Сабақтың мақсаты: Білімділігі: Оқушылардың математикалық білім қабілеттерін тексеру, алған білімдерін пысықтау
жүктеу/скачать 50.99 Kb.
|
|
Қызықты математикалық ойындар Сабақтың мақсаты: Білімділігі: Оқушылардың математикалық білім қабілеттерін тексеру, алған білімдерін пысықтау. Дамытушылығы: Мұндағы өлең-есептер, ертегі есептер, сөзжұмбақты шешу арқылы логикалық ойлау қабілетін дамыту. Тәрбиелілігі: Пәнге қызығушылығын арттыру. Оқушылардың өз ойын еркін айта білуге қалыптастыру. Оқушыларды ауызбіршілікке , ұйымшылдыққа тәрбиелеу. Туған жерінің табиғатын сүюге, қорғауға тәрбиелеу. Сабақтың түрі: Танымдылық ойын сайыс сабақ Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, көрнекілік. ізденушілік, ойын, құрастыру Көрнекілігі: Сөзжұмбақ, бейнелі сөз, санамақ, викторина, интерактивті тақта, тест, ертегі есеп, өлең есеп, слайд. Сабақтың барысы: Ұйымдастыру бөлімі: - Құрметті ұстаздар, оқушылар сіздер 2 сыныптар арасында өтетін «Қызықты математикалық ойындар» атты сайыс сағатына қош келдіңіздер! Сайысымыздың негізгі мақсаты әртүрлі математикалық ойын тапсырмаларды орындау арқылы білімдерін, одан әрі тереңдету. Алған білімдерін пысықтау. Сайыс сағатымызда өлең есептер, ертегі есептер, сөзжұмбақтар , бейнелі сөздер беріледі. Солардың жауаптарын дұрыс айтуларыңыз керек. Әр дұрыс айтылған жауаптарға , бір ұпайдан қосылып отырады. Сайыста ұпайды көп жинаған топ «Жасматематик» номинациясына ие болады. Ал ұпайды аз жинаған топ сайысқа белсенді қатысқаны үшін «Алғыс хатпен» марапатталады. Уа, халайық, халайық Бәріне жар салайық Бүгінгі кеш төрінде Математика елінде Есеп шешіп жарысып Жұмбақ шешіп аңдысып, Шабыт тасып, шалқысып Көңілді кеш жасайық Жұмбақ шеру шашайық Мұнда қызық табылар Жұмбақ, есеп бәрі бар Ал, сайыскер балалар Білімдеріңді сынайық. - деп 2. Бүгінгі сайыс сағатында сынға түсетін екі топпен таныстырып өтейін. 12 Енді сөз кезегін топтарға берейін, өз топтарын өлең жолдары арқылы таныстырып өтсін. «Алғырлар» Озып шығып бәйге аламыз Аты аңызға айналған «Алғыр» бала атанып Бізде ғалым боламыз. «Білгірлер» Мақтанбаймыз «білгірміз» деп Таудай бірақ талабымыз «Білгір» бала атанып, Келешекте өскенде Үлкен ғалым боламыз. Мұғалім: Бүгінгі сабағымызды ерекше көңілмен бастау үшін көзімізді жұмып, мына әсем әуеннің сазына құлақ түрейік. (Әуен ойнайды) «Жасыл дала, құлпырған қып-қызыл гүлдер, сарқырап аққан мөп-мөлдір су, жайқалған ағаш, ашық аспан, жарқырап күлімдеген күн сәулесі». Осы сезімге беріле отырып, көзімізді жаймен ашайық. Арайлап нұрлы таң атты, Алтын сәуле таратты. Жарқырап әсем табиғат, Желекке бөлеп аймақты. Оқушылар қандай көрініс көріп тұрмыз? Әсем табиғат 3. Ендеше мен сіздерге проблемалық ой тастағым келіп тұр. Жаздың бір шуақты күнінде Асқар мен Болат ата-анасымен бірге көлдің жағасына дем алуға барады. Асқар мен Болат суға шомылып, күнге қыздырынып болған соң, анасы оларды тамақтануға шақырады. Тамақтанған соң ойнады. Кетер кезде әкесі оларға қарбыз жарып берді. Қарбызға тойған соң, олар қабықтарын көлге лақтырып ойнады. Анасы тамақ ішкен ыдыстарын салып алды да, тамақтың қалдықтарын көлге, лақтырып қалған қоқыстарын жинамастан балаларына: - Тез машинаға отырыңдар, үйге қайтамыз - деді. Сөйтіп олар машинаға отырып кете берді. Табиғатымыз қоқыстанған, ластанған. Соны тазалау үшін, өз үлестеріңізді қосуларыңызды сұраймын. Ол үшін «Сөзжұмбақ» шешулеріңіз қажет. Сонда әсем табиғатымыз қоқыстан тазартылады. Ей, балалар, балалар, Қане бері қараңдар Сайысымызды бастайық Сөзжұмбақты қиналмай Лезде шешіп тастайық. «Алғырлар» 1. Ең кіші үш таңбалы сан. Жүз 2. Қабырғалары тең тік төртбұрыш. Шаршы 3. Ондықтан құралған сан. Қырық 4. Бір таңбалы сан. Үш 5. Кеміту амалы. Азайту «Білгірлер» 1. Бір таңбалы сан Бір 2. Геометриялық фигура. Төртбұрыш 3. Бұрыш түрі Сүйір 4. Уақыт өлшем бірлігі. Ғасыр 5. Дөңгелекті басқаша қалай атаймыз. Шеңбер 13 Әсем табиғатымызды, суымызды таза ұстасақ ауа да таза болады. Таза ауамен дем алсақ, денсаулығымыз да мықты болады. Жолдау. Міне оқушылар Елбасымыз Н. Ә. Назарбаев өз жолдауында: «Қазақстан ауасы таза, суы-мөлдір, жасыл желекке айналуы тиіс», - деген болатын. - Балалар, біз даламызды жасыл желекке айналдыру үшін қандай үлес қоса қоса аламыз? - Қоқыстан тазалаймыз, ағаш отырғызамыз, гүл егеміз. Ендеше, балалар, табиғатымызды таза ұстап, қамқорлыққа алу, гүлдер егіп, даламызды жасыл желекке айналдыру - болашақ ұрпақ сендерге байланысты. Сондықтан өз үлесімізді қосайық. . . 4. «Ағаш отырғызамыз» Ағашты жақсы етіп отырғызбасақ, ол дұрыс өспей қалады. Ал сіздердің ағашты дұрыс отырғызғандарың, тапсырманы дұрыс орындағандарын болып саналады. 1- ағаш тапсырмасы: «Баспалдақ» ойыны «Алғырлар» 90 +10=80 24+2=26 38-8=30 72+2=75 25+3=28 40-20=20 «Білгірлер» 80-50=30 35+2=37 56+1=57 40-10=30 24+3=27 2-ағаш тапсырмасы: «Математикалық бейнелі сөз» шешу Үйрек Ай Ту (Азайту) Мысық, Етік, Р (Метр) Сергіту сәті: Жапырақтары жайқалып, Биік ағаш өседі. Самал желмен тербеліп, Бұлттар жылжып көшеді. - Тағы қандай үлес қосамыз. - Гүл егеміз. - Жақсы. Бірақ гүл егу кез-келген адамның қолынан келе бермейді. Оны баптап күту қажет. Қызғалдақ тапсырмасы. Бейне сұрақ. Рахат. Бақытжан. «Ұрылар мен кемпір» ертегі есеп. Ертеде байлардың есігінде жүріп күн кешкен, панасы жоқ жалғыз кемпір болыпты. Жаз шығып ел жайлауға көшкенде, сүйенері жоқ кемпір жалғыз сиырын ұрламақ болып ұрылар келеді. Кемпір:-«Бұлар менің жалғыз сиырымды нысанаға алмақ болған екен, мен де бұларды алдайын», - деп ойлайды. Сөйтіп жалман –жан бір шелек суды сапырып отырып, мынадай өлең айтыпты: 5. Сапырып-сапырып Арманға бер, Құйып-құйып Алмасқа бер, Есіктегі екеуге бер, Төрдегі төртеуге бер, Өзің іште маған бер», - деген екен. Мұны естіген ұрылар:-«Қой мұнымыз болмас үй» толы кісі, әрі бізден екі есе көп, кетейік», - деп кетіп қалыпты. Кемпір тапқырлығымен ұрыларды осылай қорқытыпты. Сонда үйде адам нешеу? Жауабы:10 адам. Раушан гүл тапсырмасы. 14 Математикалық санамақ айтып жарысу. 4-дегенім жақсы баға, 1-дегенің жаман баға, - Алады оны жаман бала. 2-дегенім нашар баға, Інішегім нашарлама. 3-дегенім орта баға Сапасы да орта ғана. Енді әсем табиғатымызға көрік беретін құстар жетіспейді, қане құстарымызды шақырайық. Құстар біздің досымыз Біз қамқоршы боламыз Құстарға ұя саламыз Жем су беріп жаз бойы Балапанын бағамыз. 1-құс «Аққу» тапсырмасы Математикалық викторина. 15 шырпыдан метр деген сөзді құрастыру керек. 2 –құс «Кептер» тапсырмасы. Екі топқа ортақ өлең есеп оқылады. Қай топ оқушыларының ойлары жүйрік екендігін анықтау. - Кел балалар, ойнайық Қандай есеп болса да. Шешпей оны қоймайық. Ал, тыңдаңдар, тыңдаңдар. Асығыстық қылмаңдар. Асықпайық дегенге. Бөгеліп те тұрмаңдар. 6. Математикалық өлең есеп «Торғай нешеу?» Талдан ұшты көп торғай, Емес бірақ көп торғай. Алдында оның бастаушы, Артында оның қостаушы. Және тағы қарасақ, Қайта оны санасақ, Соңында біреу қап келді, Алдында төртеу, топ келді, Үшеуі қатар жарысқан, Түзіліп үшеу қалыспан. Ойың жүйрік болса егер, Торғай нешеу, есепкер (Бес торғай) Көлден ұшты 50 қаз, Қайтып қонды 20 қаз Қонбады оның нешеуі, Қане кім тез шешеді? (30 қаз) 6 аламаның 2-ін Досың сұрап алады. Айтшы сонда нешеуі Өз қолыңда қалады. (4) Аулада 60 үйрек, Қорада 20 үйрек, 10 үйрек тығылды 10 үйрек жығылды, Қалғаны неше үйрек? (70 үйрек) 11 түйе, бес жылқы. 2 сиыр, бір ешкі 2 қоян, үш түлкі, Неше болды барлығы? (24) 15 Табақта 55 алма Қолымда 5 алма Барлығын қосқанда Болады неше алма? (60 алма) Қолымда 55 алма 5-ін бердім апама, 5-ін бердім атама, Нешеуі қалды өзімде? (45 алма) 100 асықтың 30-ын, Досым сұрап алды Айтшы сонда нешеуі Өз қолымда қалады. (70 асық) 3-құс «Сарышымшық» тапсырмасы. Тест 1- топ -----------------------------2-топ 1. Амалды орында: 27 + 42 ------------------------28 + 32 а) 69---------------------------а) 60 ә) 47 --------------------------ә) 61 б) 29 --------------------------б) 62 2. 1 жылда қанша ай бар? --------1 аптада қанша күн бар? а) 12 -------------------------------------------а) 7 ә) 18 -------------------------------------------ә) 14 б) 36 -------------------------------------------б) 21 3. Сатылғаны-10 л ------------------------- Кесе – 70 теңге Қалғаны – 30 л ----------------------------- Қасық – 30 теңге 7. Болғаны - ? ------------------------------- Барлығы - ? а) 10 --------------------------------------------а) 40 теңге ә) 33 -----------------------------------------ә) 90 теңге б) 40 -----------------------------------------б) 100 теңге 4. Салыстыр: 8 жүздік * 6жүзд -----------------------9 жүзд * 5 жүзд Минутпен өрнекте: ----------------------Сағатпен өрнекте: 2сағ 20 мин = --------------------------------1 тәуілік 4 саға= а) 120 ә)140 б) 160 --------------------------а) 20 ә) 28 б) 24 Математика Сонау-сонау алысқа, жүзсін десең кемелер, Тылсым-сырлы ғарышқа, ұшсын десең денелер, Жасау үшін бәрің де Математика - Ең маңызды ғылым бұл, Сондықтан да, сондықтан да сол ғылымның тілін біл. Суреттегі фигураларды анықтау Қызықты тапсырмалар. 1. Аулада жүрген бұзаулар мен тауықтардың аяқтарының саны - он. Аулада неше тауық, неше бұзау болуы мүмкін? 2. Ағаш басында 2 балық отыр еді. Оларға тағы 2 балық ұшып келді. Барлығы неше балық болды? 3. Аулада тұрған әртүрлі көліктердің (жеңіл машина, мотоцикл, велосипед) дөңгелектерінің саны - он болады. Аулада неше жеңіл машина, мотоцикл, велосипед тұр? - Осымен, балалар «Қызықты математикалық ойындар» атты сайыс сағатын аяқтай отырып. Елбасымыздың жолдауына үн қоса отырып, табиғатымызды қорғай білейік, оның гүлденіп көркеюіне үлесімізді қоса жүрейік дегім келеді. Жеңімпаз топты анықтап «Жас математик»номинациясын беріп, ұпайды аз жинаған топ белсенді қатысқаны үшін «Алғыс хатпен» мадБақытты сәт» математикалық ойын сабағы Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушылардың ойлау қабілетін, ой ұшқыр-лығын, оқуға ынтасын арттыру. Дамытушылық: Ұйымдастырушылық қабілетін дамыту. Тәрбиелік: Оқушыларды ұйымшылдыққа, нақты пәнге қызығушылыққа, жауапкершілікке, өзін-өзі тәрбиелеуге тәрбиелеу. Көрнекілігі: Безендірілген зал, нақыл сөздер, карточкалық тапсырмалар, логи-калық есептер, әр топқа даярланған үстел. Түрі: Топтық сайыс сағаты. Типі: Ойын түрінде Жоспары: 1. Топтың өзін таныстыруы, амандасу рәсімі 2. Тапқырлық сайысы (логикалық есептер) 3. Біліктілік сайысы (есептер шығару) 4. Математикалық сұрақтар 5. Ойымды жалғастыр (мақал-мәтелдер) 6. Сөзжұмбақ сайысы (карточка арқылы топқа беріледі) 7. «Қас қағым сәт» сайысы (топқа сұрақ) Қолданылған нақыл сөздер: 1. Арифметика математиканың, ал математика ғылымдардың патшасы. (К.Гаусс) 2. Ақыл-ойды тәртіпке келтіретін математика. (М.В.Ломоносов) 3. Математика – барлық ғылымдардың тұңғышы және оларға пайдалы да, қажет те. (Р.Бэкон) Жүргізуші: Қайырлы күн қадірменді көрермендер! «Бақытты сәт» ойынына қош келдіңіздер. Бүгінгі ойын топтық сайыс түрінде өтеді. Ортаға «Үшбұрыш»,»Квадрат», «Трапеция» топтарын шақырамыз. Математика сырлары, Қызықтырды біздерді. Ойынға бірге қатысуға, Шақырамыз сіздерді, - дей отырып сайыскерлеріміздің білімі мен баға беретін әділ қазыларалқасын ортаға шақырамыз. Бүгінгі кештің жоспары таныстырылады. 1. Кезекте амандасу рәсімі І топ «Үшбұрыш» тобы. Ұраны: Білікті бірді жығар. Білімді мыңды жығар. Сәлемдесуі: Біз дайынбыз бұл сайысқа достарым, Көрсетеміз бізде қандай күш барын. Алға қойған мақсатымыз бір екен. Сәтті болсын сапарымыз әрдайым. «Үшбұрыш» тобынан қарсылас топтарға сәлем. Таныстыруы: Үшбұрыш деп жазықтықта бір түзудің бойында жатпайтын үш нүктені тізбектей қосқаннан шыққан фигураны айтамыз. Үшбұрыш қабырғаларына қарай үш түрлі: 1) тең қабырғалы үшбұрыш 2) тең бүйірлі үшбұрыш 3) әр қабырғалы үшбұрыш Үшбұрыш бұрыштарына қарай үш түрлі: 1) тік бұрышты үшбұрыш 2) сүйір бұрышты үшбұрыш 3) доғал бұрышты үшбұрыш Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы 1800-қа тең. ІІ топ. «Квадрат» тобы. Ұраны: Қандай сынақ болса дағы беріспе, Әрқашанда үміткерміз жеңіске. Сәлемдесуі: Армандарға қол созумен келеміз, Өмір теңіз жүзіп келеді кемеміз. Білімменен қаруланған тобымыз, Қарсыласты қалай да біз жеңеміз. Таныстыруы: Барлық қабырғалары бір-біріне тіктөртбұрыш квадрат деп аталады. Қасиеттері: 1) диогональдары тең 2) диогональдары бір-біріне перпендикуляр болады 3) ішкі бұрыштарының қосындысы 3600-қа тең. ІІІ топ. «Трапеция» тобы. Ұраны: Жарыс десе жанамыз, Бүгінгі күн жарыста алғырлықпен аламыз. Сәлемдесуі: Қиындықтан сірәда біз қашпаймыз, Алғырлық пен тапқырлықты ұштаймыз. Қияларға самғап ұшқан құстаймыз, Шегінбейміз жеңістерге бастаймыз. «Трапеция» тобынан қарсыластарға сәлем! Таныстыруы: Екі қабырғасы параллель, ал басқа екі қабырғасы параллель емес төртбұрышты трапеция дейді. Параллель қабырғалары табандары, параллель емес қабырғалары бүйір қабыр-ғалары деп аталады. Трапецияның түрлері: 1) тең бүйірлі 2) тік бұрышты Трапецияның орта сызығының табандарына параллель және олардың қосын-дысының жартысына тең болады. Жүргізуші: Әділқазы алқасынан І-сайыстың қорытындысын сұраймыз. 2. Тапқырлық сайысы (әр топқа логикалық есептер беріледі). «Ұшбұрыш» тобына. 1. Егер тырна бір аяғымен тұрса 3 кг болады, ал екі аяғымен тұрса оның салмағы қанша?(3 кг) 2. Үстел беті төртбұрышты, оның бір бұрышын арамен кесіп алсақ, неше бұрыш қалады? (5 бұрыш) 3. Төрт қойдың неше аяғы бар? (16 аяқ) «Квадрат» тобына. 1. Ағаш үстінде 100 торғай отырады. Аңшы 10 торғайды атып алады. Торғайдың қаншасы қалады? (10 торғай). 2. 1 жұмыртқа 3 минутта піссе, 4 жұмыртқа қанша минутта піседі? (3 минут) 3. 1 т мақта ауыр ма, 10ц темір ауыр ма?(тең) «Трапеция»тобына. 1. Бөлменің төрт бұрышында бір-бір мысықтан отыр.әр мысықтың алдында үш мысықтан отыр. Барлығы бөлмеде неше мысық бар? (4мысық) 2. Асханаға 100 кг пияз және одан 3 есе артық картоп әкелінді. Асханаға неше кг картоп әкелінді? (300 кг) 3. Бір жанұяның бес ер баласы және олардың әрқайсысының қарындастары бар. Жанұяның қанша баласы бар? (6 бала) Әділқазылар алқасынан ІІ сайыстың қорытындысын сұраймыз. ІІІ. «Біліктілік» сайысы. (тапсырма карточка бойынша беріледі). «Үшбұрыш» тобына. АВСД параллелограмның периметрі 81см, ал АС = 30см. АВС үшбұрышының периметрін табыңдар. «Квадрат» тобына. Тең бүйірлі үшбұрыштың периметрі 16 см, ал бүйір қабырғасы табанынан 2 см ұзын. Бүйір қабырғасын табыңдар. «Трапеция» тобына. Егер А = 420 болса, онда АВСД параллелограмының бұрыштарын табыңдар. IV. Математикалық сұрақтар. (әр топқа бес сұрақтан) «Үшбұрыш» тобына. 1. Шеңбермен бір ғана ортақ нүктесі бар түзу. (жанама) 2. Бұрышты тең екі бөлік кебөлінетін сәуле. (биссектриса) 3. Жазықтықтағы қандай түзулер ешқашан қиылыспайды? (параллель) 4. 1800-қа тең бұрыш қалай аталады? (жазыңқы) 5. Мына формула бойынша нені табуға болады? (трапецияның ауданын) «Квадрат» тобына. 1. Үшбұрыштың тік бұрышына қарсы жататын қабырғасының аты. (гипо-тенуза). 2. 700-қа тең бұрыш қалай аталады? (сүйір) 3. Төртбұрыштың қарама-қарсы төбелерін қосатын кесінді. (диогональ) 4. Шеңбердің центрінен оның бойында жатқан нүктеге дейінгі қашықтық. (радиус) 5. Екі қатынастың теңдігі. (пропроция) «Трапеция» тобына. 1. Үшбұрыштың тік бұрыш жасап тұрған қабырғаларының аты. (катеттері) 2. 1200-қа тең бұрыш қалай аталады? (доғал) 3. Параллелограмның 600-қа тең бұрышымен іргелес бұрышы неше градусқа тең. (1200) 4. Бір нүктеден таралған екі сәуледен құралған фигура. (бұрыш) 5. Перпендикуляр түзулер неше градус жасап қиылысады? (900) V. «Ойымды жалғастыр» сайысы. (әр команда шапшаң жауап беру керек) 1. Жеті жұрттың тілін біл, (жеті түрлі білім іл) 2. Білекті бірді жығар, (білімді мыңды жығар) 3. Екі жақсы қас болмас, (екі жаман дос болмас) 4. Досыңды үш күн сынама, (үш жыл сына) 5. Бір елі ауызға – (екі елі қақпақ) 6. Жүз сомың болғанша, (жүз досың болсын) 7. Отызтістен шыққан сөз, (отыз елге тарайды) 8. Білгенің бір тоғыз, (білмегенің тоқсан тоғыз) 9. Бір кісі қазған құдықтан, (мың кісі су ішеді) (Әділқазы алқасынан ұпай саны сұралады) VІ. «Сөз жұмбақ» сайысы. (әр топқа бірдей тапсырма, карточка арқылы беріледі) Есептердің жауабына сәйкес кестені толтырса, ұлы ғалымдардың аты шығады. 18,147 64 5 22,804 -56,7 47,498 13 Д. √64 + √25 М. 0,7 * (-81) А. 13,123 + 5,024 Е. 47,749 – 0,251 Х Р. ((-2)) И 9,004 + 13,8 VІІ. «Қас-қағым сәт» сайысы (әр команда тез тұрып жауап беру арқылы балл жинайды) 1. Бұрышты өлшейтін құрал. (транспортир) 2. Бойы екі қарыс, сиып тұр 25 арыс. (сызғыш) 3. Қандай сан барлық санға қалдықсыз бөлінеді. (0) 4. 30 санын үш 6-ны пайдаланып шығар. (6*6-6) 5. Аты шулы айқас сызық. Өзі толған мағына қызық. (координаталар осі) 6. Қиылыспайтын екі түзу. (параллель) 7. Ұзындықтың өлшем бірлігі (метр) 8. Дәлелденбейтін ұйғарым. (аксиома) 9. Екі нүктенің арасындағы түзу. (кесінді) 10. Шеңбердің центрі арқылы өтетін хорда. (диаметр) 11. Барлық қабырғалары тең тіктөртбұрыш. (шаршы) 12. 225 нешенің квадраты? (15) Әділқазы алқасынан жалпы сайыстың қорытындысы сұралады. Кеш аяқталып, ойынға белсене қатысқан о«Бақытты сәт» математикалық ойын сабағы Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушылардың ойлау қабілетін, ой ұшқыр-лығын, оқуға ынтасын арттыру. Дамытушылық: Ұйымдастырушылық қабілетін дамыту. Тәрбиелік: Оқушыларды ұйымшылдыққа, нақты пәнге қызығушылыққа, жауапкершілікке, өзін-өзі тәрбиелеуге тәрбиелеу. Көрнекілігі: Безендірілген зал, нақыл сөздер, карточкалық тапсырмалар, логи-калық есептер, әр топқа даярланған үстел. Түрі: Топтық сайыс сағаты. Типі: Ойын түрінде Жоспары: 1. Топтың өзін таныстыруы, амандасу рәсімі 2. Тапқырлық сайысы (логикалық есептер) 3. Біліктілік сайысы (есептер шығару) 4. Математикалық сұрақтар 5. Ойымды жалғастыр (мақал-мәтелдер) 6. Сөзжұмбақ сайысы (карточка арқылы топқа беріледі) 7. «Қас қағым сәт» сайысы (топқа сұрақ) Қолданылған нақыл сөздер: 1. Арифметика математиканың, ал математика ғылымдардың патшасы. (К.Гаусс) 2. Ақыл-ойды тәртіпке келтіретін математика. (М.В.Ломоносов) 3. Математика – барлық ғылымдардың тұңғышы және оларға пайдалы да, қажет те. (Р.Бэкон) Жүргізуші: Қайырлы күн қадірменді көрермендер! «Бақытты сәт» ойынына қош келдіңіздер. Бүгінгі ойын топтық сайыс түрінде өтеді. Ортаға «Үшбұрыш»,»Квадрат», «Трапеция» топтарын шақырамыз. Математика сырлары, Қызықтырды біздерді. Ойынға бірге қатысуға, Шақырамыз сіздерді, - дей отырып сайыскерлеріміздің білімі мен баға беретін әділ қазыларалқасын ортаға шақырамыз. Бүгінгі кештің жоспары таныстырылады. 1. Кезекте амандасу рәсімі І топ «Үшбұрыш» тобы. Ұраны: Білікті бірді жығар. Білімді мыңды жығар. Сәлемдесуі: Біз дайынбыз бұл сайысқа достарым, Көрсетеміз бізде қандай күш барын. Алға қойған мақсатымыз бір екен. Сәтті болсын сапарымыз әрдайым. «Үшбұрыш» тобынан қарсылас топтарға сәлем. Таныстыруы: Үшбұрыш деп жазықтықта бір түзудің бойында жатпайтын үш нүктені тізбектей қосқаннан шыққан фигураны айтамыз. Үшбұрыш қабырғаларына қарай үш түрлі: 1) тең қабырғалы үшбұрыш 2) тең бүйірлі үшбұрыш 3) әр қабырғалы үшбұрыш Үшбұрыш бұрыштарына қарай үш түрлі: 1) тік бұрышты үшбұрыш 2) сүйір бұрышты үшбұрыш 3) доғал бұрышты үшбұрыш Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы 1800-қа тең. ІІ топ. «Квадрат» тобы. Ұраны: Қандай сынақ болса дағы беріспе, Әрқашанда үміткерміз жеңіске. Сәлемдесуі: Армандарға қол созумен келеміз, Өмір теңіз жүзіп келеді кемеміз. Білімменен қаруланған тобымыз, Қарсыласты қалай да біз жеңеміз. Таныстыруы: Барлық қабырғалары бір-біріне тіктөртбұрыш квадрат деп аталады. Қасиеттері: 1) диогональдары тең 2) диогональдары бір-біріне перпендикуляр болады 3) ішкі бұрыштарының қосындысы 3600-қа тең. ІІІ топ. «Трапеция» тобы. Ұраны: Жарыс десе жанамыз, Бүгінгі күн жарыста алғырлықпен аламыз. Сәлемдесуі: Қиындықтан сірәда біз қашпаймыз, Алғырлық пен тапқырлықты ұштаймыз. Қияларға самғап ұшқан құстаймыз, Шегінбейміз жеңістерге бастаймыз. «Трапеция» тобынан қарсыластарға сәлем! Таныстыруы: Екі қабырғасы параллель, ал басқа екі қабырғасы параллель емес төртбұрышты трапеция дейді. Параллель қабырғалары табандары, параллель емес қабырғалары бүйір қабыр-ғалары деп аталады. Трапецияның түрлері: 1) тең бүйірлі 2) тік бұрышты Трапецияның орта сызығының табандарына параллель және олардың қосын-дысының жартысына тең болады. Жүргізуші: Әділқазы алқасынан І-сайыстың қорытындысын сұраймыз. 2. Тапқырлық сайысы (әр топқа логикалық есептер беріледі). «Ұшбұрыш» тобына. 1. Егер тырна бір аяғымен тұрса 3 кг болады, ал екі аяғымен тұрса оның салмағы қанша?(3 кг) 2. Үстел беті төртбұрышты, оның бір бұрышын арамен кесіп алсақ, неше бұрыш қалады? (5 бұрыш) 3. Төрт қойдың неше аяғы бар? (16 аяқ) «Квадрат» тобына. 1. Ағаш үстінде 100 торғай отырады. Аңшы 10 торғайды атып алады. Торғайдың қаншасы қалады? (10 торғай). 2. 1 жұмыртқа 3 минутта піссе, 4 жұмыртқа қанша минутта піседі? (3 минут) 3. 1 т мақта ауыр ма, 10ц темір ауыр ма?(тең) «Трапеция»тобына. 1. Бөлменің төрт бұрышында бір-бір мысықтан отыр.әр мысықтың алдында үш мысықтан отыр. Барлығы бөлмеде неше мысық бар? (4мысық) 2. Асханаға 100 кг пияз және одан 3 есе артық картоп әкелінді. Асханаға неше кг картоп әкелінді? (300 кг) 3. Бір жанұяның бес ер баласы және олардың әрқайсысының қарындастары бар. Жанұяның қанша баласы бар? (6 бала) Әділқазылар алқасынан ІІ сайыстың қорытындысын сұраймыз. ІІІ. «Біліктілік» сайысы. (тапсырма карточка бойынша беріледі). «Үшбұрыш» тобына. АВСД параллелограмның периметрі 81см, ал АС = 30см. АВС үшбұрышының периметрін табыңдар. «Квадрат» тобына. Тең бүйірлі үшбұрыштың периметрі 16 см, ал бүйір қабырғасы табанынан 2 см ұзын. Бүйір қабырғасын табыңдар. «Трапеция» тобына. Егер А = 420 болса, онда АВСД параллелограмының бұрыштарын табыңдар. IV. Математикалық сұрақтар. (әр топқа бес сұрақтан) «Үшбұрыш» тобына. 1. Шеңбермен бір ғана ортақ нүктесі бар түзу. (жанама) 2. Бұрышты тең екі бөлік кебөлінетін сәуле. (биссектриса) 3. Жазықтықтағы қандай түзулер ешқашан қиылыспайды? (параллель) 4. 1800-қа тең бұрыш қалай аталады? (жазыңқы) 5. Мына формула бойынша нені табуға болады? (трапецияның ауданын) «Квадрат» тобына. 1. Үшбұрыштың тік бұрышына қарсы жататын қабырғасының аты. (гипо-тенуза). 2. 700-қа тең бұрыш қалай аталады? (сүйір) 3. Төртбұрыштың қарама-қарсы төбелерін қосатын кесінді. (диогональ) 4. Шеңбердің центрінен оның бойында жатқан нүктеге дейінгі қашықтық. (радиус) 5. Екі қатынастың теңдігі. (пропроция) «Трапеция» тобына. 1. Үшбұрыштың тік бұрыш жасап тұрған қабырғаларының аты. (катеттері) 2. 1200-қа тең бұрыш қалай аталады? (доғал) 3. Параллелограмның 600-қа тең бұрышымен іргелес бұрышы неше градусқа тең. (1200) 4. Бір нүктеден таралған екі сәуледен құралған фигура. (бұрыш) 5. Перпендикуляр түзулер неше градус жасап қиылысады? (900) V. «Ойымды жалғастыр» сайысы. (әр команда шапшаң жауап беру керек) 1. Жеті жұрттың тілін біл, (жеті түрлі білім іл) 2. Білекті бірді жығар, (білімді мыңды жығар) 3. Екі жақсы қас болмас, (екі жаман дос болмас) 4. Досыңды үш күн сынама, (үш жыл сына) 5. Бір елі ауызға – (екі елі қақпақ) 6. Жүз сомың болғанша, (жүз досың болсын) 7. Отызтістен шыққан сөз, (отыз елге тарайды) 8. Білгенің бір тоғыз, (білмегенің тоқсан тоғыз) 9. Бір кісі қазған құдықтан, (мың кісі су ішеді) (Әділқазы алқасынан ұпай саны сұралады) VІ. «Сөз жұмбақ» сайысы. (әр топқа бірдей тапсырма, карточка арқылы беріледі) Есептердің жауабына сәйкес кестені толтырса, ұлы ғалымдардың аты шығады. 18,147 64 5 22,804 -56,7 47,498 13 Д. √64 + √25 М. 0,7 * (-81) А. 13,123 + 5,024 Е. 47,749 – 0,251 Х Р. ((-2)) И 9,004 + 13,8 VІІ. «Қас-қағым сәт» сайысы (әр команда тез тұрып жауап беру арқылы балл жинайды) 1. Бұрышты өлшейтін құрал. (транспортир) 2. Бойы екі қарыс, сиып тұр 25 арыс. (сызғыш) 3. Қандай сан барлық санға қалдықсыз бөлінеді. (0) 4. 30 санын үш 6-ны пайдаланып шығар. (6*6-6) 5. Аты шулы айқас сызық. Өзі толған мағына қызық. (координаталар осі) 6. Қиылыспайтын екі түзу. (параллель) 7. Ұзындықтың өлшем бірлігі (метр) 8. Дәлелденбейтін ұйғарым. (аксиома) 9. Екі нүктенің арасындағы түзу. (кесінді) 10. Шеңбердің центрі арқылы өтетін хорда. (диаметр) 11. Барлық қабырғалары тең тіктөртбұрыш. (шаршы) 12. 225 нешенің квадраты? (15) Әділқазы алқасынан жалпы сайыстың қорытындысы сұралады. Кеш аяқталып, ойынға белсене қатысқан оқушылар марапатталады. Личный кабинет Сбербанк Онлайн - это удобное управление банковскими счетами дистанционно, с любой точки мира где есть интернет. қушылар марапатталады.ақтап марапатталады. Біреу және көп» дидактикалық ойыны № 1 Мақсаты: «Біреу және көп» ұғымын ажырата алуға үйрету. Тәрбиеші балалардан заттардың арасынан бір және көп заттарды табуды өтінеді. Мысалы: сағат біреу-ойыншық көп; тақта біреу-парта көп; бір аквариум-көп гүл. Үшбұрыш үйшікке кіріп, жарықты жағып, сонда тұра бастады. Бір уақытта біреу есікті қағады. Үшбұрыш: «Бұл кім?» деп сұрайды. Шаршы көрінеді. Балалар оны атайды, егер балалар атын атауға қиналса, тәрбиеші өзі атайды. Бәрі бірге оның бұрыштарын санайды, барлық қабырғаларының бірдей екендігін атап өтеді «Шаршы құрастыр» дидактикалық ойыны № 2 Мақсаты: Балаларды бөлшектерден бүтін бір зат құрастыруға үйрету. Балалар ақ шаршының үстіне бөліктерге бөлінген түрлі-түсті шаршыны құрастырып қояды. Бөлшектерден бүтін бір зат жасайды. Балалар қиналған жағдайда тәрбиеші оларға көмектеседі. Шаршының қанша бөліктен тұратынын санайды, құрастырылған шаршының түсін айтады. 1-нұсқа: әрбір бала өзі жеке жинайды. 2-нұсқа: шаршыны топ болып жинайды (қайсысы жылдам?). 3-нұсқа: жеке немесе топпен, кім тез бітсе, күрделірек түрін беру. «Зат неге ұқсайды?» дидактикалық ойыны № 3 Мақсаты: Геометриялық денелер мен фигуралар туралы білімдерін бекіту; айналадағы заттардың геометриялық пішінін ажырата білу дағдыларын дамыту. 1-нұсқа. Тәрбиеші геометриялық пішінді немесе геометриялық денені балаларға көрсетеді, ал балалар оның қоршаған ортадағы қандай затқа ұқсайтындығын табады немесе естеріне түсіреді. 2-нұсқа. Тәрбиешінің үстелінің үстінде геометриялық пішіндерді немесе заттар мен суреттер жатыр. Бала суретті не затты таңдай отырып, оның қандай пішінге ұқсайтындығын айтады. Өзінің жауабын түсіндіреді. «Айырмашылығын тап» дидактикалық ойыны №4 Мақсаты: Балаларға екі суреттің немесе заттың айырмашылығын таба білуге; өз ойын айта білуге үйрету; ақыл-ойларын дамыту; шыдамдылыққа, досының жауабын тыңдай білуге дағдыландыру. Мазмұны. Бұл ойында тәрбиеші сенсориканы, көлемді, кеңістік қатынасын, санын салыстыру үшін белгілі бір мақсатты көздейді. Ары қарай салыстыратын заттардың санын арттыра отырып, бірнеше нұсқаларын қатарынан істеуге болады. Ойын өткен материалды бекітуге арналған. Тәрбиеші балалардың сөйлемді дұрыс байланыстырып сөйлеуін қадағалайды. Балалар екі сайқымазақты салыстырады. Салыстыруда мына сөздер пайдаланылады: кең – тар, қалың – жұқа, ұзын – қысқа. «Біреуі артық» дидактикалық ойын № 5 Мақсаты: «Біреу – көп» ұғымын бекіту; ойлау қабілеттерін дамыту; заттарды топтастыра білуге үйрету. Мазмұны. 1-нұсқа. Балалар барлық карточкалардың арасынан бір зат бейнеленген карточканы тауып, атауын айтады, содан кейін көп зат бейнеленген карточканы көрсетеді. Бір бала жауап береді, қалғандары тексеріп отырады. 2-нұсқа. Барлық балаларға карточка үлестіріледі (карточкалар қайталанбайды). Барлық балалар өз карточкасы бойынша жауап береді. Бір партада отырған екі бала бірдей дұрыс жауап қайтарса, олар жұлдыз алады. Қай партада жұлдыз көп болса, солар жеңеді. 3-нұсқа. Балалар өз бетімен партада жұмыс істейді. Жауаптың орнына балалар жай қарындашпен бір зат бейнеленген суретті айналдырып сызады. Кім тез бітсе, сол балаға тағы бір карточка беріледі. Екі немесе үш карточкаға жауап берген балалар жеңімпаз деп саналады «Сипап сезу арқылы санау» дидактикалық ойыны №6 Мақсаты: Сипай сезіп санау арқылы қарамай-ақ екі топтағы заттарды салыстыруға үйрету (артық, кем, тең); санау дағдыларын бекіту; салыстыруда беттестіру тәсілін қолдана білу. Мазмұны. Тәрбиеші үстелінің үстінде орамалмен жабылған заттардың екі тобы (4 кірпіш, 5 жүк машинасы) қойылады. Шақырылған бала бір топтағы заттардың санын орамалды ашпай қолмен ұстап санау арқылы анықтап, қорытынды санды айтады және осылайша екінші топтағы заттар да саналады. Қарамай-ақ, қай топтағы заттардың артық не кем екенін салыстырады. Содан кейін жабулы орамал алынады да, барлық балалармен жауаптың дұрыстығы тексеріледі. Ары қарай топтарды салыстыру арқылы неше артық, неше кем екенін анықтау, теңестіру жұмыстарын жүргізуге болады. «Сөзді керісінше ата» сөздік ойыны №7 Мақсаты: Балаларды қарсы мағынадағы сөздерді таба білуге үйрету; көлем, кеңістіктегі ара қатынас туралы білімдерін бекіту. Мазмұны. Тәрбиеші көлемді, кеңістіктегі бағытты немесе сандық қатынасты анықтайтын сөзді атап, допты бір балаға лақтырады. Бала осы сөзге қарсы мәндес сөзді атап, допты қайтадан тәрбиешіге лақтырады (үлкен – кіші, кең – тар, ұзын – қысқа, биік – аласа, қалың – жұқа, сол жақта – оң жақта, жоғары – төмен, аз – көп, қалыңырақ – жұқарақ, ұзынырақ – қысқарақ, кеңірек – тарырақ, т.б. «Аңдарды қоректендір» дидактикалық ойын №8 Мақсаты: 1саны, және цифры туралы алғашқы білімдерін бекіту; қоршаған орта туралы білімдерін кеңейту. Мазмұны. Тақтада аңдардың суреті ілінген, ал тамақтың суреті тәрбиеші үстеліне қойылған. - Марат, қалай ойлайсың, бананды қай аңға береміз? Апарып бер. Сен пілдің баласына неше банан бердің? Осы цифрды ата және көрсет. Басқа аңдармен де осындай жұмыс жүргізіледі. - Ал аю нені жақсы көреді? Әрине, балды. - Жолақтары бар карточканы алыңдар. Солдан оңға қарай жоғарғы жолақты, содан кейін төменгі жолақты саусақтарыңмен жүргізіңдер. - Енді жоғарғы жолақтың сол жағына бір аюды қой. Тәрбиеші бірнеше баладан неше аюдан қойғандарын сұрайды. - Төменгі жолаққа сол жақтан оңға қарай балы бар көп бөшкелерді қойыңдар (фишкалар). Тәрбиеші бірнеше баладан жекелей сұрайды: - Қонжықтар нешеу? «Ненің баласы?» дидактикалық ойыны № 9 Мақсаты: Балалардың «үлкен», «кіші» ұғымдары туралы түсініктерін бекіту; жабайы және үй жануарлары туралы білімдерін кеңейту. Мазмұны. Үлкен және кіші ойыншықтар бөлек тұрады. Бала үлкен ойыншықты таңдап алады және оған кішкене ойыншықтарды іріктеп алады (немесе керісінше). Өзінің таңдап алған жұбын атайды. Мысалы: ит үлкен, ал күшік кішкентай. «Цирктің әртістері» дидактикалық ойыны. № 10 Мақсаты:балалардың 2 саны және цифры туралы алған білімдерін бекіту. Мазмұны. 1-нұсқа. Ковралан тақтада жануарлар бейнеленген суреттер әр жерге орналасқан. Тәрбиеші бүгін циркте тек мұнда 2-ден ғана бар әртістер өнер көрсететінің айтады. Балалар суретті таңдап, оларды бөлек қойып санайды, көрсетеді, цифрды атайды. 2-нұсқа. 1-нұсқада көрсетілгендей, бірақ бұл жерде мазмұнды суреттер қосылады. Балалар 2-ден болатын заттарды әртістерге таратады. Барлығына жеткендігі тексеріледі, цифрды атайды және көрсетеді. - Қандай заттар бір-бірден қалды? (1цифрын көрсету, атау). 3-нұсқа. 2-нұсқаға ұқсас, бірақ тапсырма күрделенеді. Жұп заттардың суреттері түсіне, көлеміне қарай іріктеліп алынған: ұзын, қысқа секіртпе үлкен, кіші барабан (тәрбиеші өз нұсқаларын ойлап табуына болады.) Тәрбиеші бір нұсқаны таңдайды. «Жыл атасы» дидактикалық ойыны № 11 Мақсаты: Балаларды жыл мезгілдері және айларымен таныстыру; 1-ден 3-ке дейінгі сандар қатары туралы алған білімдерін бекіту. Тақтада Жыл атасының суреті. Балалар жыл мезгілдерін атайды, оларды санайды. - Қазір жылдың қай мезгілі? Тәрбиеші қазір қай ай екенін сұрайды, балалар қайталайды. Әрбір жыл мезгілінде 3 айдан бар екенін айтып, күз айларын атайды. Үлестірмелі материалдармен жұмыс. - Бүгін жыл атасы бізбен күз туралы әңгімелескісі келеді. Ол бізге сары карточка әкеліпті. - Не үшін сары карточка әкелді? Әрбір карточкада керекті санды қоюға арналған күз айларына сәйкес келетін тор көз бар. Тәрбиеші айды атайды, балалар керекті цифрды бос орынға қояды. Одан кейін тәрбиеші цифрды атайды, ал балалар айды атайды. «Қанқызын тап» дидактикалық ойыны № 12 - Бізге егістіктен қанқыздары ұшып келді. Олар бір-біріне өте ұқсас. Барлығы оларды ылғи да шатастырады. Олар өздерін бір-біріне ұқсамайтындай етіп жасауларын сұрайды. Оларға көмектесеміз бе? Әрбір қанқызында дақтары оң және сол қанатында бірдей болатындай жаса. Сол жақта неше дақ, оң жақта неше дақ бар екенін сана. Барлығы қанша? Цифрды көрсет. - Екінші қаңқызында сол жағындағы дақтар оң жағына қарағанда артық болсын. Сол жағында неше жақ, оң жағында ше? Барлығы неше дақ? Цифрды көрсет. - Үшінші қаңқызындасол жақтағы дақтары оң жаққа қарағанда кем болатындай жаса. Сол жақта неше дақ, оң жақта ше? Барлығы неше? Көрсет. - Біздің қаңқыздарымызға енді «жасырыну керек», әйтпесе тоңып қалады (топ бөлмесінің әр жеріне қойылады). - Сендер оларды таба аласыңдар ма? «Зат неге ұқсайды?» дидактикалық ойыны № 13 (2-сабақтың нұсқасын қараңыз). - Буратиноның үйіндегі қандай заттар тіктөрбұрышқа ұқсайды? - Міне, барлық қонақтар мерекелік дастарқан басына жиналды. Кім Буратиноға жақын отыр? - Кім Буратинодан алыс отыр? - Кім Карабас-Барабасқа жақын отыр? - Кім Карабас-Барабастан алыс отыр? Үлестірмелі материалмен жұмыс. - Паровозда неше тіктөртбұрыш және дөңгелек бар? Не артық? «Сиқырлы қалта» дидактикалық ойыны № 14 Мақсаты: Балаларды заттарды қолмен ұстап, санауға үйрету. 1-нұсқа – затты қолмен ұстап санау. 2-нұсқа – қандай зат екенін ұстап көріп, анықтау. Тәрбиеші балалардың ортасына «сиқырлы қалтаны» әкеледі. Балалардың арасынан бір баланы таңдап алады. Ол бала көзін жұмып, қолын «сиқырлы қалтаға» салып, кез келген түймелері бар жолақты таңдап алып, қолын «сиқырлы қалтадан» шығармаған бойы түймелерді саусағымен санайды. Қалтадан қолын шығарып, санын айтады. Балалар тексереді және түймелердің санына (1-5) сәйкес цифрларды көрсетеді. Ұл балалар Ілиястың, қыздар Айсұлудың неше түйме қадағандығын анықтайды. Балалар әкесіне кафель төсеуге көмектесуді ұйғарады. Бірнеше кафель жерге құлап, сынып қалды. Балаларға оны жинауға көмектесуді сұрайды. «Шаршы құрастыр» дидактикалық ойыны №15 Үлестірмелі материалдармен жұмыс. Тәрбиеші тапсырманың орындалуын қадағалайды. Егер бала орындауға қиналса, оған көршілес партадағы бала көмектеседі. Мұғалім күрделі шаршыны дұрыс құрастырған бір партадағы балаларға жұлдызша беріп, мадақтайды. - Ілияс пен Айсұлу жануарлардың әрқайсысын өз үйлеріне орналастырмақшы. Тәрбиешінің үстеліне жануарлардың суреттері, ал тақтаның әр бұрышына үйшіктер қойылған. «Жануарларды орналастыр» дидактикалық ойыны №16 Мақсаты: Балаларды тақтада және қағаз бетінде бағытты таба білуге үйрету. 5 бала кезекпен тақтадағы тапсырманы, ал қалғандары үстелдің үстіндегі парақ қағазда фишкамен орындайды. - Оң жақтағы жоғарғы үйшікке ақтиінді орналастыр. - Сол жақтағы төменгі үйшікке мысықты орналастыр. - Төменгі оң жақтағы үйшікке аюды орналастыр. - Жоғарғы сол жақтағы үйшікке қасқырды орналастыр. - Барлық аңдарға үйшіктер жетті ме? - Неше үйшік екенін санаңдар. Осы санды цифрмен көрсетіңдер. - Неше аң? Цифрмен көрсетіңдер. - Қай сан артық? 4 пе, әлде 5 пе? - Аңдардың қайсысы артық? Неге? Балалардың нұсқалары әртүрлі болуы мүмкін. Балалардың өз ойларын айтуына мүмкіндік беру. «Ертегі кейіпкерлерінің жұбын тап» дидактикалық ойыны № 17 Мақсаты: Балаларды «жұп» ұғымымен таныстыру. Тақтаға мультфильмнің кейіпкерлері әр жерге ілінген. Балалар бір мультфильмнің екі кейіпкерлерін тауып, оларды жұптастырып қоюлары тиіс. Содан кейін балалар неше жұп болғанын, қайсысы жұпсыз екендігін анықтайды. - Балақай мен Карлсон далаға шығуға дайындалды. Олар өздерімен бірге нені алу керектігін ойланды (спорт құрал – жабдықтары көрсетілген сурет). - Оларға таңдауға көмектесіңдер. Өз таңдауыңды түсіндір. - Балақай шаңғы тебуді ұйғарды. Шаңғыны ең қысқасынан ең ұзынына қарай тақтаға қойып шығыңдар. Барлық шаңғының ұзындығын айтып беріңдер. Балақайға шаңғы таңдап беріңдер. Педагог балаларға заттарды қатар қою немесе беттестіріп қою арқылы салыстыруға болатындығын естеріне салады. -Енді балақайға шаңғы таяқтарын таңдауға көмектесуіміз керек. Оларды да ең қысқасынан ұзынына қарай қойып шығыңдар. Шаңғы таяқтарын ұзындығы бойынша атаңдар. Олар қандай? «Ненің жұбы болады» дидактикалық ойыны. №18 Мақсаты:Балаларға қандай заттардың жұпсыз болуы мүмкін емес екендігін көрсету, «жұп» ұғымын бекіту. Тәрбиеші киімдер мен аяқ киімдер бейнеленген суреттерді көрсетеді. Балалар жұпсыз болмайтын заттарды атайды: шұлық (носки), аяқ киім, қолғап, т.б. Олардың неліктен жұпсыз болмайтындығын түсіндіреді. - Егер Карлсон жай, ал балақай жылдам жиналса, олардың қайсысы далаға бірінші шығады? - Ал қазір Карлсон сендерді таудан шанамен сырғанауға шақырады. Алайда бір шанаға тек екі бала ғана отыра алады, ал үшіншісі - «артық». Кім жылдам қимылдаса, сол шанаға отыруға үлгереді, кім баяу – «үшінші артық адам» болады. «Сандар шатасты» дидактикалық ойыны. №19 Мақсаты: Сандар қатарындағы сандардың орны жайлы білімдерін нығайту. Балалар тәрбиешінің берген бұйрығы бойынша көздерін жұмады.Тәрбиеші сандардың орнын ауыстырады немесе алып тастайды.Балалардың көздерін ашып, сандар қатарындағы өзгерісті тауып, оны жөндейді. Тақтада Айболит және одан алыстау әр жерде аңдар ілінген. - Айболитке емделу үшін қанша аң келді? - Айболит бәріне жақындауды сұрайды. Енді аурулардың саны неше болды? Неге осынша? - Қане, тексеріп көрейік (санайды). - Әр ауру Айболитке бәрінен бұрын жақын келгісі келді.Қалай ойлайсыңдар, Дәрігер Айболит дауласпас үшін аңдарға қандай ақыл берді? (Кезекке тұру). - Кім бірінші? Кім екінші? - Қане, аңдар естеріне сақтау үшін, олар реті бойынша нешінші екенін бірге санап көрейік (бірінші, екінші, үшінші...) - Мүйізтұмсық өзінің нешінші екенін ұмытып қалыпты, қанеки, көмектесіп жіберіңдер. - Түлкі де баласын тербетуге кетіп, келгенде өзінің нешінші екендігін ұмытып қалыпты. - Арыстан ұялы телефонымен сөйлесіп тұрып, дұрыс естімей қалыпты. Ол нешінші еді? Айболит барлығын емдеп, үйлеріне жіберді «Не өзгерді» ойыны №20 Мақсаты: Көру арқылы ойлау қабілеттерін арттыру. Мазмұны: Тәрбиеші екі жолақты карточканы тақтаға іліп, бірінші жолағына бір алмұрттың суретін, екінші жолағына көп алманың суретін іледі де, балалармен бірге салыстырады. Содан кейін, керісінше, бірінші жолаққа көп алманы, екінші жолаққа бір алмұрттың суретін іледі. Бұдан не өзгергенін сұрайды. «Дауыстап санау» дидактикалық ойыны № 21 Ойынның мақсаты: Дауыстап санауға, қорытынды санды есте сақтауға үйрету. 1-нұсқа. Тәрбиеші үстелді бірнеше рет соғады. Балалар іштерінен санайды. Тәрбиеші 2-3 баладан қанша рет соғылғанын сұрайды, балалар тақтаға цифрымен көрсетеді. Егер жауаптар әртүрлі болса, тағы да соғып, қайта санатады. 2-нұсқа. Балалар жауап бермейді, дыбыстың санына байланысты цифрды көрсетеді. Тәрбиеші балаларға екі түрлі үйдің суретін көрсетеді. - Үйлердің бір-бірінен қандай айырмашылығы бар? (Биік – аласа, тар – кең, үлкен – кіші). «Адасқан цифрлар» дидактикалық ойыны № 22 Мақсаты: баланың ойлау жылдамдығын арттыру. Мазмұны: Тәрбиеші 2, 4, 6, 7, 3, 5, цифрлары жазылған карточкаларды тақтаға іледі, балалар қалып қойған санды атайды. «Сиқырлы қапшық» дидактикалық ойын № 23 Қапшықта геометриялық пішіндер: Балалар қолымен ұстап, сезу арқылы қандай пішін екенін айтады. 4.Таяқшалардан әртүрлі пішіндер құрастыру. 5.Тәрбиеші 7 санына байланысты 7 күн, 7 түс, 7 шелпек ұғымдарын түсіндіреді. «Жеті» - көсеу баяғы, Жалғыз оның аяғы. 7 цифрын жазып үйрену, . 7 санының құрамын ажыратып, дәптердегі өзіндік жұмыстарды орындату. «Суретші қай жерде қателесті?» дидактикалық ойыны № 24 Мақсаты: Балалардың ойлау қабілетін дамыту, суреттегі сәйкессіздікті таба алға үйрету. Ойынның мазмұны. Тәрбиеші суретшінің «Қыс» тақырыбына сурет салғанын айтады. Балалардан оның бәрін дұрыс салғандығын тексеруді сұрайды. Балалар қыс мезгілінде болмайтын көріністерді тауып, оның қай мезгілде болатынын айтады. Сөздік ойыны № 25 1-нұсқа. Тәрбиеші жыл мезгілдері туралы сөйлемді таңдайды. Ол сөйлемді бастайды, балалар аяқтайды. Күзде жаңбыр жауады, ал қыста...(қар жауады). Көктемде ағаштар бүршік жарады, ал күзде...(жапырақтар түседі). 2-нұсқа. (көлем туралы). Бұта аласа, ал ағаш...(биік). Бұлақ тар, өзен...(кең). Тәулік бөліктері туралы. - Біз таңертең жаттығу жасаймыз, ал... түскі ас ішеміз. - Біз кешке тамақ ішеміз, ал... жаттығу жасаймыз. - Түнде біз ұйықтаймыз, ал... серуендейміз. - Таңертең ертеңгілік ас ішеміз, ал... ұйықтаймыз. - Күнді күндіз көреміз, ал жұлдызды...көреміз. «Заңдылығын тап» дидактикалық ойыны № 26 Мақсаты: Балалардың логикалық ойлауын, заңдылықты қоя білу дағдыларын дамыту. Тәрбиеші 9 тор көзден тұратын, олардың алтауы заттармен кезектесіп отыратын кесте бар. 3 зат үстелдің үстінде жатыр. Орналасу заңдылығын анықтап, заттарды өз тор көздеріне қояды. Егер балалар тапсырманы дұрыс орындап, өз әрекеттерін түсіндіруде қиналатын болса, онда тәрбиеші оларға көмектеседі. «Не жоқ?» дидактикалық ойыны № 27 Мақсаты: Балалардың зейінін, есте сақтау қабілетін дамыту. Балалар көздерін жұмады, тәрбиеші шырша ойыншығын жасырады. Балалар қай ойыншықтың жоқ екенін табады. Содан соң тәрбиеші екі ойыншықты алып тастайды, үшінші рет ойыншықтар алынбайды, орындары ауыстырылады. «Өз орныңды тап» дидактикалық ойыны № 28 Мақсаты: Цифрлардың сандар қатарындағы орны, көрші сандар туралы білімдерін нақтылау. Тәрбиеші балаларға 0-ден 10-ға дейінгі цифрларды таратып береді. (балалар цифрлар болады). «Цифрлар» музыка ырғағымен билеп жүреді. Музыка тоқтасымен балалар тез бір қатарға тұра қалады. Қалған балалар «цифрлардың» орындарын дұрыс тапқандықтарын тексереді. Содан кейін тәрбиеші бірнеше баладан аталған сандардың көрші сандарын атауды сұрайды. «Жыл атасы» дидактикалық ойыны № 29 Тақтада – жыл мезгілдері бейнеленген 4 карточка, балаларда – 1 көк карточка. - Жыл атасы бүгін бізге қандай карточканы қалдырады? Неге олай ойлайсыңдар? (Қалған карточкалар алынып тасталынады). - Қыстың алғашқы екі айы қалай аталады? - Оларды өз орындарына қойыңдар. Бір бала тапсырманы тақтада, қалғандары партада орындайды. Түнде аяз күшейіп, Күндіз тамшы тамады. Күн білінбей ұзару, Бұл қай кезде болады? (Ақпан) - Ақпан айы қай айдан кейін болады? - Қыс айларын атаңдар. Содан соң тәрбиеші балалардың бір-біріне сұрақ қоюын сұрайды. Бір бала кез келген айды белгілейтін цифрды көрсетеді, ал қалғандары қай ай екенін айтады. Келесі кезекте бала айды атайды, қалғандары осы айда белгілейтін цифрды көрсетеді. «Зат неге ұқсайды?» дидактикалық ойыны № 30 Тәрбиеші сопақшаның бөлме ішіне жасырынып қалғанын айтады. Балалар бөлме ішінде сопақша пішіндегі заттарды атайды. жүктеу/скачать 50.99 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|