«мектепке дейінгі балалық шақ» республикалық орталығы мектепке дейінгі кіші жастағЫ
Ересектер және құрдастармен өзара іс-әрекеті
жүктеу/скачать 1.5 Mb.
|
| Ересектер және құрдастармен өзара іс-әрекеті
Баланың жан дүниесінің тыныштығын қамтамасыз ету. Баланың ересектерге сүйіспеншілік сезімін сөзбен және қылықтарымен білдіруге мүмкіндік жасау. Баланың ересектерден көмек сұрауы мен өзі көмегін ұсынуына мүмкіндіктер туғызу. Балалардың ұнамды әрекеттерді орындауы («Менің Сізге ән айтып бергім келеді», «Мен Сізге сурет сыйлағым келеді»). Ересектерге өз сезімдерін білдіре алу, мысалы: «Мен Әлия Теңізбайқызын жақсы көремін, өйткені ол мейірімді және әдемі». Баланың тәрбиешіге сенім көрсете отыра әңгімелесуіне уақыт бөлу Баланы үйде немесе балабақшада қалдырғанда, жұмыспен кеткенде жылы сөздермен жұбату. Баланың ересектермен қарым-қатынасының жағымды жақтарын нығайту. Берілетін уәденің орындалатындай болуы. Қоғамдық ортада таныс ересек адамдармен жеңіл қарым-қатынасқа түсе білу (мысалы, көршілермен, дәрігермен, автобус жүргізушісімен, сатушымен, т.б.). Бала бойында ересек адамдарға сенімділік сезімін тәрбиелеу. Қарым-қатынас мәдениетінің ережелерін талдау. Бала сезімдері жайлы әңгімелесу. Бала сезімдерін қолдау. Әңгіменің маңыздылығын сезіндіре білу. Түрлі жағдайларда ересектерді құрметтеудің маңыздылығын көрсету, түсіндіру. Балаға көмек жасай отырып, өз тәжірибесінің молдығын көрсету. Ақпарат алуда балалардың ересектерге сұрақтарды жиі қоюы үшін мүмкіндіктер туғызу. Балалардың түрлі жағдайларға сәйкес өзін-өзі ұстауын және тәрбиешінің нұсқауын тыңдайтынын бақылау. Әрқашан балалардың шағын мәселелеріне көңіл аудару. Баланы эмоционалдық қолдаудың қажеттілігін есте сақтау. Мінез-құлық ережелері бойынша баланың жетістіктерін көрсету. Баланың жетістіктерін балалар ұжымына, ата-аналарына көрсету. Баланың таңдауына құрмет білдіру. Ақпараттарды баланың даму еңгейіне қарай ұсыну. Балалармен жақсы қарым-қатынаста болып, ойнауға көбірек уақыт жұмсау. Баланың басқа балалармен танысуы үшін өзге ұлт балаларымен де ойнау мүмкіндігін қамтамасыз ету. Бір мезгілде бірнеше бала ойнайтын ойыншықтармен қамтамасыз ету. Мәдени қарым-қатынас дағдыларын дамытуға мүмкіндіктер туғызу (түрлі сөздік ойындар). Балалар бір-бірімен ойнағанда немесе дауласып қалған жағдайда қолдау көрсету. Бала ойынын қолдау, жанында болу, келіспеушілік жағдайда көмек ұсыну. Түрлі жағдайларда: шығын шыққанда, зиян келгенде, ауырғанда не істеу керектігін балаға көрсету, түсіндіру. Барлық адамда сезім болатынын түсіндіру. Қарапайым этикалық тақырыптағы ойындарды драмалауға, өз өмірінен ойындарды енгізуге мүмкіндік жасау. Баланың басқаларға әлеуметтік қолдау көрсетуі, яғни, қажет болғанда құрбысына көмектесу (ойыншығын тауып беру). Достарына адал болуын үлгі ретінде көрсету. Жолдасының айтқанын тыңдауға мүмкіндіктер туғызу. Баланың түрлі әлеуметтік топ балаларымен дос болуына назар аудару (топтарда, көршілердің ішінде, балабақшада және т.б.). Баланың бір немесе бірнеше баламен дос болуына жағдай жасау. Кішігірім топтарда баланың ерекше орынға ие болуы мүмкіндігін жасау. Баланың әрқашан да басқа балалардың көмегіне сенетін сенімділігін қолдау. Баланың топтық іс-әрекетке (ойын, мәдени шара) қатысу қамтамасыз ету. Баланың басқа балалармен ойнауын қамтамасыз ету. Ойын барысында құрбыларымен рөлдерді ауыстыруын қамтамасыз ету. Баланың құрбыларымен қарым-қатынасы кезінде өз заттарымен алмасуына жағдай жасау. Ойын барысында рөлдермен ауысып, міндеттерді өзара бөлісіп алуына мүмкіндіктер туғызу. Балаға ойыншықтармен ойнауға жеткілікті уақыт беру. Қажет болса, ойынға кедергі жасаған баланы ойыннан шығарып жіберу. Ойын барысында балалар ойыншықтармен және заттармен алмасатыны жайлы алдын ала келісу.. Баланы қоғамдағы мәдениеттің әр түрін бейнелейтін ойындармен және дидактикалық материалдармен қамтамасыз ету. Балаларды кітаптар мен өлеңдердегі адамдармен, тәжірибесімен, олардың өзара әрекеттері және әлеуметтік міндеттерімен таныстыру. Баланың әділдікке жақ болу ниетін мадақтау. Басқа балаларды, өзге ұлттың балаларын, басқа тілдерде сөйлейтін балаларды өз ортасына енгізуге мүмкіндіктер туғызу. Өзін және басқа адамарды бағалап, басқаларды құрметтеу мүмкіндігімен қамтамасыз ету. Баланы адамдарды түрлі әлеуметтік рөлдерде көре алу мүмкіндіктерімен қамтамасыз ету (үйде анасы - ана, жұмыста анасы- дәрігер, кітапханада анасы - оқырман, көшеде анасы - жүргінші). Адамдардың түрлі рөлдерді ойнай алатынын көрсетіп, түсіндіру (сен анаң үшін ұлысың, әжең үшін немересің, досыңа - доссың). жүктеу/скачать 1.5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|