Экономикалық тиімділік және өтімділік мерзімін есептеу

Табыс көлемі:

29596650- 12009263 = 17587387 мың теңге

Заңды тұлғалардың кіріс салығы, 30 %

17587387*0,3 = 5276216,1 мың теңге

Содан қалған табыс

П_ост = 17587387 – 52762116,6 = 12311170,9 мың теңге

құрайды.

Т= К₃ / П_ост (32)

Мұндағы К3 – капиталдың шығындары;

Пост - қалған табыс

Т = 2116035 / 12311170,9 = 0,17 жылына

Осылайша, қолдануға ұсынылған техника өтімділіктің нормативті мерзіміне жауап береді, бұл дегеніміз ШҚЗ агломерациялық зауытына еңгізуге және ұсынуға болады.

Адам ағзасына зиянды заттардың мінездемесі 15 кестеде берілген.

СОг - түссіз газ, иіссіз және дәмсіз, тітіркендіргіш қасиеті жок, Шихтаны тұндыруға арналған газды болады.

Қорғасын шаңы - адам үшін улы. Шаңшығарушы орындарды герметизациялау, шаңды сумен басу, фильтрдегі шаңды тазалайтын шаңсорушы желдеткіш құрылғысы. Қорғасын буы улануға жол ашады.

қолданылады.

Сондай - ақ агломерациялық цехтегі негізгі зиянды құралдар:

— агломерацияның түйіндерінің қозғалатын және айналатын бөлшектері;

— технологиялық режимдегі жоғарғы температура (900 - ден 1100°С -- ке дейін ). Агломерация өнімдерінен алынатын күйіктер - негізгі қауіп болып табылады.

Үрлегіш ауа құнарланатын оттегінің сыртқа шығуының нэтижесінде жарылу қаупі де бар.

Агломерацияның ұшқындары, салмак - вагондарының және механикалық құрылғыларының қозғалысының нэтижесінде цехта шуыл болады. олардың рүдсат етілгендыбыстық қысым деңгейі 30 Дб - ға болу керек.

Электрлік қауіпті цехтағы электрдвигательдері, реттеуші аппаратура және кернеу көзіне қосылатын агломашинаның металл бөліктері тудыруы мүмкін.

Жобаланған цех өртқауіптілігі жағынан "Г" тобына жатады. өрт жарылу, электр жабдығының бұзылу нәтижесінде болуы мүмкін.
4.2 Үйымдастырылатын шаралар

Еңбекті қорғау жұмысын ұйымдастыру әкімшілігіне, сондай - ақ зауыт директорына және бас инженерге жауапкершілік міндеттеледі. Цехтардағы, аудандардағы және бөлімшелердегі жауапкершілік солардың бастықтарына жүктеледі.

Жұмысшыларды техника қауіпсіздігіне және өндірістік тазалыққа үйрету нұсқаулары бірнеше кезеңдерден тұрады:

— Кіріспе нұсқауды жүмысшылар іске кіріскенде өткізеді (техника қауіпсіздігі инженері өткізеді);

— Бірінші нұсқауды жұмыс орында барлық қабылданған немесе

ауысқан жұмысшыларға мастер өткізіледі:

— Периодты (қайталанушы) нүсқауды эр алты айда бір рет мастер өткізіп түрады;

— ТҚ бойынша кезектен тыс нұсқаудан жаңа эрекеттер енгізілген кезде немесе келесі жұмыс орнына ауысқанда, аусымда жарақат алған да оқылады.

Нүсқауды жүргізу жұмыс өндірушінің рұқсатымен өткізіледі.

Барлық нұсқауларды өткендігі туралы мағүлматты жұмысшының жеке карточкасына енгізеді, содан кейін оған жүмысшы қол қояды, сондай - ақ оны өткізген адам.

Өнеркәсіптік өндірісте электр энергиясын кеңінен колдану электрқауіпсіздігін қамтамассыз ету тапсырмасын алдыға қояды, яғни техникалық шараларды ұйымдастыру жүйесін құруды, электрлік доғадан, электр тоғынан, электромагниттік өрістен қорғануды қамтамассыз ететін құралдарды ұйымдастыру.

Электқорғаушы құрылғылар деп колға алынатын жэне берілетін құралдарды айтамыз, олар электрқұрылғыларымен жұмыс істейтін адамдардың қорғанысы үшін, электр тоғының соғуымен қорғалуы үшін, электрдоғасы мен магнит өрісінің эсерінен қорғалуы үшін қызмет жасайды.

Оларға алшақтаушы және өлшеуші штанглер, алшақтаушы және тоқ өлшеуші тістеуіктер, кернеу көрсеткіштері, сүйретпелер, алшақтағыш

Қолсабы бар құралдар, алшақтаушы аудандар, жапсырмалар мен баспалдақтар, тасымалдаушы жерге қосулар, уақытша қосулар, ескертпе

плакаттар, резеңге қолғаптар, ботылар, кілемшелер, сондай - ақ қорғаушы көзілдірік жатады.

Кешенде желдеткіш жүйелермен жұмыс істеу кезінде технологиялық процестерді және өндірістік құрал - жабдықтарды таңдағанда тұрақты жұмыс орындары мен қызмет көрсетуші зоналардың ауа ортасының тазалығы санитарлық нормаға сай қүрылуы керек.

Жұмыс кешеніне 1 сағатта берілетін ауа мөлшері немесе көлеміне қатысты алынатын ауа мөлшері ауа ауысуының есе мөлшерін қүрайды, зиянды бөліністер көбейген сайын, ауа ауысуының мөлшері еселене береді.

Ауа қимылын тудырушы көзі арқылы желдету келесі түрлерге бөлінеді: табиғи тудырушы желдетуі, механикалық тудырушы желдетуі; ол эрекет ету зонасына карай желдету кешендерінде ортақауысу жэне жергілікті болып бөлінеді.
4.3.3 Агломерациялық цехтың ауаны айдау есептеуі

Агломерация үрдісі барысында жылудың көп мөлшері бөлінеді, сондықтан цехта өте үлкен ауа ауысуы болуы керек, әсіресе жаз айларында.

Түсіруші жобалары цехтың жүмысшылар көп орналасқан жерлеріне орнатылған.

і

Ауа ауысуын есептеу жұмыс зонасының атмосферадағы зиянды ПДК -лар негізінде жүргізіледі. СН - 245 - 71, ГІДК зиян әкелушілеріне келесілер жатады:

— газ тотығы - 20 мг/м³.

Атмосферада бар бірнеше зиянды заттардың ПДК қосындысын табамыз:

34

ШҚЗ - ның газ шаңы лабораториясын зерттеу нэтижелеріне және зауыт тәжірибесінің деректеріне сүйене отырып 1 % зиянды заттарды қабылдайық, агломашина 0,003 сағат (100 кг қоқысты өңдегенде кететін уақыт) ішінде

атмосфераға түседі. Бір сағатта - 13,8 * 10 мг.

Қажетті түсуші ауаның мөлшерін келесі формула арқылы есептейміз:
35

Мұндағы һ - ауа мөлшері;

К₂ - цех атмосферасындағы ПДК; К, - түсуші ауаның ПДК - сы (1,0 = қабылдаймыз);

а - агломашинаның 1 сағаттың жұмысында цех атмосферасына

түсетін зиянды заттар мөлшері.

Ғимараттағы ауаның жылдамдығы Үх ⁼ 0,5 м/с. Ауа үлестіруші қашықтыгына температураның мүмкін болатын төмендеуі х₀ = 3,5 м есептелген қиылыста Δt= 3 ⁰С.

Түсуші ауа мен ғимараттың температураларының арасындағы айырмашылық Δt = 5°С.

Ғ = 0,3 м² ауданы бар ВП - 4 типті ауа үлестіруші құрылғысын аламыз. Есептеу формуласын таңдау үшін х мәнін анықтаймыз:

Мұндағы т - ауа үлестіруші коэффиценті, ВП - 4 үшін т = 2,4.

Мұндағы К_в — ауаулестіруші ағымының әсерін ескепуттп дұрыстайтын

болғандықтан К_в = 1,

п — түсу ауасының температурасының төмендеу коэффиценті

{п = 3,6).

Есептелген қиылысуда ауа үлестірушінің шығысындағы ауа жылдамдыгын анықтаймыз:

ΔХ = (3,6*5* √03*1)/3,5 = 2,8 м;

Δ _о =(0,5* 3,5) /(2,4*^03*1) = 1,33 м/с.

Ауаүлестірушілердің саны:

N = Ь_общ/ Ь_о = 1380 / 1436 = 1 (38)

Жұмыс зонасындағы ауаны айдау есептелген жүйесін қолдану ГОСТ 12.1.005.75 стандартының талаптарына сәйкес болады

Арнайы киімдер, соның ішінде оқшаулағыш костюмдер өндірістерде жеке адамның денесін қорғау құралы болып табылады, ол тері арқылы әсер ететін сыртқы ортаның зиянды факторларынан қорғайды

Ол өндірісте күнделікті киюге жарамды киімдер (костюмдер, жартылай шубалар, халаттар және т.б.) және оның қорғану қасиетін қажетінше арттыру үшін кунделікті арнайы киімнін сыртынан киетін уақытша қолдану киімдері болып екіге бөлінеді.

Конструкцияға сәйкес арнайы киім камбизондар, жартылай камбизондар, костюмдер, шалбарлар жэне т.б. болып бөлінеді.

Агломерациялық цехта гардироб жабдығына - 33 см бөлігі бар шкаф түрі жатады, киімдерінің түрі - үй және жұмыс. Жуыу торлары мен жуынуға арналған жабдықтар адам санына сәйкес жобаланған, әрбір үш адамға бір жуынатын тор.

Жуыну жабдықтарын сумен қамту жұмысы эрбір аусым үшін 45 мин құрайды.

Өндірістік орындардағы әжетханалар бір аусымдағы жұмыс орындарының санына қатысты орналасады, 15 адамға бір санитарлық жабдық (унитаз).

Әжетханаға кіру өздігінен жабылатын есігібар тамбурлерден өтеді. Тамбурлердегі 4 кабинада жуыну жабдығы бар.

Көмекші жэне түрмыстық орындар өндірістік ғимараттардан оқшауланған. Шақсыздандыру және киімді кептіру бөлмелерінде ПА - 16 аэродинамикалық шаң кетіргіш орнатылған. Ғимарат ауданы 9 м² артык емес.

Арнайы киім мен аяк киімді дүрыстау шеберханаларда жасалады. Персонал зауытының денсаулық сақтау пункты мен қоректену пунктын пайдаланады.

Ішуге арналған арнайы. фотондар және газдалған суы бар автоматтар көшелерге қойылады, тұрмыстық және көмекші ғимараттардың вестибюлінде, сондай өндірістік ғимараттарда 100 адамға 1 құрылғы.

Арнайы киімді жуу үшін тазалаудың сондай - ақ химиялық тазалау және арнайы киімді қалпына келтіру механикалық құрылғыларын баптаймыз.

Агломерациялық цехты қолдану шарттары бойынша арнайы жұмыс киімдері тегін беріледі: шұғы жинағы, арнайы аяқ киім, бас киімдер,

қолғаптар, каскалар, шляпалар.

Тыныс алу жолдарын қорғау үшін цехта "Ромашка" типті респираторлар қолданылады.

Адам ағзасына эсер ететін шуды азайту үшін оны тудырушы көздегі шуды төмендету керек. Дыбыс окшаулағыш, дыбысты жұту, дыбыс бөгегіш жэне осы шаралардың кешенін колдану.

Тудырушы көздегі шуды азайту, яғни тікелей машиналарда, агрегаттарда, механизмдердегі шуды азайту адамды шудан қоргаудың ең тиімді эдісі. Ол үшін машиналар мен агрегаттарды қайта қүрастырып, оларды қолдану барысында жұмысын реттеу, беріктілік және қатаң коршаулар, бөгеттермен қамтамассыз ету.

Дыбыстың қысым деңгейі (қызмет атқаратын және нормотивті) 12-кестесінде көрсетілген.

12-кесте жұмыс орындарындағы дыбыстың қысымдардың рұксат етілген нормалары. 3.1-кестеде келтірілген параметр мәндері санитарлы нормаларға сәйкестігін көруге болады.

Адам ағзасына зиянды әсерлер тек есту мүшесінің зақымдануын ғана емес, сонымен бірге жүйке жүйесінің қызметіне кері эсерімен сипатталады. Шудың адам ағзасына ұзақ уақыт бойы әсерінің нәтижесінде, келесі төмендегідей дерттерге шалдығуына әкеліп соғады: жүрек қағыс ритмінің бұзылуы, қан қысымының өзгеруі, есте сақтау қабілетінің нашарлауы. Шу

деңгейін төмендету үшін, дыбыс жұтқыш қаптама беттер, жеке қорғаныс құралдарын қолдану арқылы жүзеге асырылады.

	Белсенді жиілік диопозонындағы (Гц) дыбыс қысымының деңгейі(ДБ)
Нақты барлары	63	125	250	500	лІООО	^2000	/ч4000	^8000
	80	75	60	54	60	51	60	40
Нормативті	91	80	77	73	70	68	66	64

Аэродинамиқалық шудың төмендеуін тындырғыш қондырғысымен дыбыс бэсендету конструкциясының аэродинамикасын азайту арқылы жетуге болады.

Дірілдеу дегеніміз катты денелердің механикалық тербеліс. Адамға әсерін азайту үшін автоматтандыру жабдығын колданады, прогрессивті технологияны пайдаланады, машинаның, технологиялық жэне механизмдік құралдарын өзгертеді.
4.4.3 Табиғи және жасанды жарықтандыру

Табиғи жарықтану ғимаратқа күндізгі жарықтың терезелер жэне тесіктер арқылы түсу нәтижесінде болады.

Табиғи жарықтану сыртқы қабырғалардағы терезелер мен тесіктерден түсетін бүйір жоқ, жарықтық шамдар арқылы түсетін жоғары жақ, сондай -ақ бүйір мен жоғарғы жақтардың жарықтарынан біріккен болуы мүмкін. Өндірістік ғимараттар күндіз табиғи жарықтандыруда болады, операторлықтан басқа.

Жасанды жарықтандыру [СНиП 11-4- 79].

Жасанды жарықтандыру - УН - 200 шамдарымен жарықтандыру, көру жұмысының мінездемесі СНиП 11 -4-79 VIII а кестесіне келістіріліп жасалған. Берілген мінездеме бойынша көру жұмысының жарықтану нормасы 75 лк - дан кем емес болу керек, өндірістік ғимараттардв.

Жарықтандыру көздері - люминиеценті шамы бар ортақ жарықтану

Авариялық жарықтандыру өндірістік гимараттарда эвакуациялауға арналған. Авариялық нарықтандыру шамдары жұмыс жарықтандырылу шамдарынан бөлінеді. Жү_мыс жэне авариялық жарықтандырудың қорегі әртүрлі трансформалардан жеке сымдар арқылы келеді.

КЕОС табиғи жарықтандыру СНиП 11 - 4 - 79 - ға сәйкес 0,8 % тең, себебі Шымкент облысы 4 жарықтың өрісінде орналасқан. Осы жердің КЕОС - ы келесі формуламен табылады.

Мұндағы т = 0, 9;

с — күн коэффиценті, с = 0,7.

Бүйір жақ жарықтандырудағы КЕОС = 0,9 * 0,7 = 0, 63.

Жұмыс алаңында жарықтандыру тек жарык коэффицентімен ғана аныкталмайды, сондай - ақ ғимарат тереңдігі, еденнен терезе жақтауына дейінгі қашықтық, қабырға ені, көршілес ғимараттармен көлеңкелеу дэрежесімен анықталады.

Бүйір жақ жарықтандыруда:

Мұндағы S_П - ғимараттың толық ауданы;

S₀— бүйір жақ жарықтандыруда жарық тесігінің ауданы;
1_Н — КЕОС = 0,6 нормаланған мәні;

К₃ — қор коэффиценті, К₃ = 1,7 деп қабылдаймыз, аглоцехтың ПДК бойынша ауа ортасы 10 - 15 мг / м" шаң болғандықтан К₃ = 2.

n0 - терезенің жарық мінездемесі n0 --0,85

Операторлық аглоцехқа есептеу жүргіземіз:

Мұндағы К₃ — қарама - қарсы орналасқан ғимараттардың терезені көлегейлеп тастауын ескеретін коэффицент.

Қарама - қарсы ғимараттардың арақашықтығы 25 м, осы гимараттың терезе жақтауына түсетін көрниз биіктігі 5 м.

Р = 20 м ; Н_эд - 5 м; Р / Н = 4; К_эд = 1.

г|о — ортак жарык беру коэффицентті, келесі формуламен анықтаймыз:
( 42)
η ₁— жарық беру коэффиценті; терезе шынысы екеуімен, г|-, = 0, 8;

η ₂— қапсырма түрі: ағаш, қайнатылған, г\₂ ~ 0, 7

η_з — темірбетонды нұсқаулы, г|₃ ⁼ 0, 8;

η ₄ — коэффицент = 0, 8.

η₅ =0,8*0,7*0,8*0,8 = 0,3584.

Η ₆— жарықтың арқасында бүйір жақ жарықтануында КЕОС - тың жоғардауын есепке алатын коэффицент, ол ғимараттың жоғарысынан төменгі қабатқа дейін көрсетеді η|₄ =1,3.

Жарық тесігінің ауданын есептейміз:

S₀ = (72 * 0,6 * 2 * 8,5 * 1) / (0, 3584 * 1,3 * 100) = 12 м²

Ғимараттың отқа куймеу дәрежесі I, II рұқсат етілген қабаттылық 10 қабат.Эвакуациялау есігінен алыс жұмыс орнының Г -өндіріс категориясы

жэне I, II отқа күймеу дэрежесіне байланысты арақашықтықты 35 м, шығу есіктері 3 - тен кем емес болуы керек.

Г категориялы өндіріс кәсіпорындарындағы өрт сөндірудің алғашқы құралдарының нормасы 600 - 800 м :

1) Көмірқышқылды өрт сөндірудің қол құралы ОУ - 2; ОУ — 5; ОУ - 8;

2) Көпіршік, химиялық, эуе - көпіршіктік жэне сүйық өрт сөндіргіштер.

Өрт туралы хабарды дыбыстық сирена жарықтың қызыл шам аркылы жеткізіледі.

Өрт сөндіруші топпен байланыс телефон аркылы орнатылады электрлік қатты дыбысты байланыс, батырмалық жеткізушілер орнату кажет.

Өрттің алдын алу жүйесі өрт туындау мүмкіндікіерігі болдырмауға бағытталған техникалық құрал - жабдықтар мен ұйымдастырылатын шаралар кешенін береді.

Өрт туындаған жағдайда ғимараттағы адамдарды эвакуациялау мүмкіндігі болу керек, эвакуациялық шығыстар:

— бірінші қабаттан басқа кез - келгең кабаттың есіктермен бөлектелген шығу жолдарынан дәлізге немесе сыртқа шығуға болатын баспалдаққа;

— ғимараттан пунктерде (1) және (2) көрсетілген қамтамассыз етілген шығу жолдары арқылы сол этаждан көршілес ғимаратка апаруға арналған.

Дипломдық жоба тапсырмаға толығымен сэйкес келеді. Агломерация

үрдістің технологиясын толық қаратыра отырып, үрдістің тиімді басқару

есебінің қойылымы жасалды. Оны тиімді шешу үшін математикалық модель таңдалды және оның параметрлері есептелді. Динамикалық модель үшін тиімділігі статистикалық модельдеу әдісімен зерттелген итеративті алгоритмді қолдану үсынылды. Зерттеулер негізінде басқару жүйесінде қолдану үшін Кагмаж түріндегі алгоритм таңдалды.

Дискреттілік интервал шамасының итеративті алгоритмнің жылдамдығына эсері зерттелді. Аі дискретизация интервалын орнатудың уақыт минимумы мағынасындағы тиімді нұсқасы бар екені дәлелденді.

Математикалық модельді орнату үрдісін үдету үшін көпқадамды, негізінен, екіқадамды итеративті процедураларды қолдану үсынылды. Екіқадамды итеративті алгоритмнің сэйкестенуі дэлеледенді жэне динамикалық объектілерді идентификациялағанда бірқадамды алгоритммен салыстырғанда екіқадамды итеративті алгоритмнің сэйкестілігінің жылдамдығының үлғаюы көрсетілді.

Агломерация үрдісінің ауа-газды режимін түрақтандыру жүйесінің құрылымы жетілдірілді және басқару жүйесінің технологиялық қамтамасыздандырылуы таңдалды. Жетілдірілген технологиялық үрдісті автоматты басқару жүйесінің экономикалық тиімділігінің есептеулері орындалды. Еңбек қорғау бойынша іс-шаралар жетілдірілді.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
1. Кухарь А.С., Мартыненко В.А. «Производство и качество

2. Полывянный И.Я.. «Кислород и природный газ в металлургии свинца». 1976г.

3. Ашимов А.А. и др. «Автоматизированная система управления технологическими процессами производства серной кислоты из отходящих газов». М. Металлургия, 1977г.

4. Лоскутов Ф.М. «Расчеты по металлургии тяжелых цветных металлов». 1963г.

5. Глинков Г.М. и др.«Проектирование систем контроля и автоматического регулирования металлургических процессов». М. Металлургия, 1970г.

6. Емельянов А.И. Капник О.В. «Проектирование систем автоматизации технологических процсссоз». Справочное пособие по содержанию и оформлению проектов. М. Энергоатомиздат, 1983г.

7. Поляк Б.Т., Цыпкин Я.З. «Псевдоградиентные алгоритмы обучения». Журнал «Автоматика и телемеханика»,1973.

8. Имедарзе В.В., Лепашвили Ш.Г. «Некоторые итерационные алгоритмы для получения математической модели многомерных объектов». Наука 1970.

9. Гайбман Н.С., Чадееь В.М. «Построение моделей процессов произвлдства». Энергия, 1975г.

10. Под ред. Ф.Гилла и У.Мюррея «Численные методы условной оптимизации». Мир, 1977г.

П.Нямура А.А. и др. «Скорость сходимости некоторых итерционных алгоритмов функционирования адаптивных моделей».

12. Арбачаускенс Н. И др. «Идентификация динамических моделей». Минтис. 1974г.

13. Лебедева К.В. «Техника безопасности при обжиге и агломерации концентратов тяжелых металлов». 1978г

14. «Методическое указание для студентов специальности 3602»

16. Злобинский В.М. «Охрана труда в металлургии»,

М.Металлургия 1975 г.

17. Валиев Х.Х., Романтеев Ю.П. «Металлургия свинца, цинка и сопутствующих металлов», Алматы 2000г.

18. В.Ю. Каганов, О.М. Блинов, А.М. Беленький «Автоматизация управления металлургическими процессами» М.Металлургия, 1974г

19. Слободкин Л.В. «Подготовка и агломерация свинцового сырья» Металлургия, 1972г.