Пән бағдарламасының беттік парағы (syllabus)

6. Дәріс сабақтардың мазмұны

1. Металлургиялық зауыттағы толық және толықсыз металлургиялық циклмен құбыр илемдеу цехының орны мен тағайындалуы.

2. Қобылау орнақтарының конструкциясы. Қобылау илемдеу орнағының негізгі және қосымша жабдықтары.

Әрбір сұрақтың қысқаша мазмұндамасы (анықтамалар, ұғымдар және т.с.с.)

Толық және толық емес металлургиялық циклді металлургиялық зауыттардағы илемдеу цехының орны мен атқаратын қызметі. Илемдеу стандарының негізгі және қосалқы жабдықтары.

Қара металдарды илемдеу өңдірісінің бүгінгі жағдайы. Түсті металдарды илемдеудегі технологиялық процестердің ерекшеліктері. Түсті металдар мен болатты үздіксіз құятын металлургиялық құрылымдар.

Толық металлургиялық циклы бар металлургия кәсіпорындарда төрт түрлі қайта өңдеу қолданылады:

• 
  бірінші қайта өңдеу деп домна пештерінде шойын өндіруді айтады. Шойынның негізгі бөлігі болат балқыту цехтарына болатты балқытып алу үшін жіберіледі (қайта өңделетін шойын). Қалған бөлігі машинажасау өндірісіне жіберіледі;
  
• 
  екінші қайта өңдеу деп болат балқыту цехтарында (мартен, конвертер, электрлі болат балқыту агрегаттарында) болатты балқытып өндіруді айтады. Онда болат құймакесек немесе дайындаманы үздіксіз құйатын машинада (ДҮҚМ) дайындама болып құйылады. Осы құймакесектер немесе дайындамалар илемдеу цехтары үшін бастапқы шикізат болып табылады. Өте маңызды болып құрамына бірінші қайта өңдеу кірмейтін, яғни болатты домна өндірісісіз тікелей тотықсыздандыру жолымен электрпештерде балқытып алатын металлургиялық зауыттар саналады;
  
• 
  үшінші қайта өңдеу деп қаңылтырды, сорты илемді ыстықтай өңдеп жасайтын илемдеу өндірісін айтады. Осы өнімдер металлургия өндірісінің дайын өнімі ретінде тұтынушыға жөнелтіледі немесе ары қарай өңдейтін цехтарға жіберіледі (төртінші қайта өңдеу цехтарына). Қазіргі заманғы ыстықтай илемдейтін орнақтарда қалыңдығы 1,2 мм және одан үлкен болатын қалың қаңылтыр шығарылады;
  

1. Біліктерінің санына қарай жұмыс қапастарын топтастыру

Орнақтың жұмыс қапасы екі орнақшадан, біліктер және көпшік кешендерден, қысымдық және біркелкілік құрылғыларынан тұрады.

Екі таңбалы қимасының тіреуімен жабық конструкцияның қапасының орнағы болат құймасынан жасалынады.

Өзара орнақшалардың бекітуі болат құймалы траверсамен және бұрандамен жүзеге асады.

Жұмысшы біліктердің көпшіктер болат құймасынан жасалынады және кассетадағы текст құйылмалы жапсырмасымен жабдықталған. Жұмысшы біліктер – қапталған, болатты.

Қысымдық құрылғысы бөлек қораптарға жалғанған бұрамды тапсырумен екі бұрамнан құрылады. Қысымдық бұрамның келтіруі әрбір 100 кет бойынша қуаттылығымен екі электрқозғалтқыштан жүзеге асады.

1. Деформациялау коэффициенттері. Жолақты біліктерімен басып алу шарттары.

2. Илемдеу орнақтарының есептеу теориясының негіздері.

Әрбір сұрақтың қысқаша мазмұндамасы (анықтамалар, ұғымдар және т.с.с.)

Илемдеу бұйымдар саласына және оларды жасайтын материалдар саласына қойылатын талаптар жылдан жылға өзгереді. Сонымен қатар илемнің жаңа түрін өндіру қажеттілігі пайда болады. Илемдеу бұйымдардың сортаменті мол болса да, барлық илемді келесі 4 негізгі топтарға бөлуге болады: сортты, қаңылтырлы, құбырлар, илемнің арнайы түрлері (дөңгелектер, периодты профильдер, бандаждар).

Сортты илем тобы ең әртүрлі, ол қарапайым және фасонды профильдеріне бөлінеді; дөңгелек, квадрат, қимасы жазық жолақтар түріндегі илем қарапайым профильдерге жатады. Көлденең қимасы күрделі илем фасонды профильдерге жатады. Фасонды профильдер тағайындалуы бойынша жалпы (бұрыштар, швейлерлер, қоставр балкалары) және тағайындалуы арнайы профильдерге (кең және тар теміржолды рельстер, трамвайлы рельстер) бөлінеді.

Тақырып 4. Илемдеу орнақтарының басты тізбегіндегі жабдықтардың түрлері мен құрамы. Бас тізбегіндегі негізгі элементтерінің тағайындалуы

Жоспар (қарастырылатын сұрақтар тізімі):

1. Илемдеу орнағының басты тізбегінін жалпы сипаттамасы. Жұмыс қапастары. Түрлері мен конструкциялары

2. Жұмыс капастарының негізгі бөлшектері мен тораптарын беріктікке есептеу.

Әрбір сұрақтың қысқаша мазмұндамасы (анықтамалар, ұғымдар және т.с.с.)

Біліктердегі илемдеу күші төсеніштер мен қысу құрылғылары арқылы жұмыс қапастың тұғырымен қабылданады. Сондықтан олар ең жауапты бөлшектер болып табылады. Жабық түрлі тұғырлар ыстықтай және суықтай илемдеудің қаңылтырлы және жолақты орнақтарында қолданылады.

Тұғырларды екі түрлі орындайды: жабық және ашық.

Блюмингтер, слябингтер сортты және құбыр илемдеу орнақтарының соңғы қапастары да жабық түрлі тұғырына ие болады.

Ашық түрлі тұғырлар сортты және рельс – балкалы орнақтар қапасында қолданылады. әдетте тұғырларды 30-35 л болаттардан құяды. Олардың стойкалары мен прперечналарының көлденең қимасы жиі қоставр немесе тіктөртбұрышты болып келеді.

Тақырып 5. Илемдеу орнақтарының бас жетегі

Жоспар (қарастырылатын сұрақтар тізімі):

1. Басты жетек. Түрлері мен конструкциялары

2. Басты жетектің негізгі элементтері: тісті қапастар, редукторлар, аралас тісті қапастар мен редукторлар, бас тізбектің шпиндельдері мен муфталары

Әрбір сұрақтың қысқаша мазмұндамасы (анықтамалар, ұғымдар және т.с.с.)

Шпиндельдер. Тісті дөңгелекті қапастан немесе электірқозғалтқыштан айналуды білікке беру үшін екі түрлі шпиндельдер қолданылады: Әмбебеп топсалы және тісті. Әмбебап шпиндельдер (сурет 49) үлкен үлкен айналу моментерін беруге мүмкіндік береді. берілетін айналу моментінің шамасына, беріктік шартына байланысты шпиндель көлбеулік бұрышы сығымдау, қалыңжаймалы және дайындамалы орнақтарда 3-10⁰ аралығында, жаймалы 1-2⁰ дейін орнатады, бұл жағдайда астыңғы шпиндельдің көлбеу бұрышы оның жұмысының ауырлығына байланысты азырақ.Шпиндельдер көміртекті шыңдалған болат 40 немесе қоспаланған 40Х болатынан жасалады.

1. Илемдер мен құймаларды тасымалдауға араналған машиналар мен механизмдер

2. Тоңазытқыштар

Әрбір сұрақтың қысқаша мазмұндамасы (анықтамалар, ұғымдар және т.с.с.)

Илемделетін металдарды илемдеу орнына тасымалдау, пішінбіліктер арасына салу, және олардан қабылдап алу және көмекші машиналарға жылжыту жұмыстарын рольгангтер арқылы жүзеге асырады. Қазіргі заманғы илемдеу орнақтары металды ағынды үздіксіз өңдейтін технологиялық процестермен сипатталады. Сондықтан рольгангтардың жалпы ұзындығы орасан зор, ал массалары илемдеу орнағының механикалық жабдықтарының жалпы массасының 20 – 30 % дейін жетеді.

Тағайындалған мақсатына қарай рольгангтер жұмысшы және тасымалдаушы болып бөлінеді. Жұмысшы деп тікелей жұмыс қапастарына жақын орналасып илемделетін металды пішінбіліктерге беріп және одан қабылдап алуға орналған рольгангтерді айтады, тасымалдағыш деп жұмыс қапасына дейінгі және кейін орналасып орнақтың жекелеген көмекші машиналары мен құрылғыларын жалғастырып тұрған қалған рольгангтердің бәрін айтады.

Тақырып 7. Жұмыс қапастарының біліктеріне металл әперу үшін арналған жабдықтар

Жоспар (қарастырылатын сұрақтар тізімі):

1. Қысу, дайындау және сортты орнақтарының манипуляторлары мен түзеткіштердері

2. Илемді өңдеу тізбектеріндегі түзеткіштер

Әрбір сұрақтың қысқаша мазмұндамасы (анықтамалар, ұғымдар және т.с.с.)

Жаншығыш орнақтың алдыңғы және артқы жағында құймакесекті пішінбіліктерге беріп тұратын, илемделген тілкемді. Қайшыларға, блюм немесе слябингтарды қайшылардан кесілген қоймаға қарай тасымалдап тұруға арналған рольгангтері болады. Орындайтын операцияларына байланысты рольгангтерді қабылдаушы, жұмысшы және тасымалдаушы деп бөледі.

1. Параллель пышақтарымен қайшылар

2. Қаңылтырды түзету үшін арналған машиналар

Әрбір сұрақтың қысқаша мазмұндамасы (анықтамалар, ұғымдар және т.с.с.)

Металды пластикалық илемдеуден басқа илемдеу цехтарында илемді тасымалдаумен, кез келген түзетумен, өңдеумен байланысқан әртүрлі операцияларды өткізеді. Барлық осы операциялар сәйкесті механизмдер мен машиналармен орындалады. Олардың барлығы қосымша жабдықтарға жатады. Қосымша жабдықтар – жиі негізгі жабдықтардан конструкциясы бойынша күрделі, ал көп жағдайларда олардың массасы негізгі жабдықтардан жоғары.

Илемдеу цехтарында техникалық үрдісті орындау үшін металды орнақ осі бойынан және оған көлденең орын ауыстырады. Осы операцияларды орындау үшін құйматасымалдағыштар және әртүрлі өздігінен жүретін арбалар қолданылады. Олар құйма кесектер мен дайындамаларды қыздыру құрылғысынан орнақтарда илемдеу үшін береді

Тақырып 9. Арнайы орнақтар

Жоспар (қарастырылатын сұрақтар тізімі):

1. Арнайы орнақтар: көп білікті, планетарлы, вакуумды және т.б. пішім иілгіш агрегаттар

2. Жапсарсыз құбырларды өңдіруге арналған орнақтар.

Әрбір сұрақтың қысқаша мазмұндамасы (анықтамалар, ұғымдар және т.с.с.)

Болат тігіссіз құбырларды ыстықтай илемделген, суықтай илемделген, суықтай созылған және баспаланған болып шығарылады. Металлургиялық зауыттарының құбыр цехтарында құбыр өндіру үшін сәйкесінше агрегаттар, орнақтар және баспақтар орнатылады.

Диаметрі 20 мм кем ыстықтай илемделген құбырларды өндіру экономикалық тиімсіз және оларды суықтай илемдеу және сымдау (волочение) тәсілдерімен дайындайды. Диаметрі 700 мм астам құбырларды көбінесе пісірілген болып жасайды, өйткені өлшемдері бойынша сол сияқты тігіссіз құбырларды өндіру үлкен және қымбат жабдықтарды талап етеді.

Ыстықтай илемдеу үшін, әдеттегідей, дайындау орнақтарында қысылған, құбырлы дөңгелек дайындамалар қолданылады. Тек периодтты илемдеу құбыр агрегаттарында (пилигримды) ғана құйылған құймакесектерді алдын ала қысусыз қолданылады.

1. Құймакесектері мен илемдерді тазарту машиналар мен агрегаттар. Илемді таңбалау және белгілеу машиналар мен механизмдер.

2. Жолақтарды полимер материалдарымен жабу агрегаттары. Илемді термиялық өңдеу және жылдам суыту агрегаттары.

Әрбір сұрақтың қысқаша мазмұндамасы (анықтамалар, ұғымдар және т.с.с.)

Блюминг рольгангінің сипаттамасы. Екі ролик тұрақты токты электрқозғалтқыштан N = 135/43 (470/150 айн/мин), ҚҰ=100%, ұзартылған типті тісті муфта арқылы айналысқа түседі: роликтер жылдамдығы v=3,9 м/с. қалған алты ролик қуаты N=200 кВ (500 айн/мин), ҚҰ=100% электрқозғалтқышпен редукто i =82/38×49/25 = 4,24 және паразиттік аралық шестернялар (z=37) арқылы топтамалы жетекті болып келеді. Роликтердің шеңберлі жылдамдығы 3,1 м/с. Барлық роликтер біртұтас соғылмалы болып жасалған, диаметрлері 600 мм, бөшке ұзындығы 2800 мм, екі қатарлы сфералы мойынтіректерге отырғызылған, олар динамикалық жүктемелерді жақсы қабылдай алады. Редуктордың майлануы – ағынды сұйық; тісті муфталардікі – құйылмалы сұйық; роликтер мойынтіректерінікі – қою.

1. Сым тарту орнақтары

2. Сым тарту орнақтарының негізгі механизмдері: сайман ұстағыш, тарту арбасы, тұғыр, жетек.

Әрбір сұрақтың қысқаша мазмұндамасы (анықтамалар, ұғымдар және т.с.с.)

Металды сымдау, яғни шыбықтың бастапқы қимасымен салыстырғанда тесіктің шығу өлшемдері кіші тесік арқылы шыбықты тарту. Сымдау үрдісі металлургиялық және машина жасау өндірісінде кен қолдануды тапты.

Минималды диаметрі 0,002 мм тең сымды, диаметрі 100 мм дейін қимасы дөңгелек және де басқа шыбықтарды, диаметрлері үлкен емес және жұқа қабырғалы құбырларды да сымдау арқылы жасауға болады. Химиялық құрамы бойынша әртүрлі болаттарды, сонымен қатар барлық түсті металдар (алтын, күміс, мыс, алюминий және басқалары) мен олардың қорытпаларын сымдау үрдісіне ұшыратады. Илемдеу немесе соғумен салыстырғанда сымдау арқылы көлденен қимасының өлшемдері бойынша дәлділігі жоғары және беттік сапасы жоғары бұйымдарды алуға болады. Егер негізінде бұйымға осы сипаттамаларды беру талаптар қойылса, онда өңдеудің осы тұрін калибрлеу деп атайды. Жиі сымдауды бөлмелі температурада өткізеді, онда пластикалық деформациямен қоса қақтау болады. Оны кейбір механикалық сипаттамаларын арттыру мақсатымен қолданылады: мысалы, уақытша кедергі 2 – 2,5 есе жоғарлайды. Сонымен қатар кесумен өңдеумен салыстырғанда сымдау пайдалы ерекшеленеді, өйткені сол кезде жоңқа түріндегі металл қалдықтар болмайды, ал үрдіс өнімді және жұмыстың еңбек сиымдылығы төмен.

Тақырып 12. Металдарды қысыммен өңдеу цехтарының жабдықтарын жетілдірудің негізгі бағыттары мен болашағы

Жоспар (қарастырылатын сұрақтар тізімі):

1. Илемдеу және құбырлы орнақтарын дамыту болашағы.

2. Металдарды қысыммен өңдеудің арнайы түрлері. Металдарды қысыммен өңдеудегі принципиалды жаңа технологиялық үрдістер және оларға арналған жабдықтар.

Әрбір сұрақтың қысқаша мазмұндамасы (анықтамалар, ұғымдар және т.с.с.)

Илемдеу температурасына дейін қыздырылған құймакесектер қыздырғыш құдықтардан қысқыш кран арқылы құймакесек тасығыштарға беріледі, олар құймакесектерді блюминг немесе слябингтердің қабылдаушы рольгангтарына жеткізіліп, олардың роликтеріне жатқызылады. Содан соң құймакесектер рольгангпен орнақтың жұмыс қапасына беріледі.

Қазіргі кезде құймакесекті берудің екі түрі кеңінен тараған-қайықшалы және айнымалы.

7. Тәжірибелік сабақтарының мазмұны, олардың сағаттық көлемі

1. Ыстықтай қалыптау кезіндегі пішімбіліктерге металдың қысымын есептеу.

1. Ұсталық қалыптау жабдықтарында қозғау, жетектеу және орындау механизмдері.

2. Ұсталық қалыптау жабдықтардың параметрлері.

3. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың әсері.

4. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың және ротоциялық машиналардың топтастырылуы.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқаулықтар (қысқаша)

1. Машинаның толық атын, моделін, техникалық сипаттамаларын, кинематикалық немесе принципиалды кескінді, жұмыс істеу принципін және құрылымын қысқаша көрсетіп, қозғағыш, тасымалдағыш және орындаушы механизмдерін көрсетіп, қысқаша шешім қабылдау керек.

1. Ұсталық қалыптау жабдықтарында қозғау, жетектеу және орындау механизмдері.

2. Ұсталық қалыптау жабдықтардың параметрлері.

3. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың әсері.

4. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың және ротоциялық машиналардың топтастырылуы.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқаулықтар (қысқаша)

1. Машинаның толық атын, моделін, техникалық сипаттамаларын, кинематикалық немесе принципиалды кескінді, жұмыс істеу принципін және құрылымын қысқаша көрсетіп, қозғағыш, тасымалдағыш және орындаушы механизмдерін көрсетіп, қысқаша шешім қабылдау керек.

1. Блюминг пішімбілігін беріктікке есептеу.

1. Ұсталық қалыптау жабдықтарында қозғау, жетектеу және орындау механизмдері.

2. Ұсталық қалыптау жабдықтардың параметрлері.

3. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың әсері.

4. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың және ротоциялық машиналардың топтастырылуы.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқаулықтар (қысқаша)

1. Машинаның толық атын, моделін, техникалық сипаттамаларын, кинематикалық немесе принципиалды кескінді, жұмыс істеу принципін және құрылымын қысқаша көрсетіп, қозғағыш, тасымалдағыш және орындаушы механизмдерін көрсетіп, қысқаша шешім қабылдау керек.

1. Пішімбіліктерге әсер ететін күшеюі бойынша илемдеу моментін анықтау.

1. Ұсталық қалыптау жабдықтарында қозғау, жетектеу және орындау механизмдері.

2. Ұсталық қалыптау жабдықтардың параметрлері.

3. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың әсері.

4. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың және ротоциялық машиналардың топтастырылуы.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқаулықтар (қысқаша)

1. Машинаның толық атын, моделін, техникалық сипаттамаларын, кинематикалық немесе принципиалды кескінді, жұмыс істеу принципін және құрылымын қысқаша көрсетіп, қозғағыш, тасымалдағыш және орындаушы механизмдерін көрсетіп, қысқаша шешім қабылдау керек.

1. Сұйықты үйкелістің подшипниктерін есептеу.

1. Ұсталық қалыптау жабдықтарында қозғау, жетектеу және орындау механизмдері.

2. Ұсталық қалыптау жабдықтардың параметрлері.

3. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың әсері.

4. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың және ротоциялық машиналардың топтастырылуы.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқаулықтар (қысқаша)

1. Машинаның толық атын, моделін, техникалық сипаттамаларын, кинематикалық немесе принципиалды кескінді, жұмыс істеу принципін және құрылымын қысқаша көрсетіп, қозғағыш, тасымалдағыш және орындаушы механизмдерін көрсетіп, қысқаша шешім қабылдау керек.

1. Басу механизмнің жетегінің қуатын анықтау және беріктікке есептеу.

1. Ұсталық қалыптау жабдықтарында қозғау, жетектеу және орындау механизмдері.

2. Ұсталық қалыптау жабдықтардың параметрлері.

3. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың әсері.

4. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың және ротоциялық машиналардың топтастырылуы.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқаулықтар (қысқаша)

1. Машинаның толық атын, моделін, техникалық сипаттамаларын, кинематикалық немесе принципиалды кескінді, жұмыс істеу принципін және құрылымын қысқаша көрсетіп, қозғағыш, тасымалдағыш және орындаушы механизмдерін көрсетіп, қысқаша шешім қабылдау керек.

1. Жабық түрлі жұмыс қапастарының орнақтарын қатандыққа және беріктікке есептеу.

1. Ұсталық қалыптау жабдықтарында қозғау, жетектеу және орындау механизмдері.

2. Ұсталық қалыптау жабдықтардың параметрлері.

3. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың әсері.

4. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың және ротоциялық машиналардың топтастырылуы.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқаулықтар (қысқаша)

1. Машинаның толық атын, моделін, техникалық сипаттамаларын, кинематикалық немесе принципиалды кескінді, жұмыс істеу принципін және құрылымын қысқаша көрсетіп, қозғағыш, тасымалдағыш және орындаушы механизмдерін көрсетіп, қысқаша шешім қабылдау керек.

1. Әмбебап шарнирдарымен шпиндельдерді есептеу.

1. Ұсталық қалыптау жабдықтарында қозғау, жетектеу және орындау механизмдері.

2. Ұсталық қалыптау жабдықтардың параметрлері.

3. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың әсері.

4. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың және ротоциялық машиналардың топтастырылуы.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқаулықтар (қысқаша)

1. Машинаның толық атын, моделін, техникалық сипаттамаларын, кинематикалық немесе принципиалды кескінді, жұмыс істеу принципін және құрылымын қысқаша көрсетіп, қозғағыш, тасымалдағыш және орындаушы механизмдерін көрсетіп, қысқаша шешім қабылдау керек.

1. Тісті ілінісін беріктікке есептеу.

1. Ұсталық қалыптау жабдықтарында қозғау, жетектеу және орындау механизмдері.

2. Ұсталық қалыптау жабдықтардың параметрлері.

3. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың әсері.

4. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың және ротоциялық машиналардың топтастырылуы.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқаулықтар (қысқаша)

1. Машинаның толық атын, моделін, техникалық сипаттамаларын, кинематикалық немесе принципиалды кескінді, жұмыс істеу принципін және құрылымын қысқаша көрсетіп, қозғағыш, тасымалдағыш және орындаушы механизмдерін көрсетіп, қысқаша шешім қабылдау керек.

1. Рольгангтардың негізгі параметрлерін есептеу.

1. Ұсталық қалыптау жабдықтарында қозғау, жетектеу және орындау механизмдері.

2. Ұсталық қалыптау жабдықтардың параметрлері.

3. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың әсері.

4. Механикалық және гидравликалық баспақтар мен тоқпақтардың және ротоциялық машиналардың топтастырылуы.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқаулықтар (қысқаша)

1. Машинаның толық атын, моделін, техникалық сипаттамаларын, кинематикалық немесе принципиалды кескінді, жұмыс істеу принципін және құрылымын қысқаша көрсетіп, қозғағыш, тасымалдағыш және орындаушы механизмдерін көрсетіп, қысқаша шешім қабылдау керек.

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Винтті илемдеу орнақтарында дайындамаларды қобылау.

2) Дайындамалар мен құбырларды баспақтарда қобылау.

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

1 Тақырып. Кіріспе

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Толық және толық емес металлургиялық циклді металлургиялық зауыттардағы илемдеу цехының орны мен атқаратын қызметі.

2) Түсті металдар мен болатты үздіксіз құятын металлургиялық құрылымдар.

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Арнайы конструкциялы қапастар.

2) Жұмыс қапастарының орналасуына қарай илемдеу орнақтарының топтастыруы.

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

3 Тақырып. Илемдеу үрдістерінің параметрлері

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Деформациялау коэффициенттері. Жолақты біліктерімен басып алу шарттары. Илемдеу кезіндегі күш пен қысым. Илемдеу кезіндегі күштің бағыты.

2) Жұмыс және тіреу пішімбіліктерінің серпімді жапсырылуы.

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

4 Тақырып. Илемдеу орнақтарының басты тізбегіндегі жабдықтардың түрлері мен құрамы. Бас тізбегіндегі негізгі элементтерінің тағайындалуы

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Әртүрлі конструкцияларының кинематикалық сұлбалары. Илемдеу орнағының басты тізбегінін жалпы сипаттамасы.

2) Жұмыс қапастары. Түрлері мен конструкциялары. Жұмыс қапастарының негізгі элементтері.

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

5 Тақырып. Илемдеу орнақтарының бас жетегі

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Басты жетек. Түрлері мен конструкциялары. Басты жетектің негізгі элементтері.

2) Бас жетегіндегі элементтерінің негізгі параметрлерін есептеу және техникалық сипаттамалары.

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

6 Тақырып. Илемделген металды тасымалдауға арналған жабдықтар

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Илемдер мен құймаларды тасымалдауға араналған машиналар мен механизмдер.

2) Тоңазытқыштар.

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

7 Тақырып. Жұмыс қапастарының біліктеріне металл әперу үшін арналған жабдықтар

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Қысу, дайындау және сортты орнақтарының манипуляторлары мен түзеткіштердері.

2) Бұрылатын және көтеретін столдар. Илемді өңдеу тізбектеріндегі түзеткіштер.

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

8 Тақырып. Илемді кесу және түзету жабдықтары

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Қайшылар.

2) Қаңылтырды түзету үшін арналған машиналар.

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

9 Тақырып. Арнайы орнақтар

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Арнайы орнақтар. Бөлшек илемдеу орнақтар.

2) Құбыр илемдеу орнақтары

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

10 Тақырып. Қышқылмен күйдіру, жабу, термоөңдеу, орау және құрсау агрегаттары

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Құймакесектері мен илемдерді тазарту машиналар мен агрегаттар. Илемді таңбалау және белгілеу машиналар мен механизмдер.

2) Жолақтарды полимер материалдарымен жабу агрегаттары. Илемді термиялық өңдеу және жылдам суыту агрегаттары.

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

11 Тақырып. Сым тарту цехтарының жабдықтары

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Сым тарту орнақтары.

2) Сымды тарқату құрылғылар, ұштағыш білдектер, пісіру аппараттар. Сым орағыштары.

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.

12 Тақырып. Металдарды қысыммен өңдеу цехтарының жабдықтарын жетілдірудің негізгі бағыттары мен болашағы

Әрбір тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары:

1. Сұрақтарды қарастыру:

1) Жазық және сортты илемді өңдіру үшін құймалы-илемдеу жинақтар.

2) Металдарды қысыммен өңдеудегі принципиалды жаңа технологиялық үрдістер және оларға арналған жабдықтар

2. Осы сұраққа арналған оқулықтардағы бөлімдерді, дәріс конспектісін оқу.

3. Реферат жазу.
СӨЖ түрлерінің тізімі

№	СӨЖ түрі	Бақылау формасы	Бақылау түрі	Сағат бойынша көлемі
1	Дәріс сабақтарына дайындалу		Пән сабақтарына қатысу	6
2	Тәжірибелік сабақтарына дайындалу	Есептің шаблоны	ТЖ рұқсатнама	6
3	Аудиториялық сабақтар мазмұнына кірмеген материалдарды оқу	Конспект	Ауызша сұрау	14
4	Бақылау шараларына дайындалу		МБ 1, МБ 2, тест және т.б.	4

10. Оқушылардың білімдерін тексеру кестесі
Дәріске қатысу және тәжірибелік (семинар, зертханалық, жеке, студиялық) бөлігі 0 – 100 балға бағаланады.
Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі

11. Оқушылардың білімдерін бағалау критерийлері

Пәнді оқытуы барлық өткен материалды тестілеу түріндегі емтиханмен аяқталады. Бағдарламаларда ескертілген барлық тапсырмаларды орындау емтиханға жіберу үшін міндетті шарты болып табылады. Әрбір тапсырма 0 – 100 балға бағаланады.

Ағымдағы сабақтарда (дәріске қатысу, үй жұмыстары, ОӨЖ бойынша тапсырмалар, тәжірибе бойынша тапсырмалар және т.б., межелік бақылау) барлық тапсырмаларды орындалғанның орта арифметикалықтан жіберу рейтингі шығарылады.

Пән бойынша қорытынды бақылауға (ҚБ) жұмыс оқу бағдарламасының барлық талаптарын (барлық зертханалық (тәжірибелік) жұмыстарды, СӨЖ бойынша тапсырмалар мен жұмыстарды орындау және қорғау) орындаған, курстық жобаны (жұмысты) қорғаңан үшін оң бағалар алған және жіберу рейтингін (50 балдан төмен емес) жинаған студенттер жіберіледі.

Әрбір пән бойынша (соның ішінде қорытынды бақылау түрі ретінде МЕ болатын пәндерде) студенттердің оқу жетістіктерінің деңгейі қорытынды (Қ) бағамен анықталады, ол ЖР және ҚБ үлес салмақтарын есепке ала (ЖРҮС және ҚБҮС) олардың бағаларынан (емтихан, дифференциалданған сынақ немесе курстық жоба/жұмыс) қалыптасады
Қ = ЖР·0,6 + ҚБ·0,4
Үлес салмақтары жыл сайын университеттің ғылыми кеңесімен бекітіледі және ЖР үшін 0,6 аспау, ал ҚБ үшін 0,3 төмен болмау қажет.

Курстық жоба/жұмыс комиссия алдында қорғалады. Жетекші пікірін есепке ала көрсетілген білімдеріне сәйкес баға қойылады.

Егерде жіберу рейтингі және қорытынды бақылау бойынша оқушы тек қана оң бағаға ие болған жағдайда пән бойынша қорытынды баға есептеледі. Қорытынды бақылауға

Қорытынды бақылауды себепсіз босату «қанағаттанарлықсыз» бағаға тең деп есептеледі. Пән бойынша аралық аттестация және емтихан нәтижелері дәл сол күні немесе келесі күні, егер жазбаша емтихан түстен кейін өткізілсе, студенттерге жеткізіледі.

Межелік бақылаудағы (рейтингтегі) және қорытынды емтихандағы студенттің білімдеріне қорытынды бағаны түзу есептеу үшін 0 ден 100% дейін пайыз арқылы бағаланады.

Межелік бақылаудың бағасы ағымдағы бағаларынан және межелік бақылаудың бағасынан қалыптасады.

Пән бойынша оқу жетістіктері, яғни студенттердің білімдері, дағдылары және құзыры, оның цифрлік эквивалентіне және бағалардың дәстүрлі бағанасына адекватты көпбалды әріптік жүйесі бойынша бағаланады.

Әріптік жүйесі бойынша баға	Балдардың цифрлік эквиваленті	Пайыздық мөлшері	Дәстүрлі жүйесі бойынша баға
A	4,0	95–100	Өте жақсы
A–	3,67	90–94
B+	3,33	85–89	Жақсы
B	3,0	80–84
B–	2,67	75–79
C+	2,33	70–74	Қанағаттанарлық
C	2,0	65–69
C–	1,67	60–64
D+	1,33	55–59
D	1,0	50–54
F	0	0–49	Қанағаттанарлықсыз

12. Оқытушы талаптары, саясаты және рәсімі
Нұсқа

Оқушылар барлық аудиториялық сабақтарына кешікпей қатысу міндетті болып табылады. Сабақты босатқан жағдайда деканат орнатқан тәртібіне сәйкес еңбекпен өтеу. Максималды тек қана екі сабақты босату мүмкін. Екі сабаққа кешігіп келу бір сабақты босатқанына тең деп саналады. Егерде екі сабақтан астам қатыспау жағдайда оқытушы келесіде, сұрақтын әкімшілік шешуіне дейін, студентті сабаққа жібермеуге рұқсат. Дәрістерде, осы курс студенттерінің контингентіге кірмейтін, бөтен адам қатысуына тыйым салынады.

Жұмыстарды белгілі мерзімде тапсыру қажет. Барлық тапсырмалардың ең соңғы тапсыру мерзімі – емтихан сессиясы басталуына дейін 3 күн.

Барлық тапсырмаларды тапсырмаған, және курстық жобаны/жұмысты қорғамаған студенттер емтиханға жіберілмейді.

Әрбір оқу сабағы бойынша тақырыптарды қайталау және өткен материалды қайтадан орындау міндетті. Оқу материалдарды игеру дәрежесі тест немесе жазбаша жұмыстары арқылы тексеріледі. Студенттерді тестілеу ескертусіз өткізуге рұқсат.

Оқытушы басшылығымен студенттердің өздік жұмыстарын (ОСӨЖ) орындау кезінде келесі негізгі төрт функцияларын есепке алу керек.

Біріншісі – оқу пәні бойынша өткізілген сабақтар кезінде алынған оқытушының ақпаратын студенттердің белсенді қабылдауының жүзеге асыруын болжайды.

Оқытушы ұсынысы негізінде студенттер өздігінен оқу әдістемелік құралдарын, әдеби көздерін оқып, үй тапсырмаларын, бақылау және курстық жобаны/жұмысты орындайды деп екінші функция ескереді.

Студенттердің қиын жағдайларын талдау және жүйелеу, оқу материалдарды олар түсінуіне және меңгеруіне, басқа оқу амалдарын орындауындағы қиыншылықтар пайда болу себептерін анықтау студенттердің үшінші функциясы болып табылады. Студенттер шешілмейтін қиыншылықтарды оқытушыға арналған сұрақтар жүйесіне аударады, осы сұрақтарға өзіндік жауаптар нұсқаларын қалыптастырады.

Оқытушыдан сәйкесінше түсініктемелерді, кеңестерді сұрау студенттердің төртінші функциясы болып табылады.

13 Әдебиеттер тізімі
Негізгі әдебиет

1. Целиков А.И., Полухин П.И. и др. Машины и агрегаты металлургических заводов, М.: Металлургия, 1978 т.1, 415с., т.2, 328с.

2. Притыкин Д.П. Механическое оборудование заводов цветной металлургии, ч.1 и 2. М.: Металлургия, 1988, 392с.

3. Притыкин Д.П. Надежность, ремонт и монтаж металлургического оборудования, М.: Металлургия, 1986, 365 с.

4. Басов А.И. Механическое оборудование обогатительных фабрик заводов тяжелых цветных металлов. – М.: Металлургия, 1987, 578с.

5. Основы металлургии т.7 Технологическое оборудование предприятий цветной металлургии М.: Металлургия, 1975, 1008с.

6. Гребеник В.И. и др. Расчеты металлургических машин и механизмов. – Киев: Вища школа, 1988, 488с.

7. Кружков В.А. Металлургические подъемно-транспортные машины – М.: Металлургия, 1989, 464с.

Қосымша әдебиет

8. Кохан Л.С., Навроцкий А.Г. Механическое оборудование цехов по производству цветных металлов – М.: Металлургия, 1985 –330с.

9. Ширенко Н.С. Механическое оборудование доменных цехов– М.: Металлургия, 1975.-478с.

10. Иванченко Ф.И., Павленко В.А. Механическое оборудование сталеплавильных цехов – М.: Металлургия, 1986-326с.

11. Сапко А.И. Механическое и подъемно-транспортное оборудование электрометаллургических цехов –М.: Металлургия, 1978, 326с.

12. Аксенов П.Н. Оборудование литейных цехов – М.: Машиностроение, 1988, 386с.

жүктеу/скачать 359.61 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: