«Постмодернизм эстетикасы» ПӘні бойынша оқыту бағдарламасы (Syllabus)

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Павлодар

Пәні бойынша оқыту бағдарламасын (Syllabus) бекіту парағы

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/38

Құрастырушы: ___________аға оқытушы Уызбаева А.А:

Философия және мәдениеттану кафедрасы

050204-Мәдениеттану мамандығының күндізгі оқу нысанындағы студенттеріне арналған «Постмодернизм эстетикасы» пәні бойынша

пәні бойынша оқыту бағдарламасы (Syllabus)
Бағдарлама «___» _________20__ж. бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізінде әзірленген.
20__ж. «___»____________кафедра отырысында ұсынылған №_____ хаттама.
Кафедра меңгерушісі______________ Ахметова Г.Ғ. 20 ж. «____» ________
Факультет оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған _________ 20__ж. «_____»____________№____ хаттама
ОӘК төрағасы ______________ Батталов Қ.Қ. 20___ж. «_____»___________


1 Оқытушылар туралы мәліметтер және байланысу ақпараттары

Уызбаева Анара Асанқызы – философия және мәдениеттану кафедрасының аға оқытушысы.

Кафедра №519 аудиторияда орналасқан. Байланысу телефоны 1153

2 Пән туралы мәліметтер

«Постмодернизм эстетикасы» з ХХ-ХІХ ғ. басындағы классикалық емес эстетикадағы постмодернизм концепцияларды қарастыру

3 Пәннің еңбек сыйымдылығы

Семестр	Кредиттар саны	Аудиториялық сабақ түрлері бойынша қарым-қатынас сағаттарының саны						Студенттің өздік жұмысының сағат саны		Бақылау нысаны
		барлы-ғы	Дәріс	практи-ка	Зертха-налық	студия-лық	жеке	барлығы	СРСП
7	3	135	30	15	-	-	-	90	45	Емт.
Бар-лығы	3	135	30	15				90	45

4 Пәннің мақсаты және міндеттері

Пәннің мақсаты – ХІХ-ХХ ғ. басындағы классикалық емес эстетикадағы постмодернизм концепцияларды қарастыру.

Пәннің міндеті:

- постмодернизм эстетиканың теоретикалық негіздерін қарастыру;

- көркем шизоанализ, симулякр, интертекстуалдық, иронизм тұрғысынан әдіснамалық мәселелерді игеру;

- өнерде постмодернизмнің ерекшеліктерін анықтау;

• 
  - қазіргі кезеңнің өнері мен эстеткасындағы виртуалды шындық феноменімен салыстырғанда постмодернизмнің ерекшілктерін анықтау.
  

- постмодернизм эстетиканың теоретикалық негіздерін;

- постмодернисттік өнердің негізгі ерекшеліктерін;

- Ж.Дерриданың, Ж.Лаканның, Ж.Делездің және т.б. постмодернисттік концепцияларын;

• 
  - өнер мен эстетикада «виртуалды шындықтың» феноменін.
  

- алғашқы деректермен жұмыс істеу;

- постмодернизм эстетика өкілдерінің жұмысы мен мәтіндерін талдау және түсіндіру;

- эссе және бақылау жұмысының басқа түрлері ретінде жеке зерттеу жұмысының нәтижелерін жазбаша түрде көрсету;

• 
  - семинарларға дайындалу үшін жеке таңдалған тақырыптардың топтық презентацияларын дайындау.
  

Осы пәнді меңгеру үшін төмендегі пәндерді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар қажет:

- Модерн мәдениеті;

- Қазіргі заман мәдениеті;

- Мәдениет теориясы мен философиясы.

Пәннің тақырыптық жоспары

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.2/10

6 пәннің мазмұны

№ р/с	Тақырыптар атауы	Сабақ түрлері бойынша қарым-қатынастық сағаттар саны
		дәріс-тер	практи-калық (сем)	Зертха-налық	студия-лық	жеке	СӨЖ
1	Постмодернизм эстетканың теоретикалық негіздері	4	3	-	-	-	15
2	Ж.Дерриданың «деконструкциясы»	4	2	-	-	-	15
3	Ж.Бодрийардың симулякрдің эстетикасы	4	2	-	-	-	15
4	Ж.Делез бен Ф.Гваттаринің өнердің шизоанализі	4	2	-	-	-	15
5	Ж.Лаканның армандар құрылымы	4	2	-	-	-	10
6	Ф.Джеймисонның постмодернизм өнерінің теориясы	5	2	-	-	-	10
7	Өнер мен эстетикада виртуалдық шындық	5	2	-	-	-	10
БАРЛЫҒЫ :		30	15				90

7 КУрс КОМПОНЕНТТЕРІ

ПӘННІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ МАЗМҰНЫ

Тақырып 1 Постмодернизм эстетиканың негіздері.

«Деконструкция» стратегия ретінде. Деконструкция шешушіліксіз ретінде. Деконструкция «екілік ым» ретінде – аудару және реконструкция. «Мимесис» концепцияның деконструкциясы. Бинарлық оппозициялардың, логоцентризмнің сынауы. Хат түсінігі, «ақиқатты» түсіндіру.

Ж.Бодрийар өнердің аяғы туралы, «эстетиканың құпия кодының» үзілуі туралы. Симулякрлардың концепциясы. Симулякрлардың үш деңгейі. Өнердің қазіргі заманғы жағдайы симуляцияның қалпы ретінде. Шындықтың орнын ауыстырған гипершындықтың ерекшеліктері. Түпнұсқа туралы ностальгия. Шындық пен елестетудің араласуы. Айналғаштық феномені мен тізбектіліктің аяғы. Қазіргі заманғы өнердің сыни талдауы.

Ж.Делезке сәйкес қайталаудың феномендері және инновациясы. «Ризома», «шизоанализ», «номадология», «сингулярлық» түсініктері. Аңыздық фрейдтік театрды және оның репрезентация жүйесін сынау. «Психоанализ» - «шизоанализ» дилеммасы. «Мүшелері жоқ дене». Капитализм және шизофрения. «Ағаш» мәдениеті және «тамырсабақ» мәдениеті Тізбекті емес байланыстарды іске асыратын шығармашылық пен оқудың жаңа түрін қалыптастыру.

Ж.Лакан эстетикасының психоаналитикалық концепциясы. «Шынайы - Елестетілген – Символикалық» болмыстың алғашқы негізі ретінде. Тілдің концепциясы. Метафора және метонимия.

Америкалық постмодернизмнің ерекшеліктері. Қазіргі заманғы өнердегі «басқа». «Сәулеттің нөлдік деңгейінің»теориясы. Қазіргі заманғы әлемдік тәртіп тоталдық жүйенің концепциясы ретінде. «Постмодернизм және тұтыну қоғамы». Постмодерннің мәдениеті - «субъектінің өлімі», «шизофрения»

«Виртуалдық» терминінің пайда болуы. «Виртуалды әлем» түсінігі екілік мағына ретінде. Интерактивтілік қазіргі виртуалдықтың ерекшелігі ретінде. Көркем объектінің трансформациясы. Виртуалдық артефакт. Теледидар мәдениетінің эстетикасы. Жанрлардың араласуы. «Ыстық мааскульт».

1. 
   У.Эко жұмыстарында постмодернистік эстетиканың дәлелі.
   
2. 
   Постмодернисттік өнерде көпмәнділіктің, екімағыналықтың, шектеусіздіктің және аяқталмағандықтың мәні.
   
3. 
   Бұқаралық және элитарлы мәдениеттер арасында қашықтықты алып тастаудың мәселелігі.
   
4. 
   Интертекстуалдық Ю.Кристеваның интерпретациясында көркем шығармашылықтың әдісі ретінде.
   
5. 
   И.Хассанмен ұсынылған постмодернисттік өнердің негізгі ерекшеліктері
   

1. 
   «Деконструкция» стратегия ретінде.
   
2. 
   Деконструкция шешушіліксіз ретінде.
   
3. 
   Деконструкция «екілік ым» ретінде – аудару және реконструкция. «Мимесис» концепцияның деконструкциясы.
   
4. 
   Бинарлық оппозициялардың, логоцентризмнің сынауы.
   
5. 
   Хат түсінігі, «ақиқатты» түсіндіру.
   

1. 
   Ж.Бодрийар өнердің аяғы туралы, «эстетиканың құпия кодының» үзілуі туралы.
   
2. 
   Симулякрлардың концепциясы.
   
3. 
   Симулякрлардың үш деңгейі.
   
4. 
   Өнердің қазіргі заманғы жағдайы симуляцияның қалпы ретінде.
   
5. 
   Шындықтың орнын ауыстырған гипершындықтың ерекшеліктері.
   
6. 
   Түпнұсқа туралы ностальгия. Шындық пен елестетудің араласуы. Айналғаштық феномені мен тізбектіліктің аяғы. Қазіргі заманғы өнердің сыни талдауы.
   

1. 
   Ж.Делезке сәйкес қайталаудың феномендері және инновациясы. «Ризома», «шизоанализ», «номадология», «сингулярлық» түсініктері.
   
2. 
   Аңыздық фрейдтік театрды және оның репрезентация жүйесін сынау. «Психоанализ» - «шизоанализ» дилеммасы.
   
3. 
   «Мүшелері жоқ дене».
   
4. 
   Капитализм және шизофрения.
   
5. 
   «Ағаш» мәдениеті және «тамырсабақ» мәдениеті
   
6. 
   Тізбекті емес байланыстарды іске асыратын шығармашылық пен оқудың жаңа түрін қалыптастыру.
   

1. 
   Ж.Лакан эстетикасының психоаналитикалық концепциясы.
   
2. 
   «Шынайы - Елестетілген – Символикалық» болмыстың алғашқы негізі ретінде.
   
3. 
   Тілдің концепциясы.
   
4. 
   Метафора және метонимия.
   

1. 
   Америкалық постмодернизмнің ерекшеліктері.
   
2. 
   Қазіргі заманғы өнердегі «басқа».
   
3. 
   «Сәулеттің нөлдік деңгейінің»теориясы.
   
4. 
   Қазіргі заманғы әлемдік тәртіп тоталдық жүйенің концепциясы ретінде.
   
5. 
   «Постмодернизм және тұтыну қоғамы».
   
6. 
   Постмодерннің мәдениеті - «субъектінің өлімі», «шизофрения»
   

1. 
   «Виртуалдық» терминінің пайда болуы.
   
2. 
   «Виртуалды әлем» түсінігі екілік мағына ретінде.
   
3. 
   Интерактивтілік қазіргі виртуалдықтың ерекшелігі ретінде.
   
4. 
   Көркем объектінің трансформациясы.
   
5. 
   Виртуалдық артефакт.
   
6. 
   Теледидар мәдениетінің эстетикасы.
   
7. 
   Жанрлардың араласуы. «Ыстық мааскульт».
   

1. 
   Мәдениетте постмодернизмнің қайнар көздері.
   

2. 
   Мродернизмнен бастап постмодернизмге дейін.
   

3. 
   Постмодерннің жаңа бағдарламасы, оның ерекшеліктері.
   

4. 
   Постмодерн және философия.
   

5. 
   Постмодерн және ғылым.
   

6. 
   Постмодерн мәдениетінің параметрлері.
   

7. 
   Постмодерннің мәдени-дүниетанымдық бағдарламаның ерекшеліктері.
   

8. 
   Көркемдік постмәдениет.
   

9. 
   Әдебиеттік авангард.
   

10. 
    Өнердегі постмодернизм.
    

11. 
    Постмодернизм және бұқаралық мәдениет.
    

12. 
    Постпостмодернизм.
    

1. 
   Дженкс Ч. Язык архитектуры постмодернизма. М., 1985.
   
2. 
   Деррида Ж. Эссе об имени. М., 1988.
   
3. 
   Зыбайлов Л.К., Шапинский В.А. Постмодернизм. М., 1993.
   
4. 
   Ильин И.П. Постструктурализм. Деконструктивизм. Постмодернизм. М., 1996.
   
5. 
   Ильин И.П. Постмодернизм от истоков до конца столетия: эволюция научного мифа. М., 1996.
   
6. 
   Ильин И.П. Постмодернизм. Словарь терминов. М., 2001.
   
7. 
   Интенциональность и текстуальность. Философская мысль Франции XX века. Томск, 1998.
   
8. 
   Канке В.А. Основные философские направления и концепции науки. Итоги XX столетия. М., 2000.
   
9. 
   Лиотар Ж.-Ф. Состояние постмодерна. М., 1998.
   
10. 
    Маньковская Н.Б. Эстетика постмодернизма. СПб., 2000.
    
11. 
    Маньковская Н.Б. Париж со змеями (Введение в эстетику постмодернизма). М., 1995.
    
12. 
    Постмодерн в философии, науке, культуре. Хрестоматия. Харьков, 2000.
    
13. 
    Силичев Д.А. Постмодернизм: экономика, политика, культура. М., 1998.
    
14. 
    Федорова Л.Ф. Философские основания эстетики постмодернизма. М., 1993.
    
15. 
    Фуко М. Воля к истине: по ту сторону знания, власти и сексуальности. М., 1996.
    
16. 
    Диссеминация/ Ж.Деррида; пер. с франц. Д.Кралечкина. – Екатеринбург: У-Фактория, 2007.- 608с.
    
17. 
    Бодрийар Ж. Америка. СПб., 2000.
    
18. 
    Бодрийар Ж. Символический обмен и смерть. СПб., 2000.
    
19. 
    Делез Ж. Различие и повторение. СПб., 1998.
    
20. 
    ДелезЖ., Гватарри Ф. Капитализм и шизофрения: Анти-Эдип. М., 1990.
    
21. 
    Лакан Ж. Функция и поле речи и языка в психоанализе. — М: Гнозис, 1995.
    
22. 
    Лакан Ж. Инстанция буквы в бессознательном или судьба разума после Фрейда. — М: Русское феноменологическое общество/Логос, 1997.
    
23. 
    Лакан Ж. Семинары. Книга 1: Работы Фрейда по технике психоанализа (1953/54). — М.: Гнозис/Логос, 1998.
    

24. 
    Лакан Ж. Семинары. Книга 2: «Я» в теории Фрейда и в технике психоанализа (1954/55). — М.: Гнозис/Логос, 1999.
    
25. 
    Лакан Ж. Семинары. Книга 5: Образования бессознательного (1957/58). — М.: Гнозис/Логос, 2002.
    
26. 
    Лакан Ж. Семинары. Книга 7: Этика психоанализа (1959/60). — М.: Гнозис/Логос, 2006.
    
27. 
    Лакан Ж. Семинары. Книга 11: Четыре основные понятия психоанализа (1964). — М.: Гнозис/Логос, 2004.
    
28. 
    Лакан Ж. Семинары. Книга 17: Изнанка психоанализа (1969/70). — М.: Гнозис/Логос, 2008.
    
29. 
    Лакан Ж. Имена — Отца. — М: Гнозис/Логос, 2005.
    
30. 
    Беньямин В. Произведение искусства в эпоху его технической воспроизводимости. Избранное эссе. М., 1996.
    
31. 
    Бодрийар Ж. Фрагмент из книги “О соблазнең// Иностранная литература. 1994. № 1.
    
32. 
    Вайнштейн О. Леопарды в храме (Деконструкционизм и культурная традиция)// Вопросы литературы. 1989. № 12.
    
33. 
    Гальцева Р. Борьба с Логосом. Современная философия на журнальных страницах// новый мир. 1994. № 9.
    
34. 
    Генис А. Вавилонская башня. (Искусство настоящего времени)// Иностранная литература. 1996. № 9.
    
35. 
    Гройс Б. Новое в искусстве// Искусство кино. 1992. №3.
    
36. 
    Жак Деррида в Москве. Деконструкция одного путешествия. М., 1993.
    
37. 
    Козина Ж. Музыкальный постмодернизм – химера или реальность?// Советская музыка. 1989. № 9.
    
38. 
    Курицин В. Книга о постмодернизме. Екатиринбург, 1992.
    
39. 
    Малахов В. Парадоксы мультикультуризма// иностранная литература. 1997. № 11.
    
40. 
    Силичев Д.А. Деррида: деконструкция, или философия в стиле постмодерн// Философские науки. 1992. № 3.
    
41. 
    Силичев Д.А. Методологические основы структуралистской эстетики// Вестник МГУ. Сер. 7. Философия. 1988. № 3.
    
42. 
    Якимович А. Утраченная Аркадия и разорванный Орфей. Проблемы постмодернизма// Иностранная литература. 1991. № 8.
    
43. 
    Якимович А. О лучах Просвещения и других световых явлениях (культурная парадигма авангарда и постмодернизма)// Иностранная литература. 1994. №
    
44. 
    Эко У. Заметки на полях «Имени Розы» // Эко У. Имя Розы. СПб., 1997.
    
45. 
    Хабермас Ю. Модерн – незавершенный проект // Вопросы философии. 1992, №4.
    
46. 
    Маньковская Н.Б. «Париж со змеями» (Введение в эстетику постмодернизма). М., 1995.
    
47. 
    Постмодернизм и культура (Материалы «круглого стола») // Вопросы философии, 1993, №3.
    
48. 
    Философия эпохи постмодерна. Антология текстов. Минск. 1996.
    
49. 
    Фуко М. Воля к истине. М., 1996
    

Әрбір студент сабақтың барлық түріне қатысуға міндетті, топтың тақырыпты талқылауында белсенділік танытып, өз курстарынңыздың қалыпты жұмыс істеуіне кедергі келтіреді. Сабақта өзін-өзі ұстаудың ақиқатылығына шара қолданылды, тіптіа аудиториядан қуылғанға шейін. Төмендегі талаптарды орындауды талап етіледі: сабақ үстінде ұялы телефондар сөндірілсін, аудиторияға сырт киіммен кірмеу, университеттің ішкі ережесін бұзбау.

Сабаққа қатыспағандарға төмендегідей айып санкция енгізіледі: белгісіз себептермен дәріс, тәжірибе сабақтарына қатыспағандардан 1 балл алынып тасталынады.

Үй тапсырмасын орындарға ең жоғарғы сандық 5 балл қойылады, сонымен қатар тәжірибелік сабақта болмағанға (белгісіз себептермен) -0 балл, үй тапсырмасы орындалмағандардан 1 балл алынады. Осы жіберілген сабақтарды студент қайыра орындап шыққан жағдайда ең жоғарғы 5 баллдың орынына 3 балл қойылады. Студенттердің өздік жұмысы орындалса 1, орындалмаған жағдайда 0 баллмен өлшенеді.

Әрбір сабаққа дайындық талабы, берілген тапсырма толығымен орындалуы тиіс. Сіздің тәжірибе сабағы барысында сұрақ беру мен тест тапсырмалары арқылы пәннің әрбір аяқталған тарауы барысында тексеріледі.

Дәрістік және тәжірибелік сабақ барысында белсенділік танытқан студент марапатына 1 балл қосылады. Белсенділікпен жауап берген студенттің айтарына қосымша тың материалдар ұсыну.

Егер сіз бақылау шаралары уақытында белгілі себептермен қатыса алмасаңыз сізге келесі сабақтың барысында қайта орның толтыруға мүмкіндік беріледі, басқаша жағдайда «0» баллға ие боласыз.

Семестр барысы 2 мәрелік бақылаудан тұратын тест түрінде өтеді. Тест бақылауы пәннің өтілген тараулары материалдарынан беріледі.

Қорытынды емтихан студенттің алған билеті бойынша ауызша өтеді.
Өтпелі үлгерімдер мен қорытынды бақылау түрлері бойынша сапа бөлігін бөлу

Университеттің Ғылыми кеңесінің бектіу бойынша бақылау түрлері мен өтпелі үлгерімдері бойынша келесі кестеде (1) берілген сапалық бөлу ұсынылған.

Қорытынды бақылау түрі	Бақылау түрі	Сапалық бөлігі
Емтихан	Сынақ	0,4
	Өтпелі үлгерім қорытындысы	0,6

Мұнда Р1, Р2, Е – с бірінші, екінші рейтинг қоры тындысы және емтихан бойынша алынған баллға сәйкес, 100 баллдық шкаламен анықталады.

Қорытынды пәннің рейтингі балл бойынша (Қ), 2 кестеге сәйкес сандық эквивалетке алмастырылады, әріптік немесе дәстүрлі бағаға және сонымен қатар оқушылардың жетістіктерінің «Рейтинг ведососына» енгізіледі.

Өтпелі үлгерімдердің қорытынды баллы әр семестрдің жартысында (Р1, Р2) жинаған баллдарының қосындысынан тұрады, бұған студенттің сабаққа дайындық, топтағы сабаққа белсенді қатысуы, бақылау жұмыстарынан, өздік жұмыстарды уақытында тапсыру, аралық бақылау, сабаққа қатысуы жатады.