Қорлар есебі

Тауарлық-материалдық құндылықтар бір жылдың ішінде немесе компанияның бір операциялық циклының ішінде сатылатын немесе пайдаланылатын болғандықтан ағымдағы активтер қатарына жатады. ТМҚ шаруашылық субъектісінде келесі түрлерге бөлінеді:

• 
  өндіріс процессінде немесе жұмыстар орындағанда және қызмет көрсетілгенде пайдалануға арналған шикізат, материалдар, шала фабрикаттар және құрастырмалы бұйымдар, отын, ыдыс материалдары, қосалқы бөлшектер, өндірістік және шаруашылық инвентарьдың өзге де материалдары (материалдар шоттары);
  
• 
  аяқталмаған өндіріс. Оның өзіндік құнына тек шикізат шығындары ғана емес, сонымен бірге еңбек шығындары және жанама үстеме шығыстар да кіреді (негізгі және көмекші өндіріс, меншікті өндірістің шала фабрикаттары шоттары);
  
• 
  дайын өнім және шаруашылық субъектісінің қалыпты қызметі барысында сатуға арналған тауарлар (дайын өнім және тауар шоттары).
  

• 
  Консигнациядағы тауарлар.
  
• 
  Жолдағы тауарлар.
  

1. 
   ТМҚ-ға жатқызылатын тауарлардың санын анықтау;
   
2. 
   ТМҚ-ның өзіндік құнына кіруге тиісті шығындарды анықтау;
   
3. 
   ТМҚ құнын шығысқа жатқызу тәртібін анықтау.
   

1. 
   ТМҚ сатып алуға кеткен шығындар;
   
2. 
   өнімді өндіруге кеткен шығындар
   
3. 
   өзге де шығындар(тмқ‑ны орналасқан жеріне тасымалдау кезінде немесе оларды тиісті жағдайға келтіру барысында пайда болса ғана өнімнің өзіндік құнына кіреді).
   

• 
  өткізу шығыстары;
  
• 
  әкімшілік шығыстар;
  
• 
  өзге де операциялық шығыстар.
  

• 
  арнайы сәйкестік тәсілі;
  
• 
  орташа өлшенген құндық тәсіл;
  
• 
  бірінші тауарлар бағасы арқылы қорларды бағалау тәсілі.
  

Кесте 1.9.2 - Шешуі

Кесте 1.9.3 - Қорларды бағалаудың тәсілдерін салыстыру