтумен уласқан бөтен жер учаскесіне заңсыз кіріп кету, сол сияқты бөтен жер учаскесін заңсыз басып алу - екі мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппул салуга не сол мөлшерде түзеу жумыстарына не екі жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгын шектеуге не сол мер- зімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. 2. Осы баптың бірінші белігінде көзделген, адам езінің қызмет бабын пайдалана оты- рып жасаган іс-әрекеттер - белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу қуқыгынан үш жылга дейінгі мерзімге айыра отырып, үш мың айлық есептік керсеткішке дейінгі мөлшерде айыппул салуга не сол мелшерде түзеу жумыстарына не үш жылга дейінгі мер- зімге бас бостандыгын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыгынан айыруга жазалана- ды. Азаматтардың немесе ұйымдардың құқыктарына немесе заңмен корғалатын мүдделеріне не коғамның немесе мемлекеттің заңмен корғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтіруге әкеп соккан күш колдану не күш колданамын деп корқыту арқылы немесе адамдар тобымен немесе заңсыз тінтумен ұласып жасалған бөтен жер учаскесіне заңсыз кіріп кету, сол сияқты бөтен біреудің жер учаскесін заңсыз басып алу (201-бап) қылмыс болып табылады. Бүл норма Қылмыстық кодексте алғаш рет көрсетіліп отыр. Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес жер мемлекеттің меншігінде, сондай-ак жеке тұлғалардың меншігінде де болады. Заң бойынша өзіне бекітілген жер учаскесіне бөтеннің заңсыз кіріп кетуі егер ол елеулі зиянға әкеліп согатын болса, кылмыс құрамын кұрайды. Қылмыстык кұқық бұзушылықтың объектісі жерге байланысты коғамдық катынастарға қол сұғу. Объективтік жағынан қылмыстық кұкық бұзушылық әрекет арқылы занда белгілен- ген зардапты келтірумен ұштасады. Бұл жерде әрекет бөтеннің жер учаскесіне заңсыз кіріп кету арқылы көрініс табады. Заңсыз кіру дегеніміз жерге меншік иесінің немесе жерді заңды иеленушінің келісімінсіз, оның заңды құқықтарын аяққа басып жер уча- скесіне басып кіруді айтамыз. Мұндай басып кіру азаматтардың, ұйымдардың, қоғамның, мемлекеттің мүддесіне елеулі зиян келтірумен ұштасуы керек. Елеулі зиян бұл бағалау категориясы болып табылады. Оны нақты жағдайларға байланысты тергеу, сот органда- ры анықтайды. Заңсыз кіру мен келтірілген елеулі зардагітың арасында себепті байланыс болуы кажет. 201- баптың негізгі құрамында күш қолдану не күш қолданумен қорқыту арқылы не- месе адамдар тобымен немесе заңсыз тінтумен ұласып жасалған нақ сол әрекеттер, сол сияқты бөтеннің заңды учаскесін заңсыз басып алғаны үшін жауаптылық белгіленген. Заңсыз тінтуге - жәбірленушіге тиісті жер учаскесіне негізсіз, рұқсатсыз тінту амал- дарын жүргізу, ал жер учаскесін заңсыз басып алуга — жердің меншік иесін немесе өзге де иеленушісін заңға қайшы эрекеттер арқылы тиесілі жерінен ығыстырып тастап, заңсыз, негізсіз оған иелік ету немесе билік жүргізу болып табылады. 201-баптың 2-тармағында қылмыстың ауырлататын түрі осы баптың бірінші тармағында көзделген әрекеттерді адамның өз қызмет бабын пайдаланып жасаған әрекеті үшін жауаптылық белгіленген. Қызмет бабын пайдаланып жерге заттай құқықтарды бұзган жагдайда кінәлінің іс-әрекеті 201- баптың 2-тармагымен ғана сараланады жэне бұл жерде меншік түріне 396 қарамастан мемлекеттік немесе коммерциялық не өзге де ұйымдардың заңмен белгілен- ген лауазым адамдары осы іс-әрекеттің субъектісі болып табылады. Субъективтік жағынан жерге заттай кұкықтарды бұзу тікелей касаканалықпен жэне пайдакүнемдік ниетпен істеледі. Қылмыстық құқық бұзушылықтың субъектісі 16-ға толған кез келген есі дұрыс адамдар, ал осы багітың 2-тармағындағы қылмыстық құқық бұзушылыктар үшін арнаулы субъект- қызмет бабын пайдаланған адам. жүктеу/скачать 7.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|