М. Хайдеггер онтологиясының негізгі ұғымдары
жүктеу/скачать 14.55 Kb.
|
|
М.Хайдеггер онтологиясының негізгі ұғымдары Мартин Хайдеггер - неміс философы, ол біздің болмысымыздың мәні мен әлеммен қалай әрекеттесетініміз туралы сұрақтарды зерттеді. Ол “ біз адамдар ерекшеміз, өйткені біз өз болмысымыз туралы ойлана аламыз және өмірімізді саналы түрде өткізе аламыз,”- деп есептеді. Хайдеггерді технологияның көпшілікті де қызықтырды. Ол технология тек құрал ғана емес, ол біздің шындықты және әлемге көзқарасымызды қалыптастырады деді. Ол “ біз күнделікті істерге тым көп көңіл бөлгендіктен шынайылығымызды жоғалтып, өмірдің мәні туралы терең сұрақтарды ұмыта аламыз,”- деп сенді. Сонымен қатар ол “болмыстың не екенін ұмыттық,”- деп айтты. Әлемнің және біздің өміріміздің біз жиі елемейтін терең аспектілері бар. Ол бізді өмірдің мәні туралы ойлауға және өз болмысымызды түсінуге шақырды. Хайдеггер маңызды философ болғанымен, оның кейбір әрекеттері бұрын сынға ұшыраған. Ол 1930 жылдары Германиядағы нацистік режиммен байланыста болды. Дегенмен, оның идеялары әлі де басқа философтарға әсер етті және қазіргі уақытта да талқыланып, зерттелуде. Мартин Хайдеггер онтологиясында негізгі ұғымдар оның болмыс философиясымен байланысты. Хайдеггер болмысты оның мәні мен құрылымын зерттей отырып, орталық ұғым ретінде қарастырады.Яғни, Хайдеггер онтологиясындағы негізгі ұғымдардың бірі – болмыс. Болмыс - бұл өзін-өзі тану, еркіндік, жауапкершілік және уақытшалық сияқты аспектілерді қамтитын адам болмысының ерекше формасы. Хайдеггер болмыстың бар екендігін білу және оны қоршаған әлеммен қарым-қатынас жасау қабілеті ерекше деп санайды. Хайдеггер онтологиясындағы тағы бір маңызды концепциясының бірі болмысты ұмыту . Хайдеггер қазіргі қоғамда біз өз болмысымызды түсіну мен сезімін жоғалттық, оның орнына материалдық объектілер мен пайдалануларға назар аудардық деп айтады. Бұл болмысты ұмыту біздің шынайы мағынамыз бен танымымызбен байланысымызды жоғалтуға әкеледі. Өлімге қарай болуьда Хайдеггер онтологиясындағы маңызды ұғым. Хайдеггер біздің еріксіз өлімімізді білу - біздің шынайы болмысымызды және құндылықтарымызды түсінуге көмектесетін кілт деп санайды. Ол өлім фактісін білу біздің өміріміздің бірегей екенін және әр сәтті бағалай білуіміз керек екенін түсінуге мүмкіндік береді дейді. Хайдеггер онтологиясында «қамқорлық» деген ұғым да бар. Хайдеггер бұл терминді біздің тіршілігіміз әрқашан әлемдегі әртүрлі заттар мен қарым-қатынастар туралы алаңдаушылықпен байланысты екенін түсіндіру үшін қолданады. Қамқорлық - бұл біздің қоршаған ортамен қарым-қатынасымызды қалыптастыратын және өмірімізге мән беретін Дазеннің негізгі аспектісі. Хайдеггердің онтологиясы күрделі және терең, бұл оның барлық идеялары мен концепцияларын таусыла алмайды. Дегенмен, олар бізге оның болмыс философиясының және біздің болмысымыздың негізгі принциптерін түсінуге көмектеседі. жүктеу/скачать 14.55 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|