Сабақ тақырыбы: §1,§2, Табиғат және адам. Физика -табиғат туралы ғылым. Физика және техника. Сабақ мақсаты

1. 
   Оқушыларға физикалық құбылыстар, физиканың мақсаты, физика заңдары, физикалық ұғымдар, қазіргі заманның ғылыми-техникалық жетістіктерінің ерекшеліктері туралы түсінік алуға жағдай жасау.
   
2. 
   Оқушылардың ой-өрісін, ойлау қабілетін жетілдіру. Пәнге деген қызығушылығын арттыру.
   
3. 
   Жауапкершілікке, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.
   

Физикалық құбылыстарды және оларды сипаттайтын заңдарды бір жүйеге түсіру арқылы физикалық теориялар жасалады.

Физикалық құбылыстар мен заңдылықтардың мәнділік мазмұнын ашып беретін терминдар физикалық ұғымдар деп аталады.

Кеңістікте белгілі бір пішіні және нақты көлемі бар жеке тұрған нәрсені дене деп атайды.

Дененің сапалық тектілігін сипаттайтын материя түрін зат деп айтады.

Физика мен техникаға байланысты жетістіктер:

1. 
   Физиктер атом ядросындағы энергияны алу жолын тапты.
   
2. 
   ХХ ғасырда адамзат физика мен техникаға жетістіктерінің арқасында ғарышқа көтерілді.
   

3. 
   Лазердің дүниеге келуі.
   
4. 
   Кибернетика мен электрондық есептеуіш техникасының дамуы.
   

1. 
   «Табиғат» деген сөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?
   
2. 
   Табиғат пен адамның бірлігін білдіретін қандай нақыл сөздерді, мақалдар мен мәтелдерді білесіңдер?
   
3. 
   Табиғат құбылыстары деп нені айтамыз?
   
4. 
   Қандай табиғат құбылыстары физикалық құбылыстарға жатады?
   
5. 
   Физиканың мақсаты неде?
   
6. 
   Физика заңдары қалай ашылды?
   
7. 
   Физикалық теориялар қалай жасалды?
   
8. 
   Физикалық терминдар мен ұғымдар дегеніміз не?
   
9. 
   Ғылыми –техникалық жетістіктерді ата.
   

2.Оқушылардың ой-өрісін, ойлау қабылетін жетілдіру. Пәнге деген қызығушылығын арттыру.

3. Жауапкершілікке, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.

Сабақ түрі: аралас

Сабақ әдісі: баяндау, сұрақ-жауап

Сабақ көрнекілігі: приборлар, плакаттар.

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Өткен тақырыптар бойынша сұрақтар:

1. 
   Табиғат деген сөздің мағынасын түсіндіріңдер.
   
2. 
   Табиғат пен адамның бірлігін білдіретін қандай нақыл сөздер, мақал-мәтелдер білесіңдер?
   
3. 
   Табиғат құбылыстары деп нені айтамыз?
   
4. 
   Қандай табиғат құбылыстары физикалық құбылыстарға жатады?
   
5. 
   Физикаың мақсаты не?
   
6. 
   Физика заңдары қалай ашылады?
   
7. 
   Физикалық теориялар қалай жасалады?
   
8. 
   Физикалық терминдер мен ұғымдар дегеніміз не?
   
9. 
   ХХ ғасырдың ең ірі ғылыми-техникалық жетістіктері қандай?
   

Берілетін түсініктер: асторномияның пайда болуына себеп болған қажеттіліктер, біздің ғалам, астрономия мен физиканың байланысы, космонавтика, космология, космогония, Орта Азия ғалымдары және олардың еңбектері, ерте дүниедегі халық астрономиясы.

«Астрон» - жұлдыз, «номос» - заң.

Галактикалар – жұлдыздар жүйесі мен олардың шоғырлары.

Біздің ғалам – шексіз әлемнің біздер орналасқан бөлігі.

Космонавтика әлем кеңістігіндегі ғарыш аппараттарының қозғалысын талдап, зерттейді.

Космогония аспан денелерінің пайда болуын және дамуын зерттейді.

Космология - бүкіл әлем туралы, оның жалпы қасиеттері туралы ілім.

ІV. Пысықтау.

1.Астрономия ғылымының дамуына қандай қажеттілік себеп болған?

2. Астрономия ғылымы нені зерттейді?

3. Астрономияның қандай салалары бар?

4. Ертедегі Орталық Азия елдері ғалымдарынан кімдерді білесің? Олардың қандай еңбектері бар?

5. Аспан денелері туралы астрономиялық атаулар қалай қалыптасқан?

Физикалық эксперимент.

ерекшеліктері, болжам туралы түсінік алуға жағдай

жасау.

2.Оқушылардың ой-өрісін дамытып, ғылыми ой

дүниетанымын қалыптастыру.

3. Еңбекқорлыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу.

Сабақ түрі: аралас

Сабақ әдісі: баяндау

Сабақ көрнекілігі: приборлар

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ. Өткен материалдар бойынша сұрақтар:

1. 
   Астрономия ғылымының дамуына қандай қажеттілік себеп болды?
   
2. 
   Астрономия нені зерттейді?
   
3. 
   Астрономияның ұандай салалары бар?
   
4. 
   Ертедегі Орталық Азия елдері ғалымдарынан кімдерді білесің? Олардың ғылыми еңбектері туралы қандай хабарың бар?
   
5. 
   Аспан денелеріне байланысты халық арасында айтылатын қандай аңыздарды білесіңдер?
   

• 
  Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістері: бақылау, эксперимент, теориялық зерттеу.
  
• 
  Болжам – ғылыми деректермен негізделген жорамал.
  
• 
  Кез келген болжамның шынайлылығын тек практикалық тәжірибе, яғни эксперимент тексере алады.
  
• 
  Эксперимент – физиканың ең басты зерттеу әдістерінің бірі.
  
• 
  Гук заңы: серпімділік шегінде серіппенің L созылуы оған әрекет ететін жүктің Р салмағына тура пропорционал өзгереді.
  

Р,Н

1. 
   Табиғатты зерттеу әдістері қандай?
   
2. 
   Болжам дегеніміз не?
   
3. 
   Эксперименттің басқа ғылыми әдістерден ерекшелігі неде?
   
4. 
   Эксперимент жүргізуге қандай талаптар қойылады?
   
5. 
   Гук заңы қалай оқылады?
   

1. Физикалық теорияның негізгі қызметі, құрамдас бөліктері, физиканың іргелі теориялары, теорияның ең басты ерекшеліктері, физикалық шамалар және оларды өлшеу туралы түсінік алуға жағдай жасау.

2. Оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру, ой-өрісін кеңейту.

3. Жауапкершілікке, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.

Берілетін сұрақтар:

1. 
   Табиғатты зерттеу әдістері қандай?
   
2. 
   Болжам дегеніміз не?
   
3. 
   Эксперименттің басқа әдістерден айырмашылығы қандай?
   
4. 
   Экспериментті жүргізуге қандай талаптар қойылады?
   
5. 
   Гук заңы қалай тұжырымдалады?
   

Физикалық теорияның негізгі қызметі – құбылысты түсіндіру. Физикалық құбылыстарды бір-бірімен өзара байланыстыра отырып, жан-жақты түсіндіретін жүйелі білім физикалық теория деп аталады.

• 
  Классикалық механика теориясы;
  
• 
  Термодинамика және молекулалық физика теориясы;
  
• 
  Электродинамика теориясы;
  
• 
  Кванттық механика теориясы.
  

Құралдың бетіне түсірілген бөліктер мен сандар аспап шкаласы деп аталады.

1-жаттығу.