Пәні бойынша оқыту бағдарламасының (Syllabus) титулдық парағы

2 тақырып. Ежелгі деректер

1. 
   Юлий Цезарьдің «Хаттары» Британия, Франция, Германия және Италияның ежелгі тарих бойынша деректер ретінде.
   
2. 
   Конфуцийдің нақылдары ежелгі Қытай тарихына байланысты дерек ретінде.
   

1. 
   Ауызша тарих тарихи дерек ретінде. Батырлық эпос тарих дерек ретінде.
   
2. 
   Ауызша тарих тағы субъектілік пен объектілік.
   
3. 
   Евразия халшыктарының байырлық эпоспен байланысты орта ғасырлык батырлар жырындағы антикалык дәстүрлер «Алпамыс», «Манас» және орыс батырлар жырлары. Эддалар.
   
4. 
   Дамыған кезең, дамыған феодализм деректер құрылымының күрделенуі.
   
5. 
   Батыс Еуропалық деректер. Қарапайым құқық жазулары (ордононттар, артықшылықтар, патенттер.
   
6. 
   Жеке актілер (сенім қағаздар, грамоталар т.б.). Шаруашылық тарихы бойынша деректер жене заңдар.
   
7. 
   «Эпарх кітабы», «Тарих қаласының кәciбi».
   

1. 
   Жаңа замандағы әкімшілік ұйымдары құжаттарының құрамы, оларды сақтау және жариялау. Кіретін және шығатын құжаттар.
   
2. 
   Баяндау жазбалары. Аттестаттар, патенттер, дипломдар. Полицей құжаттары революциялық қозғалыс тарихының негізгі құжаты. Әкімшілік ұйымы құжаттарына деректемелік талдау.
   
3. 
   Сот - тергеу материалдары. Жаңа замандағы Батыс Европа Соты. Ұлы Француз революциясы жариялаған сот принципі: 1789 ж. адам жене азамат құқы Декларациясы. Сот-тергеу материалы құралы күрделі дерек. Сот-тергеу материалдарына деректік талдау.
   
4. 
   Ресми дипломатиялық құжаттар. Жаңа замандағы дипломатия түсінігі және диплдоматиялық қызметті ұйымдастыру. Дипломатиялық құжаттың құрамы. Жаңа замандағы дипломатиялық құжаттарды жариялау. Құпия келісімдер.
   
5. 
   Мұрағат дипломатиялық құжаттарын шығару. Еуропа кабинеттерінің үлкен саясаты. 1871-1914, «Француз дипломатиялық құжаттары. 1871-1914» АҚШ-ғы ресми дипломатиялық құжаттардың ашық болуы. Дипломатиялық құжаттарды деректік талдау.
   
6. 
   Саяси партиялар мен жаппай қоғамдық ұйымдардың құжаттары. Жаппай қоғамдық ұйымдар. XVIII ғ. Ағылшың тред-юниондары. ХІХ ғ. соңғы ширегіндегі жаппай жұмысшы ұйымдарының дамуы.
   
7. 
   Кәсіподактар. ХVІІІ ғасырдағы Америка мен Франциядағы әйелдер тендігі үшін күрес. Жұмысшы Жастар ұйымдары. Партиялық саяси құжаттарды сақтау, жариялау тәртібі және негізгі басылымдар.
   

1. 
   Жаңа замандағы араб елдері тарихын зерттеудегі дерек - саяхатшылардың жазбалары. Жазбаларға сын түрғысынан қараудың қажеттігі.
   
2. 
   Покок, Вольней, Нибур, Буркхардт, Палгрэв, Филби, Доутидің саяхаттары. Саяхаттың мақсаты мен міндеттері.
   
3. 
   XVIII-XIX ғғ. Орыс көпестері, мәдениет қайраткерлері, ғалымдардың араб елдерінде болуы.
   

6 тақырып. Жаңа замандағы Азия елдері тарихының деректері.

1. 
   Жаңа замандағы Үндістан тарихының деректері. Ағылшын-Ундістан өкіметінің ресми материалдары мен құжаттары, ресми хат жазу, естеліктер.
   
2. 
   XIX ғасырдың соңғы ширегіндегі саяси партиялардың ресми материалдары мен құжаттары. Мемлекеттік және саяси қайраткерлердің сөздері және хаттары. Мұрағат материалдары. Статикалық анықтамалар.
   
3. 
   Жаңа замандағы Жапония тарихының деректері. Токугава кезіндегі Жапон жылнамаларының жинақтары. «Фудоки» провинциясының географиялық-этнографиялық, сүреттемелері және маңызы. «Токугава-дзикк» жылнамалары.
   
4. 
   Токугава заңдары. Князь әулеттерінің құжаттары. Кукебеккер хаттары - Симабардағы шаруалар көтерілісінің дерегі. Хаяси Радзан.
   
5. 
   Шетел жылнамасындағы Жапония тарихы. Мэйдзи қайта құрулары. Муцухито императоры мәлімдемесіндегі (1868 ж. 6 сәyip) бағдарлама.
   
6. 
   Бостандық және халық құқы жолындағы қозғалыстың деректері: газеттер, петициялар. 1889 ж. Жапония Конституциясы. 1875 жылғы орыс-жапон Keлісімi, 1905 ж. Портсмут бітімі материалдары.
   
7. 
   «Халық тәрбиесі туралы императорлық рескрипт» (1890 ж.) - Жапон ағартуының дерегі. Жапон әдебиеті - Жапон тарихының дерегі.
   

1. Сот - тергеу материалдары. Англия мен АКШ присяжнойлары. Присяжной сотының француз үлгісі. Батысты тәртібіне қарсы күрескерлер icтepi бойынша сот істерінің үкімдері мен материалдары.

   
   
2. 
   Нюрнбергте халықаралық әскери трибуналдың бекітілуі. Қиыр Шығыс бойынша халықаралық трибунал. Жұмысшылар демократиялық, антифашистік қозғалыс ұйымдары мен қайраткерлеріне қарсы процестердің материалдары. Сот процестердің материалдарына деретік талдау.
   
3. 
   Ресми дипломатиялық құжаттар. Халықаралық ұйымдардағы - ұлттар Лигасындағы, БҰҰ-ғы дипломатиялық өкілеттіктер. Дипломатиялық құжаттар құрамы. Тұрақты дипломатиялық өкілеттік институттары.
   
4. 
   Ішкі ведомстволық көшірме. Сыртқы саясат құпиясын жариялау. Ресей мұрағатындағы сыртқы icтep министрлігінің құпия құжаттары. КСРО-ның сыртқы саясатының құжаттары. Мюнхен тарихынан жаңа құжаттар. Герман саясатының құжаттары. Британ сыртқы саясаты туралы құжаттар. Оларға деректік талдау жасау. 1. Қытайдың қaзipгi заманғы тарихының деректері. Қытай жетекшілерінің еңбектері мен сөздері – тарихи деректерінде. Қытай интеллигенциясы сол қанатының жетекшісі Ли Дачжаоның сөздері.
   

3. Қaзipгi заманғы Жапония тарихының деректері. Баспасөз Жапонияның қоғамдық – саяси өмірінің дерегі. Салыстырмалы - экономика мектебінің материалдары.

4. Саяси партиялардың бағдарламалық құжаттары, саяси қайраткерлердің сөздері, мемуарлық әдебиеттер.
3.4 СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ

Ерте феодализм деректері. 1447 жылғы Заңдар жинағы. 1550 жылғы Заңдар жинағы. Орыс қоғамының әлеуметтік құрылымы. Баскыштаушылық бағалауы. Заңдар жинағының негізгі айырмашылығы. 1640 жылғы Шіркеулік жинақ. Орыс қоғамының әлеуметтік құрылымы. Басқыштаушылық бағалауы. 1640 жылғы Шіркеулік жинактардың Заңдар жинағы мен Орыс шындылығынан негізгі айырмашылығы. Шығыс тарихының деректануы. Араб графиялык деректері. Монғол империясы кезеңіндегі деректер. Парсы грузин құжаттары. Селжұқ құжаттары. Осман империясының құжаттары. Дерек ретінде Закавказия жене Орта Азия елдерінің поэзиялары, Мұсылмандық сфрагистика.

Ұсынылатын әдебиет: [4] 45-67б., [10] 4-90б., [16] 34-45б., [17] 24-67б.

2 тақырып. Жаңа замандағы Еуропа мен Америка елдері тарихының деректері.

Мерзімді баспасез. XVII ғасырдағы Еуропадағы Қолжазба газеттері. Цензура тәртібі. XVIII ғасырдағы АҚШ-ғы баспасөз. Франциядағы революциялық бағыттағы газеттер. Газет жанрлары. Иллюстрациялық мәндегі материалдар. Оқырманға газеттің әсер ету құралдары. Газет кампаниялары. Херстов газеттері. Баспасөз материалдарына деректік талдау жасау. Памфлеттік публицистика. Публицистика тарихтағы памфлет. Т.Пейннің памфлеті (1776 ж.) Демократиялық памфлеттік публицистика. Түп нұсқадағы басылымдар және памфлеттерді қайта шығару. Американ және Француз: революциялары кезіндегі памфлеттер. Памфлеттерді деректік талдау. Листовкалар, прокламациялар, саяси афишалар. Листовкалардың жанрлық ерекшелігі және оның түрлері. Листовкалардың мақсаты король ІV Фридрих Вильгельмнің үндеуі. Жарнама листовкалар. Қайта басылып шыққан листовкалар, прокламациялар, афишалар. Г.В. Плехановқа қол қойған чектографиялык прокламациялар. Листовкаларға деректік талдау жасау. Естелік деректер. (естеліктер мен күнделіктер). В.Г.Белинский «Жалпы тарихқа жетекшілік». Естеліктердің жанрлары. Жарияланған және жарияланбаған қалған естеліктер. Күнделіктер. Естеліктер мен күнделіктерге деректік талдау жасау. Эпистолярлық материалдар (жеке жат жазу). Хат жазудың дерек ретіндегі маңызы. Ж.Ж.Руссоның «Жаңа Элонза» атты хаты. Монтескье «Парсы хаттары». Вольтердің хаттары. А.И. Герцен «Франция мен Италиядан хаттар». Хат жазысу мен жеке мұрағаттар. Президент мұрағатын сынау. Эпистолярлық құжаттарды деректік талдау. Көркем шығармашылық туындылары. Өнер бейнелеу түpi ретінде және шындықты тану әдісі. Тарихи дерек ретінде өнер туындыларының маңызы мен ерекшелігі. Жак Луи Давид – неоклассикалық мектептің негізін қалаушы. Көркем әдебиет жаңа заман тарихының дерегі. Сықақ, плакат. Көркем әдебиет шығармаларына деректік талдау.

Ұсынылатын әдебиет: [1]4-78б., [6] 14-51б.

3 тақырып. Жаңа замандағы Азия-Африка елдері тарихының деректері

Араб елдеріне жасалған француз экспедициялары. Бонопарттьң Египетке жасаған экспедициясының мақсаты мен міндеттері. Француз ғылыми экспедициясының еңбектері - Египет пен Сирия тарихының деректері. Экспедиция құрамы. «Египетті суреттеу». Фактілік материалдарды құрастыру құрылысы, тақырыбы, құндылығы. Дипломатия өкілдерінің жеткізетін мәліметтері. Дипломатия өкілдерінің, әскери атташелердің, консулдардың жеткізетін дипломатиялық мәліметтері тарихи дерек ретінде. Дипломатиялық материалдардың негізгі жарияланымдары және араб елдері туралы мәліметтеріне деректемелік талдау.

Ұсынылатын әдебиет: [5]13-24б., [6] 43-60б.

4 тақырып. Жаңа замандағы Азия елдері тарихының деректері

Сунь Ят Сен еңбектері -Қытай тарихының дерегі. Қытай әдебиеті - қытай халкының тарихи – мәдени өмірінің дерегі. Иранның жаңа тарихының деректері. XIX ғасырдағы Иранның Еуропа елдерімен келісім-шарттары. Бабидтердің діни ілімдері. 1906 жылғы Иран Конституциясы. Маджихиттер қоғамының тарихы жөніндегі материалдар. Азербайжан әдебиеті - Иран тарихынын дерегі. Жаңа замандағы Түркия тарихының деректері. «Жаңа османдар» газеті. Листовкалар. 1856 ж. Париж трактаты. Мидхат Конституциясы. 1877-1878 жж. орыс-түрік соғысы материалдары. Жас түрікшілер қозғалысының материалдары.

Ұсынылатын әдебиет: [6] 48-56б., [7] 35-69б.

5 тақырып. Қазіргі замандағы Еуропа мен Америка елдері тарихының деректері

Мерзімді баспасөз. Мерзімді баспасөз баспаның жаппай түpi. XX ғ. басындағы француз буржуазиялық баспасы. Ұлыбританияның баспа концерндері. АҚШ, Ұлыбритания, Францияның ақпарат агенттіктері. Шетелдердің коммунистік баспасөзі. Газет жанрлары. Баспасөез туралы ғылыми - анықтамалық әдебиет. Баспасөз материалдарын деректік талдау. Листовкалар, прокламациялар, саяси афишалар. Листовкалардың жанрлық ерекшеліктері және оның түрлері. Листовкалардың түпнұсқалық басылымдары. Оларды сақтау, жинау, билиографиялық деңгейі. КСРО орталық революциялық музейі. Ұлыбритания Коммунистік партиясының листовкалары. Анджела Девисті және т.б. азат ету күресі. Нью-Йорк комитетінің листовкалары. Прокламация афишаларды қайта басу. Генуя халқына (1945 ж.) арналған прокламацияның мәтіні. Мемуарлық деректер. Мемуарлық шығармалар. Естеліктер, күнделіктер. Естеліктер мен күнделіктерге деректік талдау. Деректемелік талдау жасау түрлері. Статистикалық деректерге корреляциялық математикалық талдау. Контент талдау әдісінің маңызы. Дерек авторы мен тұпнұсқасын анықтау әдістері.

Ұсынылатын әдебиет: [1] 63-86б., [5] 67-95б.

6 тақырып. Азия және Африка елдері қазіргі заман тарихының деректері

Қaзipгi заманғы араб елдері тарихының деректері. Араб елдерінің хартиялары, заң актілері, парламент eceптepi. Араб елдерінің аграрльқ және жұмысшылар заңдары. Заң актілеріне сыни тұрғыда қарау. Араб елдерінің баспасөзі - қоғамдық - саяси қозғалыс және қоғамдық ойдың дамуы туралы дерек. Зимбабве астанасындағы қосылмаған елдер мемлекеттері мен өкіметтері басшыларының VIII Конференциясы (1986).

Ұсынылатын әдебиет: [5] 37-53б., [6] 56-90б., [7] 45-51б.
9 Әдебиеттер тізімі

Негізгі әдебиет

1. 
   Григорьева И.В. Источниковедение новой и новейшей истории стран Европы и Америки. - М.: Высшая школа, 2008.
   
2. 
   Источниковедение и текстология средневекового Ближнего и Среднего Востока.-М., 2007.
   
3. 
   Люблинская Л.Д. Источниковедение истории средних веков. - Л.: Изд-во Ленингр. ун-та, 2007.
   
4. 
   Медушевская О.М. Теоретические проблемы источниковедения. - М., 2007.
   
5. 
   Мнухина Р.С. Источниковедение истории нового и новейшего времени. - М.: Высшая школа, 2007.
   
6. 
   Фарсобин В.В. Источниковедение и его метод. Опыт анализа понятий и терминологии. - М., 2009.
   

Қосымша әдебиет:

7. 
   Восточное историческое источниковедение и специальные исторические дисциплины. - Вып. 1. -М, 2003.
   
8. 
   Григорьев А.П. Монгольская дипломатика XIII-XV вв. (чингизидские жалованные грамоты). -Л., 2002.
   
9. 
   Давидович Е.А. Материалы по метрологии средневековой Средней Азии. -М., 2004.
   
10. 
    Дмитриева Л.В., Мугинов A.M., Муратов С.Н. Описание тюркских рукописей Института народов Азии. - Т.1. -4.1, - История. - М., 1965.
    
11. 
    Жумагулов К.Т. Проблемы возникновения и развития феодализма в Западной Европе. Уч. пособие.-Алматы, Изд. КазГУ, 2006.
    
12. 
    Жумагулов К.Т. Проблемы истории германских племен (с древнейших времен до начала средних веков). Монография. - Алматы, 2002.
    
13. 
    Иванов Г.М. Исторический источник и историческое познание (методические аспекты). - Томск, 2003.
    
14. 
    Исмаилова Э.М. Искусство оформления среднеазиатской рукописной книги XVIII-XIX вв. - Ташкент, 2002.
    
15. 
    Каштанов СМ. Предмет, задачи и методы дипломатики// Источниковедение. Теоретические и методические проблемы. - М.: Наука, 1969.
    
16. 
    Курносов А.А. К вопросу о природе видов источников// Источниковедение отечественной истории. - М.: 2007.
    
17. 
    Матвеев В. А. Империя Флит-стрит (Современная пресса Англии). -М., 2003.
    
18. 
    Медушевская О. М. Современное зарубежное источниковедение. - М., 2003.
    
19. 
    Петряев К.Д. Гносеологические и методологические основы источниковедения - Кишинев, 2004.
    
20. 
    Письменные памятники Востока. Ежегодник. - М.,2003.
    

Әрбір студент сабақтың барлық түріне қатысуға міндетті, топтың тақырыпты талқылауында белсенділік танытып, өз курстарынңыздың қалыпты жұмыс істеуіне кедергі келтіреді. Сабақта өзін-өзі ұстаудың ақиқатылығына шара қолданылды, тіпті аудиториядан қуылғанға шейін. Төмендегі талаптарды орындауды талап етіледі: сабақ үстінде ұялы телефондар сөндірілсін, аудиторияға сырт киіммен кірмеу, университеттің ішкі ережесін бұзбау.

Сабаққа қатыспағандарға төмендегідей айып санкция енгізіледі: белгісіз себептермен дәріс, тәжірибе сабақтарына қатыспағандардан 1 балл алынып тасталынады.

Үй тапсырмасын орындарға ең жоғарғы сандық 5 балл қойылады, сонымен қатар тәжірибелік сабақта болмағанға (белгісіз себептермен) -0 балл, үй тапсырмасы орындалмағандардан 1 балл алынады. Осы жіберілген сабақтарды студент қайыра орындап шыққан жағдайда ең жоғарғы 5 баллдың орынына 3 балл қойылады. Студенттердің өздік жұмысы орындалса 1, орындалмаған жағдайда 0 баллмен өлшенеді.

Әрбір сабаққа дайындық талабы, берілген тапсырма толығымен орындалуы тиіс. Сіздің тәжірибе сабағы барысында сұрақ беру мен тест тапсырмалары арқылы пәннің әрбір аяқталған тарауы барысында тексеріледі.

Дәрістік және тәжірибелік сабақ барысында белсенділік танытқан студент марапатына 1 балл қосылады. Белсенділікпен жауап берген студенттің айтарына қосымша тың материалдар ұсыну.

Егер сіз бақылау шаралары уақытында белгілі себептермен қатыса алмасаңыз сізге келесі сабақтың барысында қайта орның толтыруға мүмкіндік беріледі, басқаша жағдайда «0» баллға ие боласыз.

Семестр барысы 2 мәрелік бақылаудан тұратын тест түрінде өтеді. Тест бақылауы пәннің өтілген тараулары материалдарынан беріледі.

Қорытынды емтихан тест түрінде өтеді.

Мамандықтың және пәннің оқу-әдістемелік кешеніне койылатын талаптар

Ұйым стандарты ПМУ ҰС 7.18.2/07

Қосымша 2 Студенттердің білімін бағалау

Қорытынды баға балл бойынша(Қ)	Баллдардың сандық эквиваленті (С)	Әріптік баға жүйесі (Б)	Дәстүрлі жүйедегі баға(Д)
			Емтихан, диф. сынақ	Сынақ
95-100	4	А	Өте жақсы	Сынақ
90-94	3,67	А-
85-89	3,33	В+	Жақсы
80-84	3,0	В
75-79	2,67	В-
70-74	2,33	С+	Қанағаттарлық
65-69	2,0	С
60-64	1,67	С-
55-59	1,33	D+
50-54	1,0	D
0-49	0	F	Қанағаттарлық емес	Сынақ емес

Бақылау шараларының күнтізбелік кестесінің үлгілері

СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі және «Шет елдер тарихы бойынша деректер» пәні бойынша 050203 Тарих бакалавриат мамандығы бойынша

Шартты белгілеулер: 1 ДҮТ – №1 дәрісті дайындау үшін берілетін үй тапсырмасы; Қ – оқу үрдісіне қатысу; ПҮТ 1 – №1 практикалық сабақтарға дайындалу үшін үй тапсырмасы; ӨОҮТ1 – материалды өздігінен оқуға №1 үй тапсырмасы; КТ – конспект тексеру; 1Т –№1 тест.