ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
Оқу әдістемелік кешенінің құжаты 3 деңгейлі
|
ПОӘК
|
УМКД 042-18-22-1.116/01 -20___
|
ПОӘК ««Аңшылық ит шаруашылығы» пәнінің оқытушысына арналған жұмыс оқу бағдарламасы» пәні бойынша
|
Басылым № __
от «___»______
|
|
5В080300-«Аңшылықтану және аң шаруашылығы» мамандығына арналған
«Аңшылық ит шаруашылығы»
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
СЕМЕЙ
2013
Алғы сөз
1. құрастырылды
Құрастырушы: _______________ «____»___________20____ Туманбаев В.М. «Мал шаруашылығы және аңшылықтану, морфология негіздерімен» кафедрасының доцент м.а.
2. талқыланды
«Мал шаруашылығы және аңшылықтану, морфология негіздерімен» кафедрасының отырысында
Хаттама №__ «__»_____20___ж
Кафедра меңгерушісі ___________ С.Тугамбаева
2.2. Аграрлық факультеттің оқу - әдістемелік кеңесінің отырысында
Хаттама №__ «__»_____20___ж
Төрағасы __________ А.Тлеубаева
3. бекітілді
Университеттің оқу - әдістемелік кеңесінің
отырысында қаралып, баспаға ұсынылды
Хаттама №__ «__»_____20___ж
ОӘК төрағасы _____________Г.Искакова
-
«__»_____20___ж №__ басылым орнына енгізілген
Мазмұны
-
Қолдану саласы.
-
Ереже белгілейтін сілтемелер
-
Жалпы ереже
-
Оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасының мазмұны
-
Студенттердің өэ бетімен істейтін жұмыстары тақырыбының тізімі
-
Пәннің оқу әдістемелік картасы
-
Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы
-
Әдебиеттер
-
Қолдану саласы:
«Аңшылық ит шаруашылығы» пәнінің ОӘК 050803 – «Аңшылықтану және аң өсіру», мамандықтарына арналған. Ол студенттерді пәннің мазмұнымен, оның көкейкесті және қажеттілігімен, саясатымен, оқу барысында меңгерілетін дағдылар және іскерліктермен таныстырады. ОӘК пәнді зерделеудегі ең басты құрал болып келеді.
-
Ереже белгілейтін (нормативтік) сілтемелер
Осы әзірленген «Аңшылық ит шаруашылығы» ПОӘК мына құжаттар талабына, ұсыныстарына сай, пәннің оқу барысын ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
-050803 – «Аңшылықтану және аң өсіру», мамандықтарына ҚР мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты, ҚР МЖМБС .03.08.365-2006, ҚР БҒМ № 779 бұйрығымен 2005 ж. 23. 10. бекітілген және іске еңгізілген.
-Шәкәрім атындағы Семей мемлекетік университетінің ПОӘК стандарты 042- РГКП-СГУ-8-2007
-ДП 042-08.10.10.12-2007 документациялық кұжаттар
-
Жалпы ереже
3.1.Пән мазмұнының қысқаша сипаттамасы.
0500803 – «Аңшылық және аң өсіру» мамандығының «Аңшылық ит шаруашылығы» пәні — аңшылық маманына қажетті теориялық білім және практикалық дағдыларды игеруге көмекетседі, иттердің шығу тегін, оларды пайдалану, асылдандыру және көбейту жұмыстарын жүргізуге көмектеседі. Әртүрлі иттер тұқымдарын аңшылықта қолдануға ықпал етеді.
3.2. Пәннің мақсаты:
Студенттерге аңшылық иттер жайлы теориялық және практикалық білім беру, олардың экстерьерлік, аңшылық қасиеттерін бағалау, аңшылық шаруашылықтарда асылдандыру жұмыстарын жоспарлауды үйрету болып табылады.
3.3 Пәнді зерделеудің негізгі міндеттері: қазіргі кездегі иттер тұқымдарымен таныстыру, олардың шығу тегін, өсіру, үйрету жұмыстарын жүргізу, иттердің қолданылатын бағытын, тұқымдылығын анықтау. Студенттерді өздігінен аңшылық ит шаруашылықты жүргізуге үйрету, осы саланың тиімділігін арттыру үшін әртүрлі шараларды қолдануды көрсету.
3.4. Пәнді зерделеу нәтижесінде студент міндетті:
- иттердің шығу тарихын, анатомиялық құрылысының ерекшеліктерін, экстерьер мен конституциясын, өсірудің генетикалық негіздерімен кең тараған аурулар түрлерін білу;
- иттерді үйрету, асырау, қоректендіру, тұқымдылығын анықтау, тұқымдық және жұмыс істеу қасиеттерінанықтау әдістерін игеруі керек;
- курстың теориялық және практикалық мәнін игеру;
- өздігінен аңшылық иттер тұқымдарын анықтау, оларды өсіру, аңшылықта қолдануды үйрету, оларды көрмелерге шығарып, бағалау;
- аңышылықтағы иттердің маңызын түсінуі тиіс және таза қаныдылығын сақтау, тұқымдылық пен жұмыс қасиеттерін жоғарлату үрдісін жалғастыру;
- аңшылық ит шаруашылығы жайлы жалпы түсінік қалыптастырып, олармен жұмыс істеуді үйрену.
3.5. Курстың пререквизиті: «Аңшылық ит шаруашылығы» пәнін оқыған кезде мектептегі зоология, жалпы биология, физиология мен анатомия курстарынан негізгі білімдері болуы қажет.
3.6. Курстың постреквизиті: «Аңшылық ит шаруашылығы» пәнінен алынған білім кейінгі курстарда «Аңшылықты ұйымдастыру», «Трофейлік іс», «Жабайы аң мен құс аулау техникасы» пәндерін оқыған кезде қолданылады.
3.7 оқу жоспарынан көшірме
1 кесте
Курс
|
Семестр
|
Кредиты
|
Дәріс
|
СПЗ
|
ЗС
|
СОӨЖ
|
СӨЖ
|
Барлығы
|
Есеп формасы
|
4
|
8
|
2
|
30
|
15
|
15
|
15
|
|
60
|
Емтихан
|
-
4. ПӘНДЕРДІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ
№
|
Тақырыптың атауы
|
Мазмұны
|
Сағат саны
|
Әдебиет
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1
|
Кіріспе
|
Аңшылық ит шаруашылығының аңшылықтану жүйесіндегі орны мен рөлі. Аңшылық ит шаруашылығының пән ретінде қалыптасуы. Аңшылық ит шаруашылығының дамуында Л.П.Сабанеев, А.А.Слудскийдің зерттеулерінің маңызы.
|
1
|
1,2,3,4,5
|
2
|
Иттердің шығу тегі. Аңшылық ит шаруашылығының дамуы.
|
Иттердің шығу тегі жайлы деректердің біртіндеп дамуы. Қазіргі кездегі иттердің монофилетикалық дамуы жайлы теория. Иттерді қолға үйрету тарихы. Иттердің көне қазбалардағы қалдықтары. Тұқымдардың алуантүрлілігі. Аңшылық ит шаруашылығының даму бағыттары.
|
1
|
1,2,3,4,5
|
3
|
Иттердің анатомиялық және физиологиялық ерекшеліктері.
|
Иттердің анатомиялық және физиологиялық ерекшеліктері. Органдар жүйелері, сезім мүшелері, олардың иттің жұмыс істеуіне көмегі.
|
1
|
1,2,3,4,5
|
4
|
Иттердің экстерьері мен конституциясы
|
Экстерьер туралы түсінік, оның иттер жұмысымен байланысы. Тұқымдылық белгілер жайлы түсінік. Иттердің дене бітімдері. Экстерьерді бағалау әдістері. Индекстер. Өлшеу техникасы мен құралдары. Конституция жайлы ілім. Конституция типтерінің жіктелуі. Конституция типінің практикалық маңызы.
|
1
|
1,2,3,4,5
|
5
|
Аңшылық иттердің тұқымдары
|
Аңшылық ит шаруашылығының негізгі бағыттары: кәсіптік және спорт-әуесқойлық. Тазылар. Оларды түлкі, қарсақ аулауда қолдану. Тайған.
Лайкалар. Батыс Сібір, орыс-еуропалық, карело-финдік, шығыс-сібірлік лайкалар тұқымдары. Қуғыншы иттер. Олардың алуан түрлілігі. Қазақстанда қуғыншы иттерді пайдалану мүмкіндігі. Құс аулайтын иттер. Қазақстанда кең тараған тұқымдар.Іңге кіретін иттер. Вельштерьерлер, таксалар, ягдтерьерлер, фокстерьерлер. Оларды қолдану салаларын кеңету. Спаниельдер.
|
7
|
1,2,3,4,5
|
6
|
Иттерді өсірудің генетикалық негіздері.
|
Иттерді өсірудің генетикалық негіздері.тұқымдарды асылдандырудың маңызы. Тұқымдардың генетикасы. Тұқым қуалаушылық және өзгергіштік. Генетикалық аурулар мен ақаулар.
|
2
|
1,2,3,4,5
|
7
|
Ит шаруашылығында асылдандыру жұмыстары
|
Асылдандыру жұмыстарының мақсаты мен міндеттері. Асылдандыру жұмыстарының кәсіптік аудандардағы маңызы. Иттердің бонитировкасы. Көрмелерді ұйымдастыру.
|
4
|
1,2,3,4,5
|
8
|
Иттердің көбею биологиясы және өсіру техникасы
|
Иттердің көбею биологиясы және өсіру техникасы. Иттердің биологичлық циклдары. Жыныстық жетілуі мен көбею кезеңдері. Иттердің көбеюдегі физиологиялық мүмкіндіктері. Шағылысу. Күшіктеу. Емізу.
|
2
|
1,2,3,4,5
|
9
|
Иттерді қоректендіру ерекшеліктері.
|
Иттерді қоректендіру ерекшеліктері. Шет елдермен ТМД мемлекеттерінде иттерді қоректендіру нормалары. Негізгі құрамалар: ақуыз, көміртектер, майлар, дәрумендер, минералды заттар бойынша рацион құру. Қоректін энергетикалық бағасы. Күшіктерді қоректендіру ерекшеліктері. Аңшылық кезеңінде қоректендіру.
|
5
|
1,2,3,4,5
|
10
|
Иттерді тәрбиелеу және жаттықтыру.
|
Иттерді тәрбиелеу және жаттықтыру. Жоғарғы жүйке жүйесінің әрекеттері жайлы ілім, шартты және шартсыз рефлекстер. Иттерді жаттықтырудың теоретикалық негіздері. Қоректік, қорғаныс, жыныс рефлекстер. Тітіркендіргіштер. Иттерге берілетін бұйрықтар.
|
2
|
1,2,3,4,5
|
11
|
Арнайы жаттықтыру.
|
Иттерді арнайы үйрету. Жаттықтырудың іліктеп үйрету әдісі, оның оң және кері жақтары. Тазыларды, лайкаларды, қуғыншы иттерді, інге түсетін иттерді үйрету. Иттер тұқымдарының жан-жақтылығын дамыту.
|
3
|
1,2,3,4,5
|
12
|
Иттердің аурулары, оларды емдеу және профилатика шаралары.
|
Жиі кездесетін иттердің аурулары, олардың емі мен профилактикасы. Жарақааттар, алғашқы көмек көрсету шаралары. Қол астындағы жабдықты пайдалану. Үсіп қалғанда, күйіп қалғанда іске асырылатын шаралар. Зат айналудың бұзылуы, оның белгілері мен профилактикасы. Гельминтоздар.
|
1
|
1,2,3,4,5
|
|
|
|
|
|
-
СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
-
Пәннің оқу-әдістемелік картасы
3 Кесте Пәннің оқу-әдістемелік картасы
Тақырыбы
|
Көрнекі құралдар,ТОҚ,плакаттар
|
Өз бетімен дайындалуға арналған сұрақтар
|
Бақылау түрлері
|
Дәрістер
|
Зертханалық сабақтар
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Кіріспе
|
Иттердің анатомиясы мен физиологиясы
|
Слайдтар, кестелер, схемалар
|
Аңшылық шаруашылығының маңызы
|
КБ
|
Иттердің шығу тегі. Аңшылық ит шаруашылығының дамуы.
|
Экстерьердің маңызы. Оны зерттеу әдістері.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар,
|
Иттердің шығу тегі туралы теориялар
|
КБ
|
Иттердің анатомиялық және физиологиялық ерекшеліктері.
|
Тазы тұқымдарының экстерьерлері мен конституциясын сипаттау.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, альбомдар
|
Иттердің қаңқасы мен бұлшық еттері
|
КБ
|
Иттердің экстерьері мен конституциясы
|
Лайкалардың экстерьерлері мен конституциясын сипаттау.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, альбомдар
|
Иттердің селекциясында экстерьердің маңызы
|
КБ
|
Аңшылық иттердің тұқымдары
|
Қуғыншы иттердің экстерьерлері мен конституциясын сипаттау.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, альбомдар
|
Әртүрлі бағытта қолданылатын иттер тұқымдарының пайда болуы
|
КБ
|
Иттерді өсірудің генетикалық негіздері.
|
Құс аулайтын иттердің экстерьерлері мен конституциясын сипаттау.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, альбомдар
|
Иттердің генетикасын зерртеу әдістері
|
КБ
|
Ит шаруашылығында асылдандыру жұмыстары
|
Інге түсетін иттердің экстерьерлері мен конституциясын сипаттау.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, альбомдар
|
Тұқым карточкаларын жүргізудің маңызы
|
КБ
|
Иттердің көбею биологиясы және өсіру техникасы
|
Спаниельдердің экстерьерлері мен конституциясын сипаттау.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, альбомдар
|
Иттердің буаздық мерзімі мен күшіктеу биологиясы
|
КБ
|
Иттерді қоректендіру ерекшеліктері.
|
Әртүрлі физиологиялық жағдайларда итерді қоректендіру үшін рациондарын құрау.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, альбомдар
|
Әртүрлі жағдайда қоректенуді реттеу
|
КБ
|
Иттерді тәрбиелеу және жаттықтыру.
|
Ит шаруашылығында асылдандыру жұмыстары. Иттерді көбейту жолдарын талдау.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, альбомдар
|
Иттерді жаттықтырудың негіздері
|
КБ
|
Арнайы жаттықтыру.
|
Тұқыммен жұмыс істеу жоспарын құрау.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, альбомдар
|
Жаттықтыру кезінде иттерді арнайы дайындаудың маңызы
|
КБ
|
Иттердің аурулары, оларды емдеу және профилатика шаралары.
|
Аңшылық иттерді жаттықтыру әдістері.
|
Слайдтар, кестелер, схемалар, альбомдар
|
Иттердің негізгі аурулары
|
КБ
|
7. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы
4 Кесте- Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы
Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдарының атаулары
|
Экземпляр саны
|
Студент саны
|
Қамтамасыздану %
|
1
|
2
|
3
|
4
|
Н.Н. Власов и др. Охотничье собаководство
|
|
|
|
Мазовер А.П. Охотничьи собаки. М. Лесная промышленность
|
|
|
|
Марканов Н.А. Охотничьи собаки. Ташкент: Мехнат, 1993
|
|
|
|
Войлочников А.Т., Войлочников С.Д.Охотничьи лайки. М: Лесная промышленность, 1982
|
|
|
|
Казанский В.И. Гончая и охота с ней. М.: Лесная промышленность, 1973
|
|
|
|
8. Әдебиеттер.
Негізгі әдебиеттер:
1 Марканов Н.А. Охотничьи собаки. Ташкент: Мехнат, 1993.
2 Власов Н.Н. и др. Охотничье собаководство. М.:Агропромиздат, 1990.
3 Мазовер А.П. Охотничьи собаки. М. Лесная промышленность, 1982.
4 Чижик И.А. Конституция и экстерьер сельскохозяйственных животных. Л.: Колос, 1979.
5 Блохин Г.И. и др. Кинология. М, 2001.
Қосымша:
1.Войлочников А.Т., Войлочников С.Д.Охотничьи лайки. М: Лесная промышленность, 1982.
2 Казанский В.И. Гончая и охота с ней. М.: Лесная промышленность, 1973.
3 Казанский В.И. Борзые. М: Лесная промышленность, 1984.
4 Охотничье собаководство. Киров, 1971.
5 Охотоведения. Т. 2..Киров, 1971.
6 Слудский А.А. Азиатская борзая. Тазы и охота с ней. А., 1939.
Достарыңызбен бөлісу: |
